Świerk serbski - idealny na żywopłot - odmiany, cena, pielęgnacja
Bardzo często w ogrodzie przydomowym decydujemy się na drzewka owocowe, kwiaty, ale również różne drzewa iglaste. W tym zestawieniu nie może zabraknąć świerka serbskiego, który jest popularnym drzewem ogrodowym. Zanim jednak zdecydujemy się na świerk serbski albo odmiany świerku serbskiego do swojego ogrodu, powinniśmy dowiedzieć się, jak wygląda to drzewo, a także jak wygląda jego uprawa.
Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o świerkach.
Z tego artykułu dowiesz się:
Rodzina świerka serbskiego
Świerk serbski - Picea omorika, tak samo jak jodła kaukaska - Abies nordmanniana, należy do rodziny sosnowatych - Pinaceae. Warto zwrócić uwagę na to, czym charakteryzują się rośliny należące do tej rodziny. Zobaczmy więc, jak wyglądają drzewa należące do rodziny sosnowatych.
Rodzina sosnowata liczy około 50 różnych gatunków drzew żywicznych z bardzo wyraźnym pniem, który prowadzi aż do samego wierzchołka. Drzewa te charakteryzują się tym, że są zimozielone, a ich kora najczęściej jest w brązowym kolorze i podczas rozwoju drzewa, złuszcza się drobnymi płatami. Pędy roślin są zazwyczaj bruzdowane, ale u jodeł nie pojawiają się bruzdy.
Praktycznie zawsze igły u tych drzew są w przekroju romboidalne i spłaszczone. Zazwyczaj są one osadzone na pędach na krótkich brązowych trzonkach, ale np. jodła kaukaska, jak i inne jodły mają igły osadzone na stopce. Przeważnie są one zielone z obu stron, ale u niektórych gatunków pojawiają się białe paski na spodzie igieł, a z wierzchu są one jednobarwne.
Obojętnie, czy uprawiamy świerk serbski czy odmiany świerka serbskiego, to musimy wiedzieć, że wszystkie rośliny z rodziny sosnowatych są jednopienne, co znaczy, że kwiaty męskie i żeńskie pojawiają się na jednym osobniku. Szyszki gatunków z tej rodziny są zwisające, a po dojrzeniu w całości opadają. Wyjątkiem są tutaj jednak jodły, których szyszki sterczą pionowo do góry, a po dojrzeniu całe się rozpadają. Nasiona tych drzew są oskrzydlone.
Istotne jest to, że rośliny te bardzo dobrze sprawdzają się do niedoświadczonych osób, dlatego, że ich wymagania nie są bardzo wysokie. Nie mają one też problemu ze znoszeniem różnorodnej temperatury powietrza. Możemy je spotkać w północnych rejonach kuli ziemskiej. Gatunki tych drzew można rozmnażać na kilka sposobów. Pierwszym z nich jest wysiew nasion. Bardzo dużo odmian szczepi się także na podkładkach, ale należy tu pamiętać o tym, by stosować ten sam gatunek drzewa. Możliwe jest także rozmnażanie przez sadzonki. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie świerku koreańskiego?
Świerk serbski - czym charakteryzuje się ta roślina?
Skąd pochodzi świerk serbski?
Świerk serbski należy do rodziny sosnowatych - Pinaceae i jest bardzo popularnym drzewem do różnego typu nasadzeń. Jego łacińska nazwa to Picea omorika. Warto wiedzieć, że świerk serbski jest gatunkiem endemicznym, czyli taksonem rzadko spotykanym i praktycznie unikatowym na danym rejonie lub w danym miejscu. Występuje on naturalnie tylko na ograniczonym obszarze, a poza nim jego obecność jest niespotykana.
Świerk serbski został odkryty przez botanika, którym jest Josif Pancić. Ten serbski botanik odkrył go w 1875 roku w górach Tara. Naturalnie świerk serbski występuje na glebach wapiennych, na bardzo małym obszarze w górach Tara nad rzeką Dariną. Jest to obszar Serbi i Czarnogóry. Pamiętajmy jednak, że występuje on do 1800 m wysokości n.p.m., nie wyżej. Poza tym odmiany świerku serbskiego, jak i sam gatunek dobrze czują się na glebach płytkich oraz dość suchych i ciepłych latem.
Picea omorika, tak jak jodła kaukaska - Abies nordmanniana oraz cyprysik Lawsona - Chamaecyparis lawsoniana, jest drzewem jednopiennym, czyli takim, na którym znajdują się żeńskie i męskie kwiaty. Roślina ta często tworzy lasy mieszane z bukiem - Fagus, jodłą - Abies, kasztanowcem - Aesculus oraz sosną czarną, zwaną też sosną austriacką - Pinus nigra.
Decydując się na świerk serbski w ogrodzie, powinniśmy też wiedzieć, na co jeszcze możemy się zdecydować. Poza tym, że roślina ta stosowana jest w ogrodzie, bardzo często wykorzystuje się ją też na cmentarzach, w parkach i w terenach zieleni miejskiej. Można go sadzić pojedynczo albo w luźnych grupach, jednak ta uprawa powinna odbywać się na większych trawiastych powierzchniach, gdzie będzie bardzo uwydatniony jego charakterystyczny pokrój. Niesamowitym elementem jest to, że świerki srebrne są odporne na deformacje, które powodowane są przez nadmiar śniegu na nich leżących. Niewątpliwie, drzewo to jest w tej chwili jednym z najczęściej sadzonych drzew iglastych, podobnie jak cyprysik Lawsona i drzewka owocowe. Sprawdź także ten artykuł o uprawie i pielęgnacji świerku wężowego.
Świerk serbski - jak wygląda?
Świerk serbski to drzewo dorastające do 15-25 m wysokości, a czasem osiąga nawet wysokość 30 m. Zazwyczaj dorasta do 2,5-3 m szerokości, a po około 10-15 latach większa ją do 5-6 m. Pamiętajmy jednak, że poszczególne odmiany świerku serbskiego mogą mieć różną wysokość i szerokość, a nawet i pokrój. U tego gatunku korona jest wyjątkowo wąska i strzelista. Świerk ten ma najwęższą koronę wśród świerków. Jego boczne gałęzie ułożone są poziomo, ale w dolnej części bardzo atrakcyjnie przewisają. Zdarza się, że u drzew, które są wolnostojące, ich gałęzie dolne zakorzeniają się w glebie lub po prostu się pokładają na niej. Jeśli Picea omorika ma zapewnione odpowiednie warunki, wtedy wzrost jest dużo szybszy.
Pędy tego drzewa są koloru brązowego, a z wierzchu są delikatnie omszone. Charakterystyczne są również pąki o barwie ciemnobrązowej, które nie mają żywicy. System korzeniowy drzewa jest bardzo podobny do innych świerków, a mianowicie płaski. Warto jednak wiedzieć, że jest trochę głębszy od systemu korzeniowego świerka pospolitego - Picea Abies. Z tego powodu drzewo w dużo prostszy sposób może pobierać składniki mineralne i wodę z głębszych partii gleby, co ma bardzo duży wpływ na jego późniejszy rozwój i wzrost. Dodatkowo ma to też korzystne działanie na zachowanie charakterystycznego strzelistego pokroju.
Kolejnym, z pewnością jednym z najważniejszych elementów dekoracyjnych u tego gatunku drzewa, są jego igły, które tworzą razem z gałęziami piękną i stożkowatą, zimozieloną formę, pożądaną w ogrodzie. Świerk serbski ma igły długości 2 cm, które są widocznie spłaszczone. Ich koniec jest tępo zakończony, lecz na siewkach jest on ostry. Z wierzchu igły świerka serbskiego są ciemnozielone, a pod spodem mają one białe paski. Jest to wyjątkowe, ponieważ inne gatunki świerków mają obustronnie zielone igły, białe paski natomiast ma jodła kaukaska. Pamiętajmy, że tak jak w przypadku pokroju i wysokości drzewa, odmiany świerku serbskiego mogą mieć różną długość igieł i być inaczej zakończone.
Niezbędnym elementem u Picea omorika są także szyszki, charakterystyczne dla wielu drzew iglastych. W tym przypadku szyszki jajowatej i wydłużonej do około 3-6 cm długości. Standardowo, tak jak u innych świerków, są one zwisające, a dodatkowo lekko zakrzywione i zwężone u nasady. Bardzo ciekawy efekt sprawiają jeszcze przed dojrzeniem, ponieważ wtedy ich barwa jest fioletowa, a dopiero później przebarwiają się na brązowo. Z reguły czas dojrzewania przypada na 6-7 miesiąc od momentu zapylenia.
Świerk serbski - co warto wiedzieć o tym drzewie długowiecznym?
Na co zwrócić uwagę podczas uprawy świerka serbskiego?
Świerk serbski jest bardzo prosty w uprawie. Nie ma on również jakichś specjalnych wymagań, lecz warto wiedzieć, jakie stanowisko najlepiej wybrać. Zacznijmy jednak od tego, że świerki serbskie są odporne na bardzo wiele czynników zewnętrznych, które dla innych roślin są poważnym zagrożeniem. W pierwszej kolejności należy wspomnieć o tym, że świerk serbski wykazuje się bardzo dużą odpornością na zanieczyszczenia powietrza, a nawet na kwaśne deszcze. Dzięki temu nadaje się do obsadzenia w warunkach miejskich. Świerk serbski jest uważany za jedną z najbardziej odpornych na zanieczyszczenia przemysłowe roślin. Dodatkowo wielką zaletą jest to, że zarówno sam gatunek, jak i odmiany świerku srebrnego są odporne na mrozy. Jednak w przypadku odmian świerku srebrnego nie wszystkie wykazują się tak dużą odpornością.
Przy uprawie ważnym elementem jest dobór odpowiedniego stanowiska. Świerk serbski dobrze rośnie na każdej glebie uprawnej, ponieważ nie ma dużych wymagań. Jednak warto go sadzić na glebach zasobnych w składniki pokarmowe, dostatecznie wilgotnych, przepuszczalnych i ciężkich. Dobrze jest również, by stanowisko pod uprawę było nasłonecznione, a wilgotność powietrza nieco wyższa, przez co z powodzeniem zastosować go można niedaleko zbiorników wodnych. Nie musimy się również przejmować obecnością wapnia w glebie, bo świerk serbski dobrze sobie z tym radzi.
Pamiętajmy, że Picea omorika w kilku pierwszych latach uprawy wymaga podlewania i nawożenia. Najlepiej jest wykorzystywać w tym celu nawozy organiczne. Dodatkowo poleca się również ściółkowanie podłoża wokół pnia, co zmniejszy intensywność wyparowywania wody z gleby. Jeśli uprawa będzie prowadzona w niewłaściwy sposób, możemy spodziewać się, że igły będą przebarwiały się na brązowo, a później opadały. W przypadku dłuższego zachowania złych warunków mogą obumierać nawet całe pędy. Warto zwrócić uwagę na ochronę roślin przed chorobami grzybowymi oraz szkodnikami, w tym przede wszystkim ochojniki i przędziorki, które często niszczą całe rośliny. Zadbajmy także o utrzymanie odpowiedniej ilości magnezu w glebie.
Odmiany świerku serbskiego w ogrodzie
Odmiany są równie często stosowane, co sam świerk serbski. Do najczęściej wykorzystywanych odmian należą odmiana 'Nana' i 'Pendula'. Poza tym wyróżnia się jeszcze takie odmiany świerku serbskiego jak: 'Aurea', 'Gnom', 'Karel', Pimoko', 'Cinderella', 'Kamenz', 'Kuck', 'Karen', 'Pimpf', 'Zuckerhut', 'Treblitzsch', 'Schneverdingen' i 'Tremonia'.
Picea omorika 'Nana' charakteryzuje tym, że jest to bardzo wolno rosnąca odmiana karłowa, rosnąca do 4-5 m wysokości. Popularna jest w ogrodach wrzosowych i dużych pojemnikach. Z kolei odmiana 'Pendula', dorasta do 10 m wysokości i charakterystyczny jest jej bardzo wąski i kolumnowy pokrój.
Chcąc uprawiać świerk serbski w ogrodzie, musimy wiedzieć, jakie ma wymagania. Nie zapominajmy o atrakcyjnych z wierzchu ciemnozielonych, a dołem białopaskowanych igłach, które praktycznie takie same ma jodła kaukaska. Zazwyczaj to po nich poznamy, czy uprawa przebiega prawidłowo.