Rzodkiew oleista - opis, zastosowanie, wymagania, ciekawostki
Rolnicy znający zalety płodozmianu z pewnością mają świadomość, jakie pozytywne właściwości ma rzodkiew oleista. To miododajna roślina, która występuje jako roślina jednoroczna. Rzodkiew jest odporna na niewielki mróz w granicach do -5 stopni. Chętnie wysiewana jest przez rolników, którym zależy na uprawie buraków lub ziemniaków. Jednak coraz częściej w jej kierunku spoglądają właściciele mniejszych ogrodów, którym zależy na zdrowych i pięknych zbiorach warzyw.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach oleistych.
Rzodkiew oleista (Raphanus sativus var. oleiferus L.) – opis
Jest ona znana również jako rzodkiew chińska. To roślina jara, użytkowana jest jako roślina oleista. Rzodkiew to doskonała roślina na nawóz, poplon, międzyplon i na pasze. Często jest też również dodatkiem do pasz dla zwierząt. Roślina ta posiada grubą łodygę z wieloma rozgałęzieniami. Wyglądem przypomina popularny dziki majeranek.
Osiąga nawet 120 cm. Kwitnie na biało lub fioletowo. Nasiona rzodkwi zawierają tłuszcz, który jest niezwykle podobny do oleju rzepakowego. Warto wiedzieć, że zamiast rzodkwi, bardzo często jako międzyplon pojawia się również rzepa ścierniskowa.
Wymagania rzodkwi oleistej
Rzodkiew oleista lubi żyzne i bogate w składniki odżywcze gleby. Poradzi sobie również na mniej zasobnych stanowiskach. Najczęściej uprawiana jest, aby pozyskać jej nasiona do kolejnego siewu, ale stanowi również wspaniały nawóz i poplon. Rzodkiew na słabszych stanowiskach dojrzewa szybciej.
Przygotowanie stanowiska dla rzodkwi oleistej powinno polegać na lekkim spulchnieniu gleby. Roślina ta nie lubi zbyt głębokiego spulchniania, a przez to też głębokiego siewu. Nawożenie w przypadku rzodkwi powinno zostać wykonane przed siewem, ponieważ późniejsza dawka nawozu, może doprowadzić do nierównomiernego jej dojrzewania.
Uprawa i termin siewu
Termin siewu rzodkwi oleistej powinien przypadać na koniec marca lub początek kwietnia. Jednak terminy te dotyczą wyłącznie osób, którym zależy na zbiorze nasion. W innym przypadku wysiew możliwy jest w późniejszym terminie. Dla mniej doświadczonych rolników niezwykle pomocny może być kalendarz siewu kwiatów, przypominający o wszystkich ważnych terminach.
To właśnie na przełomie marca i kwietnia temperatura na zewnątrz jest optymalna i w większości zyskujemy pewność, że temperatura nie spadnie zbyt drastycznie. Należy pamiętać, że roślina ta wytrzymuje lekkie mrozy dlatego, jeśli prognozy pogody zapowiadają duże spadki temperatur, należy wstrzymać się z wysiewem.
Do wysiewu na jeden hektar powierzchni powinno się użyć do 30 kg nasion
Niestety uprawa rzodkiewki nie należy do bezproblemowych. Choć roślina nie ma dużych wymagań co do stanowiska czy też nawadniania, to jednak bardzo często atakowana jest przez szkodniki, na które należy wykonać oprysk. Ogromne szkody w plantacji pojawiają się podczas ataku larwy śmietki kapuścianej, która żeruje na korzeniach rzodkwi. Z kolei części nadziemne niejednokrotnie atakowane są przez słodyszek i chowasze. Choć nie ma preparatów ochronnych, które mogłyby być wykorzystywane bezpośrednio dla tej rośliny, to warto wspomóc się opryskami, które wykorzystuje się do uprawy rzepaku.
Zbiór rzodkwi oleistej może być wykonany dopiero po osiągnięciu pełnej dojrzałości. Można to rozpoznać po tym, że roślina traci liście, łuszczyny zaczynają brązowieć, a nasiona nabierają czerwonego koloru. Sprawdź także ten artykuł z poradami, na czym polega płodozmian.
Zbiór rzodkwi oleistej
Po osiągnięciu dojrzałości przez roślinę można przystąpić do żniw, których zazwyczaj dokonuje się przy pomocy kombajnu. Nie jest to metoda idealna, jednak zdecydowanie łatwiejsza i coraz rzadziej decydują się na nią właściciele pól rolnych. Natomiast coraz częściej korzystają z możliwości, jakie oferuje im kombajn rotorowy. To właśnie on jest najbardziej efektywny i uzyskany plon jest większy niż w przypadku wykorzystania innych metod.
Przed zbiorem należy jednak pamiętać o obserwacji rośliny. Nie należy zbyt długo zwlekać ze zbiorem, gdy już zobaczymy symptomy dojrzewania, ponieważ może się zdarzyć, że łuszczyny opadną, co doprowadzić do całkowitej utraty zbioru. Niestety przed osiągnięciem pełni dojrzałości, nie jest możliwe dokonanie zbioru, co znacznie utrudnia kwestię pozyskiwania nasion.
Zastosowanie rzodkwi oleistej
Choć w większości rzodkiew oleistą sieje się jako poplon i w celu pozyskania nasion, to nie można zapomnieć o innych jej zastosowaniach. Cześć naziemna tej rośliny jest cięta i podawana bydłu w ramach paszy. Dlatego też często mówi się, że jest to również roślina pastewna.
Uprawa podczas kwitnienia charakteryzuje się również wysoką miododajnością. Podczas kwitnienia można zaobserwować sporą aktywność owadów zapylających w tym pszczół. Zdecydowanie jest to dobre sąsiedztwo dla pasiek. Jednak w takim wypadku należy pamiętać, że wszelkiego rodzaju opryski, które mają na celu zwalczyć szkodniki niszczące uprawę, powinno się wykonywać wieczorem, aby nie zaszkodzić owadom zapylającym.
Ważnym zastosowaniem tej rośliny jest również poplon i międzyplon. Szczególnie chętnie sięgają po nią rolnicy stawiający na uprawę buraków i ziemniaków. Jednak osoby, które zamierzają sadzić rośliny z rodziny kapustowatych, lub bób, zdecydowanie powinny wybrać inny poplon, ponieważ rzodkiew należy do tego samego gatunku roślin kapustowatych. W innych przypadkach jej wysiew będzie niezwykle korzystny.
Jak wysiać poplon we własnym ogrodzie?
Nie tylko właściciele wielohektarowych gospodarstw chcą korzystać z dobroczynnego działania płodozmianu i poplonu. Z racji tego, że rzodkiew oleistą wysiewa się wczesną wiosną, może stanowić doskonałe i naturalne podłoże dla warzyw. Wystarczy tylko odpowiednio przygotować podłoże i wysiać nasiona. Czyli najpierw skopać miejsce przeznaczone na warzywnik, a potem odpowiednio wygrabić, a następnie wysiać nasiona.
Przyjmuje się, że na 1 hektar konieczne jest użycie 25-30 kg nasion, dlatego też ich ilość powinna być dostosowana do naszych potrzeb. W zależności od tego, kiedy chcemy posadzić nasze warzywa, odpowiednio wcześniej np. na początku maja należy zaorać miejsce, w którym została posiana rzodkiew i przygotować podłoże do sadzenia warzyw. Choć zdecydowanie lepsze będzie wykonanie poplonu na jesień, ponieważ siewu można dokonać również po zbiorach. Ważne, żeby zrobić to przed późną jesienią, żeby roślina miała szansę wykiełkować.
Postępowanie w przypadku późnego wysiewu jest takie samo. Roślina kiełkuje, a później, gdy ma już rozwinięte części zielone, można przystąpić do orania gruntu i bronowania lub na mniejszych powierzchniach do grabienia.
Cena rzodkwi oleistej
Ta miododajna i wspaniała roślina zachęca wielu rolników i amatorów mniejszych ogrodów do jej wysiewania. Jednak z uwagi na wzrost cen, coraz więcej osób zastanawia się, czy cena, jaką musieliby zapłaci za zakup nasion tej rośliny, jest atrakcyjna. Obecnie można kupić 1 kg nasion rzodkwi za około 30 zł. Dla porównania rzepa ścierniskowa, która również stosowana jest jako poplon, to o wiele wyższy koszt. Cena za 1 kg to aż 60 zł. Warto więc rozważyć zakup obydwu poplonów i dostosować je do własnych potrzeb.
Dodatkowym aspektem, który może być decydujący, jest również termin wysiewu. Rzodkiew pastewna inaczej ścierniskowa powinna zostać wysiana na przełomie lipca i sierpnia. Jest to poplon po zakończonych żniwach, stąd jej nazwa ścierniskowa.
Co można zrobić z rzepy ścierniskowej?
Jeśli posiadamy niewielką działkę i zamierzamy sadzić na niej warzywa z rodziny kapustowatych, to należy wysiać poplon w postaci rzepy ścierniskowej. Wystarczy przekopać lub zorać docelowe miejsce, a następnie wyrównać powierzchnię i wysiać rzepę. Należy jednak pamiętać, że w okresie suszy, roślina ta wymaga nawadniania.
Sporym atutem i plusem wysiewania rzepy może być wykorzystanie jej korzenia. Z rzepy można zrobić smaczną kiszonkę, która będzie wspaniałym dodatkiem do dań. Kiszonkę można zjeść już po kilku dniach, lub przechowywać w piwnicy lub w spiżarce. To doskonały sposób na wykorzystanie i niemarnowanie wszystkich przydatnych do spożycia roślin.
Wygląd rzodkwi oleistej
przyciąga zwierzęta
ozdobne kwiaty, przyjemny zapach, ciekawy pokrój, odporność na zanieczyszczenie powietrza, ozdobne liście, pokarm dla owadów
Sadzenie i stanowisko dla rzodkwi oleistej
Pielęgnacja rzodkwi oleistej
Terminy
I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kiedy można sadzić? | ||||||||||||
Kiedy kwitnie? | ||||||||||||
Nawożenie | ||||||||||||
Nawóz
kompost,
organiczny.
Nawozić 1 raz w roku. |
||||||||||||
Podlewanie | ||||||||||||
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni. W uprawie ogrodowej trzeba rzodkwi zapewnić regularne podlewanie, zwłaszcza w okresach suszy. |