Roślinność łąkowa – popularne rośliny trawiaste

Trawy wiechlinowate (Poaceae) – opis roślin

Trawy są roślinami zielnymi - jednorocznymi lub wieloletnimi. Spośród 11 tysięcy gatunków, w Polsce występuje około 160. Płytki system korzeniowy traw tworzą korzenie przybyszowe, składające się na tzw. miotełkę. Rozróżniamy:

  • trawy zbitokępkowe - pędy boczne rozrastają się gęsto obok siebie, np. śmiałek darniowy, kupkówka pospolita
  • trawy luźnokępkowe – pędy, rozrastając się poza pochwą liściową, tworząc zwartą darń, np. tymotka łąkowa,
  • trawy rozłogowe – płożące się po podłożu, np. mietlica rozłogowa lub pod jego powierzchnią, np. perz właściwy.

Trawy są roślinami wiatropylnymi. Kwiaty tworząkłoski, od dołu zabezpieczone łuskami, tzw. plewami. Kwiatostany ujęte są w wiechy, np. kupkówka pospolita, w kłosy, np. perz właściwy lub w grona, np. kłosownica pierzasta. Owocem traw jest sucha niełupka, tzw. ziarniak, najczęściej otoczony przez plewki, a niekiedy okryty plewami. Spotykane są również trawy, których nagi dojrzały ziarniak wypada z plewek, tak jak u tymotki łąkowej.

Do najpopularniejszych roślin łąkowych, należących do rodziny wiechlinowatych, należy:

  • wiechlina łąkowa (Poa pratensis) - nazywana również wykliną łąkową. Wieloletnia trawa luźnokępkowa tworzy podziemne rozłogi. Źdźbło może dorastać do 90 cm wysokości. Płaskie sztywne liście osiągają około 5 mm szerokości. Kwiaty ujęte są w wiechy, o długości 10 – 20 cm. Trawa kwitnie od maja do końca sierpnia.  Spotykana jest na łąkach, na pastwiskach, rośnie przy drogach, na skraju lasów i na zrębach. Tworzy bardzo gęstą darń. Preferuje słoneczne stanowiska, o lekkich, próchnicznych i umiarkowanie wilgotnych glebach. Wiechlina łąkowa stanowi pożywienie zwierząt gospodarskich. Wybierana jest również na silnie eksploatowane trawniki sportowe – odporna jest na udeptywanie. Polskie popularne odmiany toPoa pratensis ‘Gol’ oraz Poa pratensis ‘Alicja’.

Rośliny turzycowate (Cyperaceae) – opis bylin

W Polsce występuje około 120 gatunków roślin z rodziny turzycowatych (Cyperaceae). Potoczne nazwy tych roślin to szuwary, trzciny lub sitowie - rośliny zielne porastają miejsca wilgotne i mokre. Podobnie, jak u traw, kwiaty są wiatropylne. Owocem rośliny jest orzeszek. Na łąkach spotykane są najczęściej rośliny z rodzaju turzyca (Carex), sitowie (Scirpus) oraz wełnianka (Eriophorum).

Turzycowe rośliny łąkowe porastają łęgi zastoiskowe, które tworzą mało ruchliwe wody, co sprzyja wykształcaniu się gleby organicznej – mułowej, o kwaśnym pH gleby 4 – 6,5. Stanowiska łęgów zastoinowych należą do najgorszych rodzajów łąk, głównie przez niewielką przydatność rosnących na nich roślin do celów gospodarczych.

Turzyca żółta (Carex flava) - występuje na terenie całego kraju. Porasta niskie torfowiska oraz mokre łąki. Turzyca żółta należy do bylin kępkowych, dorastających do około 40 cm wysokości. Roślina tworzy płaskie zielonożółte liście i jasnobrązowe dolne pochwy liściowe. Jej kwitnienie przypada na maj i czerwiec. Kwiaty ujęte są w rozdzielnopłciowe kłosy. Uwagę zwracają dekoracyjne intensywnie żółte owocostany.

Barwne rośliny łąkowe – polskie lecznicze zioła

Kminek zwyczajny (Carum carvi)należy do rodziny roślin selerowatych. Wyróżnikiem leczniczego i przyprawowego zioła jest rozgałęziona bruzdowana łodyga oraz baldachy białych, czasami różowych kwiatów. Roślina dorasta do 80 cm wysokości. Kwitnie w maju i czerwcu. Jej owocem jest rozłupnia, zawierająca dwie podłużne aromatyczne rozłupki. Roślinność łąkowa z kminkiem zasiedla świeże, średnio wilgotne łąki. Kminek występuje na terenie całego kraju. Spotykany jest na pastwiskach, na przydrożach i w ogrodach. Owoce zawierają eteryczne olejki, tłuszcze oraz flawonoidy oraz kwas kawowy. W medycynie ludowej kminek używany jest przeciwko dolegliwościom układu pokarmowego. W gospodarstwie domowym to ceniona przyprawa. Dodatek ziół do paszy wpływa na wyższą mleczność krów, zapobiega kolkom i wzdęciom u koni i bydła.

Ficinia nodosa występująca w Polsce, jak z traw łąkowych zrobić zielnik, jak rozmnażają się trawy łąkowe
Ile gatunków traw występuje w Polsce, kiedy kwitną trawy w Polsce i gdzie znaleźć najciekawsze odmiany

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) – z rodziny dziurawcowatych, dorasta do około 60 cm wysokości. Na suchych łąkach widoczne są z daleka złociste promieniste kwiaty, z czarnymi kropkami na płatkach. Kwiaty osiągają średnicę 2, 5 - 3 cm. Wielokwiatowe kwiatostany tworzone są na szczytach łodyg. Dziurawiec kwitnie od czerwca do końca sierpnia. Owocem jest torebka, w której znajdują się liczne czarne nasionka. Zioła pozyskiwane są w celach leczniczych, jako środek żółciopędny i przynoszący ulgę w dolegliwościach żołądkowych. Dziurawiec działa uspokajająco – ziele wykorzystywane jest w leczeniu stanów depresyjnych. Dekoracyjne kwiaty często sadzone są w przydomowych ogrodach. Z powodu wysokiej zawartości barwnika hipercyny, zwierzęta wypasane na łąkach, na których rośnie dziurawiec, często doświadczają zapalenia skóry. Sprawdź także ten artykuł z TOP 4 najpiękniejszych kwiatów polnych.

Macierzanka zwyczajna (Thymus pulegioides) – półkrzewinkadorasta do40 cm wysokości, tworzypachnącą darń, nad którą uwijają się pszczoły i inne owady zapylające. Zimozielona macierzanka należy do roślin jasnotowatych. Od maja do końca września kwitnie, tworząc główkowate lub wydłużone kwiatostany. Korona kwiatów wybarwia się na różowofioletowo lub różowopurpurowo. Siedliskiem ziół macierzanki są suche łąki, murawy, pastwiska, zarośla i widne lasy. Ziele zawiera olejki eteryczne. W medycynie ludowej wykorzystywano roślinę do leczenia kaszlu, do sporządzania preparatów przeciwzapalnych, wykrztuśnych i przeciwgrzybicznych. Suszone liście macierzanki służą do wyrobu octu i olejku. Pachnący kwiatek nie więdnie przez długi czas, więc macierzanka chętnie dodawana jest do letnich bukietów.

Jak zrobić zielnik z roślin łąkowych? Poradnik

Osoby interesujące się roślinami, rosnącymi w najbliższym otoczeniu, mogą utrwalić własne obserwacje, zakładając zielnik. Herbaria, czyli zbiory roślin, wykorzystywane są przez botaników, lekarzy, farmaceutów i miłośników przyrody. Roślinność łąkowa obfituje w zioła, od wieków wykorzystywanych przez ludową medycynę. Uprawiane są w ziołowych przydomowych ogrodach oraz znajdują zastosowanie w kuchni, wzbogacając smak potraw. Dzięki herbariom zdobywamy wiedzę o roślinach i uczymy się je rozpoznawać.

Zebrane polne i łąkowe kwiaty, po wysuszeniu między kartami zeszytu, naklejamy na arkusze kartonu i przygotowujemy ich opis, w postaci etykiety. Opis powinien zawierać informacje, dotyczące miejsca zebrania roślinności oraz dokładną datę zbioru. Zapisujemy również nazwy polskie i nazwy łacińskie roślin, a także podajemy imię i nazwisko osoby zbierającej.

Ciekawą odmianą herbarza jest zielnik fotograficzny. Zdjęcia zbieranej roślinności mogą stanowić uzupełnienie tradycyjnego zielnika lub pełnić główną funkcję – przedstawiać polne i łąkowe rośliny, spotykane w najbliższej okolicy. Oprócz wartości dokumentalnej, zdjęcia roślin pozwalają ukazać ich urodę i utrwalić zmieniający się stan siedlisk.

ikona podziel się Przekaż dalej