Nazwa rośliny
Palczatka cytrynowa (łac. Cymbopogon citratus) znana też jako trawa cytrynowa, cytronela, zachodnioindyjska trawa cytrynowa
Systematyka
wiechlinowate > palczatka > palczatka cytrynowa

Trawa cytrynowa (palczatka cytrynowa) - uprawa, sadzenie, pielęgnacja, zastosowanie

Uprawa w domu trawy cytrynowej jest dobrym sposobem na zapewnienie sobie i najbliższym zdrowej atmosfery i oryginalnych doznań kulinarnych. W pomieszczeniach wypełnionych delikatnym cytrynowym aromatem lepiej się pracuje, bowiem orzeźwiający zapach wpływa pozytywnie na naszą koncentrację. Przyprawy kuchenne, wzbogacone o przyjemną cytrynową woń i charakterystyczny smak, pobudzają kubki smakowe i doznania zapachowe. Trawa cytrynowa, znana od stuleci w krajach azjatyckich, zdobywa popularność także na polskim rynku.

Jeśli interesują cię także inne rośliny uprawiane na przyprawy, zebraliśmy je dla ciebie w tym miejscu.

Sadzenie trawy cytrynowej

Palczatka cytrynowa – wymagania

Trawa cytrynowa Cymbopogon citratus, nosząca również nazwy palczatka cytrynowa i palczatka cytronelowa, jest byliną, tworzącą duże oryginalne i aromatyczne kępy. Roślina, o wysokości od 1,5 m do 1,8 m, zwraca uwagę bardzo długimi lancetowatymi liśćmi, które wyrastają z grubego kłącza. Liście sprawiają wrażenie zaostrzonych, posiadają wystający środkowy nerw, a po roztarciu w palcach, wydzielają intensywny cytrynowy zapach.

Roślina wytwarza latem zielone czerwono nabiegłe kwiaty, w postaci przewieszonych gron. W polskich warunkach klimatycznych sprawdza się uprawa w domu. Sadzenie trawy cytrynowej najlepiej przebiega w dużych pojemnikach, ustawianych w nasłonecznionych miejscach. Latem trawa cytrynowa zdobi ogród, tarasy i balkony, ale na czas zimy wymaga przeniesienia do chłodnego wnętrza, w którym panuje dodatnia temperatura powietrza. W warunkach szklarniowych temperatura otoczenia nie powinna spadać poniżej 8 stopni Celsjusza. Sprawdź także inne interesujące rośliny na balkon.

Trawa cytrynowa – uprawa w domu

Jak uprawiać trawę cytrynową? Cena sadzonki trawy cytrynowej w centrach ogrodniczych, to około 8 zł/szt. Niestety, ich dostępność nie jest powszechna, stąd najlepiej zastosować nasiona.

Sadzenie trawy cytrynowej wygląda następująco:

  • w marcu należy wysiać nasiona do doniczki, wypełnionej specjalnym gotowym podłożem do wysiewu nasion, dzięki czemu rośliny pomyślnie wykiełkują. Cena za 20 litrów podłoża wynosi około 15 zł,
  • nasiona układamy na ziemi w doniczce i lekko je dociskamy,
  • obficie zraszamy ziemię z nasionami,
  • zapewniamy odpowiednie stanowisko – słoneczne i osłonięte od wiatru,
  • regularnie podlewamy, by zapewnić wilgotne podłoże,
  • sadzonki trawy pojawią się po kilku dniach.

Cena za 0,1 g nasion w opakowaniu wyniesie około 7 zł.

Pielęgnacja trawy cytrynowej

  • W okresie letnim palczatka cytrynowa potrzebuje obfitego podlewania.
  • Zasilanie nawozami wieloskładnikowymi dostarczy roślinie wszystkich potrzebnych substancji pokarmowych.
  • Zimą palczatka cytrynowa przechodzi czas spoczynku, więc podlewamy roślinę jedynie raz w tygodniu.
  • Na wiosnę przycinamy trawę na wysokość około 5 cm i przesadzamy do większych donic.
  • Duże kępy rozdzielamy, tworząc nowe sadzonki. A może zainteresuje cię także uprawa lawendy?

Cymbopogon citratus – właściwości

Trawa cytrynowa i jej właściwości lecznicze

Medycyna ludowa w Azji oraz w Ameryce Południowej od dawna doceniała właściwości trawy cytrynowej, aplikując ją pod różnymi postaciami na wiele dolegliwości zdrowotnych. Współczesne badania naukowe potwierdzają jej właściwości lecznicze. Obecność witaminy C w 100 gramach surowej rośliny wynosi 2,6 g. Ponadto palczatka cytrynowa zawiera tiaminę, ryboflawinę, niacynę, kwas foliowy i witaminy B6 oraz A. Trawa cytrynowa bogata jest w minerały, takie jak wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód i cynk. Taki skład prozdrowotnych substancji umożliwia szerokie zastosowanie.

Właściwości lecznicze naparu

Docenią go osoby uskarżające się na problemy układu pokarmowego. Trawa cytrynowa w postaci naparu pomoże pozbyć się zgagi i niekomfortowych wzdęć – efektu nagromadzenia w jelitach gazów, a także załagodzi stan zapalny jelit i ulży w bólu żołądka. Obecność witaminy C, wspierającej walkę z przeziębieniami, zwiększy odporność organizmu na infekcje i pozwoli obniżyć podwyższoną temperaturę ciała. Picie herbaty ma działanie detoksacyjne. Wraz z moczem zostaną wydalone z organizmu toksyczne produkty przemiany materii.

Przygotowanie naparu:

Porcję pociętej suszonej trawy cytrynowej, około 1 łyżeczki, należy zalać 200 ml wrzącej wody, po czym nakryć pokrywką i odczekać 10 minut. Herbatę pijemy w ciągu dnia, nie przekraczając czterech kubków.

Cena za suszone liście Cymbopogon citratus to około 4 zł za 50 g suszu do około 30 zł za 500 g. Sprawdź także jak uprawiać bazylię w doniczce.

Właściwości lecznicze olejku

Palczatka cytrynowa dostarcza olejku lemongrasowego, posiadającego szczególne właściwości. Duża zawartość cytralu, nienasyconego aldehydu terpenowego, przekracza 85% zawartości wszystkich komponentów substancji. Olejek posiada intensywny cytrynowy zapach, przyjemnie odbierany przez ludzi, a działający odstraszająco na owady.

  • Olejek działa oczyszczająco na tłustą cerę, łagodzi podrażnienia skórne, a nawet leczy owrzodzenia. Doskonale sprawdza się przy masażu obolałych mięśni. Olejek należy zmieszać z innymi olejami, zanim zostanie nałożony na skórę. Trzy krople olejku mieszamy z łyżką oleju i możemy przystąpić do zabiegu.
  • Cytrynowy aromat również wykazuje właściwości lecznicze. Kilka kropel olejku możemy dodać do nawilżacza lub zastosować w kominku do aromaterapii, by otoczył nas miły zapach, łagodzący ból głowy i sprzyjający koncentracji w czasie pracy.
  • Olejek lemongrasowy zastosowany do kąpieli, pozwoli odprężyć się po wyczerpującym dniu i jednocześnie zregenerować skórę.
  • Trawa cytrynowa w postaci olejku może być zmieszana z olejkami z bazylii, jaśminu, pelargonii oraz lawendy, co wzbogaci jej aromat i spotęguje działanie. Olejek wspaniale odmładza i regeneruje zwiotczałą skórę po odchudzaniu. Za buteleczkę olejku zapłacimy od około 6 zł /10 ml do około 90 zł/100ml.
  • Naukowcy potwierdzili antynowotworowe działania cytralu, dzięki któremu z organizmu zostają usuwane uszkodzone komórki. Proces ten nosi nazwę apoptozy. A może zainteresuje cię także uprawa melisy?

Trawa cytrynowa – zastosowanie w kuchni

Właściwości lecznicze palczatki cytrynowej ściśle łączą się z jej wartościami odżywczymi. Dieta zawierająca trawę cytrynową, oprócz oryginalnego smaku, pomaga walczyć ze złym cholesterolem. Polecana jest również osobom z cukrzycą typu 2. Zastosowanie w kuchni znajduje dolny zgrubiały pęd oraz świeże liście. Zbieramy je w porze letniej, do jesieni. Liście mogą być zbierane przez cały okres wegetacji. Możemy kupić świeżą roślinę, a na rynku dostępna jest trawa cytrynowa również w postaci sproszkowanej, marynowanej i suszonej. Zebrane liście i bulwy przechowujemy w warunkach chłodniczych nawet przez 3 tygodnie. Zamrożone, nadają się jedynie do ugotowania.

▪ Aromatyczne i smaczne dania

Cytrynowy i lekko gorzkawy posmak trawy cytrynowej wykorzystywany jest do przyrządzenia potraw orientalnych lub tradycyjnych polskich dań, przyprawianych w niecodzienny sposób. Warto połączyć smak trawy z kurczakiem, owocami morza, warzywami oraz wykorzystać do przyprawienia sosów i past. Kawałek łodygi dodany do gotującego się kompotu, nada oryginalnego i orzeźwiającego smaku. Palczatka dobrze sprawdza się jako dodatek do herbaty – wystarczy wzbogacić jej smak, dodając łyżeczkę suszu do zaparzanej herbaty. Latem doskonale chłodzi, podawana na zimno, z lodem i listkami mięty.

▪ Tajska zupa z trawą cytrynową

Zastosowanie w kuchni aromatycznej rośliny umożliwi przygotowanie orientalnych potraw, którymi możemy zaimponować znajomym, jednocześnie poszerzając domowe menu. Tom Yum Goong jest nazwą tajskiej zupy. Można przygotować ją z kurczakiem lub z krewetkami.

Oto przepis na ostro-kwaśną pożywną zupę:

Składniki: łodyga trawy cytrynowej, puszka mleka kokosowego, limonka, kilka ząbków czosnku, kawałek imbiru, 2 łyżki brązowego cukru, papryczka chilli, pasta Tom-Yum - około 3 łyżki, sól (zamiast soli azjatyckie przepisy przewidują dodatek sosu rybnego), 2 szalotki, 2 pomidory oraz 5 grzybów Shiitake (daleki krewniak pieczarki), podwójna pierś kurczaka, olej kokosowy i około 300 ml wody. Produkty kuchni azjatyckiej dostępne są w polskich sklepach.

Wykonanie:

  • drobno siekamy czosnek, imbir, chilli, dodajemy pokrojone w kostkę pomidory i mięso kurczaka,
  • podsmażamy pokrojone produkty na oleju kokosowym, po zeszkleniu cebuli – zalewamy wszystko wodą,
  • kiedy woda zacznie się gotować, wrzucamy łodygę trawy cytrynowej. Zanim to uczynimy, rozgniatamy łodygę nożem, by wycisnąć sok i dodatkowo wzbogacić smak potrawy.
  • dodajemy brązowy cukier, pokrojone grzyby, sos rybny (lub sól), pastę Tom-Yum i wyciskamy sok z ½ limonki,
  • całość należy gotować na małym ogniu, do miękkości kurczaka,
  • do gotowej potrawy dolewamy mleko kokosowe i ozdabiamy, np. posiekaną świeżą kolendrą.

Trawa cytrynowa zasługuje na nasze zainteresowanie. Możemy z powodzeniem uprawiać ją w naszym kraju, uzyskując za jej przyczyną zdrowe i smaczne potrawy oraz lecznicze napary i olejki.

Wygląd trawy cytrynowej

Pochodzenie:
zachodnie Indie, Sri Lanka
Roczne przyrosty:
80 cm - 150 cm
Maksymalna wysokość:
80 cm - 150 cm
Maksymalna szerokość:
80 cm - 150 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
1 rok


Pokrój trawy cytrynowej:
rozłożysty, kępiasty, łukowato wygięty
Cechy charakterystyczne:
odstrasza zwierzęta
zimozielona
ciekawy pokrój, ozdobne liście, przyprawowe, odstrasza owady
Kolor kwiatów:
czerwony
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
równowąskie
Kolor liścia:
zielone

Sadzenie i stanowisko dla trawy cytrynowej

Termin sadzenia:
luty, marzec, kwiecień, maj
Rozstaw przy sadzeniu:
40 cm - 80 cm
Sposób rozmnażania:
sadzonki pędowe, podział, nasiona
Dodatkowe informacje:
Od lutego do kwietnia można w pomieszczeniach wysiewać nasiona, natomiast podrośnięte siewki wysadza się do pojemników najlepiej w maju po ostatnich przymrozkach.


Stanowisko:
Gleba:
przepuszczalna, żyzna, wilgotna
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
wilgotne


Nadaje się na:
roślina doniczkowa, w pojemnikach

Pielęgnacja trawy cytrynowej

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
dobra odporność
Typowe choroby:
Typowe szkodniki:

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Kiedy należy przycinać?
Doskonale znosi przycinanie.
Po przezimowaniu należy ściąć liście trawy na wysokości ok. 30 centymetrów.
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
Nawóz do roślin zielonych. Nawozić raz na 2 miesiące.
Podlewanie
Obfite zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 2 dni.
Trawa cytrynowa bardzo lubi wilgotne podłoże, ale bez zastoju wody.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
ikona podziel się Przekaż dalej