Nazwa rośliny
Szarłat trójbarwny (łac. Amaranthus tricolor) znana też jako szarłat ciemny
Systematyka
szarłatowate > szarłat > szarłat ciemny

Szarłat trójbarwny (Amaranthus tricolor) - uprawa, pielęgnacja, porady praktyczne

Szarłat trójbarwny to jedna z najbardziej wyróżniających się na rabacie roślina. Wspaniale się prezentuje dzięki przepięknym, ciekawym liściom o nietypowych kształtach i niezwykłych kolorach. Bardzo wiele osób decyduje się na uprawę właśnie tego gatunku z dużej rodziny szarłatów. Dowiedz się, na czym polega uprawa szarłata trójbarwnego!

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o szarłatach.

Szarłat trójbarwny (łac. Amaranthus tricolor) – charakterystyka

Intensywnie wybrawiony szarłat trójbawny (nazywany także szarłatem gangeskim) to jedna z najciekawszych roślin. Jego nietypowe kształty i wspaniałe, intensywnie wybarwione kwiaty są zachwycające i sprawiają, że każda rabata nabiera egzotycznego charakteru. W swojej stolicy, Indiach, szarłat jest traktowany jako chwast. U nas to naprawdę ceniona roślina ozdobna.

Osiąga między 60 a 120 cm wysokości. Kępy rozrastają się mniej więcej do 50 cm szerokości. Ma ładne liście – eliptyczny kształt, spiczaste zakończenie, często są pofałdowane i mocno skręcone. Maksymalnie osiągają 20 cm długości. Najczęściej pojawiają się w odcieniach brązu i czerwieni, zdarzają się także żółte i zielone. Bardzo często są trójbarwne. Ze względu na intensywną czerwień i piętrowe ułożenie liści, szarłat czasami nazywany jest pionsencją letnią. Na ich tle delikatne kwiaty nie są zbyt widoczne. Nie mają większej wartości dekoracyjnej – składają się w kłosowate kwiatostany. Mają zielony kolor i wyrastają z kątów liści. Okres kwitnienia rozpoczyna się w listopadzie.

Szarłat trójbarwny – najciekawsze odmiany

Szarłat trójbarwny (Amaranthus tricolor) doczekał się stworzenia bardzo wielu ciekawych odmian, które wyróżniają się kolorami i odcieniami. Najbardziej interesująca i jednocześnie najbardziej popularna jest odmiana ‘Illumination’. Składa się z dolnych, zielono-brązowych liści i górnych, które mają intensywne purpurowy, wchodzący w czerwony kolor. Ich brzegi są wybarwione na żółto.

‘Joseph’s Coat’ jest dość podobne – dolne liście brązowe, mają delikatny, zielony lub żółtawy brzeg, górne przebarwiają się na czerwono, mają wyraźnie zaznaczone złote końce. ‘Molten Fire’ o purpurowych i czerwono-brązowych liściach jest ciekawa ze względu na wysokość – ma aż 120 cm! Do tych najbardziej kontrastowych odmian należy ‘Aurora Yellow’, której górne liście są białe lub lekko żółtawe, dolne natomiast są w żywo-zielonym kolorze. Biały kolor w przypadku tych roślin dość rzadko się zdarza, dlatego ta odmiana jest tak ciekawa. Planujesz zaprosić reprezentanta tego gatunku do ogrodu? Sprawdź także ten artykuł o uprawie szarłata zwisłego.

Uprawa szarłata trójbarwnego – wymagania

Szarłat trójbarwny może nie jest szczególnie trudny w uprawie, jednakże należy zapewnić mu odpowiednie stanowisko. Wymaga głęboko uprawionej, naprawdę żyznej gleby. Najlepiej rośnie na glebie zasobnej w składniki odżywcze i próchnicę.

Roślina wymaga ciepła – lubi stanowiska osłonięte przed wiatrem i słoneczne. Nie sprawdzi się w miejscach chłodniejszych i bardziej wietrznych. Dobrze znosi niedobory wody, nawet można powiedzieć, że lepiej się sprawdza właśnie na bardziej suchych miejscach. Jest to roślina wrażliwa na chłód, dlatego nasiona wysiewa się do inspektu, a następnie pikuje się siewki do doniczek, kiedy osiągają poziom trzeciego liścia. Młode szarłaty należy stopniowo zahartować i mniej więcej po 4 tygodniach od wzejścia można je wysadzać na stałe miejsce. Musi to być po połowie maja, kiedy mija ryzyko nocnych przymrozków.

Pielęgnacja szarłatu

Pielęgnacja szarłatu wymaga regularnego odchwaszczania, ponieważ rośliny są podatne na działanie konkurencji. Szarłaty, zwłaszcza młode, są narażone także na choroby grzybowe, które czasami przenoszą się na nie z chwastów. W upalne dni wymagają regularnego podlewania, dobrze sprawdza się także regularne zraszanie.

Szarłatu trójbarwnego nie trzeba regularnie nawozić. Wystarczy raz na dwa lata zastosować obornik kurzy lub kompost. Dobrze sprawdzą się także nawozy zielone, ponieważ dostarczają glebie azotu, którego roślina bardzo potrzebuje.

Szarłat trójbarwny a inne szarłaty

Szarłaty, czyli ogromna rodzina roślin jednorocznych o ciekawych kolorach, to aż 100 różnych gatunków. W uprawie najczęściej pojawia się szarłat trójbarwny, jednak popularnością dorównuje mu szarłat zwisły (Amarantus caudantus), który tworzy efektowne kwiatostany – zebrane z małych kłosów, przewieszające się i intensywnie wybarwione na czerwono. Wzniesione kłosowate kwiatostany ma szarłat wiechowaty. Ma bardzo duży rozmiar – dorasta do około 100 cm. Jest naprawdę nieszablonowy, czasami bywa biały, jednak najbardziej popularne są czerwone odmiany. Te gatunki najlepiej sprawdzają się w przypadku osób, które cenią sobie rośliny ozdobne z liści.

Szarłat szorstki natomiast jest mało interesujący, jeśli chodzi o wygląd. Ta zielona roślina o niewielkich kwiatach i mało atrakcyjnych liściach ma jednak właściwości lecznicze, dlatego jest warta uwagi. Na dużą skalę był uprawiany we Francji, więc w XIX wieku rozprzestrzenił się w Europie jako chwast. W Polsce pojawia się jako roślina nizinna.

Wygląd szarłatu trójbarwnego

Pochodzenie:
Azja Południowo-Wschodnia
Roczne przyrosty:
60 cm - 150 cm
Maksymalna wysokość:
60 cm - 150 cm
Maksymalna szerokość:
30 cm - 60 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
1 rok


Pokrój szarłatu trójbarwnego:
wyprostowany, rozłożysty, kępiasty, wzniesiony, słabo rozgałęziony
Cechy charakterystyczne:
pachnąca
przyciąga zwierzęta
ciekawy pokrój, ozdobne liście
Kolor kwiatów:
żółtozielonawy
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
lancetowate
Kolor liścia:
wielobarwne

Sadzenie i stanowisko dla szarłatu trójbarwnego

Termin sadzenia:
maj
Rozstaw przy sadzeniu:
30 cm - 50 cm
Sposób rozmnażania:
nasiona, rozsada
Dodatkowe informacje:
Wysiew wprost do gruntu na początku maja. Ze względu na długi okres wegetacji pewniejsze jest wcześniejsze przygotowanie rozsady z siewu w kwietniu i wysadzenie sadzonek po majowych przymrozkach.


Stanowisko:
Gleba:
przepuszczalna, próchniczna, żyzna, lekko wilgotna
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane


Nadaje się na:
soliter, nasadzenie grupowe, w pojemnikach, rabaty, kompozycje

Pielęgnacja szarłatu trójbarwnego

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
bardzo odporna
Typowe szkodniki:

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
Nawóz wieloskładnikowy, do roślin kwitnących. Nawozić raz na 2 tygodnie.
Podlewanie
Obfite zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj raz w tygodniu.
Woda powinna dotrzeć do całej bryły korzeniowej.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
jadalna, lecznicza
ikona podziel się Przekaż dalej