Borówka wysoka 'Bluecrop'

Borówka amerykańska – właściwości, uprawa, odmiany, sadzenie, pielęgnacja, porady

Duże, ciemnogranatowe jagody podbiły serca wielu osób. Nic dziwnego – są przepyszne, można je wykorzystać niemal do wszystkich deserów, długo zachowują świeżość po kupieniu, na dodatek są stosunkowo nisko kaloryczne, za to są bogate w wartości odżywcze. Owoce borówki amerykańskiej najpierw podbiły sklepy, a teraz powoli zaczynają podbijać także ogródki i działki. Poznaj najpopularniejsze odmiany borówki amerykańskiej, które sprawdzają się w polskim klimacie i dowiedz się, jak je uprawiać.

Szukasz porad na temat roślin ogrodowych? Znajdziesz je w tych artykułach!

Borówka amerykańska w ogrodzie

Sadzenie borówki amerykańskiej nie jest trudne, więc może pojawić się w każdym ogrodzie. Nieco gorzej sprawa przedstawia się jeżeli chodzi o uprawę. Pielęgnacja borówki może być kłopotliwa, a wynika to przede wszystkim ze specyficznych warunków naturalnych rośliny. Borówka wysoka, bo tak w zasadzie brzmi poprawna nazwa tej rośliny, pochodzi z USA i Kanady (dlatego owoce często nazywa się borówki kanadyjskie). Gatunek rozprzestrzenił się także w stanie dzikim w Japonii, Nowej Zelandii i w niektórych częściach Holandii i Wielkiej Brytanii. Na polski grunt przeszczepiono go dopiero II wojnie światowej, ale nie była wtedy zbyt popularna. Zwłaszcza, że próbne uprawy często spalały na panewce. A to wszystko dlatego, że ziemia występująca w przeważającej części naszego kraju nie jest dla borówki zbyt sprzyjająca.

Jednak dość szybko udało się adoptować warunki do jej potrzeb i teraz uprawa borówki amerykańskiej jest możliwa i w przydomowych ogródkach, i na szeroką skalę. O ile tylko sadzenie borówki wysokiej odbywa się w odpowiedniej porze i na odpowiednim stanowisku, prawdopodobieństwo, że roślina się nie przyjmie jest naprawdę minimalne. W wyniku starań hodowców i botaników, powstały nowe odmiany borówki amerykańskiej, które są bardziej odporne na choroby i świetnie sprawdzają się w naszych warunkach klimatycznych.

Borówka amerykańska należy do rodziny wrzosowatych. Jest to krzew, który w domowych warunkach nieznacznie przekracza 2 m wysokości. Roślina wytwarza kilkanaście pędów szkieletowych, które składają się z licznych rozgałęzień bocznych. Wiosną pojawiają się skórzaste, dość duże liście o ciemnozielonym kolorze, których brzegi są delikatnie ząbkowane. Borówki kanadyjskie mogą być uprawiane nie tylko dla owoców, ich rośliny ładnie prezentują się w ogródkach i na działkach. Jak większość gatunków z rodziny wrzosowatych, borówka amerykańska wytwarza ładne, drobne kwiaty, które dodają jej uroku od kwietnia do maja, jesienią liście przebarwiają się na czerwono, co także ładnie wygląda. Jednak najważniejszą cechą są oczywiście owoce, nieco podobne do jagód, tylko większe i bardzo smaczne. Najwcześniejsze odmiany borówki zaczynają owocowanie już w lipcu, najpóźniejsze dopiero w październiku.

Odmiany borówki amerykańskiej

Wybierając odmiany borówki amerykańskiej, nie należy ograniczać się do jednej. Chociaż borówka wysoka jest samopylna, najnowsze badania sadowników wskazują na to, że znacznie lepszy i większy plon uzyskamy podczas zapylania krzyżowego. Z tego względu warto poznać liczne odmiany borówki amerykańskiej i wybrać takie, które delikatnie rozmijają się okresem owocowania – dzięki temu będziesz mógł rozkoszować się smakiem borówek przez dłuższy czas.

Właśnie okres owocowania najczęściej różni odmiany borówki. Jednak delikatnie różnić się mogą także sadzonki roślin, ich wzrost, a nawet owoce borówki, a zasadniczo ich średnica. Odmiany borówki amerykańskiej o najwcześniejszym okresie owocowania to przede wszystkim Bluetta i Patriot – obie charakteryzują się średnią siłą wzrostu, więc rzadko przekraczają 2 metry wysokości. Ta pierwsza zaczyna owocowanie już w połowie lipca, owoce drugiej ciemnieją dopiero pod koniec miesiąca. Obie wymienione odmiany borówki amerykańskiej są dość odporne na mróz i bardzo rzadko przemarzają, dlatego mogą być uprawiane w każdej części kraju, co znacznie przekłada się na ich popularność. Owoce odmiany Patriot są szczególnie lubiane i mają bardzo wysoką wartość handlową – wybornie smakują, są aromatyczne i słodkie, a na dodatek bardzo duże. Ich skórkę często pokrywa delikatny, szarawy nalot.

Dojrzewające w sierpniu odmiany borówki amerykańskiej, które szczególnie zasługują na uwagę to Bluejay i Bluecrop. Oba krzewy charakteryzują się dość silnym wzrostem i wytwarzaniem licznych pędów, przez co wymagają regularnego cięcia. Są cenione przez sadowników nie tylko ze względu na ładne i duże owoce o wysokiej wartości handlowej, ale także ze względu na wysoką plenność i mrozoodporność. Obie odmiany są także bardzo odporne na choroby, wykazują także dużą tolerancję na szkodniki. Jednak wymagają obfitego nawadniania w ciepłe dni lata, zwłaszcza Bluejay, której cechą charakterystyczną jest zwiększona wrażliwość na suszę.

Ostatnio grupa odmian owocowanie zaczyna we wrześniu i nierzadko kończy dopiero w październiku. Najpopularniejsza borówka wysoka to zdecydowanie Brigitta – jest to ulubienica smakoszy, cieszy się powodzeniem ze względu na słodkie i bardzo duże owoce. To najbardziej ceniona i rozpowszechniona odmiana wielkoowocowa. Jest jednak dość podatna na przemarzanie, szkodzi jej zwłaszcza porywisty wiatr, więc potrzebuje pieczołowicie przygotowanego stanowiska. Na uwagę zasługują także inne późne odmiany borówki amerykańskiej – Bluegold i Darrow. Obie mają rozłożysty, nieco kulisty pokrój i wytwarzają smaczne owoce. Darrow to odmiana wymarzona dla początkujących ogrodników – ma stosunkowo najmniejsze wymagania i nie wykazuje tendencji do przemarzania czy zapadania na choroby. Uprawa borówki amerykańskiej tej odmiany jest łatwiejsza, tym bardziej, że w jej przypadku nie jest wymagane nawożenie.

Stanowisko i sadzenie borówki amerykańskiej

Borówka amerykańska ma dość specyficzne wymagania dotyczące stanowiska. Przede wszystkim, roślina nie uda się na stanowisku neutralnym lub zasadowym. Wymaga kwaśnego podłoża, ale jego uzyskanie w polskich warunkach nie jest najłatwiejsze. Przez to właśnie uprawa borówki amerykańskiej może wydawać się nieco skomplikowana i utrudniona. Sadzonki borówki umieszcza się w ziemi o pH oscylującym w granicach 3,5 do 4,5. Najlepiej, jeżeli zakwaszanie zacznie się przeprowadzać już na rok przed posadzeniem borówki amerykańskiej. Nie musisz się jednak obawiać, jeżeli borówka wysoka została posadzona  do podłoża neutralnego lub zasadowego - wystarczy, że bardzo delikatnie zdejmiesz wierzchnią warstwę ziemi (tak, by nie uszkodzić korzeni) i rozłożysz tam warstwę torfu.

Sadzenie borówki amerykańskiej najlepiej przeprowadzić do gleby przepuszczalnej i przewiewnej. Optymalnie, gdyby było w niej około 10% próchnicy, ale nie jest to warunek konieczny. Poza odpowiednim pH borówka wysoka w zasadzie nie ma szczególnych wymagań. Należy także zadbać o odpowiednie nasłonecznienie. Jeżeli planujesz sadzenie borówki amerykańskiej, wcześniej dobrze zaplanuj stanowisko. Powinno być dobrze nasłonecznione, a w przypadku bardziej wrażliwych odmian, także dobrze osłonięte przed wiatrem. Zwróć także uwagę na opis odmiany – może okazać się, że jest wrażliwa na chłód i nie nadaje się do uprawy w warunkach klimatycznych typowych dla części kraju, w której mieszkasz.

Zanim przeprowadzisz sadzenie borówki wysokiej, dobrze przejrzyj zakupione sadzonki. Powinny być dwu lub trzyletnie, najlepiej sprzedawane w pojemnikach. W przeciwieństwie do tych balotowanych, borówki mają bardzo dobrze rozwiniętą bryłę korzeniową i dobrze przyjmują się w nowym miejscu. Sadzenie borówki amerykańskiej powinniśmy przeprowadzić jesienią lub wiosną. Aby rośliny ładnie się krzewiły, należy zapewnić im odpowiednią przestrzeń. Najlepiej udają się w uprawie rzędowej – odległość między pojedynczymi roślinami powinna wynosić 1,5 m, a między poszczególnymi rzędami nawet 2 metry.

Po posadzeniu roślin nawożenie ich nie jest konieczne, ale warto od razu je podlać. Dobrym pomysłem jest także natychmiastowe ściółkowanie nowej uprawy, a to dlatego, że borówka amerykańska ma bardzo płytki system korzeniowy. Nie trzeba inwestować w agrowłókninę, wystarczy dobrze przysypać roślinę korą sosnową, która świetnie ochroni korzenie przed wysuszeniem.

Pielęgnacja i uprawa borówki amerykańskiej

Uprawa borówki amerykańskiej, o ile sadzonki zostały odpowiednio posadzone, nie jest trudna. Należy jednak pamiętać o kilku ważnych zasadach. Pielęgnacja w zasadzie sprowadza się do podlewania, choć bywają wyjątki. Obficie należy podlewać te odmiany, które są bardziej wrażliwe na susze, w przypadku innych wystarczy doprowadzić im wodę w czasie gorącego lata i długotrwałych braków opadu. Niedobór wody jest najczęstszym powodem obniżenia jakości i ilości plonu. Jednak przed tym można zabezpieczyć się ściółkowaniem.

Kolejnym ważnym punktem, który sprawia, że uprawa borówki amerykańskiej może być nieco kłopotliwa, jest nawożenie. Nawożenie warto przeprowadzać nawet na działkach przydomowych. Na rynku dostępne są liczne preparaty przeznaczone dla borówki amerykańskiej, które nadają się dla roślin nawet w formie sadzonki, nie tylko dla dorosłych okazów. Pielęgnacją tego typu jest przede wszystkim zakwaszenie podłoża i uzupełnienie zapotrzebowania rośliny na składniki mineralne.

Uprawa borówki amerykańskiej udaje się nie tylko z sadzonek kupionych w szkółce sadowniczej. W zasadzie możliwe jest rozmnażanie samodzielne. Rozmnażanie borówki najczęściej polega na sadzonkowaniu zdrewniałych lub półzdrewniałych pędów pobranych od dorosłej rośliny. Krzew mateczny musi być zdrowy i dorodny, sadzonki pobiera się z niego latem. Powinny mieć około 10 cm długości i mogą być umieszczone w ukorzeniaczu lub torfie. Pobraną sadzonkę umieszcza się tak, by ponad powierzchnię gruntu wystawały jedynie dwa najwyżej położone oczka. Warto wiedzieć, że rozmnażanie z pędów posiadających kwiaty raczej się nie udaje. W warunkach domowych rzadko udaje się także rozmnażanie z jagód.

Dobroczynne owoce borówki

Chociaż borówka wysoka jest ceniona przede wszystkim za smak, wartości odżywcze zawarte w jej owocach trudno przecenić. I z tego względu w sezonie powinna wejść do naszego codziennego menu. Zastąpi każdą suplementację chemiczną, a na dodatek jej jedzenie w deserach, ciastach, czy po prostu wyjadanie po jednej jagódce z koszyka to prawdziwa frajda.

Owoce borówki wysokiej to przede wszystkim bogate źródło witamin A, B, C, E i PP. Zawierają także duże ilości cynku, potasu, miedzi, magnezu i żelaza, więc świetnie sprawdza się u osób z poważnymi niedoborami minerałów. Dodatkowo są niskokaloryczne, więc mogą je zajadać nawet osoby, które dbają o linię. A nawet powinny, bo borówka amerykańska fantastycznie wpływa na regulację trawienia, jest zbawienna dla pracy jelit i rozprawia się z pasożytami.

Ostatnie badania wykazały także, że borówka amerykańska to świetny środek poprawiający wzrok. Wspiera działanie oczu po zmierzchu i zwiększa mikrokrążenie w gałce ocznej. Dzięki temu bywa wykorzystywana w czasie leczenia zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej. Przydaje się także wszystkim osobom, które na co dzień pracują przy komputerze lub po prostu spędzają przy ekranie dużo czasu w ciągu dnia. Owoce borówki są zasobne także w fitoestrogeny, dzięki czemu mają znaczny wpływ na obniżanie "złego" cholesterolu. To sprawia, że wystarczy garść borówek dziennie, by twoje serce było ci wdzięczne.

Jednak borówka amerykańska dzieli się z nami swoim dobrodziejstwem jedynie w sezonie. Po przetworzeniu traci szereg swoich dobroczynnych właściwości. Za to jej owoce świetnie znoszą zamrażanie, więc nie ma na co czekać, uprawa borówki amerykańskiej to bezsprzecznie świetny pomysł. Nie ma na co czekać - kup sadzonki ulubionej odmiany borówki amerykańskiej i zaproś ją do swojego ogrodu na stałe.