Ogród skalny

Goździk chiński rośnie na Dalekim Wschodzie jako bylina, jednak w naszych warunkach jest uprawiany w ogrodach z rozsady tylko przez jeden sezon. Ozdobę stanowią kwiaty rozwijające się od lipca do października. Liczne odmiany różnią się wielkością kwiatów, ich kolorem, wypełnieniem i wzorem.

Szałwia czerwonokorzeniowa jest jedną z najstarszych i najcenniejszych roślin leczniczych, używanych w medycynie chińskiej. Surowcem zielarskim są korzenie zabarwione z zewnątrz na kolor czerwonobrunatny, co wyjaśnia epitet gatunkowy. Wzniesione, gęsto ulistnione łodygi, zakończone długim niebieskofioletowym kwiatostanem, mogą stanowić ozdobę ogrodowych rabat.

Lilia tygrysia należy do roślin cebulowych uprawianych w Chinach od wieków, a uroda jej oryginalnych kwiatów jest ponadczasowa. W Azji cebule lilii tygrysiej są używane co celów spożywczych i leczniczych. Ze względu na znaczną wysokość pędów kwiatowych, lilie tygrysie doskonale nadają się na tło dla niższych bylin oraz do tworzenia ogrodowych kompozycji.

Żagwin zwyczajny jest byliną pochodzącą ze wschodnich obszarów śródziemnomorskich. Tworzy niskie, gęste dywany liści, które w czasie kwitnienia całkowicie pokrywają się kwiatami w intensywnych odcieniach niebieskich i różowofioletowych. Najlepiej rośnie i kwitnie w pełnym słońcu.

Wilczomlecz groszkowy łączy w sobie wiele zalet. Główną rolę odgrywa interesujący pokrój rośliny, a także opinia skutecznego środka do odstraszania kretów i nornic w ogrodzie. Roślina pozostaje zielona przez cały rok. Długie, wąskie liście są ustawione krzyżowo, idealnie pod katem prostym, co podkreśla artystyczny charakter kompozycji.

Pozłotka kalifornijska, jak sama nazwa wskazuje, pochodzi z południowo-zachodnich regionów USA i Meksyku. Rodzajowa nazwa botaniczna upamiętnia Johanna Friedricha von Eschscholtz, lekarza w ekipie badawczej tzw. ekspedycji Rurika (1815-1818). Ozdobę stanowią podobne do kwiatów maku żółte, pomarańczowe lub czerwone kwiaty rozwijające się od czerwca do października.

Szczawik czterolistny jest cebulową byliną o liściach przypominających koniczynę, z którą jednak nie jest spokrewniony. Ma zbyt słabą odporność na mróz, aby przezimować w gruncie, a z kolei w uprawie doniczkowej problemem może być zimowy niedobór światła. Najlepiej rozwija się na rabacie lub w pojemnikach z zimowym okresem spoczynku.

Niski, wolno rosnący krzew iglasty został odkryty na dalekim wschodzie Rosji dopiero w 1923 roku. Ze względu na pokrewieństwo z rosnącym w Chinach Platycladus orientalis, zwanym biotą, i niewielkie rozmiary nowej rośliny, badający odkryty gatunek botanik Władimir Komarow nazwał go mikrobiotą. Udegejcy, rdzenni mieszkańcy tamtego regionu, nazywają mikrobiotę "kurumkurinda", co znaczy "poduszka na piargu". Mikrobiota jest rośliną jednopienną.

Zanokcica języcznik jest paprocią rodzimego pochodzenia o zimotrwałych liściach. Efektowną ozdobę stanowią ciemnozielone, błyszczące, językowate liście, które wyjątkowo jak na paproć, nie są podzielone. Poza formą botaniczną w uprawie istnieją odmiany zanokcicy o odmiennie ukształtowanych liściach.

Szarotka alpejska jest byliną rosnącą w Polsce dziko w Tatrach. Kwiatostan szarotki składa się z żółtawych, niewielkich kwiatów zebranych w koszyczki, pod którymi wyrasta kilka liści przykwiatowych pokrytych szarobiałym kutnerem. Nazwa rodzajowa Leontopodium pochodzi od greckich słów leon = "lew" i podion = "stopa", i odnosi się do filcowatego, białego owłosienia przykwiatków.

Golteria rozesłana jest wiecznie zieloną, niską krzewinką o płożącym pokroju. Jej błyszczące, ciemnozielone liście i jaskrawoczerwone owoce, wyglądają szczególnie efektownie w okresie zimy. Zaletą golterii rozesłanej jest również dobry wzrost na stanowisku zarówno słonecznym, jak i ocienionym.

Bodziszek drobny jest zadomowionym u nas od wieków gatunkiem, spotykanym często w naturalnym środowisku. Na polach uprawnych jest traktowany jako chwast, jednak jego dłoniastodzielne liście oraz delikatne, subtelnej urody różowe kwiaty mogą być ozdobą ogrodowych rabat.

Żółte kwiaty z czerwoną plamką u nasady dziewanny pospolitej, zebrane na szczycie łodygi w długie grono, wnoszą do każdego ogrodu jasny, słoneczny akcent. W naturalnym środowisku można często spotkać dziewannę pospolitą na polanach, w zaroślach, przydrożach i brzegach rzek. Kwitnie długo od czerwca do września.

Trzcinnik krótkowłosy jest bardzo dekoracyjną trawą kępkową z Dalekiego Wschodu. Ozdobę stanowią łukowate fontanny liści, a potem wysokie, puszyste kwiatostany. Na początku są purpurowoczerwonawe, a w miarę przekwitania srebrzystoszare, efektownie wyglądają również zimą.

Przetacznik polny dotarł do Europy Środkowej przed wieloma wiekami i już od dawna jest uważany za gatunek rodzimy. Początkowo towarzyszył uprawom rolnym, jednak z czasem przystosował się do rozmaitych siedlisk i rośnie nawet w szczelinach miejskich chodników. Wzniesione łodyżki z zielonymi liśćmi oraz drobne, niebieskie kwiaty mogą być w ogrodzie ozdobą, wnoszącą na rabaty pełne hodowlanych odmian delikatny akcent natury.

Mącznica lekarska jest zimozieloną krzewinką rodzimego pochodzenia, która tworzy niskie, przyziemne dywany. Ozdobę stanowią ciemnozielone, skórzaste liście, dzbaneczkowate, białe kwiaty oraz czerwone, połyskujące jagody, które utrzymują się do wczesnej zimy. Owoce mącznicy są chętnie zjadane przez różne zwierzęta, również przez niedźwiedzie, i stąd bierze się grecko-łacińska etymologia nazwy Arctostaphylos uva-ursi (arctos i ursus to właśnie niedźwiedź, a słowa staphyle i uva oznaczają grona).

Wończa różnolistna jest zimozielonym krzewem o wonnych kwiatach, a jej ojczyzną są centralne i południowe wyspy Japonii oraz Tajwan. Przypomina ostrokrzew kolczasty i była nawet początkowo opisana jako Ilex heterophylla, zanim trafiła do rodzaju Osmanthus. Oba krzewy bez kwiatów można łatwo rozróżnić po układzie liści: naprzeciwległym u osmantusa i naprzemianległym u ostrokrzewu.

Tuberoza bulwiasta, nazywana tuberozą wonną, jest niezwykłą rośliną o wyjątkowo pięknym, intensywnym zapachu kwiatów. Kwiaty tej byliny nie są szczególnie okazałe, ale w ich niepowtarzalnym aromacie można doszukać się jednocześnie konwalii, jaśminu i cytrusów. Wyróżniany wcześniej rodzaj botaniczny tuberoza został uznany za synonim rodzaju agawa, jednak zmiany taksonomiczne w niczym nie wpłynęły na urodę tuberozy wonnej.

Łyszczec wiechowaty jest byliną rzadko spotykaną w naturalnym środowisku w Polsce, ale za to chętnie uprawianą w ogrodach. Na odpowiednim stanowisku nie wymaga specjalnej opieki, jego delikatne kwiaty nadają lekkości kwiatowym rabatom. Doskonale nadaje się na zimowe bukiety.

Rumian polny jest zadomowioną u nas rośliną zielną, która towarzyszyła ludziom na polach uprawnych od niepamiętnych czasów. Dopiero nowoczesne monokultury i herbicydy mocno ograniczyły występowanie rumianu. Jego drobne kwiaty podobne do margerytek odznaczają się subtelną urodą i rozwijają się przez całe lato.

Cebulica dwulistna tworzy wiosną błękitne niczym niebo dywany kwiatów, a wczesnym latem wycofuje się do swoich cebulek i znika z widoku. Ta mała bylina doskonale nadaje się do obsadzenia miejsc pod liściastymi drzewami. Piękna niebieska barwa kwiatów kontrastuje z szarą jeszcze powierzchnią ogrodu.

Rozplenica japońska 'Red Head' jest jedną z najpiękniejszych odmian tego gatunku. Wspaniała trawa ozdobna zachwyca swoimi czerwonawymi wiechami kwiatów w formie szczotki do butelek oraz świeżą zielenią malowniczo rozłożonych na boki liści. Odmianę pochodzącej z Azji Wschodniej i Australii trawy wyhodowano w Illinois w Stanach Zjednoczonych.