Torf ogrodowy - właściwości

Nie wszyscy zdają sobie sprawę z faktu, że torf jest najmłodszym węglem kopalnym. Jeśli pozostawilibyśmy obszar torfowiska w spokoju na kolejne miliony lat, uległby dalszemu przekształceniu - w sprzyjających warunkach w węgiel brunatny, a następnie w kamienny. Wyróżniamy:

  • torf wysoki kwaśny – powstały z mchów torfowców Sphagnopsida w warunkach dużej wilgotności. Torf kwaśny sfangowy w dolnej warstwie tworzą rozłożone mchy, natomiast w górnej części nadal odbywa się ich przyrastanie. Posiadają one silne właściwości higroskopijne.Torf wysoki kwaśny o brązowym zabarwieniu cechuje pH torfu od 3,5 do 4,5.
  • torf niski – występuje w przyrodzie dość często, na terenach zalewowych. Torfowiska porastają rośliny wodne, takie jak różne gatunki turzyc, traw i roślin błotnych. W przyziemnej warstwie występują mchy właściwe. Obszary torfowisk niskich nazywane są kwaśnymi łąkami. Odczyn pH torfu jest obojętny lub słabo zasadowy i wynosi około 7,0. Wyróżnia się prawie czarnym zabarwieniem.
  • torf ogrodowy pośredni, przejściowy – łączy cechy torfu niskiego i wysokiego. Sprawdza się w ogrodnictwie, służąc do zakwaszania ogrodowej gleby. Ten rodzaj torfu tworzy się wówczas, gdy do torfowisk przestaje docierać woda. Torf niski zaczyna uzupełniać roślinność torfu wysokiego. Torf ogrodowy pośredni jest lekko kwaśny.
  • ziemia torfowa – występuje na bagnach torfowych. Zawiera obfitość składników mineralnych i niewiele rozłożonych roślin. Ziemia torfowa jest łatwa do rozpoznania– można ją ugniatać w dłoniach, niczym gąbkę. Posiada bardzo kwaśny odczyn. Jeśli interesuje cię pielęgnacja roślin, porady znajdziesz w tym miejscu.

Wykorzystanie torfu

Wartość torfu polega na zdolności do dużego magazynowania wody, co wpływa na lepszą gospodarkę wodną, zarówno na glebach ciężkich, jak i lekkich. Wykorzystanie torfu na glebach piaszczystych umożliwia magazynowanie jej na potrzeby uprawianych roślin, natomiast zastosowanie torfu w glebach gliniastych, pozwala na wchłonięcie nadmiaru wody. W naturalnej postaci torf nie ma wartości odżywczej.

  • Torfowiska niskie, zawierające więcej składników mineralnych, mogą być zamieniane na użytki rolnicze.
  • Kompostowanie torfu wysokiego pozwala na uzyskanie kompostów do ogrodów warzywnych. Taki nawóz musi być wzbogacony azotem, fosforem, potasem oraz korzystnymi dla roślin mikroelementami.

To, jaki rodzaj torfu powinien być zastosowany w ogrodnictwie, zależy od celu użycia. Z torfu wysokiego otrzymuje się szereg produktów: np. wosk i koks torfowy. W medycynie ceniony jest pod postacią leczniczych borowin.

Torf do ogrodu - zastosowanie

Zastosowanie torfu niskiego na nawóz naturalny

Nawożenie gleby w sposób bezpośredni możliwe jest poprzez zastosowanie torfu niskiego, bez zabiegów neutralizacyjnych. W punktach ogrodniczych dostępny jest w sprzedaży jako torf rolniczy. Nawóz zawiera składniki odżywcze, przyczynia się do rozluźnienia ciężkiej gleby i reguluje gospodarkę wodną na glebach piaszczystych. Wykorzystanie torfu polega na równomiernym rozrzuceniu go jesienią na grządki, w ilości od 50 do 100 kg na 10 m2, a następnie wymieszaniu z glebą. Przekopaniu torfu z ziemią jest konieczne, by nie oblepiał narzędzi ogrodniczych. Torf ogrodowy wolno rozkłada się, spełniając swoją rolę nawet przez 5 lat.

Zastosowanie torfu wysokiego na nawóz naturalny

W punktach ogrodniczych dostępny jest torf wysoki kwaśny, czyli naturalny torf sfangowy oraz torf odkwaszony. Zabieg odkwaszania przeprowadza się przy użyciu wapna typu węglanowego oraz wapniowo-magnezowego dolomitu. Ziemia nawożona tego typu nawozem organicznym, dodatkowo zasilonym nawozami mineralnymi, zostaje wzbogacona o mikroelementy i poprawia się jej struktura. Gleba, do której dodano torf odkwaszony, sprawdza się szczególnie w uprawie warzyw. Torf pod warzywa ułatwia rozwój systemowi korzeniowemu roślin. Torf sfangowy po odkwaszeniu dodaje się również przy sadzeniu drzewek owocowych. Torf odkwaszony jest składnikiem kompostów i może być wykorzystywany do ściółkowania gleby.

Tof do ogrodu może posłużyć do przygotowania kompostu. Jest świetny do uprawy roślin w ogrodzie lub w doniczkach.
Torf do ogrodu - rodzaje, zastosowanie, skład, porady

Przygotowanie kompostu przy udziale torfu

Kompost jest najwartościowszym nawozem organicznym, zawierającym składniki pokarmowe w łatwy sposób przyswajalne przez rośliny. Przy udziale torfu można przygotować kompost torfowo-gnojówkowy, torfowo-obornikowy oraz torfowo-chwastowy. Dojrzały kompost jest ciemną masą, w której nie widać żadnych elementów składowych. Po rozsianiu na działce kompost miesza się z glebą.

Kwaśny torf do ogrodu – uprawa roślin ogrodowych

Torf kwaśny, wymieszany z ziemią ogrodową, nadaje się do uprawy wielu roślin, które wymagają podłoża o kwaśnym odczynie.

  • Różanecznik Rhododendron – dobrze czuje się na stanowiskach osłoniętych i cienistych. Do jego uprawy nadaje się gleba kwaśna i próchnicza. Jeśli ziemia w ogrodzie zawiera wapń, należy ją wymienić w jej górnej warstwie na głębokość około 40 cm. Usuniętą warstwę podłoża dobrze uzupełnia ściółka z lasu sosnowego, wymieszana z torfem wysokim.
  • Azalia pontyjska Azalea pontica – syn. rożanecznik żółty s Rhododendron Flaum, to krzew ozdobny, którego kwiaty wydzielają wspaniałą woń. Jak wszystkie rośliny wrzosowate dobrze rośnie na glebie, którą tworzy torf kwaśny.
  • Hortensja ogrodowa Hydrangea macrophylla - należy do cennych krzewów grupowych, wymagających stanowiska cienistego. Rośnie na podłożu kwaśnym, które tworzy ziemia ogrodowa, wymieszana z torfem wysokim.

Kwaśny torf do ogrodu znajduje również zastosowanie do uprawy drzew i krzewów iglastych oraz do ogródków skalnych z wrzosami. Kwaśny torf ogrodowy sprzyja nasadzeniom borówki amerykańskiej.

Torf ogrodowy odkwaszony

Torf odkwaszony jest rezultatem zabiegów odkwaszających, którym poddany został torf wysoki kwaśny.

  • Torf pod warzywa - stosowany jest w miejscu o szczególnych wymaganiach glebowych, czyli w ogrodzie warzywnym. Ponieważ warzywa najlepiej rosną na ziemi o strukturze gruzełkowatej, przepuszczalnej i żyznej, o odczynie lekko kwaśnymi obojętnym, ważne jest sprawdzenie pH gleby. Powinien mieścić się w przedziale pH od 6,5 do 7,4, czyli wskazywać na odczyn bliski obojętnemu. Ziemię kwaśną, o pH między 4,5 a 6,5, należy odkwasić, poprzez przekopanie jej z odpowiednim nawozem odkwaszającym. Torf pod warzywa poprawia urodzajność i strukturę ziemi, nadając jej pulchność. W takiej glebie rośliny ogrodowe bezproblemowo kiełkują. Warzywa wymagają uregulowanego pH:
  • Od pH lekko kwaśnego do obojętnego – np. arbuz, brokuł, bób, brukiew, brukselka, burak liściowy, cebula i jej odmiany, chrzan, cukinia, czosnek niedźwiedzi, dynia, fasola, groch, kabaczek, kalarepa, koper ogrodowy, marchew, ogórek, papryka, patison, pomidor, rośliny kapustne, pietruszka naciowa i korzeniowa, rabarbar, roszponka, rzodkiew, sałata i jej odmiany, szczypiorek, szparag, szpinak.
  • Drzewka i krzewy owocowe - mają zróżnicowane wymagania glebowe. Gleby o odczynie obojętnym wymagają, np.porzeczki czarne, jabłonie, grusze, a także czereśnie i wiśnie, które dobrze znoszą również gleby o pH lekko kwaśnym.
  • Byliny i kwiaty ogrodowe - preferują w większości gleby o odczynie obojętny

Odkwaszony torf do ogrodu służy do zabezpieczania róż przed zimowymi warunkami. Jest również najlepszym nawozem organicznym na trawniki. Torf do ogrodu sprawdzi się do sporządzenia okryw pieczarkarskich.

Torf do ogrodu – ochrona roślin

Zdrowa gleba zapewni roślinom odpowiednie warunki wzrostu i odporność na choroby i szkodniki. Powinna cechować ją przewiewność, zrównoważone nawożenie, a także odpowiednia wartość pH. Warto zdać sobie sprawę z faktu, że podatne na uszkodzenia są te rośliny, wobec których popełniono błędy uprawowe – zostały przenawożone, zasadzone na nieodpowiednim dla siebie stanowisku, czy zastosowano niewłaściwą dla naszego ogrodu odmianę.

Skuteczna ochrona roślin możliwa jest przez uprawę współrzędną, polegającą na sadzeniu roślin sąsiednich – warzyw, kwiatów i ziół – broniących przed szkodnikami, np. ślimaki nie lubią towarzystwa tymianku, pieprzycy i gorczycy, a na mszyce odstraszająco działa nasturcja, lawenda i cząber. Skutecznymi metodami walki ze szkodnikami jest stosowanie mechanicznych zabiegów ochronnych oraz specjalistycznych preparatów chemicznych.

Literatura:

  1. Encyklopedia ogrodnictwa, Warszawa 1993.
  2. Ch. Recht, Ulubione warzywa, Warszawa 1992.
  3. M-L. Kreuter, Ogród w zgodzie z naturą, Warszawa 2003.
ikona podziel się Przekaż dalej