Rzęsa drobna

Rzęsa wodna w stawie - sposoby uprawy, jak i zwalczania tej niewielkiej rośliny

Rzęsa wodna należy do najmniejszych gatunków roślin na świecie. Jej pojedyncze listki są tak drobne, że prawie niewidoczne. Aż trudno uwierzyć, że tak mała roślinka może być tak kłopotliwa. Jedni chcą ją zwalczać, inni właśnie marzą o romantycznym, porośniętym stawiku we własnym ogrodzie. Dowiedz się, jak się pozbyć rzęsy lub jak sprawić, by była piękna i swobodnie się rozrastała.

Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach wodnych.

Rzęsa wodna – opis i charakterystyka

Lemna minor, czyli rzęsa wodna to roślina, którą zna każdy z nas. Nie raz na pewno widać ją było na stawie w parku czy w fosach starych zamków. Jest to roślina, która pojawia się na całym świecie, zwłaszcza na północnej półkuli. W Polsce naturalnie występują trzy gatunki:

• Lemna minor – rzęsa drobna, najczęściej spotykana,
• Lemna gibba – rzęsa garbata,
• Lemna trisulca – rzęsa trójrowkowa.

Wszystkie trzy naturalnie pojawiają się w stawie czy na niektórych jeziorach. Są czasami traktowane jak chwast ze względu na swoją ogromną ekspansywność. Rzęsa szybko się rozprzestrzenia i może błyskawicznie zarosnąć całą taflę wody.

Rzęsa wodna jest bardzo mała. Wysokość roślinek nie przekracza 5-6 mm. Z daleka może wyglądać jak osad, który pokrył wodę. Roślina ma bardzo uproszczone ciało, jest to roślina plechowata, która ma zaledwie człony pędowe, liście i kwiaty, które nie są szczególnie atrakcyjne – drobne, żółte, trudno je dostrzec ze znacznej odległości. Pływające na powierzchni wody kępki są bezkorzeniowe.

Rzęsa błyskawicznie się rozprzestrzenia, lecz jedynie w dogodnych dla siebie warunkach. Rośliny podwajają swoją liczbę w ciągu 2-3 dni. Oznacza to, że z kilku drobnych egzemplarzy już po miesiącu może pojawić się spora plama na powierzchni wody. W zbiornikach naturalnych najczęściej pojawia się rzęsa drobna. Zajmuje zwłaszcza nieruchome zbiorniki, stawy, fosy, bajorka, może się pojawić naturalnie także w oczku wodnym. A może zainteresuje cię także ten artykuł o roślinach do oczka wodnego?

Zwalczanie rzęsy wodnej

Zdecydowanie więcej osób interesuje się tym, jak wygląda zwalczanie rzęsy wodnej niż jej uprawa. W końcu jest to dość uciążliwa roślina, która ma wpływ nie tylko na wygląd zbiornika wodnego, lecz także na funkcjonowanie żyjących w nim organizmów.

Są dwa sposoby na pozbycie się rośliny – systematyczne odławianie lub zastosowanie środków chemicznych – herbicydów przeznaczonych do zwalczania rzęsy wodnej. Odławianie sprawdza się, jeśli problem pojawia się w oczku wodnym o niewielkich rozmiarach. Ale już w dużych stawach hodowlanych jest trudniejsze. Jeśli jednak nie chcesz stosować herbicydów ze względu na ryby zasiedlające stawy, odławianie rzęsy co kilka dni będzie koniecznością. Możesz także zakupić ryby roślinożerne, które żywią się rzęsą, jak amur czy tilapia. Już ławica kilkunastu ryb pomoże ci uporać się z plagą zielonej rzęsy.

Uprawa rzęsy wodnej

Nie można jednak zaprzeczyć, że rzęsa wodna może wyglądać naprawdę pięknie. W romantycznych ogrodach porośnięte rzęsą zbiorniki wodne prezentują się wspaniale. Jeśli jeszcze na ich brzegu rośnie tatarak zwyczajny i strzałka wodna, a niedaleko są wierzby płaczące, ogród wygląda jak z bajki. Dlatego wiele osób decyduje się na zasiedlenie rzęsy w oczku wodnym. Sprawdź także ten artykuł o uprawie grążeli żółtej.

Uprawa rzęsy wodnej nie jest trudna. Niewielką liczbę roślinek można kupić w sklepie lub przenieść ze stawu. Szybko się rozprzestrzenia. Rzęsa będzie rosła w zasadzie wszędzie. Lubi średnio i mało nasłonecznione miejsca, ale w słońcu i cieniu także będzie się rozwijała. Dobrze zimuje, wmarznięta w lód lub opada na dno, by wrócić na wiosnę. Jeśli chcesz regulować jej ilość, możesz odławiać ją w częściach. Zioło może przydać się do innych zastosowań.

Rzęsa wodna – właściwości lecznicze i ciekawostki

Mało kto wie, ale rzęsa wodna to wartościowa roślina, która może mieć właściwości lecznicze. Nie są one potwierdzone i w aptekach trudno znaleźć zioło rzęsy wodnej, ale sprawdza się w wielu przypadkach.

Rzęsa w niektórych krajach jest traktowana jako wyjątkowy posmak. Jej spożywanie nie jest jednak zalecane, zwłaszcza jeśli woda nie została przebadana. W zbiornikach, w których znajduje się wiele wapnia, w tkankach rzęsy odkłada się niebezpieczne dla człowieka związki szczawianu wapnia.

Jest to jednak wartościowa pasza nie tylko dla zwierząt wodnych, lecz także dla bydła, świń czy kaczek. Musi być jednak pozyskiwana z czystych zbiorników, bowiem rzęsa pochłania także zanieczyszczenia i ciężkie metale. Dlatego w wodzie jest fantastycznym filtrem, który radzi sobie zarówno z odpadami chemicznymi i biologicznymi z miejskich oczyszczalni. Warto jednak wiedzieć, że rzęsa może być szkodliwa dla roślin i ryb zasiedlających zbiornik wodny. Zacienia dno, a opadające płatki je zamulają i zmieniają jego właściwości chemiczne. Nie jest to dobre dla organizmów, które się na nim pożywiają. Na dodatek to duża konkurencja dla glonów, które także są pożywieniem dla niektórych gatunków. Dlatego warto zachować umiar i nie dopuszczać do zbytniego rozprzestrzenienia się rośliny. A może zainteresuje cię także ten artykuł o żabiścieku pływającym?