Szczepienie drzew krok po kroku - jak, kiedy i dlaczego?

Co to jest szczepienie drzew i kiedy się je wykonuje?

Inną nazwą szczepienia jest transplantacja. Polega ona na spowodowaniu zrośnięcia się ze sobą dwóch roślin lub ich poszczególnych części. Ważne jest, by zachodziła zdolność fizjologiczna pomiędzy dwiema roślinami, wtedy szczepienie będzie trwałe. Wykorzystuje się różne sposoby transplantacji. Zarówno, gdy przeprowadzane jest szczepienie drzew owocowych, jak i szczepienie drzew ozdobnych, lepiej dobrać odmiany lub formy tego samego gatunku.

Wiele osób zadaje pytanie: dlaczego warto wykonywać ten zabieg? Odpowiedź jest bardzo prosta. Dzięki wykorzystaniu tego procesu można w bardzo prosty sposób otrzymać nowe formy roślin- na przykład pienne lub zwisające. Kolejną bardzo ważną zaletą jest możliwość uzyskania materiału genetycznego, który będzie odporny na mróz i niekorzystne warunki glebowe.

Szczepienie drzewek owocowych oraz ozdobnych wykonuje się, gdy inne sposoby rozmnażania nie przynoszą rezultatów bądź są niemożliwe do wykonania. Również w momencie, gdy chcemy uzyskać rośliny, które będą łatwo przyjmowały się w nowym miejscu i będą charakteryzowały się szybkim i silnym wzrostem. Transplantacja używana jest do rozmnażania bezchrolofilowych kaktusów - w tym przypadku jest to jedyny sposób. Sprawdź także ten artykuł o klonie kulistym i jego szczepieniu na pniu.

Szczepienie drzew - co to są podkładki i zrazy?

Podkładki w szczepieniu drzew - co to właściwie jest?

Podkładka jest to roślina, na której wykonywany ma być zbieg transplantacji. Bardzo ważny jest odpowiedni dobór podkładki. Musi ona mieć odpowiednie cechy, by cały proces przebiegł pomyślnie. Przede wszystkim, wybierane są na nie takie gatunki, które są blisko spokrewnione w ramach danego gatunku. Często spotykane są drzewa ozdobne szczepione na pniu. Aby taki zabieg się udał, należy przestrzegać wymienionych zasad.

Bardzo rzadko stosuje się gatunki z różnych rodzajów. Najważniejsze jest jednak, by pochodziły one z tej samej rodziny. Podkładka powinna charakteryzować się dobrym stanem, gdyż to decyduje o prawidłowości szczepienia, obfitości i wczesności kwitnienia, sile wzrostu szczepu, długowieczności szczepu, a także odporności na choroby i mróz.

Ich cechami charakterystycznymi muszą być: łatwość rozmnażania, zgodność fizjologiczna oraz dobre zrastanie się ze zrazem. Muszą być też bardzo tolerancyjne na warunki glebowe i klimatyczne oraz mrozy. Dużo ułatwi, gdy będą one odporne na choroby i szkodniki. Podstawowym warunkiem, by szczepienie drzew przebiegło pomyślnie, jest to, by podkładka była całkowicie zdrowa i wolna od chorób wirusowych. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o rozmnażaniu roślin.

Podkładki przeznaczone na szczepienie drzew owocowych i ozdobnych to najczęściej siewki, które mogą być ukorzenione, albo też nie. Często stosowane są sadzonki zdrewniałe lub ukorzenione sadzonki zielne. Można wykorzystywać też odkłady oraz sadzonki zielne. Wszystko zależy od tego, z jaką rośliną pracujemy.

Szczepienie drzew owocowych i nie tylko - co to są zrazy?

Zrazy to kolejne z podstawowych pojęć, które powinny być znane dla osób, chcących wykonać szczepienie drzew ozdobnych lub też szczepienie drzew owocowych. Mianowicie zraz - to część rośliny, która przeznaczona jest do szczepienia. Może on mieć różne formy w zależności, jaki sposób transplantacji wybierzemy.

Zrazy pobierane są z roślin matecznych, posiadających cechy charakterystyczne danej odmiany lub formy. Przy wyborze, ważne jest, aby wybrać takie, które są całkowicie zdrowe i wolne od chorób wirusowych i szkodników. Należy pamiętać też o odpowiednim czasie pobierania zrazów, gdyż to ma wpływ na to, czy szczepienie drzew przebiegnie prawidłowo.

Zrazy, które szczepione mają być w zimowym oraz wczesnowiosennym okresie, należy ścinać późną jesienią i utrzymywać je w odpowiedniej temperaturze - od 1 do 4^oC. Zrazy zimozielonych roślin pobierane powinny być przed szczepieniem. Konkretny termin zależy od techniki szczepienia, jaką wybierzemy. Na zrazy przeznaczane są ulistnione pędy tegoroczne, bezlistne zeszłoroczne albo pędy starsze - te mające 2-3 lata.

Rodzaje szczepień drzew

Szczepienie przez stosowanie i szczepienie przez zbliżenie

Najczęściej wykorzystywanym sposobem jest szczepienie przez zastosowanie. Wykorzystuje się je w momencie, gdy zraz i podkładka są jednakowej grubości. Jest to jeden z najprostszych sposobów. W pierwszej kolejności należy przygotować zraz i podkładkę. Obie te części roślin przycina się pod takim samym kątem.

Następnie powierzchnie cięcia przykłada się do siebie ściśle, tak by miazgi całkowicie się ze sobą pokrywały. Miejsce, w którym nastąpiło połączenie- należy obwiązać folią i wysmarować maścią ogrodniczą. Takie szczepienie drzew wykonuje się przed rozpoczęciem wegetacji, tzn. w okresie wczesnowiosennym. Szczepienie drzew owocowych wykonuje się najczęściej właśnie tym sposobem.

Innym rodzajem jest ablaktacja, czyli szczepienie przez zbliżenie. Używa się to w przypadku roślin, które mają problem ze zrastaniem się, słabo rosną lub mają bardzo cienkie pędy. Szczepienie drzewek owocowych, np. winogrona można wykonywać w ten sposób. Nie znajdą się tutaj drzewa ozdobne szczepione na pniu. Przy tym sposobie ważne jest, by nie oddzielać pędów od roślin matecznych.

Na pędach, przeznaczonych do szczepienia, wycina się kilkucentymetrowy pasek kory wraz z cienką warstwą drewna. Rośliny przeznaczone do szczepienia sadzi się obok siebie, a ich wcześniej przygotowane pędy łączy się ze sobą. Należy przycisnąć do siebie wycięte wcześniej paski i szczelnie obwiązać folią, gumą lub rafią. Następnie miejsce to smaruje się maścią ogrodniczą. Gdy pędy się dobrze zrosną, a szczep rozpocznie wzrost, można odciąć zraz od rośliny matecznej.

Szczepienie w klin i szczepienie za korę

Szczepienie drzew w klin wykonuje się w momencie, gdy zraz jest cieńszy od podkładki. Drzewa ozdobne szczepione na pniu można też w ten sposób poprowadzić. Zraz przycina się w klin, podkładkę poziomo w miejscu, gdzie ma nastąpić szczepienie, a następnie wycina się z jej boku trójkątne zagłębienie, długości odpowiadającej nacięciu zraza. W zagłębieniu podkładki umieszcza się zraz, który musi ściśle przylegać. Miejsce łączenia obwiązuje się folią i smaruje maścią ogrodniczą. Wiosna jest odpowiednim okresem na wykonanie tego zabiegu. Tak szczepione są gatunki drzew i krzewów, które zrzucają liście na zimę, np. szczepienie drzew owocowych, w tym szczepienie jabłoni.

Szczepienie za korę różni się od wcześniej wymienionych metod. Zabieg przeprowadza się, gdy w podkładce ruszyła już produkcja soków, a korę można wtedy łatwo oddzielić od drewna. Podkładkę przycina się pionowo, korę nacina się równolegle do osi podkładki na długość kilku centymetrów. Brzegi kory odchyla się, a w nacięcie wsuwa ukośnie przycięty zraz. Następnie następuje obwiązanie folią i posmarowanie maścią.

Szczepienie na przystawkę boczną i szczepienie w szparę boczną

Na przystawkę boczną wykonuje się szczepienie drzew iglastych oraz niektórych zimozielonych gatunków liściastych. Zraz w tym przypadku jest wierzchołkiem pędu o długości ok. 4 cm. Oczyszcza się go przy podstawie z igieł lub liści i przycina ukośnie. Podkładka również musi być oczyszczona z liści czy igieł, a w jej dolnej części obcina się wąski pasek kory i drewna, tak by powierzchnia była taka sama, jak zraza. Obie płaszczyzny należy ściśle do siebie przyłożyć i obwiązać folią. Proces wykorzystywany, gdy potrzebne jest szczepienie drzew iglastych, przebiega zimą lub wczesną wiosną, natomiast w szklarni jest szczepienie latem.

Rzadko stosowanym sposobem jest szczepienie w szparę boczną. Służy do rozmnażania gatunków, których pędy są cienkie, np. powojniki - Clematis. Podkładka przycięta jest poziomo, następnie się ją rozcina i rozszczepia. Zraz przycina się w klin i wsuwa się go w szparę z obu stron.

Jak szczepić drzewa owocowe?

Szczepienie drzewek owocowych

W momencie, gdy zdecydujemy się na szczepienie drzew owocowych, powinno się wiedzieć jakie sposoby są do tego najlepsze. Jeśli chodzi o sadownictwo, wykorzystywany jest przede wszystkim jeden najbardziej popularny sposób, który przynosi najlepsze efekty. Z powodzeniem można go użyć na działce prywatnej. Bardzo często wykonywane jest tak szczepienie jabłoni.

Jak szczepić drzewa owocowe? Odpowiedź jest prosta. Szczepienie drzew wykonuje się sposobem przez zastosowanie - tak samo, jak szczepienie drzew ozdobnych. Ważne jest, by podkładka gwarantowała mrozoodporność, zdrowotność i pozwalała regulować siłę wzrostu drzewa. Zraz natomiast powinien być pobrany z rośliny ze szlachetnej odmiany, dającej smaczne i dorodne owoce. Ważne to jest dlatego, by owoce były smaczne, pojawiały się regularne i miały duże owoce.

Zraz i podkładka muszą być takiej samej grubości. Gdy tak się stanie, może nastąpić przycięcie pod takim samym kątem obu części roślin. Następnie należy ściśle je do siebie położyć, a miejsce łączenia obwiązać taśmą. Tak przygotowane miejsce szczepienia należy posmarować maścią ogrodniczą.