Choroby grzybowe roślin - objawy i występowanie

Choroby wywołane grzybami występującymi w ziemi

Choroby grzybowe roślin należą do najbardziej szkodliwych i trudnych do zwalczania. Wywołują je grzyby, które normalnie bytują w ziemi i aktywizują się w sprzyjających warunkach. Sprzyja im duża wilgotność powietrza, ciepła oraz monokultury i brak płodozmianu. Szczególnie nowoczesne, uproszczone rolnictwo sprzyja rozwojowi chorób grzybiczych, gdyż w monokulturach grzyby rozwijają się bardzo dobrze.

Do chorób grzybiczych należą:

  • fuzariozy zbóż i kukurydzy,
  • plamistość liści,
  • zgorzele i zgnilizny korzeni i cebul,
  • zgorzele siewek,
  • fuzaryjna zgnilizna cebuli.

Choroby grzybowe dotykają praktycznie wszystkich rodzajów roślin. Objawy chorób grzybiczych mogą być bardzo różne, od plam na liściach, poprzez zakażenie sporyszem i narośla na zbożu, do gnicia cebul. Dodatkowym niebezpieczeństwem, jakie niosą choroby grzybowe, są mykotoksyny, które zagrażają zdrowiu, a nawet życiu ludzi i zwierząt.

Choroby grzybowe cebul

Do groźnych chorób grzybowych cebuli należy fuzaryjna zgnilizna cebuli. Chorobę tę wywołuje grzyb Fusarium oxysporum f. sp. cepae, zaś pierwsze wystąpienia tej choroby odnotowano w XX wieku. Choroba powoduje znaczne straty w uprawie cebuli, która stanowi jedno z najbardziej popularnych warzyw na świecie. Choroba ta atakuje zarówno młode siewki, jak i starsze cebule. Na siewkach dochodzi do brązowienia podstawy, w wyniku czego zahamowane zostaje przewodzenie wody i składników odżywczych z gleby do rośliny, co powoduje obumieranie roślin. Na starszych cebulach dochodzi do zgnilizny cebuli i korzeni. Na cebulach pojawiają się zarodniki grzybów. Fuzarioza może objąć także wykopane i suszące się na polu cebule, jak również warzywa składowane w magazynach.

Źródłem zakażenie warzyw są grzyby znajdujące się w ziemi, które mogą przetrwać latami na szczątkach roślinnych. Zarodniki grzyba przenoszone są także na narzędziach rolniczych. Przyczyną może być także zakażony materiał siewny. Sprawdź także ten artykuł na temat zwalczania zarazy ogniowej.

Zgnilizna cebuli atakująca rośliny, a także rozpoznanie, zwalczanie, sposoby i zapobieganie chorobom
Zgnilizna cebuli jako niebezpieczna choroba roślin, a jakie jej rozpoznawanie, zwalczanie i skuteczna profilaktyka krok po kroku

Problemem ogrodników mogą być także zgnite cebulki kwiatowe. Cebule po przekwitnięciu najczęściej wykopuje się z gruntu, po to, aby na danym miejsce zasadzić coś innego. Ponadto wykopanie chroni cebule przed chorobami i zjedzeniem przez gryzonie. Zgnite cebulki kwiatowe świadczą o toczącej je chorobie grzybiczej.

Zwalczanie i leczenie chorób grzybowych

Leczenie roślin dotkniętych zgnilizną nie jest możliwe. Warzywa, zboże czy rośliny gospodarcze zakażone grzybem należy utylizować. Zwalczanie chorób grzybowych na polach polega na zapobieganiu, poprzez odkażanie i stosowanie fungicydów. Nasiona przed siewem zaprawia się środkami odkażającymi i grzybobójczymi. Podobnie odkaża się również cebulę po zbiorze. Ważne jest odkażanie narzędzi i maszyn rolniczych oraz usuwanie z pola wszelkiego rodzaju resztek roślinnych. Na pozostawionych na polu resztkach roślinnych grzyby mogę utrzymywać się nawet 15 lat.

Bardzo podobnie wygląda zwalczanie i zapobieganie chorobom grzybiczym w ogrodzie. Ważnym aspektem jest zaprawianie cebul fungicydami. Najczęściej kupujemy już zaprawione cebule. Jeśli cebule nie były zaprawione lub jeśli sadzimy cebule wykopane z ziemi, należy je zaprawić własnoręcznie. Stosujemy w tym celu zaprawy na mokro lub na suchy. Zaprawianie wykonujemy przed sadzeniem cebul. Stosuje się w tym celu chemiczne fungicydy.

Jeśli prowadzimy ogród ekologiczny lub nie chcemy stosować środków chemicznych, możemy wykonać zaprawę ekologiczną, na przykład przez moczenie cebul w roztworze nadmanganianu potasu lub wywarze z rumianku. W sprzedaży dostępne są również zaprawy ekologiczne.

Ważną sprawą jest płodozmian i unikanie sadzenia na tym samym polu lub grządce roślin podatnych na grzyby. Jednak tylko zaprawa jest w stanie usunąć zarodniki grzyba z cebul.

ikona podziel się Przekaż dalej