Rośliny na glebę lekko zasadową

Ostnica mocna jest endemicznym gatunkiem występującym w zachodnim i centralnym obszarze śródziemnomorskim. Zasiedla tam powierzchnie stepowe i jasne lasy. Tworzy luźne kępy albo rozrasta się w formie murawy. Bardzo wąski liście są zwykle w okresie suszy zwinięte. Ozdobę stanowią długie kłosy kwiatostanów.

Macierzanka wczesna jest płożącym się niskim półkrzewem lub krzewinką, tworzącym gęste dywany. W naturze rośnie na skałach wapiennych, podczas gdy jej kuzynka, macierzanka piaskowa, preferuje gleby piaszczyste i zwykle kwaśne. W uprawie spotyka się odmiany macierzanki wczesnej różniące się kolorem liści i kwiatów.

Rzepik pospolity jest byliną spotykaną często na skrajach lasów i w zaroślach. Jest znaną od wieków rośliną leczniczą, a ze względu na ciemnozielone, pierzaste liście oraz kłosowate kwiatostany żółtych, niewielkich kwiatów, rzepik pospolity może być również ozdobą ogrodu. Botaniczna nazwa rodzajowa Agrimonia jest zlatynizowaną formą greckiego słowa argemōnion, oznaczającego "mieszkańca pól".

Roszpunka warzywna należy do rodziny kozłkowatych i nie jest spokrewniona z żadnym innym warzywem, również z sałatą. Jest znanym od wieków warzywem liściowym, popularnym zwłaszcza w krajach śródziemnomorskich. Wykazuje dużą odporność na choroby i szkodniki.

Dyptam jesionolistny jest byliną bardzo rzadko występującą w Polsce w środowisku naturalnym, ale za to często uprawianą w ogrodach jako roślina ozdobna. Potoczną nazwę "krzewu gorejącego" albo "krzewu Mojżesza" zawdzięcza dużej ilości wydzielanych olejków eterycznych, które w upalny dzień można łatwo zapalić, powodując krótkotrwały, błękitny płomień.

Głóg ‘Paul’s Scarlet’ jest odmianą hodowlaną rodzimego głogu dwuszyjkowego. Główną jego ozdobę stanowią pełne, ciemnoczerwonoróżowe, szkarłatne kwiaty. Nazwa odmiany jest nieco zagadkowa: "scarlet" odnosi się do koloru kwiatów, natomiast tajemniczy Paul jest prawdopodobnie imieniem elfa, ponieważ według irlandzkich legend, wróżki i elfy kryją się często w tym głogu.

Malwa drzewiasta jest to półkrzew albo bylina występująca na obszarze od północno-zachodniej Europy do krajów śródziemnomorskich. Opisana przez Linneusza jako Lavatera arborea, została w 1836 roku przeniesiona do rodzaju Malva. Ozdobę stanowią duże, charakterystyczne dla tego rodzaju kwiaty oraz dłoniasto klapowane liście.

Kolkwicja chińska, krzew kwiatowy rosnący dziko w środkowych Chinach, swoją nazwą rodzajową upamiętnia niemieckiego botanika Richarda Kolkwitz'a. Ozdobę krzewu stanowią obficie rozwijające się białoróżowe kwiaty, a później szczeciniasto owłosione niełupki. Owoce kolkwicji przypominają małe jeże, co dosłownie oznacza właśnie chińska nazwa wèi shí.

Dziewanna wielkokwiatowa rozwija w pierwszym roku rozetę liści, a w drugim imponującej wielkości kwiatostan dochodzący do 2 m wysokości. Duże, żółte kwiaty rozwijają się stopniowo od dołu łodygi do góry, tworząc ozdobę ogrodu od lipca do września. Cała roślina jest pokryta gęstym, żółtawym kutnerem, który chroni przed promieniowaniem słońca i nadmiernym parowaniem wody.

Szanta zwyczajna jest śródziemnomorską byliną o zapachu tymianku, która już w średniowieczu była uprawiana i rozprzestrzeniła się po całej Europie. Jako roślina lecznicza była bardzo popularna w ogrodach klasztornych. Niesłusznie zapomnianą szantę zwyczajną warto na nowo wprowadzić do naszych ogrodów, nie tylko jako zioło lecznicze, ale również ze względu na jej subtelną urodę.

Języczka Przewalskiego jest okazałą i efektowną byliną pochodzącą z północnych Chin. Epitet gatunkowy upamiętnia Mikołaja Przewalskiego, rosyjskiego geografa i badacza polskiego pochodzenia. Nad dużymi, mocno powcinanymi liśćmi wznoszą się wysmukłe i delikatne kwiatostany, przypominające złote świece.

Gailardia oścista rośnie w naturze w jasnych lasach sosnowych i zaroślach na zachodzie Ameryki Północnej. Nazwa rodzajowa upamiętnia francuskiego botanika Maître Gaillard de Charentonneau. Ozdobę stanowią duże koszyczki kwiatów w jaskrawych kolorach, umieszczone na długich łodygach.

Krwiściąg mniejszy wraz ze swoim większym krewniakiem krwiściągiem lekarskim należą do rodzimych ziół, używanych w lecznictwie i w kuchni. Podczas gdy większy brat preferuje wilgotne łąki na terenach zalewowych, krwiściąg mniejszy woli wyraźnie suchsze i bardziej zasadowe stanowiska. Posiada ozdobne liście i kwiaty, a młode liście o smaku ogórka nadają się jako dodatek do zup i sałatek.

Cebulica dwulistna tworzy wiosną błękitne niczym niebo dywany kwiatów, a wczesnym latem wycofuje się do swoich cebulek i znika z widoku. Ta mała bylina doskonale nadaje się do obsadzenia miejsc pod liściastymi drzewami. Piękna niebieska barwa kwiatów kontrastuje z szarą jeszcze powierzchnią ogrodu.

Czyściec leśny to wysoka bylina, którą można spotkać w wilgotnych lasach mieszanych albo nad brzegami rzek i strumieni. Z wyjątkiem przyjemnie pachnących kwiatów cała roślina wydziela po roztarciu mocny, ale nieprzyjemny zapach. Czerwonofioletowe kwiaty zebrane na szczycie łodygi w nibyokółki, wyglądają na tle zielonych, sercowatych liści równie efektownie, jak rośliny egzotyczne.

Suchodrzew mirtolistny jest niskim, szeroko rozłożystym, zimozielonym krzewem z zachodnich regionów Chin. Skórzaste, gęste, ciemnozielone liście przypominają mirt i są główną ozdobą krzewu, liczne, kremowobiałe kwiaty nie są zbyt efektowne. Wadą tego gatunku jest wrażliwość na większe mrozy i konieczność zimowej ochrony.

Rosnąca dziko również w Polsce jabłoń leśna samoczynnie utworzyła przed wiekami krzyżówkę z jabłonią niską (Malus pumila), dając początek jabłoni domowej uprawianej obecnie na świecie w tysiącach kultywarów. Wprawdzie małe owoce jabłoni dzikiej są kwaśne i twarde, i nie specjalnie nadają się do spożycia, jednak drzewo jest bardzo dekoracyjne i warto posadzić je w ogrodzie.

Rutewka orlikolistna jest byliną rodzimego pochodzenia, spotykaną czasem na śródleśnych łąkach, w wilgotnych zaroślach i lasach mieszanych. Liście są bardzo podobne do orlika - stąd nazwa. Mimo znacznego, ponad metrowego wzrostu rutewka orlikolistna sprawia wrażenie bardzo subtelnej i filigranowej. Szczególną ozdobę kwiatów stanowią bardzo liczne różowe pręciki, tworzące puszyste kulki.

Kalin koreańska jest niskim, wolno rosnącym krzewem o kulistym pokroju. Bladoróżowe albo białe kwiaty zebrane są w kuliste, okazałe kwiatostany i wydzielają mocny, przyjemny zapach podobny do narcyzów albo goździków i wanilii. Epitet gatunkowy upamiętnia brytyjskiego botanika Williama Richarda Carles'a.

Koper ogrodowy był uprawiany jako roślina lecznicza i przyprawowa już w starożytnym Egipcie przed ponad 5000 lat. W ciągu wieków przemieszczał się ze wschodnich regionów Morza Śródziemnego w kierunku Atlantyku. Do Europy Środkowej i Północnej trafił prawdopodobnie z mnichami do klasztornych ogrodów. Jest łatwą w uprawie rośliną jednoroczną.

Łyszczec wiechowaty jest byliną rzadko spotykaną w naturalnym środowisku w Polsce, ale za to chętnie uprawianą w ogrodach. Na odpowiednim stanowisku nie wymaga specjalnej opieki, jego delikatne kwiaty nadają lekkości kwiatowym rabatom. Doskonale nadaje się na zimowe bukiety.

Firletka poszarpana jest rodzimego pochodzenia byliną, spotykaną często na wilgotnych łąkach. Jej różowoczerwone, oryginalnie powycinane kwiaty stanowią atrakcję ogrodowych rabat. Poza formą botaniczną istnieją też odmiany hodowlane firletki poszarpanej o białych kwiatach.