Drzewko bonsai – cena, pielęgnacja, odmiany

Drzewko bonsai, czyli ciekawa roślina w twoim domu

Słowo bonsai w japońskim stanowi połączenie dwóch wyrazów, czyli słowa „bon” oznaczającego pojemnik lub tacę i „sai”, które należy przetłumaczyć jako roślina. Sama sztuka bonsai najczęściej kojarzy nam się z Japonią, ale jest wiele przesłanek, by sądzić, że pochodzi z Chin lub Indii. W zasadzie nie jest to do końca wiadome, pierwszą datą, która pojawia się w historii tych miniaturowych drzewek jest VIII wiek, kiedy to chińscy mnisi zaczęli uprawiać ciekawe rośliny znalezione w górach w doniczkach i pojemnikach.

Świadome miniaturyzowanie drzew to jednak późniejszy pomysł – pojawił się także w Chinach w XII wieku. Od tego czasu, bonsai jawi nam się jako prawdziwa sztuka. Są to niewielkie rośliny, nie zawsze drzewka, uprawiane na bardzo małych przestrzeniach, dzięki czemu nie mogą osiągnąć dużych rozmiarów. Mistrzowie potrafią w taki sposób ukształtować niemal każdą roślinę, jednak najczęściej w uprawie domowej pojawiają się fikusy. Są łatwiejsze do formowania bonsai, mając na uwadze jednak, że to naprawdę duże drzewa, niektóre karłowate okazy są naprawdę zachwycające.

Bonsai z roku na rok staje się coraz popularniejsze. Małe rośliny o wyjątkowych kształtach można wyhodować samodzielnie lub kupić. Powszechnie pojawiają się także sztuczne drzewka, wykonane z papieru lub naturalnych tkanin. Niektóre są tak udane, że nawet w dotyku przypominają prawdziwe rośliny. Sztuczne drzewka czy prawdziwe okazy mogą tak samo zachwycać, ale jeśli zdecydujesz się na te drugie, warto wiedzieć, że ich pielęgnacja rządzi się kilkoma zasadami.

Formowanie drzewka bonsai to prawdziwa sztuka

Dla wielu osób formowanie bonsai nie powinno być związane z komercyjnym działaniem i wystawianiem drzewek na sprzedaż. Jest to dla nich sztuka, a każda sztuka powinna być niepowtarzalna i zaangażowana. Według nich każdy okaz powinien być oryginalny, jedyny i unikatowy. Jednak ich obecność na rynku nie sprawia, że uprawa drzewek bonsai nie nosi już znamion sztuki. Co więcej, formowanie bonsai można przeprowadzić samodzielnie i idealne hobby do domu.

Wraz z upowszechnianiem się w Azji tych miniaturowych drzewek pojawiły się także konkretne style bonsai, które są wzorem, jak drzewko powinno wyglądać. Najbardziej efektowny jest styl „ukształtowany przez wiatr” – krótkie gałązki są przegięte w jedną stronę, jakby przez długi czas były poddane silnym podmuchom wiatru. Równie pięknie wyglądają drzewka w stylu kaskadowym, które charakteryzują się wijącym się pniem i różną liczbą bocznych gałęzi. Na uwagę zasługują także liczne style wyprostowane, które różnią się między sobą sposobem ułożenia gałązek, które najczęściej są rozkładane przemiennie w lewo lub prawo.

Dla początkujących formowanie w wymyślne style bonsai może być trudne. Z tego względu warto zacząć od łatwiejszych ułożeń. Najczęściej wybieranym przez początkujących jest styl tratwy, to znaczy proste pnie drzewek wyrastających jeden obok drugiego. Jeżeli zamierzasz zacząć swoją przygodę z bonsai, pomyśl o stylu miotlastym. Efekt jest stosunkowo łatwy do uzyskania. Charakterystyką tego stylu jest brak gałązek wyrastających z dolnej części pnia, a wyżej położne konary tworzą regularną, wachlarzowatą koronę.

Do tworzenia drzewek bonsai nadaje się bardzo wiele roślin, zarówno liściastych, jak i iglastych. Najpopularniejsze są oczywiście fikusy, jednak na uwagę zasługują także kosodrzewina i świerk biały, które mogą przyjmować naprawdę wszystkie kształty. W stylu wyprostowanym prezentują się świetnie buki pospolite, a karmona drobnolistna, która zachwyca zwłaszcza w czasie kwitnienia. Co ciekawe, bonsai można ukształtować nawet z sukulentów, między innymi z grubosza drzewiastego. Początkującym poleca się szczególnie mirt pospolity – krzew, który bardzo łatwo poddaje się formowaniu i kształtowaniu za pomocą przycinania.

Jak formować drzewko bonsai do domu?

To, że roślina przeznaczana na bonsai jest karłowata i uprawiana w takich warunkach, by nigdy nie uzyskała wysokiego pokroju nie oznacza, że nie rośnie. Dlatego w przypadku tych roślin tak ważne jest, by regularnie je przycinać. Do zrobienia cięcia trzeba mieć dużą wiedzę, bo nawet drobny błąd może popsuć planowany efekt wizualny. W pierwszych latach wszystkie pędy należy przycinać nawet o połowę, później obcina się tylko te gałązki, które nie pasują do wybranego przez nas stylu. Oczywiście, na bieżąco trzeba także usuwać pędy chore i źle ułożone, a iglakom warto ucinać także wierzchołki, dzięki czemu będą się lepiej krzewiły. Ponieważ systematyczne cięcie najczęściej pobudza rośliny do szybszego wytwarzania nowych pędów i rozgałęziania się, zabieg trzeba przeprowadzać regularnie. Większość drzewek bonsai przycina się dwa razy w roku – wiosną i w połowie lata.

Ukształtowanie bonsai nie opiera się jednak tylko na cięciu. Aby nadać drzewku wymarzony kształt, warto użyć druta. Dzięki niemu nawet prosta zwykła gałązka może stać się powyginanym konarem. Drutem owija się młode pędy i zostawia się go dopóki nie zdrewnieją. Gałązki najczęściej ustawia się pod innym kątem względem pnia, niż rosną. Aby przesunąć je w jedną stronę, można związać kilka razem lub dogiąć bardziej do pnia. Ważne także, by w odpowiednim momencie ściągnąć drut –nie za późno, aby nie zaczął się wrastać w pień i nie za wcześnie, tak, żeby wysiłek nie poszedł na marne.

Formowanie drzewek bonsai może zająć nawet kilka lat, jest to więc wyzwanie dla najbardziej cierpliwych i zdyscyplinowanych. Jednak jest to pasjonujące i wciągające zajęcie – widzisz, że każde twoje działanie ma wpływ na kształt rośliny. Wiele osób po pierwszym drzewku decyduje się na całą plantację. Warto włożyć ten wysiłek, by móc z dumą patrzeć na własnoręczne, perfekcyjne miniaturki drzewek w doniczce.

Jak pielęgnować drzewko bonsai w domu?

Cena drzewka bonsai, w zależności od wieku, kształtu i stopnia skomplikowania hodowli, waha się w granicach od kilkudziesięciu do nawet kilkuset złotych. Takie rośliny doniczkowe, nawet jeśli są już są odpowiednio ukształtowane, wymagają specjalnych zabiegów. Jak pielęgnować drzewko bonsai?

Na prawidłowy rozwój rośliny wpływ ma wiele czynników, wśród których najważniejsze jest dostęp do światła i podlewanie. Drzewko bonsai najlepiej ustawić na średnio nasłonecznionym parapecie okiennym, gdzie światło słoneczne nie jest zbyt intensywne. Takich warunków wymaga większość odmian, jak między innymi, należące do często wybieranych ficus ginseng, ficus retusa czy ficus microcarpa.

Dlaczego umiarkowane naświetlenie jest tak ważne? Płaska, zwykle okrągła doniczka z podstawką, w której uprawia się drzewko bonasai, powoduje jego płytkie ukorzenienie, a tym samym wrażliwość tej części rośliny na przesychanie. Z tego powodu kolejnym, bardzo ważnym punktem, jeśli chodzi o to, jak pielęgnować drzewko bonsai, jest odpowiednie podlewanie.

Pielęgnacja drzewka bonsai – podlewanie

Poza okresem spoczynku roślinę należy podlewać tak, by podłoże było zawsze wilgotne. Z tego względu należy przeprowadzać podlewanie codziennie. Przy okazji wyjaśnia się fakt, dlaczego drzewko należy uprawiać w specjalnej doniczce do bonsai z podstawką. Ułatwia to usuwanie nadmiaru wody, a co za tym idzie – przeciwdziała procesom gnilnym wrażliwego systemu korzeniowego.

Cena drzewka bonsai to nie tylko koszt samej rośliny doniczkowej, ale także nawozu, który jest niezbędny do prawidłowego rozwoju. Półlitrowa butelka odpowiedniego preparatu rozpuszczalnego w wodzie i wzbogaconego o niezbędne mikro- i makroelementy to niewielki wydatek rzędu kilku złotych. W okresie wiosny i lata roślinę należy nawozić roztworem (proporcje podane na opakowaniu) raz na dwa tygodnie, natomiast jesienią i zimą rzadziej – raz w miesiącu. Widać zatem, że choć cena drzewka bonsai jest dość wysoka, jego pielęgnacja nie jest zbyt kosztowna.