Rośliny trujące

Niecierpek gruczołowaty jest jednoroczną rośliną, sprowadzoną do Europy z Himalajów ze względu na swoją wartość dekoracyjną. Ma efektowne kwiaty bardzo lubiane przez pszczoły, ale jako uciekinier z ogrodów lubi rozprzestrzeniać się na nowym terenie, wypierając lokalne gatunki. Jest uprawiany jako roślina ozdobna i miododajna.

Mandevilla sanderi jest brazylijskim pnączem spokrewnionym z barwinkiem i trojeścią. Trochę obco brzmiąca nazwa daje się łatwo wytłumaczyć: nazwa rodzajowa upamiętnia H. Mandeville’a, brytyjskiego dyplomatę w Argentynie, który pierwszy przywiózł roślinę do Anglii, a epitet gatunkowy odnosi się do botanika i kolekcjonera roślin H. Sandera.

Duże, żółte i silnie pachnące kwiaty oraz pływające liście podobne do grzybieni białych sprawiają, że grążel żółty jest efektowną ozdobą większych ogrodowych sadzawek. Jest rodzimą byliną, którą można spotkać na stojących albo wolno płynących wodach na niżu. Wadą rośliny jest zawartość trujących alkaloidów.

Monstera dubia jest rzadko spotykanym w uprawie doniczkowej gatunkiem egzotycznego pnącza. Z tej małej popularności wynika pewnie używanie łacińskiej nazwy, której część gatunkowa znaczy dosłownie "wątpliwa, niepewna" i odnosi się do pierwotnego umieszczenia rośliny w rodzaju Marcgravia. Małe i zamknięte liście tej monstery dopiero z wiekiem stają porozcinane i dziurawe.

Suchodrzew chiński jest zimozielonym krzewem o niskim, krzaczastym pokroju. Pochodzi z chłodnych lasów Chin i jest krewnym znajomej krzewuszki albo jagody kamczackiej. Doskonale nadaje się do roli rośliny okrywowej, można też tworzyć z niego niskie formowane żywopłoty.

Ziemniak 'Gala' jest młodą odmianą wyhodowaną w Niemczech na początku obecnego wieku. Jest to odmiana wczesna o owalnych bulwach z gładką, jasnobrązową skórką i żółtym miąższem. Słoneczne stanowisko i żyzna, przepuszczalna gleba są warunkiem obfitych zbiorów ziemniaków 'Gala'.

Mało znana u nas szkarłatka amerykańska jest efektowną byliną o drzewkowatym pokroju. Rozwija dekoracyjne kłosy kwiatów, a potem czarne, błyszczące jagody. Jej wadą jest zawartość lekko trujących substancji we wszystkich częściach rośliny.

Szkarłatka jagodowa przybyła do nas z Azji Południowo-Wschodniej jako roślina ozdobna. Potocznej nazwy "szkarłatka jadalna" nie należy traktować całkiem dosłownie, ponieważ niektóre części rośliny uchodzą za trujące, a poza tym przypisuje się jej działanie psychoaktywne. W Chinach roślina była znana i wykorzystywana do celów leczniczych i spożywczych już 3000 lat temu.

W przypadku egzotycznych roślin ozdobnych tworzenie potocznych nazw polskich nie nadąża czasem za ich popularnością, czego przykładem może być efektowna odmiana pnącza Scindapsus treubii 'Moonlight'. Ciemnozielone liście rośliny mają srebrzysty połysk, który przypomina księżycową poświatę - stad nazwa odmiany.

Glorioza wspaniała jest egzotycznym pnączem o wyjątkowo dekoracyjnych kwiatach. Duże, efektowne kwiaty mają pofalowane płatki, które przypominają szkarłatne płomienie, żółte na dole. Jako roślina tropikalna glorioza uwielbia ciepło i wilgoć.

Wiciokrzew zaostrzony jest szybkorosnącym pnączem o drobnych, zimozielonych liściach i pachnących, rurkowatych kwiatach. Po długim okresie kwitnienia dojrzewają fioletowoczarne owoce. Doskonale nadaje się na zielone parawany oraz osłony ścian i ogrodzeń.

Wiciokrzew japoński jest pnączem z Dalekiego Wschodu o cienkich pędach i częściowo zimozielonych liściach. Białe, mocno aromatyczne kwiaty, z czasem stają się żółte. Późną jesienią ozdobę stanowią ciemnofioletowe owoce. Bez podpór może pełnić rolę rośliny okrywowej.

Starzec zwyczajny pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego ale doskonale zadomowił się w naszych warunkach klimatycznych. Rozwija się jako roślina jednoroczna, ale również dwuletnia i wtedy kwitnie praktycznie przez cały rok. Chociaż na pastwiskach i łąkach jest niepożądany ze względu na właściwości trujące, to w ogrodzie prezentuje swoją oryginalną, naturalną urodę.

Starzec Rowleya jest sukulentem o bardzo oryginalnych liściach. Epitet gatunkowy upamiętnia brytyjskiego znawcę sukulentów Gordona Rowleya. Gromadzące wodę liście mają kształt ziaren grochu i są rozmieszczone gęsto na cienkim pędzie niczym sznur zielonych pereł.

Epipremnum 'Happy Leaf' jest nową odmianą epipremnum złocistego, która jest kombinacją tradycyjnej zieleni z modną bielą. Liście tej rośliny są zaznaczone przede wszystkim białym kolorem. Jeśli komuś nasunie się podobieństwo 'Happy Leaf' do 'Marble Queen', spostrzeżenie będzie słuszne, ponieważ są to dwie odmiany hodowlane tego samego gatunku.

Monstera pinnatipartita jest pnączem z deszczowych lasów Ameryki Południowej. Miłośników tropikalnych roślin przekonuje do siebie oryginalną formą rozwoju liści. W młodości są one ciemnozielone i pełne, z czasem dzielą się i zmieniają nie do poznania. Stąd wzięła się nazwa gatunkowa, która znaczy tyle co "podzielony na części w sposób pierzasty ".

Nazwy egzotycznych roślin ozdobnych, używane potocznie i zwyczajowo, nie zawsze są zgodne z nazwami botanicznymi, które te rośliny jednoznacznie identyfikują. Philodendron karstenianum (synonim Philodendron venosum) jest zwyczajowo nazywany monsterą karstenianum. Jest to tropikalne pnącze o efektownych liściach, które są mocno żyłkowane i miejscami wypukłe.

Wilczomlecz okazały bywa czasem nazywany "koroną cierniową", jednak to biblijne skojarzenie jest zupełnie bezpodstawne, ponieważ ten gatunek został sprowadzony z Madagaskaru dopiero w XIX wieku. Nazwa botaniczna rośliny upamiętnia barona Pierre-Bernarda Miliusa, który dostarczył pierwsze okazy nieznanego wówczas gatunku do Francji. Ozdobę stanowią barwne przykwiatki.

Cebulica syberyjska ze swoimi jaskrawymi, niebieskimi dzwoneczkami kwiatów należy do ulubionych roślin wiosennych. Jej pierwotna ojczyzna nie leży wcale na Syberii, jak sugeruje nazwa, ale w południowej Rosji, na Kaukazie, w Turcji i Syrii. Istnieje biała odmiana hodowlana cebulicy syberyjskiej.

Kosmaczek pospolity jest byliną rodzimego pochodzenia i najłatwiej rozpoznawalnym gatunkiem swojego licznego rodzaju. Na pierwszy rzut oka wygląda na drobną i delikatną roślinę, jednak w odpowiednich warunkach potrafi za pomocą rozłogów utworzyć zwarte płaty. Żółte koszyczki kwiatów rozwijają się przez wiele tygodni i stanowią nie tylko ozdobę, ale i źródło pokarmu dla owadów.

Jaskier rozłogowy jest rodzimym gatunkiem spotykanym na wilgotnych łąkach, rowach i podmokłych miejscach na polach. Złotożółte, duże kwiaty mogą być ozdobą również w ogrodzie. Jako bylina ozdobna często bywa uprawiana odmiana jaskra rozłogowego z pełnymi kwiatami.

Wiciokrzew tatarski jest zadomowionym u nas krzewem pochodzącym z zachodniej Syberii i środkowej Azji. Wiosną wyróżnia się bogactwem białych albo białoróżowych kwiatów, chętnie odwiedzanych przez owady. Dojrzewające latem niewielkie, czerwone jagody stanowią pożywienie dla ptaków.