Wierzba krucha - opis, uprawa, pielęgnacja, porady
Wierzby powszechnie wpisują się polski krajobraz. Jej odmiany można spotkać niemal na każdym kroku, w każdej miejscowości czy wsi. Ciekawą odmianą jest wierzba krucha, inaczej Salix fragilis, która wyglądem przypomina pospolitą wierzbę białą, czyli najbardziej rozpowszechnioną odmianę wierzby w Polsce. Poznajmy jej opis oraz warunki, w jakich naturalne rośnie.
Jeśli szukasz więcej porad i inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o wierzbach.
Wierzba krucha - opis
To drzewo raczej średniej wielkości, osiągające do 20 metrów wysokości, o wyjątkowo rozłożystej koronie w kopulastym kształcie i krótkim pniu dorastającym do metra średnicy. Ma ciemnobrązową korę i dość grube gałęzie. Liście są smukłe, lancetowate i rosną do 16 cm długości. Ich górna część jest błyszcząca i ciemnozielona, zaś spód jest sinozielony. Jej opis jest bardzo charakterystyczny, dlatego na pewno każdy z nas wie, o jakie drzewo chodzi.
Charakterystyczną cechą wierzby kruchej jest miękkie i kruche drewno. Stąd właśnie jej nazwa. Na wiosnę obsypuje się żółtozielonymi kwiatami zebranymi w kwiatostany nazywane „kotkami” długości do 6 cm. Kwitnie od końca marca do maja. Owoce tego gatunku mają formę torebek z drobnymi nasionkami.
Występuje naturalnie na terenie Europy oraz zachodniej Azji. W Polsce wierzba krucha występuje powszechnie głównie na obszarze nizin oraz w górach. Najczęściej spotkać ją można przy drogach wiejskich, wzdłuż rowów czy na podleśnych łąkach. Wyglądem przypomina pospolitą wierzbę białą. Jednak różni się od niej właśnie kruchością drewna i wyglądem liści.
Uprawa i warunki naturalne Salix fragilis
Najlepsze stanowiska dla wzrostu Salix fragilis to gleba żyzna, piaszczysto-żwirowa, o umiarkowanej lub większej wilgotności. Razem z topolami tworzy bardzo często lasy topolowo-wierzbowe w dolinach rzecznych. Tego typu lasy te są tzw. lasami łęgowymi, czyli dobrze znoszą okresowe zalewanie przez powodzie, ograniczając ich niszczące działanie.
Wierzba krucha jest wykorzystywana w zielarstwie, a konkretnie jej kora. Napary z kory wierzby kruchej polecane są w przypadku przeziębień, stanów osłabienia lub bólów głowy. Ma działanie zbliżone do aptecznej aspiryny. Jako naturalny lek nie ma problemu z podrażnieniem żołądka, co zdarza się w przypadku leku z apteki. Warto wiedzieć też, że wierzby są roślinami miododajnymi, szczególnie te gatunki, które wcześnie zakwitają. Miód wierzbowy ma bardzo jasny kolor i delikatny smak.
Salix fragilis najpowszechniej jest wykorzystywana jednak jako materiał opałowy. Drewno to jest jednak miękkie i szybko próchnieje, dlatego ma małą wartość opałową. Innym zastosowaniem wierzby kruchej jest tzw. rekultywacji terenów np. wysypisk śmieci, umacniania wałów przeciwpowodziowych, ze względu na jej rozbudowany system korzeni.
Odmiany wierzby kruchej
W strefie umiarkowanej wierzbybyły znane już od okresu przed naszą erą. Łatwość rozmnażania tego gatunku (wegetatywne z pędów i generatywne z nasiona) spowodowało, że w dawnych wierzeniach zapisała się, jako symbol płodności. Na całym świecie znane jest ponad 350 gatunków wierzb, przy czym w 28 rośnie w naszym kraju. Najwięcej z nich rośnie na terenie Ameryki Południowej. Różne jej gatunki prosto krzyżują się ze sobą, tworząc tzw. mieszańce. Są one niejednokrotnie trudne do odróżnienia.
Najbardziej znaną odmianą wierzby kruchej jest wierzba krucha bullata inaczej kulista. Charakteryzuje się regularną i jak nazwa wskazuje kulistą koroną. Wierzba krucha bullata to bardzo rzadko spotykana odmiana. Jest niezwykle dekoracyjna. Można ją zobaczyć np. w starych parkach i ogrodach. Dla podkreślenia kształtu wierzby kruchej bullata sadzi się ją w pewnej odległości od pozostałych drzew. Rośnie dorodnie w słonecznych miejscach, a w zbyt dużym zacienieniu korona pnie się w górę, a jej niższe partie pozbawiają się liści.
Wierzba krucha tworzy krzyżówki z wierzbą białą. Te mieszańce to np. wierzba krucha 'Basfordiana', którą wyróżniają mocno pomarańczowe pędy i wierzba krucha 'Sanguinea' posiadająca znacznie mniejsze liście, rosnące tylko do 8 cm długości. Dodatkowo tworzy też popularną krzyżówkę z wierzbą pięciopręcikową.