Marchew uprawna

Uprawa marchwi w ogrodzie - sadzenie, hodowla, pielęgnacja

Marchew Daucus carotat jest warzywem korzeniowym cenionym ze względu na bogactwo składników pozytywnie działających na zdrowie i urodę. Jest szeroko dostępna i niedroga. Znajduje zastosowanie w kuchni, w medycynie oraz w przemyśle kosmetycznym. Składniki mineralne i witaminy zawarte w marchwi od najmłodszych lat wspomagają funkcjonowanie naszego organizmu. Niniejszy artykuł dostarczy wiedzy, jak wygląda uprawa marchwi w Polsce, jak siać marchew i dlaczego marchewka na działce i w ogrodzie jest warzywem polecanym i pożądanym.

Jeśli szukasz inspiracji na warzywa do ogródka, znajdziesz je w tym artykule.

Co warto wiedzieć o uprawie marchwi?

Hodowla marchwi na działce i w ogrodzie

Jak uprawiać marchew w ogrodzie? Marchew doskonale rośnie na wszystkich rodzajach gleb, za wyjątkiem zbytnio przesuszonych. Najlepsze są gleby lekkie, piaszczyste oraz gliniasto-piaszczyste. Uprawa marchwi na glebach ciężkich, skutkuje wytwarzaniem zbyt małych korzeni. Należy rozluźnić ją piaskiem. Hodowla marchwi udaje się na stanowiskach słonecznych, osłoniętych od wiatru. Na 3 tygodnie przed siewem nawozi się grządki kompostem. Marchew nie toleruje świeżego nawożenia obornikiem. Pod jego wpływem dochodzi do rozdwojenia i pękania korzeni, a smak rośliny także pozostawia wiele do życzenia. Jesienią trzeba przeprowadzić wapnowanie kwaśnej gleby. Marchew można wysiewać w miejscach, na których wcześniej rosły inne warzywa – pomidory, ogórki, cebula, kapusta oraz fasola. W miejscu, gdzie rosła marchew, można uprawiać sałaty i kalafiory. A może zainteresuje cię także uprawa selera w ogrodzie?

Jak siać marchew?

Najlepszym terminem na sadzenie marchewki jest wczesna wiosna. Oto jak siać marchew w sposób efektywny:

• Wysiew marchwi - marchew wysiewa się w rzędy, co 25 cm, na głębokość około 1,5 cm. Nasiona są bardzo drobne, co utrudnia rzadki siew. Możliwe jest zastosowanie nasion otoczkowanych lub taśm nasiennych. Otoczenie nasion substancją, która rozpuszcza się w glebie, ułatwi wysiew marchwi we właściwych odstępach, co może ograniczyć lub wyeliminować przerywanie młodych roślinek. Obok marchwi zalecane jest wysiewanie innych roślin, np. kopru lub rzodkiewki, co pomoże w oznakowaniu rzędów, na których, za około 3 tygodnie, wykiełkuje marchewka.
• Przerywka - młode rośliny trzeba przerywać. Odmiany marchwi wczesne powinny wzrastać w odległości około 5 cm. Odmiany późniejsze powinny rosnąć w 10 cm odległości od siebie. Konieczne jest regularne podlewanie i odchwaszczanie rabatek.
• Nawożenie - po dokonaniu przerywki, potrzebne jest nawożenie pogłównie saletrą amonową. Stosuje się dawkę 15 g/m2. Nie ma potrzeby dodatkowego nawożenia.
• Pielęgnacja i ochrona - sadzenie marchewki bardzo wcześnie - w marcu lub późno - w czerwcu, znacznie ogranicza porażenie jej przez szkodnika, połyśnicę marchwiankę. Po przerwaniu roślin, należy grządki obficie podlać, by muchówka nie złożyła jaj. Brak właściwej ochrony może doprowadzić do uszkodzenia przez larwy nawet do 80% plonów. Bezpieczna hodowla marchwi możliwa jest pod siatką, chroniącą przed owadami.
• Zbiór – marchew zbiera się sukcesywnie. Jeśli warzywo ma zostać przechowywane, należy zebrać je przed przymrozkami. Po oczyszczeniu korzeni i obcięciu naci zdrowe marchewki przechowuje się w zimnym miejscu, np. w piwnicy, w piasku oraz w kopcach lub głębokim inspekcie. A może zainteresuje cię także pasternak w ogrodzie?

Jak siać marchew - odmiany marchwi

Wczesne odmiany marchwi

W Polsce dostępnych jest wiele odmian marchwi. Popularna uprawa marchwi wczesnej to, np.

• Odmiana Ambrosia – zawiera największą zawartość prowitaminy A. Kiedy siać marchew? Ta jest odmianą bardzo wczesną, pęczkową, wysiewaną w marcu i w kwietniu. Charakteryzuje się słodkim smakiem, delikatnością i chrupkością. Zbiór marchwi możliwy jest od maja do sierpnia.
• Kalina F1 – to odmiana wczesna, o miąższu, wyróżniającym się intensywnie pomarańczową barwą. Korzenie osiągają około 20 cm długości. Nać zaopatrzona jest w pierzaste listki. Marchewka jest soczysta i słodka, świetnie sprawdzi się jako zamiennik słodyczy, co z pewnością zainteresuje osoby ograniczające ich spożycie. Zbiór warzywa odbywa się od czerwca do października.
• Amsterdamska NOE – popularna wczesna odmiana, o niskiej natce. Marchew chętnie wysiewana jest do uprawy inspektowej, odznaczając się dużą plennością, około 250 kg/ar. Korzenie barwy ciemnopomarańczowej, o długości około 16 cm, są słodkie i soczyste. Zbiór marchwi następuje od lipca do września. A może zainteresuje cię także topinambur?

Średnio wczesne odmiany marchwi

• Purple Haze F1 –odmiana purpurowa, charakteryzująca się występowaniem ciemnopomarańczowego miąższu i purpurowej skórki. Marchewka ceniona jest za dużą zawartość witamin oraz przeciwutleniacza, lykopiny, odpowiedzialnej za ochronę organizmu przed wolnymi rodnikami. Zbiór marchwi możliwy jest od lipca do września.
• Odmiana Nantejska – to smaczna marchew o jednolitym pomarańczowym kolorze. Nadaje się do wysiania w inspektach. Korzeń stożkowy osiąga długość około 20 cm. Przeznaczona jest głównie do szybkiego spożycia lub krótkiego przechowywania.

Odmiany marchwi późnej

• Perfekcja – należy do odmiany plennej, dlatego sprawdza się głównie w uprawie polowej. Marchewka jest bardzo smaczna, o soczystym i słodkim miąższu. Cechą wyróżniającą tę odmianę jest mniejsza kumulacja azotanów. Warzywo, zebrane jesienią, nadaje się do przechowywania.
• Koral – odmiana, której zaletą jest uzyskanie późnego plonu. Korzenie są smaczne i soczyste. Nadaje się do spożywania na surowo oraz na przetwory. Możliwe jest długie przechowywanie warzywa.

Jakie zalety posiada marchewka?

Korzeń marchewki składa się prawie z 89% wody. Zawiera także węglowodany, białko, karoteny oraz witaminy – A, B1, B2, B6, E, H, K, PP. Do głównych składników należą również pektyny, wapń, żelazo, fosfor, magnez, potas, sód oraz śladowe ilości jodu, miedzi, kobaltu i cynku. Działanie marchwi jest wszechstronne. O jej wpływie na zdrowie wiadomo od najdawniejszych czasów. Picie soku z marchwi poprawia ostrość widzenia, poprawie ulega wygląd skóry oraz ulega regulacji wydzielanie soków trawiennych żołądka.

Niemowlętom podaje się sok z marchewki w przypadku występowania biegunek. Celuloza, obecna w warzywie, przyczynia się do obniżenia poziomu złego cholesterolu. Warto zaprzyjaźnić się z marchewką, pijąc soki, chrupiąc ją na surowo i gotując – najlepiej na parze, dla pełnego wydobycia słodyczy i delikatności. Sprawdź także, co warto wiedzieć na temat cykorii w ogrodzie.

Literatura:

1. Encyklopedia ogrodnictwa, Warszawa 1993.
2. Ch. Recht, Ulubione warzywa, Warszawa 1992.
3. J. Schulz, E. Uberhuber, Leki z Bożej apteki, Warszawa 1989.