Zaraza późna - brązowa pleśń na roślinach. Jak zwalczyć i czym pryskać?

Zaraza późna - groźna choroba grzybicza roślin psiankowatych - objawy i występowanie

Choroba grzybicza roślin psiankowatych

Rośliny psiankowate to przede wszystkim ziemniaki i pomidory. Do grupy tej należą także bakłażany, papryka, jak również ziele angielski i tytoń i wiele innych. Rośliny psiankowate, po upowszechnieniu się ich uprawy w Europie, stały się niemal podstawą pożywienia chroniącą populację przed klęskami głodowymi. Psiankowate, uprawiane w klimacie umiarkowanym, narażone są jednak na infekcje grzybicze, które dziesiątkują uprawy. Do najbardziej niebezpiecznych chorób grzybiczych roślin psiankowatych należą:

• zaraza ziemniaczana, czyli zaraza późna lub brązowa zgnilizna,
• zgorzel podstawy łodygi pomidora,
• septorioza,
• szara pleśń,
• alternarioza, czyli zaraza wczesna.

Wśród chorób psiankowatych, głównie pomidora i ziemniaka, wyróżnia się zarazę wczesną wywoływaną przez grzyby alternaria solani oraz zarazę późną wywołaną przez lęgniowce phytophthora infestans. Zaraza późna pojawia się w późniejszym etapie wegetacji, często już po przekwitnięciu pomidorów i ziemniaków.

Zaraza późna pomidorów i ziemniaków - objawy

Zaraza późna, występująca też pod nazwą brązowa zgnilizna lub po prostu zaraza ziemniaczana, atakuje głównie ziemniaki i pomidory. W XIX wieku stała się ona przyczyną klęski głodu w Europie, szczególnie w Irlandii, gdzie doprowadziła do śmierci głodowej wielu ludzi i masowej emigracji do Stanów Zjednoczonych.

Choroba pojawia się zwykle w lipcu lub sierpniu, choć pierwsze objawy mogą zaistnieć już w czerwcu. Pierwszym objawem tej choroby są wodniste, brunatne plamy na dolnych liściach roślin, szczególnie na brzegach. Następnie na łodygach i zawiązkach owoców powstają twarde plamy. Na spodzie liści pojawia się biały osad, oznaczający zarodniki lęgniowców. Choroba ta ma bardzo gwałtowny przebieg i w ciągu 2 tygodni może zniszczyć uprawy pomidorów i ziemniaków. Sprawdź także ten artykuł na temat zwalczania mączniaka rzekomego.

W przypadku ziemniaków chorobę zauważa się po wykopaniu bulw, na których widnieją szaro-sine plamy. Po przekrojeniu bulw widać rdzawe przebarwienia. Brązowa zgnilizna sprzyja też pojawianiu się innych patogenów, które powodują gnicie bulw i całych roślin. Zaraza pojawia się na pomidorach zwykle około 10 dni później. Na niedojrzałych owocach pomidorów powstają twarde, duże, brunatne plamy sięgające w głąb miąższu. Porażone owoce nie dojrzewają i opadają. Choroba ma tak gwałtowny przebieg, że w ciągu kilku dni może doprowadzić do uschnięcia wszystkich pomidorów na plantacji.

Zarazie ziemniaczanej na ziemniakach i pomidorach sprzyja duża wilgotność gleby i powietrza oraz sadzenie ziemniaków i pomidorów blisko siebie. Do rozwoju grzybopodobnych organizmów przyczynia się także wilgotna pogoda, opady deszczu, oraz umiejscowienie plantacji w zagłębieniach terenu, gdzie może zbierać się woda w glebie.

Na czym polega zwalczanie i zapobieganie zarazie późnej - domowe sposoby i opryski chemiczne

Każda choroba grzybicza roślin jest bardzo trudna do leczenia. Dlatego też najlepszym sposobem ratowania upraw jest zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób grzybiczych. W przypadku niewielkiego zakażenia dostępne są domowe sposoby, które można stosować w przydomowych ogródkach i na działkach, gdzie hodujemy pomidory i ziemniaki.

Zapobieganie zarazie późnej:

• unikanie sadzenia w pobliżu siebie ziemniaków i pomidorów,
• właściwy płodozmian i przerwy przynajmniej 3 - 4 lat między uprawą psiankowatych na tym samym polu,
• usuwanie i palenie pozostałości pożniwnych,
• niepobieranie nasion z zakażonych roślin,
• sadzenie zdrowych bulw ziemniaka,
• unikanie zbyt gęstego sadzenia roślin.