Rośliny okrywowe

Jednoroczna smagliczka nadmorska jest niską rośliną tworzącą gęste poduszki obsypane drobnymi kwiatkami. Przeważnie białe, a czasami różowe albo fioletowe kwiaty smagliczki, roztaczają delikatny, miodowy zapach. Oprócz formy botanicznej, w ogrodach spotyka się liczne kultywary smagliczki nadmorskiej o różnych kolorach kwiatów.

Szczawik zajęczy jest przyjemną rośliną okrywową, która nawet w zacienionych zakątkach ogrodu potrafi zaprezentować swoje subtelne kwiatki. Jest rodzimym gatunkiem i często można go spotkać w cienistych lasach liściastych, iglastych i mieszanych. Liście szczawiku zajęczego są jadalne i można je wykorzystać do zup, sosów i sałatek.

Zimozielona trzmielina Fortune’a nosi nazwisko szkockiego botanika, który przywiózł ją z Chin do Europy. Korzenie przybyszowe (jak u bluszczu pospolitego) umożliwiają roślinie wspinanie się po murach, drzewach i ścianach. Pędy płożące się po ziemi tworzą efektowne kobierce. Liczne odmiany różnią się przede wszystkim kolorem liści.

Róża wielokwiatowa została sprowadzona do Europy z Dalekiego Wschodu pod koniec XVIII wieku i szybko stała się cennym gatunkiem o wielu odmianach. Miała wielkie znaczenie w tworzeniu nowych odmian i całej grupy róż wielokwiatowych albo rabatowych. Małe, pachnące kwiaty rozwijają się obficie na ubiegłorocznych pędach. Doskonale nadaje się do tworzenia ogrodowych kompozycji.

Impatiens walleriana jest byliną ze wschodniej, tropikalnej Afryki, gdzie rośnie w cienistych i wilgotnych miejscach. Nazwa gatunkowa nadana na cześć misjonarza Horacego Waller'a jest często dosyć nieszczęśliwie tłumaczona jako "niecierpek walleriana". Roślina jest traktowana w naszych warunkach przeważnie jako jednoroczna, chociaż może być też przezimowana w pomieszczeniu.

Tykwa pospolita jest jedną z najstarszych roślin uprawnych, a do tego wszechstronnie utalentowaną. Miąższ młodych owoców jest jadalny, zdrewniała skorupa służy do wyrobu naczyń, instrumentów muzycznych oraz fajek, a liście, nasiona i owoce są w medycynie ludowej lekarstwem. W ogrodzie może być też jednoroczną rośliną okrywową i dekoracyjną.

Ważną zaletą dąbrówki rozłogowej jest jej rodzime pochodzenie. Chociaż wyhodowano liczne odmiany o różnych kolorach liści i kwiatów, to niezmienna pozostaje odporność na mróz i łatwość uprawy tej rośliny. Jako roślina leśna, radzi sobie nawet na stanowiskach ocienionych.

Brzoza karłowata jest gatunkiem niskiego, zwykle płożącego się krzewu, rosnącego w naturalnych warunkach na obszarach tundry. Odizolowane stanowiska tej brzozy w Polsce są pozostałością polodowcową. W ogrodzie jest wytrzymałą rośliną okrywową.

Koniczyna biała byliną często spotykaną na łąkach, pastwiskach i trawnikach. Właściciele wypielęgnowanych trawników zwykle nie są jej widokiem zachwyceni. Niesłusznie, ponieważ białą koniczynę uwielbiają pszczoły i inne owady, a poza tym posiada właściwości lecznicze i jest cenną karmą dla zwierząt.

Żagwin ogrodowy nie jest gatunkiem botanicznym, ale zbiorową nazwą mieszańców pochodzących od żagwina zwyczajnego (Aubrieta deltoidea). Nazwa rodzajowa upamiętnia francuskiego malarza i botanika Claude Aubriet'a. Jest efektowną byliną, tworzącą w ogrodzie barwne kobierce.

Ziarnopłon wiosenny jest ciekawą byliną, która już wczesną wiosną prezentuje swoje złote, podobne do zawilców kwiaty. Z części korzeni tworzą się wrzecionowate bulwki. Również w kątach liści powstają po kwitnieniu bulwkowate rozmnóżki. Jako roślina ozdobna ziarnopłon wiosenny jest uprawiany w formie botanicznej oraz w szeregu odmian hodowlanych.

Każdej wiosny zawilec gajowy tworzy w naszych lasach gęste, kwiatowe dywany. Jak wiele innych roślin, które wcześnie się rozwijają, zawilec gajowy jest również geofitem i niekorzystne okresy w roku spędza pod ziemią. Dzięki tej sprytnej strategii wykorzystuje optymalnie czas, kiedy korony drzew liściastych przepuszczają do dna lasu jeszcze dużo światła. Z powodzeniem może rosnąć również w większym ogrodzie.

Późnym latem rozplenica japońska 'Hameln' prezentuje w ogrodzie pełną wdzięku urodę swoich puszystych kwiatów. Ta stara odmiana trawy ozdobnej jest bardziej zwarta od gatunku botanicznego i wcześniej rozwija kwiatostany podobne do szczotek do butelek. Lubi słońce i ciepło.

Rudbekia błyskotliwa bywa czasem mylona z jeżówką purpurową. Obie rośliny nie są jednak ze sobą blisko spokrewnione i należą do odrębnych rodzajów botanicznych. Rudbekia jest niezawodną, łatwą w uprawie byliną, która przez wiele miesięcy zapewnia w ogrodzie letni nastrój. Jej kwiaty uszczęśliwiają mnóstwo owadów dostatkiem pyłku i nektaru.

Ze swoimi kwiatami w kolorze nieba i sercowatymi liśćmi, brunnera wielkolistna jest w ogrodzie idealną rośliną okrywową. Nazwa rodzajowa upamiętnia szwajcarskiego przyrodnika Samuela Brunner'a. Forma kwiatów przypomina o pokrewieństwie brunnery z niezapominajką. Kaukaska niezapominajka trafiła do europejskich ogrodów na początku XIX wieku.

Lobelia przylądkowa, w naszych warunkach uprawiana jako roślina jednoroczna, kwitnie w ogrodzie niezmordowanie przez wiele miesięcy. Gęste kobierce kwiatów rozwijają się zarówno na kwiatowych rabatach, jak i w pojemnikach na balkonie i tarasie. Lobelia przylądkowa efektownie wygląda w towarzystwie pelargonii albo nasturcji.

Werbena ogrodowa jest ogólną nazwą licznej grupy odmian wyhodowanych z mieszańców tropikalnych, południowoamerykańskich gatunków werben. Subtelne, kolorowe kwiaty na tle soczystej zieleni liści tworzą z każdej werbeny ogrodowej niekwestionowaną gwiazdę każdego słonecznego balkonu i tarasu.

Kocanki włochate rosną w swojej południowoafrykańskiej ojczyźnie jako krzewinki albo półkrzewy. Ze względu na brak odporności na mróz, w naszych warunkach są zwykle uprawiane jako rośliny jednoroczne. Oprócz formy botanicznej o srebrzyście owłosionych liściach spotyka się kultywary różniące się wielkością i kolorem liści.

Mozga trzcinowata jest nadwodną trawą rodzimego pochodzenia, której szerokie liście i efektowne wiechy kwiatów mogą być ozdobą ogrodu. Lubi tereny wilgotne i podmokłe, ale radzi sobie też na glebie umiarkowanie wilgotnej. W ogrodowej uprawie spotyka się kultywary o paskowanych liściach.

Pióropusznik strusi jest krajową paprocią o silnych kłączach i podziemnych rozłogach. Nazwa rodzajowa upamiętnia włoskiego fizyka Carlo Matteucci. Bardzo duże pióropusze liści stanowią efektowną ozdobę w ogrodzie. Liście zasuszone jesienią utrzymują się do końca zimy.

Wiechlina łąkowa jest byliną z podziemnymi rozłogami rodzimego pochodzenia. Jest odporna na trudne warunki siedliskowe oraz niskie temperatury. W ogrodzie może być wykorzystywana do tworzenia trawników, naturalnych łąk i kompozycji.

Suchodrzew chiński jest zimozielonym krzewem o niskim, krzaczastym pokroju. Pochodzi z chłodnych lasów Chin i jest krewnym znajomej krzewuszki albo jagody kamczackiej. Doskonale nadaje się do roli rośliny okrywowej, można też tworzyć z niego niskie formowane żywopłoty.