Rośliny wrażliwe na mróz

Rhipsalis baccifera jest łatwym w uprawie, bardzo dekoracyjnym sukulentem, który nie doczekał się jeszcze polskiej nazwy. Ze względu na długie i okrągłe w przekroju pędy bywa często nazywany patyczakiem. Tworzy podobne do jagód szkliste, białe, kuliste owoce, które Niemcom kojarzą się z koralami ("Korallenkaktus"), a Anglikom z owocami jemioły ("mistletoe cactus").

Pochodząca z tropikalnych azjatyckich lasów czermiówka czerwieniejąca jest w naszych warunkach doniczkową byliną o bardzo efektownych liściach. Są one duże, sercowate, błyszczące, osadzone na długich czerwonobordowych ogonkach. Na pierwszy rzut oka przypomina wyglądem filodendron. Oprócz botanicznej formy Homalomena rubescens występują w uprawie różne kultywary.

Subtelnej urody kwiaty czarnuszki damasceńskiej z pastelowymi, błękitnymi działkami kielicha, mogą się kojarzyć z figurkami w szerokich spódnicach, dlatego też niemiecką, szwedzką i duńską nazwę rośliny można przetłumaczyć jako "panna w zieleni". Nazwa rodzajowa Nigella (łac. nigellus = czarny) odnosi się do czarnych nasion, natomiast epitet gatunkowy wskazuje tylko na wschodnie pochodzenie rośliny, ponieważ ani w Syrii, ani w innych krajach Lewantu czarnuszka nie występuje.

Cytron należy do najdawniej uprawianych roślin owocowych, w Indiach jest znany od tysięcy lat. Z Indii do Persji (kraina Media) przywiózł sadzonkę cytronu prawdopodobnie Aleksander Wielki. Jako pierwszy z cytrusów cedrat trafił do Europy, a sprowadzili go żydowscy migranci, którzy po zdobyciu Jerozolimy w 70 r. n.e. osiedlili się w Hiszpanii, Grecji i we Włoszech. W przeciwieństwie do innych owoców cytrusowych największą wartość ma bardzo gruba skórka cytronu.

Krasnokwiat białokwiatowy jest najbardziej popularnym gatunkiem swojego rodzaju, spokrewnionego blisko na przykład z amarylisem, kliwią albo zwartnicą. Pochodząca z południowych obszarów Afryki bylina ma w swojej ojczyźnie lato, kiedy u nas panuje zima i potrzebuje okresu spoczynku dla przygotowania nowych kwiatów w naszych miesiącach letnich. Chociaż nazwa rodzajowa Haemanthus jest połączeniem greckich słów oznaczających "krew" i "kwiat", ten gatunek rozwija wyjątkowo baldachy białych kwiatów.

Nasiona szarłatu zwisłego stanowiły jedno z głównych źródeł pożywienia rdzennych ludów środkowej i południowej Ameryki. Sprowadzony w XVIII wieku do Europy stał się popularną rośliną ozdobną. Czerwone, zwisające kłosy kwiatów szarłatu wnoszą do ogrodu oryginalny element egzotyki.

Begonia 'Silver Spot' to odmiana begonii koralowej, pochodząca z południowej Brazylii. Posiada bardzo ozdobne liście - z wierzchu ciemnozielone ze srebrzystymi kropkami, natomiast od spodu o barwie czerwonej. Wymaga stanowiska osłoniętego od światła i przepuszczalnej gleby.

Muchołówka amerykańska jest owadożerną byliną rosnącą na mokradłach jedynie dwóch stanów USA (Karoliny Północnej i Południowej). Dzięki licznym filmom, książkom i komiksom stała się popularna na całym świecie. Rozwinęła w drodze ewolucji niezwykłą strategię zdobywania składników pokarmowych w niegościnnym środowisku bagien. Obok formy botanicznej istnieją na rynku liczne kultywary rośliny.

Hiacynt wodny jest rośliną wodną z tropikalnych obszarów dorzecza Amazonki. W cieplejszym klimacie staje się rośliną inwazyjną, jednak w naszych warunkach nie jest w stanie przetrwać najłagodniejszej nawet zimy i z powodzeniem może stanowić ozdobę ogrodowych akwenów. Istnienie różnych nazw rośliny wynika z włączenia do rodzaju Pontederia samodzielnych kiedyś rodzajów Eichhornia i Monochoria.

Pachypodium Lamera, endemiczny gatunek rośliny sukulentowej z Madagaskaru, ze względu na wygląd bywa nazywany palmą, chociaż należy do rodziny toinowatych i bliżej mu do oleandra albo plumerii. Stożkowaty, ciernisty pień służy jako magazyn wody. W odróżnieniu od kaktusów, które również przypomina, nie wymaga zimą chłodnego pomieszczenia.

Filodendron 'Pink Princess', egzotyczna roślina o pięknych, dużych, ciemnozielonych liściach z różowymi wtrąceniami, nie jest "zwykłym" kultywarem filodendrona czerwieniejącego (Philodendron erubescens), ale mutacją hybrydy tego gatunku z Philodendron pertusum. Odmiana została wyhodowana na Florydzie (USA) na początku obecnego stulecia. Wykazuje dużą zmienność ubarwienia liści.

Goździk chiński rośnie na Dalekim Wschodzie jako bylina, jednak w naszych warunkach jest uprawiany w ogrodach z rozsady tylko przez jeden sezon. Ozdobę stanowią kwiaty rozwijające się od lipca do października. Liczne odmiany różnią się wielkością kwiatów, ich kolorem, wypełnieniem i wzorem.

Monstera deliciosa 'Variegata'jest jedną z najrzadszych i najpiękniejszych odmian tej rośliny uprawianej w domowych warunkach. Na skutek wariegacji tworzą się kontrastowo, albinistycznie przebarwione liście. Ponieważ to zjawisko nie jest stabilne, może się zdarzyć, że liście będą nie tylko dwubarwne, ale też całkowicie białe albo zielone.

Agapant afrykański jest bardzo atrakcyjną byliną południowoafrykańskiego pochodzenia. Dzwonkowate, niebieskie kwiaty tworzą kulisty, efektowny kwiatostan. Botaniczna nazwa rodzajowa pochodzi od starogreckich słów agápē = "miłość" i ánthos = "kwiat". Nie jest odporny na mróz i może być uprawiany tylko w pojemnikach, które zimę spędzają w pomieszczeniu.

Mięta meksykańska, nazywana kubańskim oregano albo jamajskim tymiankiem, wbrew mylącym nazwom pochodzi z południowej Afryki. Nie jest też tymiankiem, chociaż przypomina go smakiem i bliżej jej do popularnej komarzycy. Epitet gatunkowy amboinicus odnosi się do indonezyjskiej wyspy Ambon, na której roślina została znaleziona i opisana przez portugalskiego przyrodnika João de Loureiro (1717–1791).

Rudbekia owłosiona jest byliną występującą w centralnej części Ameryki Północnej, jednak w naszych warunkach uprawia się ją zwykle jako roślinę jednoroczną. Ozdobę rudbekii stanowią duże koszyczki kwiatowe, w których kwiaty języczkowe są żółtopomarańczowe z ciemniejszą nasadą - stąd nazwa rudbekia dwubarwna.

Pochodzący z tropikalnych rejonów Azji niecierpek balsamina jest uprawiany w naszych ogrodach jako roślina jednoroczna. Największą wartość dekoracyjną mają jego duże kwiaty, rozwijające się obficie od lipca do końca sezonu. W uprawie spotka się liczne odmiany tego niecierpka o rozmaitych formach i kolorach kwiatów.

Aksamitka wąskolistna należy do najbardziej popularnych gatunków swojego rodzaju, a ceniona jest przede wszystkim za obfite i długie kwitnienie. Wąskie odcinki liści i niewielkie, ale liczne kwiaty sprawiają korzystne wrażenie lekkości kępek rośliny. Dodatkową zaletą aksamitki wąskolistnej jest łatwość uprawy oraz niewielkie wymagania.

Flebodium złociste jest paprocią z tropikalnych lasów, która wnosi do każdego mieszkania egzotyczny element i szczególny nastrój. Nazwę gatunkową uzasadniają złotego koloru zarodnie na spodniej stronie liści albo żółte kłącza. Obok formy botanicznej istnieją też kultywary różniące się wielkością wzrostu i formą liści.

Pozłotka kalifornijska, jak sama nazwa wskazuje, pochodzi z południowo-zachodnich regionów USA i Meksyku. Rodzajowa nazwa botaniczna upamiętnia Johanna Friedricha von Eschscholtz, lekarza w ekipie badawczej tzw. ekspedycji Rurika (1815-1818). Ozdobę stanowią podobne do kwiatów maku żółte, pomarańczowe lub czerwone kwiaty rozwijające się od czerwca do października.

Popularne i uprawiane od wieków warzywa są zwykle wybranymi odmianami gatunków albo mieszańców, i mało przypominają swoich dziko rosnących przodków. Rzadko uprawiany u nas burak liściowy, również wywodzący się od buraka zwyczajnego, jest nie tylko smacznym i bogatym w witaminy warzywem, ale również dekoracyjną rośliną rabatową.

Szczawik czterolistny jest cebulową byliną o liściach przypominających koniczynę, z którą jednak nie jest spokrewniony. Ma zbyt słabą odporność na mróz, aby przezimować w gruncie, a z kolei w uprawie doniczkowej problemem może być zimowy niedobór światła. Najlepiej rozwija się na rabacie lub w pojemnikach z zimowym okresem spoczynku.