Żywokost lekarski - odmiany, wymagania, uprawa, zastosowanie, właściwości

Co to jest żywokost lekarski?

Żywokost lekarski (Symphytum officinale) to wieloletnia roślina z rodziny ogórecznikowatych. Naturalnie występuje w Europie, Azji Środkowej i Syberii. W Polsce rośnie na terenie całego kraju jako roślina pospolita.

Żywokost lekarski (symphytum officinale) wznosi się na szorstko owłosionej łodydze, która dorasta do wysokości 100 cm. Roślina posiada długie, lancetowate liście oraz fioletowo purpurowe kwiaty zebrane w zwisające kwiatostany.

Gdzie rośnie żywokost lekarski? Najczęściej porasta on miejsca wilgotne jak brzegi jezior i wolno płynących strumieni, podmokłe lasy, zarośla, mokre łąki lub rowy. Żywokost lubi wilgotne, torfowe lub glejowe gleby. Żywokost znajduje zastosowanie w ogrodach nie tylko ze względu na właściwości lecznicze, lecz także jako roślina ozdobna. Warto ją sadzić w ogródkach ziołowych w celu zbierania ziela lub korzenia żywokostu, lecz także jako roślinę ozdobną. W naszych ogrodach najczęściej uprawiany jest rodzimy gatunek, czyli żywokost lekarski (Symphytum officinale). Na uwagę zasługują także ozdobne odmiany, czyli Żywokost Aureum o żółto zabarwionych liściach, żywokost Argenteum o białych zabarwieniach na liściach oraz żywokost Purpureum o purpurowych kwiatach. A może zainteresuje cię także ten artykuł z przepisem na nalewkę z żywokostu?

Uprawa żywokostu lekarskiego (Symphytum officinale)

Wymagania i uprawa żywokostu

Żywokost lekarski jest rośliną łatwą w uprawie, lubi jednak wilgotnego stanowiska. Najlepiej sadzić go na glebie wilgotnej, blisko oczka wodnego. Żywokost jest rośliną tolerancyjną, która ma niewielkie wymagania co do gleby i ilości światła. Może rosnąć zarówno na stanowisku słonecznym jak i półcienistym czy cienistym. Lubi wilgotne podłoże, lecz będzie rósł także w miejscu suchym. Optymalne warunki sprawią, że roślina będzie większa i bardziej okazała.

Żywokost ma spore wymagania co do żyzności gleby, dlatego też przed posadzeniem rośliny warto wzbogacić glebę kompostem. Warto pamiętać, że uprawa żywokostu wymaga dużo miejsca, gdyż sama roślina jest dość duża. Ponadto żywokost lekarski jest rośliną ekspansywną, która może rozprzestrzenić się na całym ogrodzie. Nasiona żywokostu same się rozsiewają, zaś późniejsze usuwanie roślin może być trudne do wykonania. Żywokost lekarski jest odporny na choroby.

Rozmnażanie żywokostu przez nasiona i sadzonki

Żywokost bardzo łatwo rozmnaża się przez nasiona i bardzo szybko może się okazać, że rośnie w nieprzewidzianych miejscach w ogrodzie, gdyż nasiona same się wysiewają i są roznoszone przez mrówki. Żywokost można rozmnażać również przez podział oraz przez sadzonki korzeniowe. Odmiany o barwnych liściach rozmnażamy wegetatywnie. Nasiona żywokostu rzadko są wykorzystywane do pozyskiwania roślin, gdyż najczęściej żywokost rozmnaża się przez podział korzeni. Wystarczy nawet kawałek korzenia, aby wyrosła z niego cała roślina. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o właściwościach leczniczych roślin.

Zastosowanie żywokostu w ogrodzie jako ozdoba

Prócz zastosowania w ziołolecznictwie żywokost sadzi się również w ogrodzie jako roślina ozdobna. Jego walory dekoracyjne sprawdzają się szczególnie w okresie kwitnienia. Nie należy on do roślin najpiękniejszych, lecz świetnie sprawdza się jako ozdoba ogrodów w stylu wiejskim, leśnym i naturalistycznym. Żywokost wygląda pięknie sadzony w grupach na rabatach. Warto również sadzić żywokost lekarski w ogrodzie warzywnym, gdyż można zrobić z niego kompost oraz gnojówkę do nawożenia i ochrony przed mszycami. Żywokost lekarski jest rośliną miododajną.

Odmianę żywokostu Goldsmith można zastosować jako roślinę okrywową. Jest to odmiana o niebieskich kwiatach. Jest ona mniej ekspansywna.

Zastosowanie żywokostu w ogrodzie do nawożenia i ochrony roślin

Uprawa żywokostu w ogrodzie przyda się również, gdyż można z niego wykonać naturalny nawóz i środek ochrony roślin przed szkodnikami. Z żywokostu można wykonać naturalną gnojówkę, wywar lub wyciąg. Rozcieńczoną gnojówką lub wywarem można pryskać rośliny w celu pozbycia się mszyc i innych szkodników. Opryskiwanie również pobudza rośliny do wzrostu. Wyciągi i wywary z żywokostu stosuje się również do opryskiwania i podlewania roślin w celu uzupełnienia niedoborów potasu.

Ciekawe jest również inne zastosowanie żywokostu w ogrodzie, gdzie jest dużo drzew. Żywokost zagłusza trawy, które zabierają drzewom wartości odżywcze z gleby. Ponadto żywokost pobiera minerały z gleby i oddaje drzewom. Walory dekoracyjne żywokostu świetnie pasują do zalesionego zakątka. Roślina ta bardzo ładnie wygląda pod drzewami.

Zastosowanie żywokostu w kuchni i jako pasza

Co ciekawe niegdyś liście żywokostu wykorzystywano również w kuchni do sałatek. Liście żywokostu zawierają bardzo dużo białka. Dlatego też w wielu krajach wykorzystuje się je do sałatek, zup, do zapiekania w cieście czy też w postaci suszonej jako herbatę. Liście nie są jednak smaczne. Liście żywokostu wykorzystuje się również jako dodatek do paszy dla zwierząt.