Sok z brzozy - właściwości, zastosowanie, działanie, samodzielne przygotowanie
Brzoza brodawkowata – Betula pendula, jest pięknym drzewem, rozpowszechnionym w naszym kraju i tworzącym często samodzielne gaje brzozowe, rozjaśniające las swoją kredowobiałą korą. Na półkuli północnej spotykanych jest około 40 gatunków brzozy. W dawniejszych czasach szeroko wykorzystywano właściwości lecznicze rośliny. Również dzisiaj doceniamy jej działanie. Sok brzozowy, czyli oskoła jest bogatym w witaminy surowcem do wyrobu wina i octu, natomiast piwo otrzymuje się z kory brzozy. Na dolegliwości reumatyczne i dnę moczanową pomaga herbatka z brzozowych liści.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także ten artykuł o brzozie brodawkowatej.
Jak pobierać sok z brzozy?
Brzoza brodawkowata rośnie na nieskażonych glebach, dlatego tak cenione jest przez współczesnych zielarzy i radiestetów. Drzewa wytwarzają swoisty mikroklimat, więc przebywanie w ich otoczeniu również korzystnie wpływa na nasze zdrowie. Sok z brzozy, inaczej oskoła, bzowina, woda brzozowa, może być pozyskiwany jedynie na terenie, którego jesteśmy właścicielami, lub po uzyskaniu zgody, np. leśniczego czy właściciela działki, na której rosną brzozy. Pobieranie soku drzew regulują przepisy prawne – Ustawa z dnia 20 maja 1971 roku, Kodeksu wykroczeń, rozdział XIX, artykuł 148 i 153.
Jak pozyskać sok z brzozy? Sok brzozowy pobieramy z drzew starszych, przynajmniej 10-letnich o średnicy pnia 20-30 cm i więcej. Drzewo powinno rosnąć z dala od ruchliwych ulic i innych źródeł zanieczyszczeń, by pozyskana bzowina miała prawdziwe działanie lecznicze. Najlepszą porą na pozyskiwanie wiosennego soku jest moment, w którym brzoza nie wypuściła jeszcze pąków, a ciepłe powietrze, o temperaturze około 10 stopni Celsjusza, pozwoliło nagrzać się drzewu i pobudzić soki do krążenia. Przekonamy się o tym, nacinając gałązkę drzewa. Pojawiające się krople soku są sygnałem, że można przystąpić do jego pobierania. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o sokach.
Aby pozyskać sok z brzozy, wybieramy pochyloną brzozę. Pień nawiercamy lub nacinamy niezbyt głęboko, na około 3 cm, by nie okaleczyć drzewa. Sok z pnia brzozy będzie spływał do podstawionego naczynia. Łatwiejszym sposobem jest pozyskiwanie soku z gałązki, która rośnie na wysokości naszego wzroku. Powinna mieć grubość około 5-10 cm. Obcinamy końcówkę i gdy pojawią się krople soku, nakładamy na gałąź plastikową butelkę. W butelce zacznie gromadzić się słodki syrop brzozowy, zawierający najwięcej zdrowych substancji. Z 2-3 gałązek możemy w ciągu dnia zebrać nawet do 2 litrów soku. Pozyskiwanie soku z pnia brzozy lub z gałęzi w żaden sposób nie szkodzi roślinie. Miejsca nacięte smarujemy ogrodniczą maścią antygrzybiczną. Wywiercone otwory zamykamy kołkiem, również posmarowanym maścią ogrodniczą. A może zainteresują cię także zebrane tutaj przepisy na nalewki?
Na co pomaga syrop brzozowy?
Syrop brzozowy jest bezbarwny, czasami przybiera słomkowy kolor. Przechowujemy go w szklanych pojemnikach, w lodówce, najwyżej 1-2 dni. Soku nie pasteryzujemy ani nie podgrzewamy, by zachować witaminy i składniki mineralne. Dawkowanie dzienne oskoły to 1-2 szklanki, co zaspokoi zapotrzebowanie organizmu na fosfor, magnez, potas, wapń, żelazo, miedź oraz witaminy z grupy B.
Pozytywne opinie, na co pomaga sok z brzozy, wyrażają lekarze, wskazując na właściwości lecznicze:
- sok brzozowy przyczynia się do usuwania z organizmu substancji toksycznych, wspomagając pracę wątroby i nerek,
- świeża bzowina ma działanie moczopędne. W stanach zatrzymania moczu pobudza się wydalanie moczu przez skórę, w ciepłej kąpieli w naparze z liści brzozy, przez ½ godziny,
- regularne dawkowanie soku brzozowego działa wzmacniająco na układ odpornościowy, dlatego picie polecane jest szczególnie dzieciom i seniorom,
- picie soku brzozowego pozwala pozbyć się anemii, a także zmniejsza ryzyko powstawania zakrzepów i zatorów w naczyniach krwionośnych,
- dodatek do oskoły soku młodej pokrzywy pozwoli uzyskać leczniczy specyfik, wzmacniający włosy. Substancję wcieramy w skórę głowy,
- lecznicze właściwości posiadają preparaty uzyskane z kory brzozy, np.:
- cukier brzozowy, ksylitol, sprzyja leczeniu cukrzycy, bowiem wyróżnia się niskim indeksem glikemicznym,
- napar z kory ma właściwości przeciwbólowe i przeciwgorączkowe,
- preparaty z kory brzozy wspomagają leczenie zmian skórnych. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o właściwościach leczniczych roślin.
Przepisy na wykorzystanie soku z brzozy do celów kulinarnych
Gospodynie domowe wykorzystują sok z brzozy do przyrządzenia zimnego orzeźwiającego napoju, z dodatkiem listków mięty.
Cennym składnikiem domowych przetworów jest cukier brzozowy. Gorący syrop brzozowy, przygotowany w proporcjach: 4 szklanki wody na 1 szklankę ksylitolu, na 1kg owoców. np. brzoskwini, jabłek, itp. Owoce należy sparzyć, obrać ze skórki i podzielić na cząstki. Tak przygotowane układamy w wyparzonych słojach i zalewamy gorącym syropem. Słoiki wekujemy w piekarniku, w temperaturze około 120 stopni Celsjusza, przez ½ godziny. Przetwory mogą stać się składnikiem smacznych deserów.
Z soku brzozowego wytwarza się lekko musujące wino. Składniki domowego wina brzozowego to:
- 3 litry bzowiny
- 90 dag cukru
- 1 cytryna
- 2 pomarańcze
- 30 dag rodzynek (niekonserwowanych siarką)
- naczynie na wino – gąsior z rurką fermantacyjną
Do soku z brzozy wsypujemy cukier oraz dolewamy sok z cytryny. Całość przelewamy do gąsiora. Dosypujemy rodzynki. Odstawiamy zawartość do fermentacji, w temperaturze pokojowej, na około 3 miesiące. Po upływie zalecanego czasu fermentacji wino zlewamy do butelek i dorzucamy po kilka świeżych rodzynek. Butelki dokładnie zamykamy i przechowujemy w chłodnym miejscu. A może zainteresują cię także zebrane w tym miejscu przepisy kulinarne?