Warzywa strączkowe

Warzywa strączkowe są najbardziej znane z dużej zawartości wartościowego białka. Ich obecność w diecie pozytywnie wpływ na kondycję organizmu. W związku z tym przedstawiamy spis skupiający najpopularniejsze jadalne rośliny strączkowe. Do tego charakterystyka, wartości odżywcze i choroby warzyw strączkowych.

Warzywa strączkowe – charakterystyka, wymagania, choroby warzyw strączkowych

Warzywa strączkowe należą do licznej rodziny bobowatych. Do niedawna ta grupa była określana, jako rośliny motylkowe. Od czasu do czasu spotyka się jeszcze tą nazwę. W naszym kraju największą popularnością cieszy się fasola występująca w różnych odmianach. Rośliny strączkowe wytwarzają trzy części jadalna. Pierwszą z nich są strąki, co już sugeruje nazwa. Kolejną częścią są dojrzałe, suche nasiona jak w przypadku fasoli i grochu. Spożywa się też niedojrzałe nasiona, tak jest w przypadku bobu.

Warzywa motylkowe do rozwoju potrzebują dużych ilości światła. Dlatego też sadzi się je na nasłonecznionych stanowiskach. Fasola, bób czy groch nie są wymagające, jeśli chodzi o temperaturę. Pierwsza z wymienionych kiełkuje w temperaturze 11°C, pozostałe już w 2-4°C. Natomiast optymalne warunki cieplne do uprawy to 18-22°C. Trzeba też zadbać o to by ziemia była stale lekko wilgotna. Dotyczy to całego okresu hodowli opisywanych roślin.

Jadalne rośliny strączkowe mają swoje preferencje odnośnie podłoża. Potrzebują żyznej i próchnicznej ziemi. Ciekawe jest też to, że mają zdolność wiązania azotu atmosferycznego. Jest to możliwe dzięki symbiozie z bakteriami brodawkowymi. Ta umiejętność sprawia, że mogą rosnąć po praktycznie wszystkich warzywach. Wyjątkiem jest tylko pietruszka i marchewka. Strączkowe suche i inne odmiany same są świetnym przedplonem dla innych roślin. Warto też wiedzieć, że do sadzenia motylkowych wykorzystuje się suche nasiona. Bób i groch wysiewa się już na przełomie marca i kwietnia. Tymczasem fasola powinna być sadzona między 10 a 15 maja.

W uprawie trzeba uważać na choroby roślin strączkowych. Jednym z takich schorzeń jest gorzel podstawy łodygi atakujący przeważnie groch. Tymczasem w wilgotnych latach na fasoli może pojawić się plamistość zgorzelowa. Od czasu do czasu rośliny mogą zostać zaatakowane przez bakteriozę obwódkową czy grzybicę. Choroby roślin strączkowych da się jednak powstrzymać. Wystarczy stosować zdrowe nasiona, usuwać chwasty czy unikać sąsiedztwa innych roślin motylkowych. Strączkowe nie powinny być też uprawiana na jednym miejscu częściej, niż co 3-4 lata.

Warzywa motylkowe – lista najlepszych gatunków

W diecie warto uwzględnić warzywa strączkowe suche. Są to rośliny, które z uwagi na zbliżone wartości odżywcze, traktuje się podobnie jak produkty zbożowe. Zawierają wiele składników odżywczych, którym nieco później poświęcimy trochę miejsca. W naszym kraju zdecydowanie najpopularniejsza jest fasola. Odmiana zwyczajna może dorastać nawet do 3 metrów wysokości. Do tego oczywiście jest potrzebna stosowna podpora. W ogrodach i warzywnikach uprawia się również fasolę szparagową. W pierwszym przypadku do spożycia są przeznaczone suche nasiona. W drugim dorodne strąki.

Lista uwzględniająca warzywa strączkowe suche zawiera też bób i groch. Pierwszy z wymienionych dorasta do 1,2 metra wysokości. Bardzo lubi nasłonecznienie i lekko kwaśną glebę. Do zasadzenia bobu potrzebne są suche nasiona. Częścią jadalną tej rośliny są grube i mięsiste ziarna. Spis idzie dalej i kolejnym punktem jest groch w różnych odmianach. W przydomowych ogródkach często można napotkać groch zwyczajny dorastający do metra wysokości. Oprócz niego uprawia się groszek cukrowy lub łuskowy. Z tego ostatniego pozyskuje się dobrze znany zielony groszek.

Warzywa strączkowe suche to również soja i ciecierzyca. Co prawda w naszym kraju są stosunkowo rzadko uprawiane, lecz warto się im przyjrzeć. Soja warzywna pochodzi z południowo-wschodniej Azji. Dorasta do 1 metra wysokości, ma trójlistkowe liście i sporę strąki. Soja jest często stosowana, jako alternatywa dla mięsa. Tymczasem ciecierzyca zdobywa grono zagorzałych miłośników. Jest to roślina jednoroczna dorastająca do 1 metra wysokości. Kwitnie od maja do lipca i co ważne nie jest wymagająca w uprawie.

Najważniejsze warzywa motylkowe rozwijające się w naszym klimacie już za nami. Warto jednak uzupełnić ten spis. Zarówno w diecie jak i w uprawie coraz częściej pojawia się soczewica. Oprócz niej można wyróżnić bardziej egzotyczne odmiany strączkowych. Jest to na przykład fasola ostrolistna lub azuki. Bardzo ciekawą rośliną jest fasolnik chiński. Widać, więc z jak obszerną grupą warzyw mamy do czynienia.

Rośliny strączkowe w diecie - wartości odżywcze

Wiemy już, że w diecie należy uwzględnić warzywa strączkowe. Trzeba jednak jasno odpowiedzieć na pytanie, dlaczego. Przede wszystkim, dlatego, że zawierają wiele składników pożytecznych dla zdrowia. Ich lista jest dość długa a otwiera ją bardzo duża ilość białka. W strączkach znajduje się około 20-30% zdrowego białka, tyle samo, co w mięsie. Poza tym składnikiem, fasola czy soczewica zawiera węglowodany oraz błonnik. Do tego dochodzą witaminy z grupy B oraz C.

Lista cennych składników oferowanych przez rośliny strączkowe nie kończy się na tych podanych powyżej. Opisywane warzywa mogą pochwalić się sporą zawartością wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Razem z nimi pojawiają się przeciwutleniacze. W strączkowych można też znaleźć składniki mineralne. Tu lista jest dość długa, znajduje się na niej żelazo, wapń, fosfor, magnez, jod i potas. Na tym kończy się niniejszy spis warzyw strączkowych. Wszystkie informacje w nim zawarte powinny zachęcić do ich uprawy i spożywania.