Żywotnik - odmiany, sadzenie, pielęgnacja, zimowanie

Tuja to chyba najbardziej pospolity krzew lub drzewo ozdobne w naszych ogrodach. Najczęściej widzimy żywopłoty z tui, ozdobne szpalery czy też krzewy przycięte w różne kształty stanowiące ozdobę trawnika, skalniaka czy też tło dla innych roślin. Ta zimozielona roślina stanowi ozdobę także zimą. Przedstawiamy rodzaje popularniej tui najchętniej sadzone w ogrodach w Polsce oraz doradzamy jak pielęgnować tuję. Obejrzyj zdjęcia ciekawych aranżacji ogrodu z wykorzystaniem żywotnika.

Żywotnik czyli popularna tuja

Jak wygląda żywotnik - opis i zdjęcia

Tuja kojarzy się każdemu jako ozdobne, zimozielone drzewo lub krzew o stożkowatym pokroju. Wąski, stożkowaty pokrój sprawia, że tuja świetnie nadaje się na szpalery, żywopłoty oraz posadzona jako soliter. W zależności od odmiany tuja przyjmuje pokrój stożkowaty, jajowaty, kulisty, w kształcie walca czy też kolumny. Zaletą żywotników jest nie tylko ich atrakcyjny wygląd, lecz także odporność na zanieczyszczenie powietrza oraz na choroby i szkodniki. Żywotnik dobrze znosi cięcie, dlatego też szczególnie dobrze nadaje się na żywopłoty formowane.

Gałązki żywotnika ściśle pokrywają łuski. Gałęzie są spłaszczone i ułożone w jednej płaszczyźnie. Igły i łuski żywotnika przyjmują różne odcienie zieleni.

Rodzaje żywotnika - lista i zdjęcia

Gatunki żywotnika:

  • żywotnik zachodni,
  • żywotnik wschodni,
  • żywotnik olbrzymi,
  • żywotnik japoński,
  • żywotnik koreański.

Żywotnik wschodni (thuja orientalis) to krzew wolno rosnący, który osiąga wysokość do 8 - 10 metrów. Jego łuski są żywozielone i gęsto pokrywają gałązki. Pędy rosną do góry. Żywotnik wschodni występuje jako drzewo lub krzew o wielu pniach. Dorasta do 15 metrów wysokości. Najciekawsze odmiany żywotnika wschodniego to Aurea Nana, Morgan i Sieboldii.

Żywotnik zachodni (thuja occidentalis) posiada zarówno łuski jak i igły. Łuski są intensywnie zielone z wierzchu, zaś od spodu jaśniejsze i matowe. Pędy żywotnika zachodniego ułożone są poziomo. Żywotnik zachodni dorasta nawet do 20 metrów wysokości, dlatego też świetnie nadaje się do żywopłotów. Popularne odmiany tego żywotnika to:

  • Brabant,
  • Danica,
  • Ellwangeriana Aurea,
  • Hoseri,
  • Golden Globe.

Żywotnik olbrzymi dorasta do kilkunastu metrów wysokości. Jego liście są z wierzchu żywo zielone, zaś od spodu szarozielone z białymi plamkami. Wyhodowano również ciekawe odmiany tej rośliny jak: Kórnik, Zebrina czy Atrovirens.

Tuja - uprawa i wymagania

Żywotnik pospolity - uprawa

Żywotnik zwyczajny jest rośliną łatwą w uprawie i odporną na choroby i szkodniki. Najlepiej rośnie w słońcu lub w półcieniu. Jest bardzo wrażliwy na zachwaszczenie, dlatego też ziemię wokół żywotnika dobrze jest ściółkować, na przykład korą. Ściółka nie tylko ogranicza wzrost chwastów, lecz także zatrzymuje wilgoć w glebie oraz przyczynia się do lepszego zimowania rośliny. Tuja lubi ziemię żyzną, przepuszczalną i umiarkowanie wilgotną. Źle znosi upały i susze, dlatego też musi być regularnie podlewana. Szczególnie ważne jest, aby obficie podlać tuje przed zimą. Należy starannie wybrać miejsce, gdzie posadzimy tuję, gdyż nie lubią one przesadzania.

Tuja nie wymaga częstego podlewania. Regularnie należy podlewać młode rośliny. Najlepiej podlewać raz w tygodniu, rano lub wieczorem, obficie. Warto pamiętać, aby nie lać wody na liście lecz na ziemię wokół rośliny.

Odmiany tui - wymagania

Poszczególne rodzaje tui mogą mieć nieco inne wymagania co do uprawy. Żywotnik wschodni to krzew bardzo odporny na suszę i wysokie temperatury. Może rosnąć na niemal każdej glebie. Lubi stanowisko słoneczne i ciepłe. Tuja wschodnia jest bardzo wrażliwa na mrozy, dlatego też warto sadzić ją w miejscach zacisznych, osłoniętych od wiatru. Młode rośliny należy na zimę osłaniać.

Natomiast żywotnik zachodni ma bardzo płytki system korzeniowy, dlatego też są bardzo wrażliwy na suszę. Nie należy sadzić go w miejscach wietrznych, gdzie gleba szybko wysycha. Stanowisko dla żywotnika zachodniego powinno być słoneczne lub półcieniste i osłonięte od wiatru oraz w miejscu o dużej wilgotności powietrza.

Żywotnik zwyczajny - pielęgnacja i zimowanie

Pielęgnacja żywotnika polega na cięciu. Tuje można formować do dowolnego kształtu, zaś przycinanie można przeprowadzać od końca zimy do późnego lata. Warto wiedzieć, że tuja nie toleruje przycinania do starych, zdrewniałych łodyg. Żywopłot z tui przycina się 2 razy do roku: wiosną i latem. Gałązki pozostałe po przycięciu tui można wykorzystać do rozmnażania. Sadzonki powstają wskutek ukorzenienia się nie zdrewniałych gałązek.

Pielęgnacja tui polega również na regularnym nawożeniu. Żywotnik zwyczajny nawozimy nawozami mineralnymi 3 razy do roku: wiosną, latem i jesienią. Wiosną i latem stosujemy nawozy z dużą zawartością azotu. Stosujemy je tylko do połowy lipca. Jesienią, we wrześniu lub październiku, stosujemy nawozy z dużą zawartością fosforu i potasu. Oprócz nawozów mineralnych warto raz w sezonie stosować również nawozy organiczne w postaci płynnej.

Tuja rzadko pada ofiarą szkodników czy chorób. Żółknięcie i brązowienie liści jest najczęściej przyczyną błędów w pielęgnacji: zbyt cieniste stanowisko, niewłaściwe nawożenie, niewłaściwe podlewanie. Żółknięcie i obumieranie liści może być również spowodowane niedoborem magnezu.

Żywotnik jest rośliną zimozieloną i odporną na mróz. Całkowicie mrozoodporny jest żywotnik olbrzymi. Żywotnik zachodni może przemarzać na otwartych przestrzeniach. Najbardziej narażony na przemarzanie jest żywotnik wschodni. Młode okazy żywotnika najlepiej okryć agrowłókniną, zaś tuje kolumnowe warto obwiązać sznurkiem, aby gałązki nie połamały się pod ciężarem śniegu.