Warzywa liściowe (liściaste) - popularne odmiany, przykłady, porady uprawne

Warzywa liściaste są bogatym źródłem witamin i soli mineralnych. Liczne rodzaje wykazują właściwości lecznicze. Roszponka, rukola i im podobne rośliny powinny znaleźć się w każdym przydomowym ogródku. Jakie inne zielone warzywa cieszą się popularnością? Jakie mają wymagania i jak wygląda ich uprawa? Odpowiadamy na te wszystkie pytania.

Charakterystyka i rodzaje warzyw liściastych

Warzywa liściowe składają się na mocno zróżnicowaną grupę. Można wyróżnić w niej gatunki roślin pochodzących z różnych rodzin. Te słowa potwierdzą następujące przykłady. Seler zwyczajny należy do roślin baldaszkowatych a szczaw zwyczajny do rodziny rdestowatych. Tego typu przypadków można podać znacznie więcej. Niezależnie od pochodzenia, warzywa liściaste są często spotykane w uprawach przydomowych. Ich części jadalne to liście, co już można wywnioskować po nazwie. Ciekawostką jest fakt, że u niektórych gatunków do spożycia nadają się również korzenie. Są to tak zwane warzywa korzeniowo-liściowe. Tak jest w przypadku pietruszki korzeniowej i wspomnianego już selera.

Zdecydowanie największym uznaniem w prywatnej uprawie cieszy się sałata głowiasta. Nie jest trudna w hodowli i zawiera wiele cennych dla zdrowia składników. Jest to między innymi kwas foliowy. Poza nim w liściach sałaty znajdują się witaminy A, B1, B2 oraz wapń, potas i żelazo. Coraz większą popularność zdobywa sałata rzymska, masłowa i krucha. Co ważne każda z odmian zawiera podane wcześniej składniki. Widać więc, że zielone warzywa są świetnym wzbogaceniem diety.

Dwa kolejne rodzaje warzyw są równie zdrowe i zdobywają mocną pozycję w przydomowych warzywnikach. Pierwszą z roślin jest łatwa w uprawie rukola. Może dorastać do około 75 cm wysokości, najlepiej rozwija się w półcieniu. Rukola zawiera sporo cennych składników. Są to między innymi witaminy, kwas foliowy, olejki eteryczne i błonnik. Kolejną propozycją do ogrodu jest roszponka. Podobnie jak inne rodzaje roślin liściastych nie sprawia dużych problemów w uprawie. Jest również bogatym źródłem witamin i składników odżywczych. Do tego roszponka pobudza trawienie i działa uspokajająco.

Za nami najczęściej spotykane warzywa liściowe. Czas, więc na poświęcenie chwili mniej popularnym gatunkom. Zaliczyć do nich można dwa rodzaje szpinaku, zwyczajny i nowozelandzki. Obie rośliny mogą rozwijać się w niemal każdej glebie. Warta uwagi jest pietruszka naciowa i obok niej koper włoski. Wiele osób ceni też szczaw zwyczajny, który zazwyczaj zbiera się na łąkach. Ciekawe są też warzywa korzeniowo-liściowe. Oprócz jadanych liści spożywa się też części podziemne. Do takich okazów zalicza się seler zwyczajny, burak ćwikłowy czy wspomnianą już pietruszkę naciową.

Zielone warzywa – wymagania uprawowe

Warzywa liściowe mają stosunkowo krótki okres wegetacji. Są, więc świetnym przedplonem dla innych roślin jadalnych. Po nich mogą rosnąć między innymi ogórki, pomidory i późne rodzaje kapustnych. Same zaś z powodzeniem mogą rozwijać się po ziemniakach, porze, cebuli zwyczajnej, czy wczesnych odmianach roślin kapustnych. Należy też dodać, że opisywane zielone warzywa da się uprawiać współrzędnie z innymi okazami. Już te podstawowe informacje świadczą, że liściaste nie sprawiają praktycznie żadnych problemów.

Warzywa liściaste uprawia się przeważnie z siewu bezpośrednio do gruntu. Decyduje o tym ich krótki okres wegetacji. Trzeba też zadbać by nasiona były najwyższej jakości. Tylko wtedy można mieć pewność, że wyrosną z nich zdrowe rośliny. Jeśli zaś chodzi o termin sadzenia, to zależy od gatunku. Można jednak pokusić się o podanie przedziału czasowego. Liściaste można, więc sadzić w gruncie od kwietnia do lipca. Uprawę sałaty przyspiesza się tworząc rozsady w lutym lub marcu. Ich wyhodowanie trwa około pięć miesięcy a sadzi się je na stałe miejsce już w kwietniu.

Liściowe i warzywa korzeniowo-liściowe to rośliny lubiące słońce. Dlatego też powinny być sadzone na stanowiskach nasłonecznionych. Oczywiście są wyjątki od tej reguły. Rukola, opisywana powyżej, lepiej czuje się w miejscach zacienionych. Zazwyczaj jednak półcień nie służy uprawie. Liście stają się dłuższe, jaśniejsze i rozluźniają się. Jeśli zaś chodzi o temperaturę to interesujące nas rodzaje warzyw są bardzo tolerancyjne. Optymalne warunki do wzrostu to 12-14°C. Co ważne potrafią znosić radykalne spadki temperatur, nawet do -5°C. Mimo tego nie mogą zbyt długo przebywać na mrozie.

Warzywa korzeniowo-liściowe i liściaste - pielęgnacja

Warzywa liściaste nie są trudne w uprawia, dzięki czemu ich pielęgnacja również nie sprawia problemów. Do najważniejszych zabiegów należy podlewanie. Roszponka jak i inne rodzaje liściastych, wytwarza płytki system korzeniowy. Oprócz tego rozwija się bardzo bujnie. W związku tym potrzebuje gleby stale lekko wilgotnej. By to osiągnąć trzeba zadbać o regularne podlewanie. Należy też usuwać chwasty z grządek by nie zabierały roślinom wody i składników odżywczych.

Równie ważnym zabiegiem jest nawożenie. Warzywa liściowe lubią gleby żyzne i przepuszczalne ze sporą zawartością azotu. Podczas wzrostu zużywają dużo składników odżywczych. Trzeba, zatem pamiętać o nawożeniu, które uzupełni zapas minerałów. Jednakże nie można przesadzać z ilością azotu. Gdy jest go zbyt dużo, obniża się odporność roślin. To w sumie wszystko, czego potrzebują różne rodzaje warzyw liściastych.