Dzikie rośliny jadalne

Dzikie rośliny jadalne – lista dzikorosnących roślin jadalnych w Polsce

Dzikie rośliny jadalne to nic innego jak dziko rosnące odmiany roślin w Polsce. Czasem można trafić na nie rosnące na łące, a innym razem w lesie. Popularne rośliny, które są jadalne, to często powszechnie dostępne gatunki. Które odmiany poleca się hodować w ogrodzie? Czy dzikie jagody są zdrowe? Jaki potencjał mają rośliny porastające łąki i lasy? Sprawdź najważniejsze informacje na ten temat.

Dzikie rośliny jadalne – popularne odmiany dzikich roślin, które są jadalne

Dlaczego warto zwrócić uwagę na dzikie rośliny jadalne?

Dziko rosnące rośliny w Polsce w dalszym ciągu są mało zauważalne. Niektórzy nawet nie mają pojęcia, że można ich używać w kuchni. Tymczasem istnieje mnóstwo sposobów na przygotowanie dziko rosnących roślin jadalnych oraz kwiatów. Przyrządza się je podobnie do warzyw. Można też dodawać rośliny bezpośrednio do potraw, używając w formie przypraw. Dla przykładu zupę pomidorową warto posypać kwiatami ogórecznika. Zwykły twaróg smakowo polepszą listki mleczu, a stokrotka stać się może znakomitym i aromatycznym dodatkiem do sałatki. Poza tym dzikie rośliny jadalne wykazują właściwości zdrowotne. Mają w sobie sporo mikroelementów, soli mineralnych i witamin. Poza tym są niskokaloryczne i mają dużą zawartość błonnika. Właśnie dlatego mogą stać się elementem menu wielu Polaków. Lecznicze działanie dzikich roślin jadalnych znane jest już od dawna. Ich wartość odżywcza zależy od okresu wegetacyjnego. Najlepiej zatem dowiedzieć się odpowiednio wcześniej, kiedy zbierać daną roślinę. Wiosną i latem warto zbierać liście, młode pęki oraz kwiaty. Nie dotyczy to jednak wszystkich roślin. Jeśli chodzi o korzenie roślin jadalnych, można je pobierać jesienią – podczas gdy rośliny są w fazie spoczynku.

Zanim zbierzesz i zjesz daną roślinę, koniecznie przeprowadź kilka prób skórnych. W ten sposób dowiesz się, czy na pewno cię nie uczula. Możesz np. wetrzeć rozgniecioną roślinę w skórę – w takie miejsce, które jest delikatne. Jak zacząć dodawać wybraną roślinę do kuchni? Od niewielkich porcji. Może być to np. łyżeczka stołowa do posiłku (np. listek pokrzywy lub rozkruszony mniszek). Musisz jednak pamiętać o ważnych zasadach, zanim zdecydujesz się na zbiór jakiejkolwiek dzikiej rośliny:

1. Porządnie zidentyfikuj zbierany okaz dziko rosnącej rośliny. Musisz mieć pewność, że nadaje się do spożycia. Warto posłużyć się np. przewodnikiem. Oczywiście nie zawsze okazuje się to wystarczające. Niektóre rośliny na polu czy łące mogą przypominać te z przewodnika zielarskiego. W rzeczywistości będą jednak zupełnie czym innym. Naucz się rozróżniać chwasty jadalne od trujących.
2. Nabierz pewności odnośnie do lokalizacji dzikich roślin jadalnych. Dany obszar nie powinien być traktowany pestycydami. Stawiaj wyłącznie na zdrowe okazy, które charakteryzują się zielonymi liśćmi oraz łodygami.
3. Podczas zrywania roślin rozeznaj się w terenie. Jeśli wybrany okaz rośnie pojedynczo i w okolicy nie ma już więcej takich roślin, lepiej sobie pójść. Pozwól roślinom się rozrosnąć. Właśnie w taki sposób możesz im pomóc w rozwoju.

Czarny bez, nagietek i nasturcja – rośliny rosnące w lesie i na łące

Okazuje się, że gatunki dzikich roślin jadalnych są w Polsce bardzo znane. Wśród nich największy potencjał kulinarny ma m.in. czarny bez. To krzew albo drzewo świetnie znane w naszym kraju. Owoce i kwiaty roślin od lat wykorzystywane są do leczenia różnych chorób, a także łagodzenia dolegliwości. Owoce stanowiły niegdyś podstawę środków moczopędnych, przeczyszczających, napotnych i przeciwgorączkowych. Roślinę wykorzystywano również do leczenia chorób układu oddechowego. W dodatku napary z owoców i kwiatów stosowano do płukania gardła, aby leczyć stany zapalne. Bez czarny kwitnie od maja do czerwca. W kuchni bez czarny wykorzystać można dziś głównie do przygotowania m.in. nalewek, konfitur, win, soków owocowych lub syropów.

Kolejną rośliną jadalną jest nagietek. Dziko rosnące ziele kwitnie od czerwca aż do listopada. W naturze spotkać można nagietki w formie roślin z pomarańczowo-żółtymi koszyczkami. Należy jednak zbierać wyłącznie pełnokwiatowe odmiany. W kuchni wykorzystuje się kwiaty nagietka – należy je wyrwać z koszyczków w fazie kwitnienia. Możesz bez problemu zastąpić nimi m.in. bardzo drogi szafran. Bez problemu dodawaj ziele do sosu, zupy lub innego typu dań. Warto wykorzystywać również młode liście nagietków, które pasują do sałatek. Korzystaj z nagietka systematycznie, ponieważ roślina wykazuje cenne właściwości lecznicze. Łagodzi bóle, a także przyspiesza gojenie się ran, ma działanie napotne i przeciwzapalne oraz wspiera leczenie dolegliwości pęcherza i przewodu pokarmowego. Poza tym nagietek dostarcza do organizmu dużą ilość beta-karotenu.

Ozdobną i przydatną w kuchni rośliną jest również nasturcja. Ma żółte i pomarańczowe kwiaty. Kwitnie od czerwca nawet do pierwszych przymrozków. Charakteryzuje się jadalnymi kwiatami, a także liśćmi. Warto podkreślić, że nasturcje mają ostry smak i zapach, który porównywany bywa do pieprzowego. Możesz dodawać kwiaty do różnych dań, np. surówek czy jajecznych potraw. Nasturcja znakomicie podkreśli smak mięsnych posiłków. Można z niej przyrządzać również liczne nalewki domowe. Poza tym roślina wykazuje cenne właściwości bakteriobójcze i zawiera mnóstwo soli mineralnych. Niektórzy uważają nasturcję za odmładzającą roślinę, która sprzyja długowieczności.

Dzikie rośliny jadalne – zdrowe odmiany, które można posadzić w ogrodzie

Pokrzywa, mniszek lekarski, czeremcha i babka zwyczajna

Wśród dzikich roślin jadalnych warto wymienić pokrzywę. Rośnie dosłownie wszędzie! Znajdziesz ją wzdłuż leśnych dróg, na polach, przy elewacji budynku, w sadzie i pod płotem. W kuchni przydadzą się wierzchołki oraz listki pokrzywy. Warto zbierać roślinę od kwietnia do października. Zdecydowanie najsmaczniejsza pokrzywa jest jednak wiosną. Co zrobić, aby przestała parzyć? Najlepiej polać pokrzywę wrzątkiem lub ugotować. Wspaniale zastąpi szpinak, zatem pokrzywę dodać możesz np. do mięsa, sałatek, zupy i sosu. Pamiętaj o właściwościach ziela! Pokrzywa hamuje krwawienie, pobudza produkcję hemoglobiny i czerwonych krwinek. Poza tym wzmacnia i oczyszcza organizm, a także dostarcza do niego mnóstwo wapnia, magnezu, fosforu, żelaza i błonnika. Jakie jeszcze dzikie rośliny jadalne warto wykorzystywać w diecie?

1. Mniszek lekarski – spotkasz go na trawniku lub łące. Okres kwitnienia mniszka przypada na maj, jednak liście należy zrywać w czerwcu – później robią się gorzkie. Młode liście doskonale pasują do sałatki oraz kanapek. Liście mniszka lekarskiego przyrządzać można dosłownie tak jak szpinak i dodawać do dań. Co ciekawe, z pąków mniszka można zrobić domowe wino albo syrop. Szkoda, że w dalszym ciągu Polacy uważają roślinę za chwast. Tymczasem w mniszku znajduje się ogromna ilość składników mineralnych. Właśnie dlatego warto wykorzystać roślinę do przygotowania nalewek, win, zup lub sałatek. Co powiesz na napar z kwiatów mniszka? Nie ma cukru, więc skutecznie będzie obniżał poziom glukozy we krwi. Nie bez powodu poleca się ziele cukrzykom.
2. Czeremcha – dawniej stosowano roślinę do oczyszczania krwi. Dzięki niej można było lepiej walczyć z przeziębieniem oraz stanami zapalnymi. Na zdrowie najlepiej działał wywar z korzenia lub kory rośliny. Okłady przykładano zaś do bolących mięśni. Dziś owoce czeremchy można używać podobnie, jak używa się czarny bez lub dzikie jagody. W środku znajduje się sporo witaminy C, antyoksydantów i antocyjanów. Można jeść owoce na surowo, jednak zachowując umiar. Najpyszniejsze domowe przetwory z czeremchy to wina, galaretki, dżemy, soki i nalewki.
3. Babka zwyczajna – nie ma potrzeby uprawiania jej w ogrodzie, ponieważ babka zwyczajna rośnie dosłownie wszędzie. Jest to powszechne polskie ziele. W liściach babki znajdują się witaminy A, C i K, a także sole mineralne oraz kwasy organiczne. Liście wykazują właściwości lecznicze, m.in. przeciwzapalne. Kiedyś wykorzystywano babkę jako okłady np. na trudno gojące się miejsca. Przyrządzano też lecznicze napary, które stosowano przy zapaleniach jamy ustnej i gardła, a także przy chorobach żołądkowych. Babka zwyczajna do dziś okazuje się przydatna przy usuwaniu toksyn z organizmu. Dzięki niej można w naturalny sposób podnieść odporność na choroby.

Szczawik zajęczy, jeżyny, bluszczyk kurdybanek i lebioda

Zwróćmy uwagę na szczawik zajęczy. To bardzo ciekawe, ale niezwykle delikatne kłącze. Listki szczawiku niektórym przypominają… trójlistną koniczynę. W naturalnym środowisku spotkasz roślinę w lesie, a także blisko potoków. Kwiaty rośliny mogą przybierać różne kolory, m.in. różowy i biały. Roślina kwitnie na jesień i wiosnę, a liście powinno się zbierać z początkiem kwitnienia. Są jadalne, dlatego bez problemu używać ich możesz np. do zakwaszania zup. Spisują się też w sałatkach, sosach i jogurtach. Szczawik zajęczy bogaty jest w witaminę C, magnez, żelazo, fosfor i białko. Roślina poprawia trawienie i wykazuje działanie przeciwzapalne. Jeśli chcesz hodować dzikie rośliny jadalne, zwróć uwagę również na trzy inne ciekawe odmiany:

• Jeżyny – wykazują cenne właściwości antywirusowe. Owoce jeżyn wpływają również na poprawne funkcjonowanie całego przewodu pokarmowego. Mają też właściwości uspokajające, więc polecane są przy leczeniu zaburzeń nerwowych. Całe szczęście roślina jest w Polsce powszechnie rosnąca, więc bez problemu znajdziesz ją np. w lesie. Możesz używać owoców w kuchni, wykorzystując jeżyny do produkcji m.in. galaretek, dżemów oraz wina.
  
• Bluszczyk kurdybanek – znajdziesz roślinę m.in. na zboczach pagórków lub w lesie. Warto jeść młode pędy, które są jak najbardziej jadalne. Zapach bluszczyku jest silny, a smak korzenny i nieco gorzki. Roślina może stać się doskonałym uzupełnieniem zdrowej sałatki i zupy ziołowej. Wspaniale komponuje się z warzywami i mięsem. Warto dodać, że bluszczyk kurdybanek zawiera dużo witaminy C, sole mineralne i kwasy organiczne. Poza tym pobudza trawienie i poprawia apetyt.
  
• Lebioda – pospolita roślina w Polsce, która najczęściej rośnie na rumowiskach, w ogrodach i na polach. Pędy lebiody są wysokie, bo osiągają nawet do 1 m wysokości. Jadalne liście należy zbierać od kwietnia do października. Można dodawać je do sałatek, a także mięsa oraz zup. W liściach lebiody znajduje się fosfor, żelazo, wapń, cukry, magnez, białka i witamina C. Warto dodać, że lebioda wzmacnia organizm i pobudza jelita do pracy. Jadalne są młode liście rośliny. Uważaj jednak na nasiona i starsze liście – są trujące! Aby pozbawić lebiodę trujących właściwości, należy ugotować roślinę przed spożyciem oraz odlać wodę.

Dzikie rośliny jadalne to dziko rosnące odmiany roślin w Polsce. Które gatunki poleca się hodować w ogrodzie? Sprawdź najważniejsze informacje o dzikich roślinach, które są jadalne.