Seler w ogrodzie - sadzenie, uprawa, pielęgnacja, właściwości odżywcze
Seler jest rośliną, bez której w zasadzie nie można sobie wyobrazić kuchni. Nie tylko dodaje potrawom unikalnego i niepowtarzalnego smaku, ale także dostarcza wielu cennych witamin i mikroelementów. Obecnie niezwykle rzadko występuje jako roślina dziko rosnąca, w większości jest uprawiany w ogrodach. Poza najbardziej rozpowszechnionym selerem zwyczajnym rosnącą popularność zyskuje sobie także seler naciowy.
Jeśli interesują cię także inne warzywa w ogrodzie, inspiracje zebraliśmy dla ciebie w tym miejscu.
Seler - charakterystyka, właściwości i odmiany
Seler to warzywo cenione przede wszystkim ze względu na korzystne dla zdrowia właściwości i wartości odżywcze, których ma niezwykle wiele. W przetwórstwie wykorzystuje się najczęściej seler korzeniowy, a szczególnie jego bulwy. Liście selera w kuchni często są stosowane jedynie jako dodatek, który na potrawom nadawać aromat. Seler naciowy zaś najczęściej spożywany jest jako świeża roślina, jest o wiele rzadziej przetwarzany niż seler zwyczajny (apium graveolens).
Właściwości selera
Seler to warzywo o bardzo szerokiej gamie zastosowań. Wykorzystuje się zarówno bulwy selera korzeniowego jak też łodygi i liście. Seler zwyczajny w korzeniu zawiera olejek eteryczny jak również niezbędne do funkcjonowania organizmu witaminy. Ze względu na zawarte składniki i wartości odżywcze seler korzeniowy ma właściwości lecznicze. Bardzo skutecznie oczyszcza organizm z toksyn, dzięki zawartym związkom, które poprawiają przemianę materii jak również działają przeciwskurczowo.
Jak chodzi o właściwości selera naciowego jest ich tak samo wiele, a warzywo ma bardzo dobry wpływ na organizm. Przede wszystkim warzywo to ma niewiele kalorii co powoduje, że jest jednym z częściej polecanych dla osób prowadzących kurację odchudzającą. Ponadto w tym warzywie znaleźć można znacznie więcej witaminy C niż w owocach cytrusowych, dlatego też doskonale poprawiają odporność organizmu. Dużo witaminy C zawiera szczególnie nie korzeń selera, lecz seler naciowy. A może zainteresuje cię także kapusta i jej odmiany?
Seler naciowy i korzeniowy - najpopularniejsze odmiany
Na rynku znajduje się bardzo wiele odmian selera, zarówno jak mowa o selerach korzeniowych jak też naciowych. Różnią się one zazwyczaj wielkością czy też właściwościami, które wykorzystuje się w przetwórstwie.
Seler korzeniowy - odmiany:
- Elena F1 - odmiana uprawiana głównie ze względu na przetwórstwo. Ma niezwykle krótki okres wegetacji, dlatego też zaliczana jest do wczesnych odmian. Odporna na choroby, ponadto bulwy mają niezwykle małą ilość pustych komór.
- Balena F1 - niezwykle ceniona ze względu na wysoką jakość miąższu, ma stosunkowo krótki okres wegetacji. Uprawiana zarówno w ogródkach przydomowych, jak też z przeznaczeniem do przetwórstwa.
- Brilliant - zaletą tej odmiany jest to, iż doskonale nadaje się do przechowywania przez długi czas. Ponadto może być stosowana zarówno w przetwórstwie, jak też jako świeże warzywo.
Odmiany selera naciowego:
- Artur RZ – gatunek, który doskonale prezentuje się na półkach w sklepie, ma równe, bardzo dobrze wybarwione łodygi. Zalicza się do mniejszych odmian, zachowując jednak wszystkie właściwości.
- Geronimo RZ - odmiana nieco większa niż Artur RZ, o jasnozielonych łodygach i nieco ciemniejszych liściach. Zwarta budowa, doskonałe właściwości smakowe i duża zawartość substancji odżywczych.
- Kelvin RZ - odmiana zbliżona wielkością do Geronimo RZ, charakteryzuje się niezwykle szybkim wzrostem. Jeśli interesuje cię także uprawa jarmużu, porady znajdziesz w tym artykule.
Jak uprawiać seler naciowy i korzeniowy w sposób właściwy?
Aby w przydomowym ogrodzie uprawiać seler i mieć odpowiednie efekty, trzeba się do tego odpowiednio przygotować. Nie od dzisiaj wiadomo, że jest to jedno z trudniejszych do uprawy warzyw. Wymaga nie tylko odpowiedniej gleby, ale także właściwego stanowiska, nawodnienia czy nawożenia oraz ochrony przed chorobami i szkodnikami.
Jakiej gleby potrzebuje seler?
Właściwa gleba to połowa sukcesu, jak chodzi o uprawę selera. Seler zwyczajny do tego, aby osiągnąć odpowiednie rozmiary potrzebuje gleby stosunkowo żyznej, niezbyt ciężkiej. Ponadto jej odczyn powinien być jak najbardziej zasadowy, nie uprawia się selera na glebach kwaśnych. Dodatkowo, po nawożeniu obornikiem na glebach mało żyznych uprawia się go po roku, na najbardziej żyznych po dwóch.
Tak samo żyznej i bogatej w składniki odżywcze gleby wymaga seler naciowy. Odpowiednia gleba sprawia, że warzywa zachowują swoje niezwykle korzystne dla zdrowia właściwości.
Odpowiednie stanowisko dla selera
Aby seler rósł do odpowiednie rozmiarów, konieczne jest odpowiednie, nasłonecznione stanowisko. Może ono być nieco zacienione, jednakże znacznie lepiej jest, jeżeli ilość słońca jest większa.
Uprawa selera
Uprawa selera to konieczność nie tylko jego odpowiedniego nawożenia, ale także nawadniania. Szczególnie seler naciowy musi mieć odpowiednie nawodnienie, jeżeli gleba będzie zbyt przesuszona, plony mogą nie być zadowalające.
Odpowiednia uprawa nie tylko selera korzeniowego, ale także selera naciowego to także dobre przemyślenie tego, w jakim miejscu ma on być posadzony. Nie powinien być sadzony w tym samym miejscu rok po roku. Ponadto warzywami, po których w kolejnych latach nie powinno się sadzić selera są: marchew, pietruszka, koper, por i cebula. Warzywa te bowiem potrzebują takich samych składników do odpowiedniego wzrostu i nieco wyjałowiona z nich gleba nie jest odpowiednia do uprawy selera. A może zainteresuje cię także biała rzepa w ogrodzie?
Seler potrzebuje właściwego nawożenia, dzięki czemu efekty końcowe są zadowalające. Ponadto nie można zapominać o tym, że ma dość duże zapotrzebowanie na wodę. W tym okresie, w którym warzywo intensywnie rośnie i rozwija korzenie należy podlewać je codziennie. Tak samo seler naciowy jak też seler korzeniowy najlepiej jest uprawiać z rozsady. Oczywiście koniecznie należy zachować odpowiednie odległości, aby mieć pewność, że warzywa osiągną odpowiednią wielkość.
Seler i jego choroby
Seler jest warzywem które jest podatne na wiele schorzeń. Jednak bardzo często także zmiany w wyglądzie liści czy też bulwy, jak chodzi o seler zwyczajny może oznaczać niewłaściwe nawożenie czy braki w odpowiedniej ilości wartości odżywczych, a nie od razu schorzenie. Septorioza selera to jedna z chorób, które najczęściej dopadają te warzywa. Atakuje ona zarówno listowie jak też część korzeniową, może doprowadzić do całkowitego zniszczenia warzywa. Wywoływana jest przez grzyby, a objawia się brunatnymi plamkami na listowiu, które atakują coraz większe części rośliny. Po stwierdzeniu jej występowania najlepiej przez okres przynajmniej 3 lat nie uprawiać selera.
Seler i jego zastosowania
Seler, szczególnie seler korzeniowy ma bardzo wiele różnorodnych właściwości. Stanowi w zasadzie nieodłączny element diety, ponadto stosowany jest także jako sposób na poprawę wielu dolegliwości zdrowotnych.
Seler to warzywo bogate w witaminy i niezbędne dla człowieka wartości odżywcze. Na pewno jego zaletą jest przede wszystkim to że może być przygotowywany na wiele sposobów. Sok bulwy z selera korzeniowego, możliwość marynowania odpowiednio przygotowanych bulw czy też mrożenie - to tylko niektóre z zastosowań selera korzeniowego. Oczywiście powszechnie wykorzystuje się także liście selera, te jednak znacznie częściej wykorzystuje się jako dodatek do potraw, krojąc świeże liście. Bogactwo witamin i mikroelementów sprawia, że ma swoje zasłużone miejsce w odchudzaniu. Szczególna rola w tym selera naciowego, który ma znacznie mniej kalorii niż wiele innych warzyw. Jeśli interesuje cię także uprawa kalarepy, porady znajdziesz w tym artykule.
Jaki wpływ ma zdrowie ma seler?
Regularne spożywanie selera i przetworów z selrera ma bardzo dobry wpływ przede wszystkim na układ pokarmowy. Zawiera składniki, które sprawiają, że poprawia się metabolizm. Doskonale oczyszcza organizm z toksyn, a ponadto w bardzo dużym stopniu poprawia wygląd cery. Zalecany jest dla osób w każdym wieku, a możliwość przygotowania z niego dużej ilości potraw sprawia, że bez trudu można znaleźć idealną dla siebie potrawę. Oczywiście najlepiej jest spożywać selera bez obróbki, wówczas bowiem witaminy i wartości odżywcze niezwykle szybko przedostają się do organizmu oraz dobrze się wchłaniają. Sok z bulwy selera to jeden ze sposobów, aby szybko dostarczyć do organizmu dobroczynne składniki zawarte w tym warzywie. Sok z selera to także bogate źródło witaminy C. Inne właściwości lecznicze to między innymi pomoc w menopauzie czy też pomoc w problemach z reumatyzmem.