Choroby pomidorów - jak sobie z nimi radzić?

Najpopularniejsze choroby pomidorów

Uprawa pomidorów może zachorować z bardzo wielu powodów. Przyczyną najczęściej są grzyby – to właśnie choroby grzybowe pojawiają się na pomidorach w większości przypadków. Często przyczyną są także wirusy i bakterie, dużym problemem są również choroby pomidorów pochodzenia nieinfekcyjnego, czyli spowodowane na przykład niszczycielskim żerowaniem insektów i szkodników. W każdym z tych przypadków zwalczanie może być nieco kłopotliwe.

Dużym problemem są alternarioza pomidora i antraknoza. Ich objawy są widoczne przede wszystkim na liściach, jednak porażają także owoce. To grzyby, które początkowo prowadzą do zamierania liści, później jednak powoli marnieją także owoce, pokryte nalotem pleśniowym zaczynają powoli gnić. Łatwo je rozpoznać po plamach na liściach. Obie choroby rozwijają się dość szybko, więc trzeba działać naprawdę błyskawicznie. Opryski odpowiednim środkiem grzybobójczym mogą szybko pomóc. Najczęściej udaje się uratować całą uprawę.

Kolejne choroby pomidorów, które często pustoszą uprawy, to zgorzel podstawy łodyg pomidora i czarna zgnilizna owoców. Są to także choroby grzybowe, które wywołuje ten sam patogen – grzyb Didymella lycopersici. Doprowadza do uszkodzenia szyjki korzeniowej, przez co roślina stopniowo zamiera, coraz szybciej więdnie i nie jest w stanie się rozwijać. Zmiany pojawiają się także na pomidorze – czarne plamy wokół szypułek, które powodują, że owoce opadają.

Najbardziej problematyczną chorobą pomidorów jest rak bakteryjny pomidora. Zaczyna się niewinnie – początkowo więdnięciu ulegają pojedyncze liście, później bakterie przedostają się do pędów i łodyg, przez co docierają także do korzeni. Bakterie powodujące tę chorobę dość długo utrzymują się w ziemi lub szklarni, w której są hodowane rośliny, dlatego ich zwalczanie jest takie trudne. Trzeba odkazić podłoże i szklarnię, najlepiej także zaprzestać uprawiania pomidorów w tym miejscu, co dla wielu producentów warzyw może okazać się ogromną stratą.

Jednak dwie najbardziej powszechne choroby pomidorów, to zaraza ziemniaka (phytophthora infestans) i szara pleśń (botrytis cinerea). Obie są bardzo niebezpieczne, więc ich zwalczanie należy rozpocząć jak najszybciej - od razu, gdy pojawią się pierwsze objawy na owocach lub gdy nastąpi porażenie liści pomidora. Dowiedz się, jak objawia się szara pleśń i zaraza ziemniaka na pomidorach.

Pomidory, wbrew pozorom, świetnie nadają się do grillowania. Jeśli szukasz kulinarnych inspiracji, przeczytaj także artykuł: TOP5 potraw na grilla ogrodowego.

Szara pleśń – objawy i zwalczanie

W przypadku tych dwóch chorób należy zachować szczególną ostrożność. Pojawiają się dość często i przeciętny nawóz do pomidorów nie daje im rady. Dlatego zarówno szara pleśń, jak i zaraza ziemniaczana to ogromne zagrożenia. Na szczęście istnieją sposoby na zwalczanie szarej pleśni oraz opcje na pozbycie się zarazy ziemniaka. Dowiedz się, jak rozpoznać chorobę, dobrać metody zwalczania i jaka ochrona roślin będzie odpowiednia.

Szara pleśń na owocoach w ogrodzie dotyka nie tylko pomidory, ale także inne rośliny. Najbardziej są na nią narażone warzywa uprawiane w tunelach i szklarniach, które są niezbyt dobrze przewietrzone. To choroba, która szybko może doprowadzić do obumarcia całej rośliny, gdyż infekuje całą przestrzeń pod osłonami. Ponieważ szara pleśń może zainfekować także inne rośliny – na przykład truskawki, fasolkę szparagową czy ogórki - trudno później uprawiać w nich cokolwiek. Objawy szarej pleśni pojawiają się najczęściej na liściach. Są to ciemne plamy z szarawym nalotem, które pokrywają także pędy, łodygi i owoce. Szarą pleśń wyróżnia fakt, że jest to choroba grzybowa, która pojawia się w określonych warunkach.

Przede wszystkim występowaniu szarej pleśni sprzyja wysoka wilgotność powietrza. Jeżeli jeszcze dodatkowo temperatura utrzymuje się na poziomie 14-15 stopni Celsjusza, rośliny są bardzo silnie zagrożone pojawieniem się tej choroby. Dotyczy to nie tylko upraw pod osłonami, lecz także tych hodowanych w ogrodzie w gruncie. Z tego względu, w czasie zwiększonego ryzyka zachorowania, należy przeprowadzać opryski zapobiegające. Zabezpieczająco może wystarczyć nawóz do pomidorów, jednak trzeba się przygotować na to, że mogą pojawiać się objawy choroby i wtedy trzeba od razu przystąpić do działania. Także, gdy uprawę zaatakuje mączniak prawdziwy.

Zaraza ziemniaka – objawy i zwalczanie

Równie uciążliwą chorobą jest zaraza ziemniaka. To zdecydowanie jedna z najgroźniejszych i najbardziej pospolitych chorób. Dotyczy zarówno upraw pod osłonami, jak i w ogrodzie. Jej występowanie jest zależne od dwóch czynników: warunków atmosferycznych i podatności związanej z odmianą. Obecnie zaraza ziemniaka jest coraz mniej powszechna, ponieważ najnowsze odmiany są na nią bardziej odporne. Może się jednak okazać, że jej objawy zostaną niezauważone, a choroba porazi nawet 90% uprawy.

Uprawa pomidorów i uprawa ziemniaka powinna być chroniona przed chorobą wszystkimi możliwymi sposobami. Jak sama nazwa wskazuje, jest to zaraza ziemniaczana, co oznacza, że przenosi się na pomidory przez zainfekowane bulwy ziemniaków. Dlatego te dwie rośliny nie powinny rosnąć obok siebie. Najczęściej objawy pojawiają się na pomidorze w kolejnym stadium rozwoju choroby. Wcześniej poraża liście, na których robi żółto-brunatne, a później brązowe plamy, w skutek czego liście zaczynają zamierać i odpadać. To samo dzieje się z owocami, które bardzo szybko odrywają się z gałązek, jeszcze zanim zdążą dojrzeć. Przeciwdziałać temu nie pozwala niestety sam nawóz do pomidorów.

Zaraza ziemniaka może zrobić w uprawie ogromne zniszczenia, dlatego trzeba zwrócić uwagę na jej skuteczne zwalczanie. Zaraza ziemniaczana szybko poddaje się środkom chemicznym ochrony roślin. Mało porażone egzemplarze opryskuje się odpowiednim środkiem co 10-12 dni, jednak w przypadku roślin porażonych w większej części, może okazać się to nieskuteczne. Dlatego rośliny te trzeba wykopać i jak najszybciej spalić, gdyż bakterie mogą się szybko roznosić i zaraza ziemniaka błyskawicznie porazi całą uprawę.