Tymotka łąkowa

Tymotka łąkowa – opis, występowanie, uprawa, zastosowanie, porady

Tymotka łąkowa nazywane też brzanką pastewną należy do rodziny wiechliniowatych. To jedna z najpopularniejszych w naszym kraju traw pastewnych i łąkowych. W tym artykule zapoznamy się z jej opisem, miejscem występowania, zasadami uprawy, zastosowaniem oraz poradami dotyczącymi jej uprawy.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o trawach ozdobnych.

Charakterystyka tymotki łąkowej

Trawa tymotka może osiągnąć wysokość od 80 do 150 cm. Wytwarza niewielką kępę korzeni, skoncentrowaną na wierzchniej warstwie darni. System korzeniowy jest zbity, a korzenie przybyszowe mogą rosnąć do głębokości około 75 cm. Jej łodyga jest prosta, twarda i gładka, z kulistym pogrubieniem u podstawy. Liście zwijają się w pąkach, a po rozwinięciu są lancetowate, matowe, szorstkie i szarozielone.

Brzanka pastewna wytwarza kłosokształtną wiechę, która może mieć długość od 2 do 30 cm. Ma ona około 1 cm grubości i zwęża się u góry. Jej kłosy są jednokwiatowe, krótkie i mają ościste wyrostki. Wytwarzane przez nią nasiona łatwo opadają z łusek, gdy są dojrzałe, co może spowodować duże straty na plantacjach nastawionych na produkcję nasienną.

Tymotka łąkowa – wymagania

Tymotka łąkowa (brzanka pastewna) to trawa, która jest mrozoodporna, ponadto dobrze znosi krótkotrwałe podmoknięcie i nie wymaga wysokiego pH podłoża.

Warto zaznaczyć, że nie jest to jednak bardzo konkurencyjna trawa względem innych gatunków, ponieważ nie rozrasta się w glebie zbyt wiele odrostów oraz nie ma mocnego systemu korzeniowego, a jej wiosenna wegetacja zaczyna się późno.

W miejscach żyznych i bogatych w azot jest szybko zastępowana przez inne gatunki roślin. Bardzo dobrze znosi także suszę, zasolenie gleby, niedobór cynku i magnezu w glebie, cień oraz niskie i częste koszenie. Po siewie powoli się rozwija i powoli odrasta.

Brzanka pastewna jest wrażliwa na niedobory manganu. Z kolei dobrze znosi brak żelaza. Na jej optymalny wzrost dobrze wpływa bor i molibden. Najlepiej rośnie na glebach żyznych oraz wilgotnych, a bardzo szybko zanika na glebach torfowo murszowych, oraz mułowo – glejowych, słabo zasobnych w wilgoć.

Zastosowanie tymotki łąkowej

Przed uprawą trawy tymotki doskonałym przedplonem są warzywa okopowe, uprawiane na oborniku, warzywa strączkowe, takie jak np. fasola oraz rzepak. Trawa tymotka może być uprawiana od razu na paszę lub na nasiona oraz jako miks innych roślin, lub innych traw.

Ponieważ zaczyna rosnąć późną wiosną i wytwarza niezbyt silny system korzeniowy, jest bardzo podatna na zachwaszczenie. W celu ochrony traw przed chwastami można stosować środki chemiczne wybrane z aktualnego rejestru Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (np. Chwastox Extra 300 SL-Seed Grass, Grassland, Fernando Forte 300 EC, Lontrel 72 SG, Starane 250 EC - użytki zielone)

Warto pamiętać, że miejsca pod trawę tymotkę nie powinniśmy nawozić zbyt dużą dawką nawozów azotowych, ponieważ wtedy wzrasta ryzyko zagłuszenia brzanki pastewnej przez inne gatunki traw.

Trawa tymotka nadaje się również na skarpy i wały w miejscach o umiarkowanej wilgotności (nie toleruje suszy). Niektóre odmiany można również wykorzystać do zakładania trawników. Bardzo charakterystyczny cylindryczny kwiatostan tymotki jest również często używany w bukieciarstwie. Po wysuszeniu i wybarwieniu są doskonałym materiałem na suszone bukiety. Sprawdź także ten artykuł na temat traw ozdobnych na balkon.

Siew i zbiór tymotki łąkowej

Dawka wysiewu tymotki powinna wynosić 8-10 kg/ha. Rozstaw rzędów co 10-15 cm, a głębokość przykrycia nasion 0,5-2 cm. Chcąc posadzić brzankę pastewną w warunkach górskich, należy posadzić ją ręcznie w ilości 11-13 kg/ha. W celu zapewnienia jak najlepszych warunków do wzrostu i rozwoju tymotki łąkowej ilość wysiewu zbożowej rośliny ochronnej należy zmniejszyć o 20%. Jeśli tymotka jest wysiewana razem w mieszankach z roślinami z rodziny motylkowych, jej udział powinien zostać zmniejszony o 50% w porównaniu z czystym siewem.

Jeżeli tymotka ma być przeznaczona na zielonkę, to jej zbiór powinien się rozpocząć jeszcze przed kłoszeniem, a zakończyć w jego pełni. Tak przygotowaną zielonkę można potem dosuszyć, jednak trzeba mieć na uwadze, że proces ten może być wydłużony z racji tego, że rośliny te wolniej oddają wilgoć, aniżeli inny gatunek trawy. W ciągu jednego sezonu wegetacyjnego można zebrać do 15 ton suchej masy.

Uprawa tymotki na nasiona

Uprawa tymotki łąkowej na nasiona wymaga ostrożnego nawożenia nawozami azotowymi. Biorąc pod uwagę plantację nasienną, wydajność może wahać się od 300 do 800 kg nasion. Szkodliwym chwastem na takich plantacjach może być tymotka kolankowa. Wtedy taki zbiór materiału nasiennego może zostać zdyskwalifikowany.

Odmiany tymotki łąkowej

Obecnie w stałej uprawie możemy spotkać aż siedemnaście odmian tymotki łąkowej, wszystkie wpisane są do rejestru COBORU.

• Skald – to odmiana pastewna, średnio wczesna, plenna, szybko odrasta po koszeniu
• Egida – odmiana pastewna, wczesna, niezbyt podatna na wyleganie, wcześnie rozpoczyna wiosenną wegetację, szybko odrasta po koszeniu, jest plenna
• Secesja – odmiana pastewna, wczesna, szybko odrastająca po koszeniu, plenna
• Owacja – odmiana pastewna, średnio wczesna, zimotrwała, stosunkowo odporna na suszę, plenne, daje wartościową paszę, która jest bogata w białko
• Skała – odmiana pastewna, średnio wczesna, dobrze odrastająca po koszeniu, szybko rozpoczynająca wiosenną wegetację, mało odporna na wyleganie, dość odporna na suszę
• Skaut – odmiana tymotki pastewnej, bardzo plenna, dająca paszę o wysokiej wartości energetycznej
• Kaba – odmiana pastewna, średnio wczesna, plenna, zimotrwała, stosunkowo odporna na choroby grzybowe
• Karta – odmiana pastewna, średnio wczesna, plenna, zimotrwała, dobrze odrastająca po koszeniu, stosunkowo odporna na choroby grzybowe
• Timoturf – odmiana gazonowa, przeznaczona przede wszystkim na trawniki, nieprzeznaczona do uprawy jako roślina pastewna
• Nowinka – odmiana trawy pastewnej, plenna, dość dobrze znosząca suszę
• Orlica – odmiana pastewna, plenna, dobrze znosząca suszę, zimotrwała, dobrze odrastająca po koszeniu, ale co ważne – wrażliwa na choroby grzybowe
• Prosna – odmiana pastewna, plenna, doskonała do uprawy na plantacji nasiennej, zimotrwała, dość odporna na suszę.

Choroby tymotki łąkowej

Podobnie jak inne trawy, tak tymotka może być atakowana przez rozmaite choroby. Najczęściej roślinom zagrażają rozmaite plamistości i rdze spowodowane chorobami grzybowymi.

Zapobieganie w dużym stopniu polega na uprawie odmian odpornych na choroby grzybowe, wysiewając nasiona w miejscach umiarkowanie wilgotnych, stosując umiarkowane nawożenie i unikając zacieniania traw. Ponadto warto również wysiewać nasiona z pewnych źródeł, wolne od skażenia patogenami.

Te i wiele innych ciekawych i przydatnych informacji na temat brzanki pastewnej, porad dotyczących jej uprawy, walki z chorobami możemy znaleźć w poradnikach zamieszczonych na wielu stronach internetowych. Także i w Internecie znajdziemy informacje na temat, czym są pnącza kwitnące, czym jest lakownica żółtawa, lub plektrantus.