Nazwa rośliny
Wiąz szypułkowy (łac. Ulmus laevis) znana też jako limak, wiąz gładki, wiąz rozpierzchły
Systematyka
wiązowate > wiąz > wiąz szypułkowy

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - opinie, sadzenie, uprawa, pielęgnacja

Drzewo liściaste dorastające do 40 metrów wysokości o okazałym pniu to może być tylko limak, czyli wiąz szypułkowy. Jest to wyjątkowy okaz, który możemy podziwiać w naturalnym krajobrazie. Jednak nie ma najmniejszego problemu z tym, by zdecydować się również na jego uprawę we własnym ogrodzie.

Jeśli szukasz więcej porad i inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o wiązach.

Wiąz szypułkowy – opis

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) jest drzewem zaliczającym się do rodziny wiązowatych. Można go spotkać dziko rosnącego na terenie Europy, Azji oraz Ameryki Północnej. Na naszym kontynencie dobrze czuje się na terenach Europy Środkowej. Natomiast w Polsce najstarszym okazem jest Wiąz Wiedźmin rosnący w województwie lubuskim, w Komorowie. Osiągnął on nie tylko rekordowy wiek liczący ponad 460 lat, ale również obwód pnia, który przekroczył 9 metrów.

Drzewo najczęściej spotkamy w lasach łęgowych. Dobrze czuje się w sąsiedztwie wierzb i topoli. Wiąz szypułkowy wyróżnia się twardym drewnem o zabarwieniu jasnożółtym. Bardzo cenionym w meblarstwie, chociaż pod tym względem większą popularność posiada wiąz pospolity. Kora wiązu przybiera różnoraki charakter. U podstawy jest ona dość mocno złuszczona, natomiast w wyższych partiach jej powierzchnia cechuje się większą gładkością. Wyróżnikiem są na pewno jajowate, wręcz eliptyczne liście, które osiągają do 14 cm długości. Są one mocno zaostrzone, piłkowane oraz asymetryczne u podstawy. Kwitnienie przebiega w okresie od marca do kwietnia. Wtedy na drzewie możemy zauważyć kwiaty na cienkich szypułkach. Po przekwitnięciu drzewo wydaje owoce w postaci spłaszczonych orzeszków, które swoim wyglądem przypominają przesuszone i wyjątkowo delikatne listki. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł o uprawie wiązu turkiestanu.

Nie tylko wiąz szypułkowy, czyli inne gatunki wiązu

Wiąz szypułkowy Ulmus laevis nie jest jedynym gatunkiem wiązu, który jest dziko rosnącym drzewem z rodziny wiązowatych. Pod tym względem możemy wymienić jeszcze dwa gatunki:

  • Wiąz polny – inaczej wiąz pospolity jest gatunkiem wiązu bardziej popularnego od limaku. Wiąz polny występuje nie tylko na terenie Europy, ale również w Afryce Północnej, a nawet na Wyspach Kanaryjskich. Wysokość, jaką osiąga wiąz pospolity, wynosi maksymalnie 30 metrów. Kora wiązu jest koloru brunatnoszarego. Pod jej względem wiąz polny cechuje się mocnymi bruzdami, sprawiającymi wrażenie, iż wiek drzewa jest naprawdę zamierzchły. Liście, którymi obrasta wiąz pospolity również są charakterystyczne. Cechują się one eliptycznym kształtem, również ze spiczastymi końcówkami, które są pokryte włoskami. Liście w porównaniu do wiązu szypułkowego są nieco mniejsze, a także na wierzchołku drzewa przybierają często brunatny kolor. Wiąz pospolity wydaje owoce na cienkich szypułkach.
  • Wiąz górski – jak sama nazwa wskazuje, doskonale czuje się w wysokich terenach. Wiąz górski osiąga wysokość do 40 metrów. Kora wiązu górskiego jest gładka. Natomiast liście cechują się ok. 16 cm długością, podwójnym piłkowaniem, a także spiczastym czubkiem. Kwiaty nie są zbyt widoczne, umieszczone na cienkich szypułkach pojawiają się pod koniec marca. A może zainteresują cię także zebrane w tym miejscu artykuły o żywopłotach?

Zarówno wiąz pospolity, górski, jak i szypułkowy niestety na przestrzeni ostatniego wieku bardzo mocno ograniczyły swoją liczebność. Przyczyniła się do tego holenderska choroba wiązów. Wiąz polny jest na tę chorobę mało odporny. Drzewa zaczęły zamierać od gałęzi, aż w końcu usychały całe drzewostany. Wiąz polny oraz wiąz górski wymagają szybkiej interwencji w takich okolicznościach. Niestety choroba rozprzestrzeniała się zbyt szybko i nie można było jej opanować.

Drzewo limak – uprawa

Limak jest bardzo rzadko występującym gatunkiem wiązu, którym mielibyśmy obsadzać nasze ogrody. Zarówno wiąz polny, jak i również Ulmus laevis są zbyt okazałymi gatunkami, które mogłyby narobić sporo kłopotu. Dodatkowo mają one bardzo szczególne wymagania. Podłoże musi być żyzne oraz wilgotne. Dlatego wiąz szypułkowy rośnie bardzo często na podmokłych terenach. Jeżeli chodzi o stanowisko, to powinno być one słoneczne lub półcieniste. Drzewo zdecydowanie częściej występuje w parkach oraz innych miejscach występowania zieleni miejskiej. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie judaszowca chińskiego?

Jeżeli chcemy uzyskać żywopłot z wiązu, to wiąz polny oraz limak nie sprawdzą się w tej roli. Najlepszą propozycją będzie wiąz turkiestanu. Żywopłot z wiązu może być naprawdę okazałą osłoną dla naszej posesji. Kora wiązu jest gładka, natomiast liście jajowate osiągają niewielkie wymiary. Taki opis powoduje, że żywopłot z wiązu na pewno będzie gęsto pokryty i łatwy do przycinania, ze względu na elastyczne pędy. Tak jak inne gatunki, wiąz turkiestanu kwitnie na cienkich szypułkach. Żywopłot z wiązu tego gatunku cechuje się przyrostem na poziomie nawet ok. 1,5 metra rocznie.

Wiąz szypułkowy – pielęgnacja

Pielęgnacja wiązu szypułkowego nie należy do skomplikowanych czynności. Opis jest właściwie zbędny, ponieważ są to drzewa, które doskonale radzą sobie w naturalnych warunkach. Dlatego przycinanie, nawożenie oraz dodatkowe podlewanie nie jest potrzebne. O ile wiąz polny oraz szypułkowy nie potrzebują naszej ingerencji, to wiąz turkiestanu wymaga regularnych zabiegów pielęgnacyjnych.

Należy uważać na szkodniki i choroby. Opis holenderskiej choroby wiązów nie jest zbyt optymistyczny. Jednak jeżeli szybko zareagujemy, jesteśmy w stanie ochronić drzewo przed wyniszczeniem. Wiązy są również bardzo podatne na mszyce. Jeżeli zauważymy niepokojące objawy na liściach, należy zastosować oprysk likwidujący szkodnika. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o pielęgnacji roślin.

Wygląd wiązu szypułkowego

Pochodzenie:
Europa Środkowa, Europa Wschodnia, Europa Południowo-Wschodnia
Roczne przyrosty:
20 cm - 40 cm
Maksymalna wysokość:
2500 cm - 3000 cm
Maksymalna szerokość:
1000 cm - 2000 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
80 lat


Pokrój wiązu szypułkowego:
wyprostowany, rozłożysty, rozgałęziony, gęsty, zaokrąglony
Cechy charakterystyczne:
Kolor kwiatów:
czerwonawy
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
eliptyczne
Kolor liścia:
zielone

Sadzenie i stanowisko dla wiązu szypułkowego

Termin sadzenia:
kwiecień, maj, wrzesień, październik
Rozstaw przy sadzeniu:
500 cm - 1000 cm
Sposób rozmnażania:
sadzonki pędowe, nasiona, sadzonki korzeniowe


Gleba:
przepuszczalna, próchniczna, zawierająca wapń, lekko wilgotna, piaszczysto-próchniczna
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Nadaje się na:
żywopłot, soliter, nasadzenie grupowe, kompozycje, drzewo rodzinne

Pielęgnacja wiązu szypułkowego

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
dobra odporność
Typowe szkodniki:
mszyce, wciornastki, czerwce, ogłodek wiązowiec

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Przesadzać można młode drzewa, przenosząc je z odpowiednio dużą bryłą korzeniową. Dobrze jest przygotować zabieg rok wcześniej, okopując drzewo dookoła.
Kiedy należy przycinać?
Dobrze znosi przycinanie.
Wolno rosnący wiąz z reguły nie wymaga przycinania. W razie potrzeby można skracać pędy albo usuwać przeszkadzające w okresie późnej zimy.
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
Nawóz kompost. Nawozić 2 razy w roku.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj raz w tygodniu.
Młode drzewka wymagają podlewania, zwłaszcza w okresach suszy; starsze drzew dobrze radzą sobie same.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
ikona podziel się Przekaż dalej