Ogród naturalny

Akant miękki jest byliną z rejonu śródziemnomorskiego, której bardzo dekoracyjne, głęboko wcinane liście już w starożytności zwracały uwagę swoim pięknem - ich motyw wykorzystano w kolumnie korynckiej. Oryginalną ozdobę stanowią białe kwiaty z purpuroworóżowymi przykwiatkami zebrane w długie, kłosowate kwiatostany, a potem torebki nasion.

Trędownik bulwiasty jest rodzimego pochodzenia byliną z bulwiastymi zgrubieniami na kłączu. Występuje w liściastych lasach, na wilgotnych łąkach i w zaroślach w pobliżu zbiorników wodnych. Kwiaty są brązowoczerwone, u podstawy zielonawe, zebrane na szczycie łodygi w wiechy. Nie są szczególnie efektowne, za to wydzielają bardzo obficie nektar, poszukiwany przez owady.

Pachnąca cytryną północnoamerykańska pysznogłówka szkarłatna jest uprawiana w europejskich ogrodach od połowy XVIII wieku. Purpurowe kwiaty, ustawione w piętrowe kwiatostany, są jeszcze otoczone czerwonymi podsadkami. Oprócz formy botanicznej spotyka się w ogrodach kultywary i hybrydy pysznogłówki.

Przypominający mocno wyrośniętą stokrotkę w rozmiarze XXL jastrun właściwy, nazywany margerytką, jest byliną rodzimego pochodzenia. Rośnie dziko na suchych łąkach i skrajach lasów, jest też sadzony w ogrodach jako roślina ozdobna. Jastrun właściwy nie ma specjalnych wymagań, jest odporny na mróz i suszę. Doskonale czuje się na rabacie w towarzystwie ostróżek, maków i krwawników.

Pochodząca z górskich, japońskich lasów hakonechloa smukła, tworzy efektowne, zielone kępy o niewielkiej wysokości. Soczyście zielone liście przebarwiają się jesienią na kolor żółty i pomarańczowy. Kwiaty są zebrane w ażurowe wiechy.

Powojnik tangucki jest pochodzącym z zachodnich Chin zimotrwałym pnączem ozdobnym. Jego złotego koloru zwieszone, dzwonkowate kwiaty oraz dekoracyjne owocostany stanowią atrakcję każdego ogrodu. Kwitnie w czerwcu i lipcu, a czasem powtarza kwitnienie we wrześniu.

Bluszcz kolchidzki jest zdrewniałym pnączem pochodzącym z Kaukazu i Azji Mniejszej, gdzie w wilgotnych lasach wspina się po drzewach. W ogrodzie może być rośliną okrywową w miejscach mocno zacienionych. W odróżnieniu od rodzimego bluszczu ten gatunek woli gleby lekko kwaśne.

Magnolia japońska należy do największych popularnych magnolii, dorasta do 10 m wysokości i kwitnie bardzo obficie. Opisujący po raz pierwszy ten gatunek szwajcarski botanik Augustin-Pyrame de Candolle użył nazwy "kobus", jako japońskiej nazwy drzewa, chociaż poprawnie powinno być "kobushi".

Magnolię 'Galaxy' wyhodowano w 1963 r w USA jako hybrydę odmian magnolii purpurowej (Magnolia liliiflora 'Nigra' ) i magnolii Sprengera (Magnolia sprengeri 'Diva'). Odznacza się kolumnowym pokrojem, szybkim wzrostem i dużymi, pachnącymi, purpuroworóżowymi kwiatami. Kwitnie obficie przed rozwojem liści.

Lilia bulwkowata jest europejską byliną cebulową, występującą w Polsce rzadko w górach na stanowiskach naturalnych, oraz na niżu w formie zdziczałej. Nazwę zawdzięcza bulwkowatym rozmnóżkom, które jesienią odpadają od rośliny i zimują w ziemi. Ozdobę lilii stanowią duże, pomarańczowe kwiaty na wierzchołku łodygi.

Hakone długolistna 'All Gold' jest rzadko spotykaną trawą ozdobną, o kępiastym wzroście i cytrynowożółtych, kaskadowo ułożonych liściach. Drobne, ażurowe, wiechowate kwiatostany, rozwijają się późno jesienią, tworząc nad liśćmi delikatną mgiełkę. Rośnie dość wolno, nie jest inwazyjna.

Już Rzymianie wykorzystywali janowiec barwierski do farbowania lnu i wełny, a żółty barwnik, odporny na światło, pozyskiwali z liści, gałązek i kwiatów rośliny. W zależności od użycia w procesie barwienia ałunu, siarczanu żelaza albo miedzi, wełna stawała się cytrynowożółta, ciemnobrązowa albo oliwkowozielona. W ogrodzie jest uprawiany jako roślina ozdobna.

Jodla syberyjska, zajmująca rozległe obszary północnej Rosji, jest gatunkiem współtworzącym tajgę. Chociaż w swojej ojczyźnie dobrze znosi silne mrozy, w naszych warunkach szkodzą jej często spóźnione przymrozki, ponieważ pączki rozwijają się zbyt szybko. Ozdobę stanowią długie, niekłujące igły oraz dekoracyjne, sterczące szyszki.

Milin wielkokwiatowy pochodzi z południowo-wschodnich obszarów Chin i jest pnączem o efektownych, lejkowatych kwiatach. Ich korona jest szerzej otwarta niż u północnoamerykańskiego krewniaka. Wadą milinu chińskiego jest mała mrozoodporność rośliny, która w naszych warunkach wymaga pełnego okrycia przed zimą.

Irgę szedzką wyhodowano jako hybrydę irgi Dammera (Cotoneaster dammeri) oraz irgi wyrazistej (Cotoneaster conspicuus). Ozdobę tego ścielącego się krzewu stanowią zimozielone liście oraz okresowo białe kwiaty i czerwone owoce. W ogrodzie może tworzyć kobierce w miejscach ocienionych.

Przetacznik leśny jest rodzimego pochodzenia byliną spotykaną często w suchych lasach i na pastwiskach. Epitet gatunkowy officinalis wskazuje na stosowanie rośliny do celów leczniczych w medycynie ludowej. W ogrodzie ozdobę stanowią fioletowoniebieskie, gęste grona kwiatów.

Przetacznik długolistny to kępiasta bylina z krótkim kłączem, spotykana w zaroślach, w okolicach rzek i na wilgotnych łąkach. Ozdobę rośliny stanowią kłosokształtne, długie grona jasnoniebieskich kwiatów. Doskonale nadaje się na miejsca nadwodne albo jako składnik łąk kwietnych.

Skrzyp olbrzymi jest najbardziej okazałym skrzypem w naszej strefie klimatycznej, jego pędy dorastają do 150-200 cm. Lubi podmokłe siedliska, wilgotne zarośla, łęgi i źródliska, na co wskazuje epitet gatunkowy pochodzący od greckiego telmatos = "bagno, woda stojąca". Może być dekoracją brzegu ogrodowej sadzawki albo oryginalną ozdobą mieszkania. W przeciwieństwie do trującego skrzypu błotnego jest rośliną leczniczą i jadalną.

Wyhodowana w Nowej Zelandii odmiana głogownika Frasera 'Red Robin' należy do najbardziej dekoracyjnych krzewów ogrodowych. Młode przyrosty krzewu mają wiosną kolor jaskrawoczerwony, ciemnozielone liście są zimozielone, a w maju i czerwcu pojawiają się białe, wiechowate kwiatostany. Wadą głogownika jest jego mała odporność na mróz i konieczność starannego okrywania na zimę.

Kuklik szkarłatny jest górską byliną kłączową z liśćmi podobnymi do liści truskawek. W długim okresie kwitnienia rozwija jaskrawe, pomarańczowoczerwone kwiaty na smukłych pędach. Doskonale nadaje się do ogrodów skalnych, ale może też pełnić rolę rośliny okrywowej, ponieważ tworzy gęstą warstwę pędów i liści.

Północnoamerykański klon cukrowy jest herbowym drzewem Kanady, jego czerwony, stylizowany liść zdobi flagę tego kraju. Klon cukrowy jest źródłem cennego drewna oraz popularnego syropu. W ogrodzie jest bardzo dekoracyjny ze względu na jesienne, jaskrawe przebarwienie liści.

Klon strzępiastokory to niewielkie drzewo ze środkowych Chin, którego osobliwą cechą jest łuszcząca się cienkimi, dużymi płatami rdzawego koloru kora. Jego z wierzchu ciemnozielone, pod spodem niebieskozielone liście złożone są z trzech eliptycznych listków i przebarwiają się jesienią na kolor pomarańczowy lub czerwony.