Rośliny na balkon

Fiołek ogrodowy, nazywany bratkiem, jest popularną dwuletnią rośliną kwiatową. Powstał jako hybryda dzikich gatunków: fiołka trójbarwnego, fiołka żółtego i fiołka ałtajskiego. Ozdobą bratka są różnobarwne kwiaty, rozwijające się od wiosny do późnej jesieni. Tysiące odmian bratków różnią się kolorem kwiatów, ich wielkością i ogólnym pokrojem rośliny. Nazwa botaniczna upamiętnia szwedzkiego botanika Veita Brechera Wittrock'a.

Fiołek leśny jest rodzimą byliną spotykaną w lasach mieszanych i liściastych. Niebieskofioletowe, bezwonne kwiaty fiołka mogą też tworzyć ozdobę ogrodu, szczególnie w półcienistych i cienistych jego zakątkach. Epitet gatunkowy upamiętnia niemieckiego botanika Heinricha Reichenbach'a. W naturze fiołek leśny często tworzy mieszańce z innymi fiołkami.

Krwawnik kichawiec jest rodzimą byliną spotykaną na wilgotnych łąkach, zaroślach i brzegach wód. Ozdobę stanowią białe kwiaty zebrane w baldachogrona, rozwijające się od lipca do września. Krwawnik kichawiec uprawiany obecnie przede wszystkim jako roślina dekoracyjna, od XVI wieku był stosowany w medycynie, a suszone liście do wyrobu "tabaki" - nazwa gatunkowa pochodzi od greckiego słowa ptairo = "kichać".

Pochodzący z Kaukazu krwawnik wiązówkowaty rozwija łodygi do 120 cm wysokości i w ten sposób przewyższa wielu swoich krewniaków. Tworzy okazałe kępy, które w okresie kwitnienia tworzą płaskie, zwarte, zbite baldachogrona złotożółtych koszyczków kwiatowych. Kwiatostany żółtego krwawnika nadają się na kwiaty cięte i suche bukiety.

Wilczomlecz ogrodowy jest rośliną jednoroczną, od wieków zadomowioną w naszym kraju, jednym z najbardziej trujących gatunków wilczomleczy. Na polach uprawnych nie jest mile widziany, jednak w ogrodzie może z powodzeniem pełnić rolę dekoracyjną. Na szczególną uwagę zasługuje filigranowa budowa rośliny oraz subtelny urok zielonożółtych, delikatnych kwiatów zebranych w wierzchotki.

Janowiec ciernisty jest miotlastym, gęstym półkrzewem o wzniesionych pędach. Ciernie wyrastają na starszych pędach, podczas gdy tegoroczne nie są ociernione. Oprócz trawiastej zieleni liści, ozdobę janowca stanowią szczytowe grona żółtych, motylkowatych kwiatów.

Wiciokrzew przewiercień, nazywany kozilistkiem, jest pnączem sprowadzonym do Polski w XVIII wieku z południowo-wschodniej Europy. Uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna dziczeje czasem i samodzielnie rozprzestrzenia się w środowisku leśnym i pośród krzewów. Polską nazwę gatunkową tłumaczy wygląd zrośniętych górnych liści jakby przewierconych giętkim pędem.

Dyptam jesionolistny jest byliną bardzo rzadko występującą w Polsce w środowisku naturalnym, ale za to często uprawianą w ogrodach jako roślina ozdobna. Potoczną nazwę "krzewu gorejącego" albo "krzewu Mojżesza" zawdzięcza dużej ilości wydzielanych olejków eterycznych, które w upalny dzień można łatwo zapalić, powodując krótkotrwały, błękitny płomień.

Pochodzący prawdopodobnie z Azji Środkowej i południowo-zachodnich Chin szczawik rożkowaty trafił do Polski pod koniec XIX wieku. Ze względu na dużą łatwość samorzutnego rozprzestrzeniania się, w ogrodach bywa często uważany za gatunek niepożądany. Podobnie jak inne gatunki szczawika, może pełnić rolę niskiej rośliny okrywowej o trójlistkowych, bordowo nabiegłych listkach i delikatnych kwiatkach w żółtym kolorze.

Kapusta głowiasta jest jedną z odmian kapusty warzywnej, podobnie jak kalafior, brokuł i wiele innych. Skrócony pęd rośliny razem z liśćmi tworzy głowę, która w zależności od formy może mieć różne wielkości, kolor i długość okresu wegetacji. Odmiany bardzo wczesne nadają się do zbioru po 50-55 dniach od wysadzenia rozsady, a późne wymagają aż 140-160 dni.

Lantana pospolita jest pochodzącym z amerykańskich tropików półkrzewem ozdobnym dorastającym do 3 m wysokości. W naszych warunkach ta egzotyczna roślina jest narażona na przemarzanie i musi mieć zapewnione zimowanie w ciepłym pomieszczeniu. Niezwykłą cechą lantany jest zmiana koloru kwiatów w trakcie kwitnienia od żółtego przez pomarańczowy do czerwonego, przez co tworzy się na jednym krzewie różnobarwny spektakl.

Kalibrachoa ogrodowa jest hybrydą międzygatunkową i bliską krewną między innymi petunii i brunfelsii. Ze względu na tropikalne pochodzenie, kalibrachoa jest w naszych warunkach uprawiana z rozsady jako roślina jednoroczna. Ozdobę stanowią liczne kwiaty oraz długi okres kwitnienia, aż do pierwszych przymrozków.

Rzepik pospolity jest byliną spotykaną często na skrajach lasów i w zaroślach. Jest znaną od wieków rośliną leczniczą, a ze względu na ciemnozielone, pierzaste liście oraz kłosowate kwiatostany żółtych, niewielkich kwiatów, rzepik pospolity może być również ozdobą ogrodu. Botaniczna nazwa rodzajowa Agrimonia jest zlatynizowaną formą greckiego słowa argemōnion, oznaczającego "mieszkańca pól".

Ziemniak 'Tajfun' jest średniowczesną odmianą wyhodowaną w Polsce na początku obecnego wieku. Okrągłoowalne bulwy o żółtym miąższu nadają się do przyrządzania rozmaitych potraw oraz do przetwórstwa. Ziemniaki 'Tajfun' są bardzo smaczne, odporne na wirusy i choroby, tolerancyjne na suszę.

Ogórek 'Śremski' jest popularną i lubianą odmianą gruntową o dużej plenności i wczesnym terminie zbioru. Owoce tego ogórka są bardzo kształtne, cylindryczne i mają małą komorę nasienną. Jasnozielona skórka jest pokryta licznymi, dużymi brodawkami. Jest to stara odmiana, na jej podstawie powstała inna, bardzo podobna w pokroju, ale bardziej odporna na choroby, odmiana 'Śremianin'.

Szczaw kędzierzawy jest pospolitą w Polsce byliną, rosnącą w dolinach rzek, na ugorach i pastwiskach. Duże, lancetowate liście są brzegiem zwykle silnie falisto karbowane, kędzierzawe. Dawniej był stosowany jako roślina lecznicza, obecnie może być oryginalną ozdobą ogrodowej rabaty, wprowadzając element dzikiej natury.

Szczaw tępolistny jest rodzimego pochodzenia byliną, spotykaną w lasach, na łąkach i nieużytkach, najlepiej wilgotnych do podmokłych. Chociaż w uprawach nie jest gatunkiem pożądanym, to jednak jego sercowate liście i wzniesione kwiatostany wnoszą do ogrodu powiew naturalnej przyrody.

Wyćwiklin biały, nazywany szpinakiem malabarskim, jest jednorocznym pnączem uprawianym tropikach jako warzywo liściowe i roślina ozdobna. Liście wyćwiklinu są jadalne, mają kwaskowy, soczysty smak. Roślina ma wysokie wymagania cieplne i w naszych warunkach stanowi w ogrodzie egzotyczną ciekawostkę.

Kosmos krwistoczerwony, nazywany też czekoladowym, jest meksykańską byliną z bulwiastymi korzeniami. Botaniczny epitet gatunkowy nawiązuje do koloru kwiatów, a potoczna nazwa do ich zapachu. Kosmos czekoladowy jest uważany od 1902 roku za gatunek wymarły w naturalnym środowisku i obecnie istnieje tylko w uprawie.

Macierzanka wczesna jest płożącym się niskim półkrzewem lub krzewinką, tworzącym gęste dywany. W naturze rośnie na skałach wapiennych, podczas gdy jej kuzynka, macierzanka piaskowa, preferuje gleby piaszczyste i zwykle kwaśne. W uprawie spotyka się odmiany macierzanki wczesnej różniące się kolorem liści i kwiatów.

Szczodrzeniec wczesny jest hybrydą Cytisus multiflorus i Cytisus oromediterraneus, krzewem ozdobnym uprawianym w ogrodach w rozmaitych odmianach hodowlanych. Odznacza się gęstym pokrojem i wczesnym, obfitym kwitnieniem na pędach zeszłorocznych.

Aster karłowaty przestał być zaliczany do dawnego rodzaju botanicznego astrów i reprezentuje obecnie rodzaj Symphyotrichum. Ze względu na dawne przyzwyczajenia i brak nowej polskiej nazwy, roślina nadal może być nazywana astrem jednak ze świadomością prawidłowej nazwy. Jest popularną rośliną ozdobną.