Byliny ozdobne

Przegorzan pospolity jest stepową byliną odpowiednią na rabaty suche i nasłonecznione. Ozdobę rośliny stanowią niebieskie kwiaty zebrane w kuliste koszyczki na sztywnych, wysokich pędach. Doskonale nadaje się do tworzenia kompozycji z innymi letnimi bylinami.

Szarotka alpejska jest byliną rosnącą w Polsce dziko w Tatrach. Kwiatostan szarotki składa się z żółtawych, niewielkich kwiatów zebranych w koszyczki, pod którymi wyrasta kilka liści przykwiatowych pokrytych szarobiałym kutnerem. Nazwa rodzajowa Leontopodium pochodzi od greckich słów leon = "lew" i podion = "stopa", i odnosi się do filcowatego, białego owłosienia przykwiatków.

Trzykrotka wirginijska jest byliną rabatową o bardzo długim okresie kwitnienia, pochodzącą ze wschodnich obszarów USA. W odróżnieniu od wielu swoich krewniaczek ta trzykrotka może się pochwalić pięknymi i wyrazistymi kwiatami o trójpromienistej symetrii, zwykle w kolorze niebieskim.

Rosnąca w górskich wąwozach w Japonii tawułka jest jedną z najbardziej popularnych bylin ogrodowych. Ozdobę tawułki japońskiej stanowią pierzaste, ciemnozielone liście oraz wcześnie rozwijające się stożkowate wiechy białych kwiatów. Doskonale nadaje się do miejsc trwale wilgotnych oraz zacienionych. W uprawie można spotkać wiele odmian o kwiatach w odcieniach różu i czerwieni.

Firletka poszarpana jest rodzimego pochodzenia byliną, spotykaną często na wilgotnych łąkach. Jej różowoczerwone, oryginalnie powycinane kwiaty stanowią atrakcję ogrodowych rabat. Poza formą botaniczną istnieją też odmiany hodowlane firletki poszarpanej o białych kwiatach.

Łyszczec wiechowaty jest byliną rzadko spotykaną w naturalnym środowisku w Polsce, ale za to chętnie uprawianą w ogrodach. Na odpowiednim stanowisku nie wymaga specjalnej opieki, jego delikatne kwiaty nadają lekkości kwiatowym rabatom. Doskonale nadaje się na zimowe bukiety.

Naparstnica zwyczajna jest byliną rodzimego pochodzenia, w lasach na niżu, spotykana rzadziej niż jej purpurowa krewniaczka. Na długim pędzie wyrastającym ze środka rozety liści rozwijają się stopniowo jasnożółte kwiaty w formie naparstka. Roślina doskonale nadaje się do tworzenia ogrodowych kompozycji, a jej wadą są tylko silnie trujące właściwości liści i nasion.

Czyściec leśny to wysoka bylina, którą można spotkać w wilgotnych lasach mieszanych albo nad brzegami rzek i strumieni. Z wyjątkiem przyjemnie pachnących kwiatów cała roślina wydziela po roztarciu mocny, ale nieprzyjemny zapach. Czerwonofioletowe kwiaty zebrane na szczycie łodygi w nibyokółki, wyglądają na tle zielonych, sercowatych liści równie efektownie, jak rośliny egzotyczne.

Gailardia oścista rośnie w naturze w jasnych lasach sosnowych i zaroślach na zachodzie Ameryki Północnej. Nazwa rodzajowa upamiętnia francuskiego botanika Maître Gaillard de Charentonneau. Ozdobę stanowią duże koszyczki kwiatów w jaskrawych kolorach, umieszczone na długich łodygach.

Języczka Przewalskiego jest okazałą i efektowną byliną pochodzącą z północnych Chin. Epitet gatunkowy upamiętnia Mikołaja Przewalskiego, rosyjskiego geografa i badacza polskiego pochodzenia. Nad dużymi, mocno powcinanymi liśćmi wznoszą się wysmukłe i delikatne kwiatostany, przypominające złote świece.

Sit rozpierzchły jest rodzimą byliną spotykaną na wilgotnych terenach, na podmokłych pastwiskach i zabagnieniach. Tworzy gęste, żywozielone kępy. Obok formy botanicznej uprawiane są w ogrodach odmiany situ rozpierzchłego różniące się kształtem i zabarwieniem łodyg. Doskonale nadaje się do nasadzeń w strefie przybrzeżnej oczka wodnego i do ozdoby ogrodowych akwenów.

Szanta zwyczajna jest śródziemnomorską byliną o zapachu tymianku, która już w średniowieczu była uprawiana i rozprzestrzeniła się po całej Europie. Jako roślina lecznicza była bardzo popularna w ogrodach klasztornych. Niesłusznie zapomnianą szantę zwyczajną warto na nowo wprowadzić do naszych ogrodów, nie tylko jako zioło lecznicze, ale również ze względu na jej subtelną urodę.

Rdest himalajski, rosnący pierwotnie na cienistych łąkach i w lasach Himalajów, cieszy się również u nas rosnącą popularnością. Jest to bylina łatwa w uprawie, odporna na choroby i szkodniki, i kwitnąca przez całe lato aż do późnej jesieni. Czerwone kwiaty rdestu himalajskiego zebrane w wąskie kłosy wnoszą do ogrodu barwny akcent.

Szczaw polny jest dwupienną byliną, powszechnie spotykaną w naszym kraju na kwaśnych pastwiskach i ugorach. w dawnych czasach wykorzystywano szczaw jako bogate w witaminę C warzywo i roślinę leczniczą. Dzisiaj wiadomo, że duża zawartość kwasu szczawiowego w liściach rośliny może być szkodliwa dla zdrowia. Niewielka ilość szczawiu może być jednak przyjemnie kwaśnym i lekko ostrym dodatkiem do sosów i sałatek.

Dyptam jesionolistny jest byliną bardzo rzadko występującą w Polsce w środowisku naturalnym, ale za to często uprawianą w ogrodach jako roślina ozdobna. Potoczną nazwę "krzewu gorejącego" albo "krzewu Mojżesza" zawdzięcza dużej ilości wydzielanych olejków eterycznych, które w upalny dzień można łatwo zapalić, powodując krótkotrwały, błękitny płomień.

Szczaw kędzierzawy jest pospolitą w Polsce byliną, rosnącą w dolinach rzek, na ugorach i pastwiskach. Duże, lancetowate liście są brzegiem zwykle silnie falisto karbowane, kędzierzawe. Dawniej był stosowany jako roślina lecznicza, obecnie może być oryginalną ozdobą ogrodowej rabaty, wprowadzając element dzikiej natury.

Szczaw tępolistny jest rodzimego pochodzenia byliną, spotykaną w lasach, na łąkach i nieużytkach, najlepiej wilgotnych do podmokłych. Chociaż w uprawach nie jest gatunkiem pożądanym, to jednak jego sercowate liście i wzniesione kwiatostany wnoszą do ogrodu powiew naturalnej przyrody.

Kosmatka olbrzymia jest delikatną byliną, zadomowioną w naszych górskich lasach. Długie, połyskujące liście zachowują zieleń również zimą. Doskonale sprawdza się w roli rośliny ozdobnej w ogrodach skalnych i nad oczkami wodnymi.

Lnica pospolita jest interesującą, rodzimego pochodzenia byliną, która prezentuje oryginalne, podobne do lwiej paszczy kwiaty. Dobrze się czuje zarówno na siedliskach suchych i piaszczystych, jak i na wilgotnych łąkach. Żółte kwiaty lnicy pospolitej doskonale się komponują z niebieskimi i czerwonymi kwiatami polnymi.

Aster karłowaty przestał być zaliczany do dawnego rodzaju botanicznego astrów i reprezentuje obecnie rodzaj Symphyotrichum. Ze względu na dawne przyzwyczajenia i brak nowej polskiej nazwy, roślina nadal może być nazywana astrem jednak ze świadomością prawidłowej nazwy. Jest popularną rośliną ozdobną.

Szałwia omszona 'Caradonna' jest piękną odmianą o długim okresie kwitnienia i intensywnym fiolecie kwiatów. Nadaje się do samodzielnego wypełniania rabat albo tworzenia efektownych kompozycji z różami. Dodatkową zaletą tej szałwii jest magiczne przyciąganie pszczół i innych owadów.

Pochodząca z mokrych łąk i mokradeł leśnych Ameryki Północnej turzyca palmowa wyróżnia się oryginalnym pokrojem, odmiennym od wyglądu roślin tego rodzaju botanicznego. Trawiastozielone liście są ustawione na wysokich pędach prawie prostopadle, co przypomina pokrój palmy. Dobrze rośnie na glebie wilgotnej w miejscu częściowo ocienionym.