Rośliny o ciekawym pokroju

Tojeść orszelinowa jest dalekowschodnią byliną, której białe kwiaty są zebrane w długie, gęste grona, charakterystycznie zgięte w połowie pod prawie prostym kątem. Epitet gatunkowy nawiązuje do podobieństwa rośliny do rodzaju orszelina (Clethra). Białe grona tojeści nadają rabatom naturalny, pełen wdzięku urok.

Kokoryczka wielokwiatowa jest rodzimego pochodzenia byliną kłączową, która doskonale nadaje się do roli rośliny okrywowej w cienistych zakątkach ogrodu. Białe, rurkowate kwiaty są zebrane po 2-4 w gronach, podczas gdy podobna do niej kokoryczka wonna ma kwiaty zwykle pojedynczo w kątach liści. Posadzona w słońcu musi mieć stale wilgotne podłoże.

Jarzmianka większa jest kłączową byliną rodzimego pochodzenia, tworzącą w ogrodzie efektowne kępy szczególnie w okresie kwitnienia. Barwne okółki listków (podkwiatki) pod baldachami kwiatów nadają im charakterystyczny, koronkowy, delikatny wygląd w formie gwiazdy. Nazwa botaniczna Astrantia pochodzi od greckich słów aster = "gwiazda" i anthos = "kwiat".

Znana pod wieloma nazwami potocznymi brzoskwinia płaskoowocowa jest botaniczną odmianą brzoskwini zwyczajnej i jest znana w Chinach od ponad 2500 lat. Spłaszczone owoce przypominają geometryczny torus i mogą kojarzyć się z UFO albo rodzajem pączka. Kremowobiały miąższ brzoskwini UFO jest soczysty, słodki i smaczny.

Psianka jaśminowa jest południowoamerykańskim pnączem, które w swojej ojczyźnie dorasta do 8-10 m, jednak w naszych warunkach jego pędy osiągają zwykle do dwóch metrów długości. Roślina jest blisko spokrewniona z ziemniakiem, papryką i pomidorem, jej białe, gwiazdkowate kwiaty przypominają kwiaty ziemniaka, jednak wbrew nazwie nie roztaczają zapachu jaśminu.

Kleome kolczasta (albo ciernista) rośnie w swojej południowoamerykańskiej ojczyźnie jako bylina, jednak w naszych warunkach jest uprawiana w ogrodach jako roślina jednoroczna. Jej ozdobę stanowią duże, dłoniaste liście oraz oryginalnej urody kwiaty z bardzo długimi pręcikami i słupkiem, a potem duże, odstające torebki nasienne. Łodyga rośliny, co sugeruje nazwa, posiada słabe ciernie.

Kariopteris angielski, nazywany barbulą klandońską, jest mieszańcem uzyskanym ze krzyżowania barbuli szarej (C. incana) z barbulą mongolską (C. mongolica) na początku XX wieku w Anglii. Rośnie jako niewielki krzew albo półkrzew o bardzo dekoracyjnych niebieskich kwiatach. Jego wadą jest słaba odporność na mróz.

Łyszczec nadobny, nazywany też gipsówką wytworną, jest delikatną i pełną wdzięku rośliną jednoroczną z rodziny goździkowatych, o czym świadczą jego epitety gatunkowe. Rozpierzchły pokrój, wąskie liście i duża liczba drobnych kwiatków nadają gipsówce niezwykłej lekkości. Oprócz formy botanicznej o białych kwiatach, w uprawie spotyka się kultywary kwitnące w odcieniach różu i czerwieni.

Szarłat trójbarwny jest rośliną ze strefy tropikalnej Azji Południowo-Wschodniej i wymaga więcej ciepła i słońca niż szarłat zwisły albo szarłat wyniosły. W odróżnieniu od innych uprawianych u nas w ogrodach gatunków Amaranthus tricolor ma mniejsze kwiatostany złożone z niepozornych kwiatów, a jego główną ozdobą są efektownie przebarwione liście.

Jasnota różowa jest rodzimego pochodzenia rośliną jednoroczną, spotykaną na terenie całego kraju. Sercowatookrągłe górne liście są siedzące i obejmują łodygę, co wyjaśnia botaniczną nazwę gatunkową: amplexus = "obejmujący" i caulis = "łodyga". Różowofioletowe kwiaty jasnoty wnoszą do ogrodu element naturalnej przyrody.

Pstrolistka sercowata jest dalekowschodnią byliną, której botaniczna nazwa rodzajowa upamiętnia holenderskiego przyrodnika Maartena Houttuyn'a. W ogrodzie jest rośliną okrywową, odpowiednią na wilgotne i podmokłe zakątki. Właściwe kwiaty pstrolistki są niepozorne, zebrane w gęste kłosy, a główną ozdobę stanowią cztery białe podsadki.

Macierzanka tymianek jest znaną i cenioną od starożytności rośliną leczniczą oraz przyprawową. Tworzy niskie, mocno rozgałęzione kępy. Szarozielone liście macierzanki tymianku oraz zebrane w niewielkie okółki różowe do liliowych, rzadko białe kwiaty, mogą stanowić oryginalną ozdobę ogrodu.

Trędownik bulwiasty jest rodzimego pochodzenia byliną z bulwiastymi zgrubieniami na kłączu. Występuje w liściastych lasach, na wilgotnych łąkach i w zaroślach w pobliżu zbiorników wodnych. Kwiaty są brązowoczerwone, u podstawy zielonawe, zebrane na szczycie łodygi w wiechy. Nie są szczególnie efektowne, za to wydzielają bardzo obficie nektar, poszukiwany przez owady.

Niezapominajka błotna jest krajową byliną, rosnącą nad brzegami wód i na mokrych łąkach. Jej subtelne kwiatki w kolorze pogodnego nieba mogą stanowić ozdobę sadzawki albo oczka wodnego w każdym ogrodzie. Nadaje się do obsadzenia strefy brzegowej akwenu albo podmokłej, bagnistej rabaty.

Funkia sina ze swoimi liśćmi w niebieskozielonym kolorze należy do najbardziej dekoracyjnych roślin. Z wdziękiem i elegancją wypełnia zacienione miejsca w ogrodzie i na tarasie. Jej ojczyzną są skaliste lasy górskie na japońskiej wyspie Honsiu.

Wrzos zwyczajny jest zimozieloną krzewinką rodzimego pochodzenia. Kiedyś używany po wysuszeniu do zamiatania, dzisiaj jest popularną i cenioną rośliną ozdobną. Do ogrodów trafił wrzos około 150 lat temu. Jego jasnofioletowe kwiaty zebrane w długie grona tworzą barwne kobierce od późnego lata do jesieni. Formy hodowlane różnią się od botanicznej kolorem kwiatów i liści oraz wysokością i pokrojem.

Żurawka amerykańska jest północnoamerykańską byliną o dekoracyjnych liściach. Dzięki odporności na mróz stanowi efektowną ozdobę ogrodu przez cały sezon. W maju i czerwcu rozwija drobne, białe kwiaty zebrane w zwiewne, wiechowate kwiatostany. Żurawka amerykańska jest też jednym z gatunków rodzicielskich licznych mieszańców i kultywarów.

Żurawkę drobnokwiatową przywiózł do Europy na początku XIX wieku szkocki botanik David Douglas. Czysty gatunek botaniczny rzadko bywa spotykany w ogrodach, ale jest za to rośliną macierzystą wielu hybryd i kultywarów. Czasem niezwykły okaz powstaje przez przypadek, jak sadzonka żurawki drobnokwiatowej z ciemnymi, czerwonobrązowymi liśćmi w słynnych Królewskich Ogrodach Botanicznych w Kew. Nazwano ją Heuchera micrantha ‘Palace Purple’.

Trawa pampasowa albo kortaderia pampasowa jest jedną z najpopularniejszych traw ozdobnych na świecie. Ta południowoamerykańska bylina tworzy gęste kępy, a główną jej ozdobę stanowią duże, puszyste wiechy kwiatostanów. Są kremowego koloru i utrzymują efektowny wygląd nawet po zakończeniu okresu wegetacji.

Dalie, bulwiaste byliny, trafiły z Ameryki do Europy w XVIII wieku. Wszystkie uprawiane w naszych ogrodach dalie są prawdopodobnie bez wyjątku odmianami hybrydy dzikich gatunków Dahlia pinnata i Dahlia coccineus. Ponieważ z natury mają skłonność do zmienności, w ciągu wieków powstało wiele tysięcy rozmaitych kultywarów. Rozwijają kwiaty we wszystkich kolorach z wyjątkiem czystego błękitu i głębokiego fioletu, i w rozmaitych formach.

Róża 'The Fairy' jest odmianą okrywową, wyhodowaną przez brytyjskiego ogrodnika Johna Bentalla w 1932 roku. Jest bardzo popularna na całym świecie, a jej niewysokie krzewy o pokładających się, długich pędach, tworzą barwne kobierce pokryte drobnymi, pełnymi kwiatami w jasnoróżowym kolorze.

Sasanka alpejska jest gatunkiem typowo górskim, występującym również w Polsce. Z każdej jedwabiście owłosionej łodygi wyrasta na szczycie jeden kwiat śnieżnobiałego koloru. Ozdobne są również charakterystyczne puszyste kulki owocostanów sasanki.