Nazwa rośliny
Szarotka alpejska (łac. Leontopodium nivale subsp. alpinum) znana też jako szarotka górska, kocia łapka
Systematyka
astrowate > szarotka > szarotka alpejska

Szarotka alpejska - opis kwiatu, uprawa, pielęgnacja, wymagania

Turyści wędrujący latem tatrzańskimi szlakami mogą natknąć się na szarotki – niskie kwiaty, pokryte charakterystycznym srebrzystoszarym puchem. Leontopodium alpinum szarotka alpejska, to bylina górska, w naszym kraju zasiedlającą trudno dostępne rejony Tatr. Objęta jest ścisłą ochroną gatunkową. Uprawa szarotki alpejskiej nie jest najłatwiejszym zadaniem, ale warto podjąć wyzwanie, by oryginalna roślina przez wiele lat zagościła w naszym alpinarium lub skalnym ogródku.

Jeśli szukasz więcej porad i inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o bylinach.

Leontopodium alpinum – uprawa szarotki alpejskiej

Kwiat szarotka – oryginalna tatrzańska roślina

Szarotka alpejska, to roślina z rodziny astrowatych, w stanie naturalnym występująca w górach Europy. W Polsce spotykana jest w Tatrach, na wysokości piętra alpejskiego, obejmującego tereny od 1800 m do wysokości około 2300 m n.p.m. Wśród roślinności tatrzańskiej szarotka górska zajmuje szczególne miejsce jako relikt epoki lodowcowej.

Delikatna bylina preferuje surowe warunki, panujące w Tatrach. Porasta nawapienne hale, rośnie w szczelinach skalnych i na skalnych półkach, a przed niekorzystnymi warunkami klimatycznymi chroni ją gęsty kutner – srebrzystoszare owłosienie, dzięki któremu nie zamarza zimą, a latem zatrzymuje odpowiednią ilość wody.

Szarotka alpejska, stokrotka alpejska osiąga od 5 cm do 30 cm wysokości. Szaroniebieskie lancetowate liście łodygowe przy podłożu tworzą niskie kępki.Na wyprostowanej łodyżce widnieją żółte rurkowate kwiatuszki, otoczone omszonymi szarobiałymi listkami, przypominającymi gwiazdkowate kwiaty. To właśnie listkom przykwiatkowym roślina zawdzięcza swój rozpoznawalny charakterystyczny wygląd. Kwiat szarotka pojawia się na przełomie lipca i sierpnia. Owocem szarotki są małe niełupki – każdy z nich kryje jedno nasionko. A może zainteresuje cię także ten artykuł o krokusach w ogrodzie?

Stokrotka alpejska – uprawa i pielęgnacja

Tatrzańska stokrotka może być uprawiana w alpinariach i w ogródkach skalnych, po zapewnieniu bylinie odpowiednich warunków. Jeśli pragniemy hodować szarotki przez wiele lat, wybierzmy im suche, wapienne podłoże, najlepiej w partiach szczytowych ogrodu, gdzie najszybciej gleba ulega wysuszaniu. Szarotki będą dobrze rosły w szczelinach skalnych, na słonecznym stanowisku. Rośliny sadzimy w glebie piaszczysto-żwirowej, o zasadowym odczynie pH. Odczyn ziemi należy co jakiś czas kontrolować i, w razie potrzeby, glebę zwapnować. W warunkach ogrodowych roślina może osiągnąć 40 cm wysokości.

Szarotka alpejska wytrzymuje niskie wysokogórskie temperatury, bowiem w swoim naturalnym siedlisku chroni ją długo zalegający w górach śnieg. Zimowa osłona szarotek w ogrodzie skalnym umożliwi roślinie przetrwanie mrozu i porywistych zimnych wiatrów. Roślina wymaga ochrony zimowej, np. przy użyciu świeżo ściętych gałęzi świerkowych i jodłowych, przez długi czas utrzymujących na pędach igły, ponieważ warstwa śniegowa poza Tatrami nie jest tak obfita, jak w górach. Sprawdź także ten artykuł o uprawie goryczki w ogrodzie.

Pokrywa śnieżna jest naturalną izolacją termiczną i do chwili topnienia nie jest źródłem wody. Problem pojawia się dopiero na wiosnę, gdy śnieg zaczyna się topić. Pielęgnacja roślin polega na wykonaniu drenażu ogrodu, by wiosenne roztopy nie doprowadziły do gnicia korzeni górskiej byliny. Skuteczny odpływ nadmiaru wody umożliwi szarotkom wytworzenie zwartych i zdrowych kęp.

Szarotka górska czy też alpejska szarotka jest rośliną mało wymagającą:

  • nie musimy jej podlewać, bowiem dobrze znosi długotrwałą suszę,
  • nie zasilamy szarotek, które preferują jałowe gleby,
  • nie stosujemy środków ochrony roślin, ponieważ bylina odporna jest na choroby. Nie atakują jej również szkodniki.

Szarotka górska – rozmnażanie i sadzenie rośliny

Roślina objęta jest ścisłą ochroną gatunkową, więc nie możemy pobrać sadzonek z dziko rosnących szarotek ani wykorzystać ich nasion. Do naszego alpinarium zakupimy nasiona i sadzonki Leontopodium alpinum w centrach ogrodniczych oraz w sprawdzonych sklepach ogrodniczych. Niska cena bylin umożliwia miłośnikom alpinariów i skalników uprawę niezwykłej rośliny. Szarotki, podobnie jak górskie wiosenne kwiaty – sasanki, nadadzą ogrodowi oryginalny wygląd i specyficzny klimat.

Wysiew nasion szarotki przeprowadzamy na wiosnę. Poddajemy je stratyfikacji, przez kilka tygodni przechowując nasiona w niskiej temperaturze, a następnie wysiewamy do doniczek, przykrywając je lekko ziemią. Nasionka muszą mieć dostęp do światła i wschodzić w temperaturze około 12 stopni Celsjusza. Po około 2 tygodniach pojawią się młode roślinki. Pikujemy je, gdy pojawią się 2 listki. Na miejsce stałe sadzimy szarotki po 15 maja, kiedy minie zagrożenie wiosennymi przymrozkami. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie barwinka w ogrodzie?

Szarotkę alpejską rozmnażamy również przez podział rozrośniętych kęp. Zabieg najlepiej wykonać raz na dwa lata, po skończonym kwitnieniu – pod koniec lata. Możemy dzielić karpy szarotek również na wiosnę. Podział kęp dobrze wpłynie na odmłodzenie szarotek i przedłuży ich żywotność. Uzyskane tą drogą sadzonki od razu sadzimy na wybranym miejscu.

Bylina górska – zastosowanie kwiatów szarotki

Szarotki alpejskie, podobnie jak inne górskie rośliny, takie jak sosny limby, czy górskie wiosenne kwiaty, są ozdobą alpinariów i skalników. Mogą również stanowić ciekawy element suchych bukietów, bowiem suchy kwiat szarotka przez bardzo długi czas nie zmienia swojego wyglądu.

Górskie szarotki można uprawiać w pojemnikach. Miniaturowe ogródki skalne tworzy się na balkonach i tarasach – w skrzynkach balkonowych, misach lub kamiennych naczyniach. Do nasadzeń nadają się rośliny niskie, o niewielkich wymaganiach, więc szarotka alpejska dobrze sobie poradzi, jeśli odpowiednio zabezpieczymy korzenie przed przegrzaniem. Doniczkę z nasadzeniami należy umieścić w większym pojemniku. Przestrzeń między naczyniami wypełniamy wilgotnym torfem.

Szarotki w większych naczyniach, np. uprawianych w kamiennych misach, zabezpieczamy przed przegrzaniem, umieszczając na całej powierzchni podłoża warstwę kamyków. Sprawdź także ten artykuł o pierwiosnku łyszczaku.

Prowadzone badania naukowe nad reliktową byliną wskazują na jej szczególne właściwości. Szarotka alpejska wytwarza przeciwutleniacze oraz cenne substancje odżywcze, które są cennym składnikiem produktów kosmetycznych. Ekologicznie uprawiane Leontopodiumalpinum dostarczają surowca do produkcji kremów przeciwzmarszczkowych, pielęgnujących skórę rąk, toników i wód toaletowych.

Wygląd szarotki alpejskiej

Pochodzenie:
góry Europy
Roczne przyrosty:
5 cm - 20 cm
Maksymalna wysokość:
5 cm - 20 cm
Maksymalna szerokość:
10 cm - 20 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
3 lata


Pokrój szarotki alpejskiej:
wyprostowany, luźny, wzniesiony, nierozgałęziony
Cechy charakterystyczne:
przyciąga zwierzęta
zimozielona
ozdobne kwiaty, ciekawy pokrój, ozdobne liście, pokarm dla owadów
Kolor kwiatów:
żółtawy
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
lancetowate
Kolor liścia:
niebieskawe

Sadzenie i stanowisko dla szarotki alpejskiej

Termin sadzenia:
kwiecień, maj, wrzesień, październik
Rozstaw przy sadzeniu:
20 cm - 30 cm
Sposób rozmnażania:
podział, nasiona


Stanowisko:
Gleba:
przepuszczalna, kamienista, żwirowa, sucha
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
suche
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Dogodne miejsca uprawy:
Nadaje się na:
soliter, nasadzenie grupowe, mury, w pojemnikach, rabaty

Pielęgnacja szarotki alpejskiej

Trudność uprawy:
trudny
Poziom odporności:
bardzo odporna
Typowe choroby:

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Dla zachowania witalności rośliny i dobrego wzrostu, zaleca się podzielenie co kilka lat i przesadzenie szarotki na podobne stanowisko.
Kiedy kwitnie?
Podlewanie
Niewielkie zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj raz w tygodniu.
Podlewania wymagają tylko rośliny świeżo przesadzone oraz starsze w długich okresach suszy i upałów.
Ochrona zimowa
W naturalnych warunkach szarotka zimuje pod grubą warstwą śniegu, dlatego wskazane jest okrycie roślin przed zimą.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
ikona podziel się Przekaż dalej