Tulipany

Tulipany - odmiany, charakterystyka, wymagania, zimowanie

Tulipany to przede wszystkim popularne kwiaty cięte, które od wiosny do jesieni królują we wszystkich kwiaciarniach. Zachwycają zróżnicowaniem barw i kształtów. Jednocześnie, dzięki swojej budowie nadają się do łatwego formowania bukietów. Tulipany to również piękne rośliny, które można uprawiać w ogrodzie lub na balkonie.

Tulipany – charakterystyka

Tulipany są jednymi z najbardziej popularnych roślin ozdobnych na świecie. Doskonale sprawdzają się jako ozdoba ogrodów, balkonów, tarasów. Pięknie wyglądają też w wazonie. Najbardziej znane są popularne odmiany ogrodowe.

W naturze występują w cieplejszych strefach Eurazji – od Europy Południowej, przez Turcję, Środkowy Wschód, po Chiny i Japonię.

Tulipany mają charakterystyczne podłużne liście na długiej, prostej łodydze. Blaszki liścia są zwykle jednokolorowe, rzadziej wzorzyste, pokryte woskowym nalotem. Odmiany ogrodowe zwykle mają jeden kwiat, wieńczący łodygę. Jednak tzw. tulipany botaniczne, czyli nie mieszańce, mogą mieć rozgałęzioną łodygę, z której wyrasta więcej niż jeden kwiat (np. Tulipan dostojny).

Znakiem rozpoznawczym tego rodzaju roślin są kwiaty o charakterystycznym kształcie miseczkowatym, kubkowatym lub kielichowatym.

Liczne odmiany tulipanów mają bardzo zróżnicowaną kolorystykę. Znajdziemy kwiaty w barwach od białej, przez niemal wszystkie kolory tęczy po prawie czarną. Kwitnienie następuje najczęściej od kwietnia do maja – w zależności od odmiany.

Odmiany ogrodowe

Tulipany świetnie nadają się do uprawy w ogrodzie. Niektóre lepiej będą wyglądać z przodu rabaty, inne w większych kompozycjach kwiatowych, jeszcze inne są doskonałe do ozdabiania ogródków skalnych.

Ze względu na czas kwitnienia wyróżnia się odmiany wczesne, średnio wczesne i późne. Można je też dzielić według kształtu na pełne (podobne do piwonii, środek wypełniony płatkami) lub pojedyncze (klasyczny układ płatków). Warto poznać te popularne jak i bardziej egzotyczne odmiany tulipanów, a jest z czego wybierać:

Powyższa tabela pokazuje tylko wybrane gatunki i odmiany tulipanów. Ilość kolorów i kształtów jest tak naprawdę większa i najlepiej przed zakupem poszukać odmiany, która będzie nam odpowiadać estetycznie.

Sadzenie tulipanów

Sadzenie tulipanów nie jest trudne, ale trzeba zachować podstawowe zasady, żeby zapewnić im zdrowy wzrost. Najlepiej wybrać stanowisko słoneczne lub półcieniste. Tulipany lubią słońce i lepiej w nim kwitną. Ziemia powinna być przepuszczalna, żyzna, o odczynie zbliżonym do obojętnego.

Kiedy sadzimy tulipany? Najlepiej we wrześniu. Nie ma lepszego miesiąca na rozpoczęcie naszej przygody z tymi kwiatami, chociaż można to robić jeszcze do końca października. Sadzenie późną zimą i wczesną wiosną wiąże się z ryzykiem przegnicia cebulek. Jeżeli przetrwają, to mogą zakwitnąć dopiero w następnym sezonie. Ponieważ tulipany są roślinami wieloletnimi, lepiej nie zaczynać ich hodowli od takiego falstartu.

Najważniejsze jest jednak, żeby wiedzieć jak sadzić cebulki. Powinno się je zakopać na głębokość mniej więcej trzykrotnie większą niż wielkość samej cebulki. Dodatkowo jeżeli gleba jest lżejsza, to trzeba posadzić nieco głębiej. Pamiętajmy, że taka zakopana cebulka ma przetrwać mróz, a wyrośnięta roślina musi się dobrze trzymać w pionie. Drugim ważnym aspektem sadzenia jest odpowiednie rozstawienie. Najlepiej dać jednej roślinie 15 do 20 cm.

Ciekawym sposobem na sadzenie kwiatów cebulowych są koszyczki. Cebule zakopane razem z koszyczkami tworzą bardzie uporządkowane rabaty, łatwo je w razie czego wykopać i przesadzić, a także są lepiej zabezpieczone przed gryzoniami.

W pierwszym i drugim przypadku dobrze jest ściółkować miejsce wysiewu. Najlepiej nadają się do tego gałęzie iglaków. To zapewni cebulkom ochronę przed zimnem.

Hodowla – najważniejsze wskazówki

Po zabezpieczeniu cebulek zostawiamy nasz ogród i czekamy do wiosny. Jeżeli wczesne odmiany zaczną kiełkować już w lutym, to trzeba usunąć ściółkę i gałęzie. Młode tulipany w marcu warto zasilić nawozem z azotem. Tulipany w drugim lub trzecim sezonie od posadzenia zasilamy nawozem wieloskładnikowym.

Po kwitnieniu tulipanów obcinamy słupki, na których przekwitły kwiaty. Dzięki temu wstrzyma się proces wytwarzania nasion i zapewni odpoczynek cebulkom. Jeżeli chcemy je wyjąć z ziemi (hodowla amatorska nie wymaga tego częściej niż raz na 3 lata), najlepiej zrobić to w czerwcu, kiedy część naziemna ostatecznie obumrze. Cebulki zostawione w ziemi po przekwitnięciu nie powinny być podlewane. Natomiast uschniętą część naziemną usuwamy.

Zimowanie w kolejnych sezonach wygląda tak samo jak po posadzeniu. Cebulki są zakopane głęboko, a ziemię najlepiej okryć gałązkami.

***

Hodowla tulipanów nie zabiera dużo czasu. Chociaż jest co robić niemal przez cały rok, to zadania są krótkie i jasne. W okresie kwitnienia jest to głównie odchwaszczanie i podlewanie. Po zasadzeniu i zabezpieczeniu możemy czekać na efekty. Za to nagroda, w postaci pięknych kwiatów jest tego warta.

Tulipany świetnie sprawdzą się na rabatach wczesnowiosennych, obok narcyzów, szafirków i niezapominajek i spokrewnionych liliowców.

Tulipany kwitną intensywnie przez całą wiosnę. Zielone, różowe, białe, żółte, czerwone, fioletowe, dwubarwne, o postrzępionych brzegach… odmian jest tyle, że możesz stworzyć z nich samych bardzo ciekawą, kolorową rabatę. To one bezsprzecznie królują w ogrodzie wiosennym i to one często stanowią podstawę kolorowych bukietów. Wydaje się, że tulipany w uprawie są bardzo proste i mało wymagające, jednak okazuje się, że mogą być nieco kapryśne. Dowiedz się, jak pielęgnować tulipany krok po kroku.

Tulipany w ogrodzie

Tulipany (Tulipa) to gatunek roślin z rodziny liliowatych. Odmiany uprawne tego gatunku są bardzo liczne, prawdopodobnie obecnie ich liczba dobiega do 15 tysięcy. Cebulki tulipanów można kupić w każdym miejscu na świecie, chociaż oczywiście najbardziej popularne są te pochodzące z Holandii.

Jak wyglądają tulipany?

Tulipany mają bardzo prostą budowę – składają się z kilku liści odziomkowych i kilku przyłodygowych, które otaczają wzniesioną, dość grubą łodygę. Na jej szczycie pojawia się kwiat złożony z kilku płatków, które otaczają ciasno pręciki i słupek, tworząc główkę. Tulipany zawsze są pojedyncze.

Cebulki tulipanów

Cebulki tulipanów mają klasyczną budowę, są mocno zwężone do góry. Są to cebule jednoroczne, które pozwalają na uprawianie kwiatów tylko raz w sezonie, jednak bardzo często wytwarzają cebule przybyszowe. Jeśli zostawisz je w ziemi, bardzo prawdopodobne, że wykształcą się kolejne cebulki i wyrosną kolejne tulipany w następnym sezonie. Raz zasadzone tulipany w ogrodzie mogą przez dłuższy czas cieszyć cię swoimi wyjątkowymi kwiatami.

Kupujemy cebulki tulipanów

Cebulki tulipanów można zakupić na dwa sposoby. Przede wszystkim w sklepach dostępne są same cebulki, które najczęściej kupuje się na sztuki lub w większej paczce Niektóre sklepy oferują cebulki tulipanów w pojemnikach z trocinami lub ziemią i to także jest bardzo dobra opcja. Trociny pochłaniają nadmiar wilgoci, dodatkowo w ten sposób cebulki są lepiej chronione przed uszkodzeniami mechanicznymi.

Cebulki tulipanów powinny mieć co najmniej kilka cm średnicy, chociaż niektóre odmiany wytwarzają cebule nawet szesnastocentymetrowe. . Najważniejsze to przed zakupem dobrze je obejrzeć. Cebulki tulipanów mają łuski i warto się przyjrzeć, czy nie są zniszczone, popękane lub nie mają gnijących miejsc. Niektórzy producenci oferują cebulki już zaprawione na sucho odpowiednimi środkami grzybobójczymi, jednak najczęściej zaprawianie należy przeprowadzić samodzielnie.

Czasami w sklepach dostępne są także tulipany w doniczkach, które ą przeznaczone do uprawy w domu lub do wysadzenia na balkon. Najczęściej takie kwitnące doniczki można kupić bardzo wczesną wiosną, kiedy w sklepach aż roi się od roślin cebulkowych. Tulipany przekwitną po kilku tygodniach, ale nie należy ich wyrzucać. Cebulki tulipanów po przekwitnięciu powinny mieć zapewniony okres spoczynku w domu, a jesienią sadzi się je w ogrodzie. Na wiosnę znów zakwitną – w ziemi wytworzą cebule przybyszowe.

Jak sadzić tulipany?

Sadzenie tulipanów można przeprowadzać w dwóch terminach – wiosną i jesienią. Najlepiej jednak udają się te tulipany, które były sadzone na przełomie września i października. Mają dzięki temu czas na zregenerowanie się i rozwinięcie systemu korzeniowego przed nadejściem zimy. Cebulki tulipanów są bardzo mrozoodporne, więc nie musisz przejmować się tym, że zimno będzie na nie źle działać.

Cebulki tulipanów - zaprawianie

Jak sadzić tulipany? Zanim rozpoczniesz sadzenie tulipanów w ogrodzie, koniecznie trzeba zaprawić cebule tulipanów. Można zrobić to przed sadzeniem na mokro lub na sucho. W tym celu używa się grzybobójczych środków przeznaczonych do roślin ozdobnych. Później należy umieścić tulipany we wcześniej przygotowanej glebie. Warto, by była ona wzbogacona o kompost lub innego rodzaju nawóz jeszcze wiosną.

Sadzenie tulipanów

Trudno określić dokładnie głębokość, na jakiej powinno się posadzić cebulki. Najczęściej jest to około 10 cm, jednak sadzenie tulipanów powinno być dostosowane do wielkości cebulki. Zasada jest taka, że głębokość dołka powinna wynosić mniej więcej trzykrotność długości całej cebuli. Po posadzeniu glebę trzeba dobrze ugnieść, by nie dopuścić do tego, by zostały w niej przestrzenie wypełnione powietrzem. Warto pamiętać o tym, że tulipany nie powinny być sadzone symetrycznie. To rośliny, które najlepiej wyglądają rozmieszczone w nieuporządkowany sposób.

Ściółkowanie po posadzeniu tulipanów

Kolejnym krokiem jest wyściółkowanie miejsca po sadzeniu. Dzięki temu podłoże lepiej będzie trzymało wilgoć, ale nie będzie jej zbyt dużo w czasie opadów śniegu. Dlatego właśnie tuż po posadzeniu warto rozłożyć warstwę ściółki na zimę, wystarczą gałęzie sosnowe lub agrotkanina.

Tulipany w ogrodzie – wymagania

Najważniejszą zasadą w uprawie tulipanów jest zapewnienie im optymalnego miejsca i jest to niezależne od odmiany. Tulipany w ogrodzie mogą być dość kapryśne i chociaż będą rosły wszędzie, tylko przy zapewnieniu im najlepszych warunków, pokażą swój cały urok. Roślina dobrze czuje się zarówno w słońcu, jak i w półcieniu. Warto jednak pamiętać, że kwiaty te lubią mieć raczej chłodno, więc południowa wystawa i silne słońce nie będzie dla nich najbardziej korzystna. W uprawie domowej lub w doniczkach wystawionych na balkon, tulipany znacznie lepiej będą czuły się w zacienionym, odsuniętym od okna miejscu.

Tulipany najlepiej rozwijają się w glebie lekkiej, przepuszczalnej i dość żyznej. Powinny być sadzone na podłożu o odczynie pH od lekko kwaśnego do obojętnego. W ogrodzie należy unikać miejsc, w których podłoże jest ciężkie, gliniaste i mokre, ponieważ tam roślina nie będzie się zbyt dobrze rozwijać. Tulipany przede wszystkim nie znoszą zalewania, jeżeli więc gleba ma taką strukturę, że często zatrzymuje wodę, należy wymieszać ją z kremazytem lub w inny sposób spowodować, że jej przesychanie będzie większe.

Jak pielęgnować tulipany?

Tulipany w uprawie wiosną nie sprawiają żadnych problemów. Wyrastają bardzo wcześnie, szybko kwitną, a jeśli temperatura utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie, okres kwitnienia jest bardzo długi. Jednak pielęgnacja tulipanów wymaga trochę uwagi, zwłaszcza, jeśli w uprawie masz odmiany, które potrzebują więcej wody.

Podlewanie tulipanów

Regularne podlewanie powinno się zacząć, kiedy zielone części tulipanów wyrastają kilka centymetrów nad poziomem gleby, wodę przestaje się dostarczać dopiero jakieś 5 tygodni po przekwitnieniu – wtedy jest potrzebna do regeneracji podziemnych części i wykształcenia się cebul przybyszowych.

Nawożenie tulipanów

Jeśli podłoże było nawiezione przed jesiennym sadzeniem, nie ma potrzeby powtórnego nawożenia tulipanów w czasie uprawy. Wręcz przeciwnie, jeden zabieg w ciągu sezonu wystarczy. Jeśli cebule zostają w ziemi, można nawieźć glebę znów jesienią, na przykład stosując mineralny nawóz wieloskładnikowy, przeznaczony do kwitnących roślin ogrodowych.

Pielęgnacja tulipanów po przekwitnięciu

Po przekwitnięciu kwiatów natychmiast należy uciąć nagi pęd tuż przy ziemi, ponieważ to pobudzi cebulę do wytwarzania pędów przybyszowych. Wiele osób zaleca wykopywanie cebul tulipanów po przekwitnięciu. Dzięki temu masz możliwość oczyszczenia ich i ponownego zaprawienia środkiem przeciwgrzybowym. Jednak tulipany mogą pozostać w tym samym miejscu przez trzy lata. Warto je wyciągnąć, jeśli wcześniej pojawiły się objawy chorób grzybowych, jednak po przekwitnięciu i ścięciu pędów trudno jest je znaleźć. Dlatego czasami cebulki tulipanów sadzi się w specjalnych koszyczkach, które łatwiej będzie wykopać i które chronią je przed tym, by stały się obiadem nornic.

Przechowywanie cebulek tulipanów

Oczyszczone cebulki przechowuje się w domu w chłodnym miejscu, by znów posadzić je jesienią. Poleca się, aby stanowisko dla tulipanów było zmieniane przez trzy lata, dzięki czemu prawdopodobieństwo rozwijania się grzybowych patogenów będzie znacznie mniejsze. Sprawdź także najpopularniejsze rośliny ogrodowe wraz z cenami, które znajdziesz w tym artykule.

Ciekawostka: nazwy odmian tulipanów

Odmiany tulipanów warto wybierać do ogrodu nie tylko ze względu na kolor i kształt ich płatków, ale także ze względu na nazwy. Pojawił się trend, według którego nowe nazwy tulipanów mają uhonorować jakąś postać. Do swojego ogrodu możesz zaprosić między innymi szkarłatnego Czerwonego Kapturka czy jasnoczerwoną Abbę, elegancką, kremową Marię Kaczyńską czy biało-czerwonego Generała Maczka. Moment nadania imienia odmianie tulipanów, zwłaszcza jeśli chodzi o osobę znaną ze świata polityki czy sztuki, jest bardzo uroczysty i biorą w nim udział przedstawiciele władz Holandii, a także przedstawiciele władz państwa, z którego pochodzi uhonorowana osoba.

Tulipany to kwiaty ogrodowe, których kwitnienie utrzymuje się przez całą wiosnę. Występują w wielu odmianach, co ułatwia ich uprawę w ogrodzie. Warto jednak wiedzieć, że niewłaściwa pielęgnacja tych roślin może wywołać pewne komplikacje. Zatem garść porad przyda się każdemu hodowcy tulipanów.

Charakterystyczny tulipan

Tulipany to rośliny cebulowe wchodzące w skład rodziny liliowatych. W tej grupie wyróżnia się około 120 dziko rosnących gatunków. Jeśli zaś chodzi o odmiany uprawne, to jest ich aż 15 tysięcy. Typowy gatunek tej rośliny to tulipan dziki. Jego naturalnym środowiskiem są lasy i zarośla Europy, północnej Afryki oraz Turcji. Hodowla jak i dziki rozwój tulipanów występuje też w Azji, Iranie, górach Pamir i Hindukusz. Te kwiaty spotyka się też na stepach Kazachstanu i w północno-wschodnich Chinach oraz Japonii.

Zarówno kwiaty ogrodowe jak i tulipany rosnące dziko mają bardzo prostą budowę. Podstawą jest dość gruba, wzniesiona łodyga. Na niej rozwijają się odziomkowe liście i kilka przyłodygowych. Zwieńczeniem jest kwiat złożony z kilku płatków. Ciasno otacza pręcik i słupek, co tworzy charakterystyczną główkę.

Opisywane kwiaty rozwijają się z cebulek zwężonych ku górze. Cebule są jednoroczne, co sprawia, że uprawa w ogrodzie możliwa jest raz w sezonie. Jeżeli jednak pojawią się cebule bardzo prawdopodobne jest wykształcenie kolejnych cebulek. Z nich wyrosną nowe tulipany w następnym sezonie.

Jak już wiadomo te piękne rośliny występują w wielu odmianach. Szczególną popularnością cieszy się Triumph odznaczający się wielością barw. Równie interesujące są odmiany Flaming Kiss, Debutante, czy Kees Nelis. Ciekawym kształtem legitymują się tulipany liliokształtne takie jak Pretty Woman, Aladdin, Maytime oraz Queen of Sheba.

Na rabatach kwiatowych świetnie wyglądają tulipany strzępiaste. Różowo-biały Fancy Frills, czerwona Canasta czy żółty Burguncy Lace. Nie należy też zapominać o odmianach papuzich. Reprezentuje je między innymi czerwono-biała Estella Rijnveld, biały z różowymi smugami Parrot oraz czerwony karbowany Rococo. Są to wybrane grupy, na wymienienie wszystkich nie starczyłoby miejsca.

Tulipan i jego wymagania

Uprawa tulipanów w ogrodzie przyniesie sukces, jeśli spełni się pewne wymagania. Te kwiaty lubią stanowiska nasłonecznione, ale rozwiną się też w półcieniu. Każdy ogrodnik musi jednak pamiętać, że tulipan bardzo lubi chłód. W związku tym stanowisko w silnym słońcu nie będzie dla niego w żaden sposób korzystne.

Hodowla tulipanów najlepiej funkcjonuje w glebie lekkiej, przepuszczalnej i dość żyznej. Najlepszy odczyn pH powinien utrzymywać się w przedziale od lekko kwaśnego do obojętnego. Uprawa nie jest zalecana na ziemiach gliniastych mokrych. Opisywane kwiaty ogrodowe nie tolerują nadmiaru wilgoci. Nawet, jeśli wyrosną na glebie obfitej w wodę ich kwitnienie nie będzie spektakularne. Zaleca się też by, co trzy lata zmieniać stanowisko dla tulipanów. Uchroni to cebulki przed chorobami grzybowymi.

Sadzenie i hodowla tulipanów

Kolebką europejskich tulipanów jest oczywiście Holandia. Jednakże cebulki tych kwiatów można kupić w każdym sklepie ogrodniczym. Kupuje się je pojedynczo lub w większych opakowaniach. Dostępne są też w pojemnikach z trocinami albo ziemią. Niezależnie od metody przechowywania, cebulki powinny mieć kilka centymetrów średnicy. Należy też sprawdzić czy nie są uszkodzone lub nadgnite. Jeżeli wszystko jest w porządku z cebulek wyrosną piękne kwiaty.

Sadzenie tulipanów w ogrodzie można śmiało przeprowadzać wiosną oraz jesienią. Jednakże w najpiękniejsze kwitnienie wchodzą rośliny posadzone na przełomie września i października. Cebule są odporne na zimno, więc nie powinno się im nic stać. Trzeba je jednak dobrze przygotować, konieczne jest, więc tak zwane zaprawienie. Chodzi tu o zastosowanie środków grzybobójczych do roślin ozdobnych.

Sadzenie tulipanów wykonuje się we wcześniej przygotowanej glebie. Powinna być solidnie spulchniona. Wystarczy przekopać ją na głębokość mniej więcej 20 cm. Ważne jest usunięcie wszystkich chwastów i kamieni. Pozostawienie ich w ziemi uniemożliwi roślinom wytworzenie rozbudowanego systemu korzeniowego. Warto też wzbogacić podłoże kompostem lub nawozem. Następnie można umieścić cebulki w ziemi. Głębokość dołka powinna wynosić trzykrotność długości cebulki. Sadzenie kończy się porządnym uklepaniem ziemi i ściółkowaniem. Rozłożenie solidnej warstwy ściółki utrzyma odpowiedni poziom wilgoci.

Pielęgnacja tulipanów

Tulipany wyrastają bardzo wcześnie i równie szybko rozpoczynają kwitnienie. Jeżeli temperatura będzie się utrzymywać na niskim poziomie to ten stan będzie trwał długo. Trzeba jednak wiedzieć, że uprawa powiedzie się, jeśli zostanie zapewniona właściwa pielęgnacja.

Pierwszym z ważnych zabiegów jest podlewanie. Można je rozpocząć, gdy zielone części tulipanów wyrosną kilka centymetrów ponad glebę. Wodę należy dostarczać regularnie aż do pięciu tygodni po przekwitnieniu rośliny.

Pielęgnacja to również nawożenie. W przypadku tulipanów wystarczy jeden zabieg w ciągu całego sezonu. Te kwiaty ogrodowe nie wymagają częstego zasilania składnikami odżywczymi. Pod warunkiem, że pierwsze nawożenie miało miejsce tuż przed posadzeniem. Dodatkową porcję nawozu można zastosować jesienią, jeśli cebule zostają w ziemi. Najlepszy do tego celu będzie mineralny nawóz wieloskładnikowy.

Pielęgnacja hodowli tulipanów polega też na przycinaniu kwiatów po przekwitnięciu. Nagi pęd ucina się tuż przy ziemi. Dzięki temu cebula rozpocznie wytwarzanie pędów przybyszowych.

Częstym zabiegiem jest też wykopywanie cebul po przekwitnięciu tulipana. Warto to robić, jeśli wcześniej pojawiały się choroby grzybowe. Wyciągnięcie cebul z ziemi umożliwi zaprawienie preparatami ochronnymi.  By ułatwić to zadanie, cebulki tulipanów umieszcza się w specjalnych koszyczkach. Dzięki nim wykopywanie i ochrona nie sprawiają żadnych problemów.

Oczyszczone cebulki najlepiej przechowywać w chłodnym miejscu w domu. W takich warunkach nic im nie zagrozi i będą gotowe na ponowne posadzenie.