Stokrotka pospolita - opis, wymagania, pielęgnacja, rozmnażanie
Stokrotka pospolita, inaczej stokrotka trwała (Bellis perennis) to popularna bylina wieloletnia, która jest uprawiana zwykle, jako roślina ozdobna, bo kwitnie niemal cały rok, ale posiada także właściwości prozdrowotne. W naturze rośnie niemal w całej Europie oraz zachodniej części Azji. Zobaczyć ją można na łąkach, polach i trawnikach. Nadaje się do uprawy w ogrodzie, jak i donicach.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o kwiatach wieloletnich.
Z tego artykułu dowiesz się:
Stokrotka pospolita (Bellis perennis) – informacje, opis, wygląd
Bellis perennis nazywana też stokrotką łąkowąlub trwałą dorasta od 5- 20 cm wysokości. Jej jajowate liście są zebrane w różyczkę. Z kolei kwiat tworzy pojedynczy koszyczek. Płatki stokrotki pospolitej układają się w dwa szeregi. Szereg zewnętrzny to kwiaty żeńskie. Szereg wewnętrzny koszyczka to żółte kwiaty obupłciowe. Pylniki są zrośnięte, a pręciki wolne.
Kwiaty bellis perennis mierzą od 1 do 5 cm. Najmniejsze są cechą charakterystyczną należącą do odmian stokrotek łąkowych. Zaś największe do odmian ogrodowych (np. Super Enoma). Bellis perennis kwitnie od marca, aż do pierwszych mrozów, czyli większą część roku. Warto wiedzieć, że szlachetniejsze odmiany stokrotek kwitną maksymalnie do lipca.
Kwiaty zapylane są przez motyle, muchówki i błonkówki. Istnieje wiele odmian stokrotek. Różnią się między sobą kolorem kwiatów (białe, różowe, czerwone), ich wielkością oraz budową. Do najpopularniejszych odmian ogrodowych zalicza się:
- Pomponette – o niedużych, kulistych 2-3,5 cm kwiatach, kwitnie od kwietnia do lipca, dorasta do 20 cm,
- Weiss Bellis – o biało-żółtych, niedużych, okrągłych kwiatach,
- Super Enoma– o dużych, pełnych kwiatach,
- Speedstar Red – o kwiatach półpełnych z żółtymi środkami, wyglądają jak „puszyste kuleczki”,
- Red White -ma pełne kwiaty o kolorze białym, z czerwonymi końcówkami.
Płatki kwiatów stokrotek reagują bardzo mocno na światło. Kielichy otwierają się o wschodzie słońca, a zamykają, gdy zaczyna się ściemniać. Kwiaty kryją w sobie liczne substancje odżywcze np. saponiny garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne i antocyjany. Młode listki bellis perennis to z kolei witamina C i sole mineralne. Wykorzystuje się je przy różnych dolegliwości oraz w celach pielęgnacyjnych.
Uprawa i pielęgnacja Bellis perennis
Uprawa stokrotki trwałej nie jest trudna, ponieważ jest ona wytrzymała i mało wymagająca. Podobnie, jak np. starzec popielny. Wymaga żyznego, przepuszczalnego podłoża oraz słonecznego lub półcienistego stanowiska. Toleruje dość szeroki zakres pH -od lekko kwaśnego do lekko zasadowego (tak jak np. nemezja).
Dla jej prawidłowego wzrostu trzeba systematycznie usuwać przekwitnięte kwiaty. Roślinę należy podlewać systematycznie, by ziemia była lekko wilgotna. Nie mokra. Nawozić umiarkowanie (do 3 razy w sezonie). Dodatkowo można podczas sadzenia wrzucić na dno jamki na nasiona trochę nawozu. Bellis perennis najczęściej uprawiana jest w gruncie, ale sprawdzi się też w donicach na tarasie czy balkonie. Podobnie, jak strzec popielny.
Starych stokrotek w donicach nie trzeba się pozbywać, gdyż można je przesadzić do ogrodu, gdzie na pewno zawiążą nasiona i „same się” rozsieją. Do jesieni pokażą się siewki w formie małych rozetek liściowych, które będą zakwitać w następnym roku. Różne odmiany stokrotek zwyczajnych dość łatwo się między sobą krzyżują. Dzieje się tak dlatego, że owady które je zapylają, przenoszą na sobie pyłek- materiał genetyczny z innych odmian. Dlatego jeśli rosną w pobliżu siebie różne odmiany to mogą w kolejnym roku zmienić nieco wygląd swoich kwiatów. Sprawdź także ten artykuł o stokrotkach w domu i w ogrodzie.
Stokrotka trwała - rozmnażanie i zbiór
Stokrotka bardzo łatwo się rozmnaża, przez co czasem traktuje się ją jako bezużyteczny chwast. Po kilku cieplejszych dniach w marcu pojawiają się pierwsze kwiaty, których szybko przybywa.
Stokrotki najczęściej rozmnaża się przez nasiona (kiełkują po około 10-12 dniach). Wysiewa się je do gruntu w miesiącu czerwcu albo z początkiem lipca. Po wzejściu nasion siewki należy przepikować na zagony. Przez rozsadę nasiona wysiewa się do skrzynek w czerwcu i lipcu, a na miejsca stałe wysadza w sierpniu.
Warto wiedzieć, aby siać je w rzędach oddalonych o minimum 15 cm, a potem pikować.
Gatunek jest mrozoodporny (tak jak np. nemezja), ale niektóre odmiany szlachetne na rabatkach kwiatowych należy okryć podczas dużych przymrozków.
Stokrotkę można też wykopać z korzeniami, a następnie posadzić je w dowolny miejscu na rabacie. W tym celu wykopujemy dołek, który najlepiej podsypać ziemią do kwiatów. Za rok obdarzy nas nowymi kwiatami wokół.
Zbiory odbywają się w długim przedziale czasu, bo od początku wiosny aż do jesieni. Kwiatki stokrotki pospolitej zbieramy w słoneczny dzień. Aby właściwie wysuszyć kwiaty, najlepiej rozłożyć je na papierze, w cieniu i możliwie przewiewnym miejscu. Liście stokrotki pospolitej również nadają się do zbiorów np. wykorzystuje się je jakoś świeże liście do sałatek.
Stokrotka pospolita (Bellis perennis) – właściwości, zastosowanie
Za zastosowanie w lecznictwie bellis perennisodpowiada głównie kwiat. W medycynie ludowej kwiatom stokrotki łąkowej przypisywano moc oczyszczania krwi. Działa to naprawdę tak, że substancje w naparze z suszu stokrotki usprawniają usuwanie z organizmu toksyn- szkodliwych produktów przemiany materii np. kwas moczowy. Co w efekcie usprawnia wątrobę. Herbata ze stokrotek pospolitych to również metoda na poprawienie procesu trawienia.
Ponadto ma działanie przeciwzapalne i ściągające, dzięki zawartości flawonoidów oraz garbników. Napar ze stokrotek to skuteczny środek w przypadku schorzeń ze strony jelit czy pęcherza moczowego. Z kolei kwiaty stokrotki stosowane w kąpielach wpływają na łatwiejsze gojenie się ran np. przy egzemie, trądziku. Herbatę na bazie stokrotki zwyczajnej można także stosować pomocniczo w leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych, ponieważ działa wykrztuśnie i przeciwzapalnie.
Aby przygotować herbatkę stokrotkową należy zalać wrzątkiem łyżkę kwiatów i pozostawić pod przykryciem około 20 min. Podczas przeziębienia lub chorób ze strony układu pokarmowego pije się ją do 3 razy dziennie. Popularne jest też dodawanie stokrotek do miodu. W tym celu do pół litra miodu wrzucamy garść stokrotek. Taki słoik odstawia się na blisko miesiąc czasu. Taką mieszanką wzmacnia się system odpornościowy.