Ogród skalny

Niebieskie zabarwienie liści sprawia, że kostrzewa sina jest bardzo efektowną ozdobą ogrodów skalnych i stepowych. Niezwykle atrakcyjna i mało wymagająca trawa tworzy gęste, kuliste kępy. Wyhodowano liczne odmiany kostrzewy sinej o liściach niebieskich, srebrzystych, stalowych, a nawet złotożółtych. Doskonale sprawdza się w kompozycjach z odpornymi na suszę roślinami, jak rozchodniki, rojniki, posłonki i niektóre goździki.

Chociaż kuklik rozesłany jest niską byliną, to w swojej rodzinie ma nie tylko róże, ale również na przykład pigwę, jabłoń i głogi. W naturze zasiedla obszary wysokogórskie, dlatego w Polsce można go spotkać tylko w Tatrach. Ozdobę rośliny po przekwitnieniu stanowią puszyste owocostany.

Skalnica Arendsa nie jest gatunkiem botanicznym, ale mieszańcem różnych gatunków skalnic. Ta poduszkowata bylina, idealna do ogrodów skalnych i alpejskich, została po raz pierwszy wyhodowana przez niemieckiego ogrodnika Georga Arendsa. Najczęstszymi roślinami macierzystymi są Saxifraga rosacea i Saxifraga hypnoides.

Nachyłek wielkokwiatowy jest krótkowieczną byliną z prerii Ameryki Północnej. Przyzwyczajony do słonecznych i suchych stanowisk, należy do roślin ozdobnych o małych wymaganiach. Jego słonecznie żółte kwiaty rozświetlają rabaty przez całe lato.

Pochodząca z gór Ałtaju bergenia sercowata jest byliną o dużych liściach, które są odporne na mróz. Wiosenną ozdobę tworzą masywne kwiatostany z licznymi fioletoworóżowymi kwiatami. Nazwa rodzajowa rośliny upamiętnia niemieckiego botanika Karla von Bergen'a. Bergenia sercowata jest uprawiana w ogrodach od końca XVIII wieku.

Goździk siny jest rodzimą byliną o szarozielonych pędach i różowych kwiatach, tworzącą gęste, poduszkowate kępy. Nazwa gatunkowa gratianopolitanus pochodzi od nazwy miasta Grenoble, które w czasach rzymskich nazywało się Gratianopolis. Jest uprawiany w wielu odmianach jako roślina ozdobna.

Sosna karłowa jest wolno rosnącym krzewem iglastym z igłami zebranymi po 5 na krótkopędzie. Ma pokrój kosodrzewiny. Jest odporna na mróz i wykazuje niskie wymagania siedliskowe. Do wzrostu potrzebuje stanowiska w pełnym słońcu.

Irga Dammera jest zimozielonym krzewem pochodzącym ze środkowych Chin. Nazwa gatunkowa upamiętnia niemieckiego botanika Carla Dammera. Należy do najniższych irg, tworzy ścielące się po ziemi kobierce, które zachowują atrakcyjny wygląd przez cały rok.

Bodziszek czerwony jest kłączową byliną rodzimego pochodzenia. W naturalnym środowisku zasiedla brzegi lasów i zarośli. W ogrodach jest uprawiany jako roślina ozdobna do tworzenia barwnych grup, obwódek albo okrywy skarp.

Pięciornik gęsi jest rodzimą byliną o właściwościach leczniczych. Pierzaste liście od spodu srebrzyście owłosione, jak również kłącze, mogą być wykorzystane w kuchni. Złociste kwiaty pięciornika na tle ciemnej zieleni liści dobrze prezentują się również na ogrodowej rabacie.

Przywarka japońska jest pochodzącym z Japonii pnączem leśnym, które rosnąc bez podpory, może stać się oryginalną rośliną okrywową. Nieco dziwna nazwa gatunkowa hydrangeoides, oznaczająca „jak hortensja", została nadana roślinie, która po raz pierwszy została opisana jako należąca do rodzaju Schizophragma.

Zatrwian wrębny rośnie na piaszczystym i skalistym wybrzeżu śródziemnomorskim jako bylina; u nas występuje w uprawie w ogrodach jako roślina jednoroczna. Kolorowe kwiaty zatrwianu na szeroko oskrzydlonych pędach wnoszą oryginalny wkład w kompozycje letnich rabat. Doskonale nadaje się do tworzenia suchych bukietów.

Cebulica syberyjska ze swoimi jaskrawymi, niebieskimi dzwoneczkami kwiatów należy do ulubionych roślin wiosennych. Jej pierwotna ojczyzna nie leży wcale na Syberii, jak sugeruje nazwa, ale w południowej Rosji, na Kaukazie, w Turcji i Syrii. Istnieje biała odmiana hodowlana cebulicy syberyjskiej.

W maju i czerwcu wygląda rogownica kutnerowata niczym biała chmura w ogrodzie. Pokryta srebrzystymi włoskami roślina wygląda atrakcyjnie również poza sezonem kwitnienia. Tworzy szerokie i gęste poduszkowate kępy.

Kosmaczek pospolity jest byliną rodzimego pochodzenia i najłatwiej rozpoznawalnym gatunkiem swojego licznego rodzaju. Na pierwszy rzut oka wygląda na drobną i delikatną roślinę, jednak w odpowiednich warunkach potrafi za pomocą rozłogów utworzyć zwarte płaty. Żółte koszyczki kwiatów rozwijają się przez wiele tygodni i stanowią nie tylko ozdobę, ale i źródło pokarmu dla owadów.

Bodziszek cuchnący jest rodzimą rośliną dwuletnią albo jednoroczną i chyba pierwszym gatunkiem bodziszka, który zaczął być uprawiany w ogrodach. Już w średniowieczu był znanym ziołem leczniczym, a jego mało pochlebna nazwa gatunkowa nawiązuje do nieprzyjemnego zapachu roztartych liści. Niewielkie, różowe kwiaty oraz delikatne, pierzaste liście tego bodziszka nadają mu w ogrodzie subtelny urok.

Trojeść bulwiasta jest byliną pochodzącą z cieplejszych regionów Ameryki Północnej. Jej jaskrawe, pomarańczowe kwiaty oraz oryginalne wrzecionowate owocostany stanowią efektowną ozdobę ogrodu. Kwiatowym nektarem trojeści bulwiastej odżywiają się liczne motyle i inne owady.

Oryginalne rozetki rojnika murowego są najczęściej wykorzystywane jako ozdoba w ogrodach skalnych albo okrycie większych powierzchni. W dawnych czasach rojnik był uważany za roślinę magiczną i sadzony na dachach i ścianach domów. Posiada również właściwości lecznicze. Jako sukulent jest bardzo odporny na suszę i mało wymagający.

Szachownica kostkowata to spotykana czasem również w Polsce piękna przedstawicielka rodziny liliowatych. Duży, dzwonkowaty kwiat tego gatunku ma wzór przypominający pola na szachownicy. Linneusz, który opisał roślinę, miał widocznie inne skojarzenia, jako że meleagris znaczy "perliczka".

Kamasja jadalna jest bardzo dekoracyjną, chociaż rzadko spotykaną w naszych ogrodach byliną. Jej cebule były ważnym pokarmem Indian zamieszkujących północno-zachodnie obszary Ameryki Północnej. Nazwa gatunkowa quamash pochodzi z języka narodu Nez Perce i oznacza właśnie "jadalną cebulę".

Bylica boże drzewko była ceniona za swoje lecznicze właściwości już w starożytności. Później stała się częstym gościem w ogrodach klasztornych. Aromatyczny półkrzew dotarł do Polski dopiero w XVI wieku. W naszym klimacie nie zawiązuje owoców. W wielu krajach była uważana za roślinę magiczną i leczniczą.

Hyzop lekarski jest aromatycznym półkrzewem o znanych i cenionych od wieków właściwościach leczniczych i przyprawowych. Obco brzmiąca nazwa pochodzi z języka hebrajskiego i oznacza "święte ziele". Hyzop był szczególnie ważną rośliną w średniowiecznych ogrodach wiejskich i klasztornych.