Ogród leśny

Turzyca japońska jest długowieczną byliną o dekoracyjnych liściach. Tworzy niewysokie półkuliste kępy, nad którymi wznoszą się do późnej jesieni żółtobrązowe kłosy. Oprócz formy botanicznej tej turzycy istnieją kultywary o barwnych liściach. Szczególnie nadaje się do obsadzania ogrodowych zbiorników wodnych.

Jarząb mączny jest gatunkiem rosnącym dziko w Tatrach i Pieninach. Ze względu na pokrój i efektowne srebrzystoszare zabarwienie liści jest chętnie sadzonym drzewem ozdobnym. Czerwone owoce z mączystym miąższem stanowią ogrodową dekorację oraz pokarm dla ptaków.

Przywieziony z Ameryki Północnej łubin trwały stał się bardzo popularną rośliną ogrodową. Liczne kultywary tej byliny kwitną we wszystkich kolorach tęczy. Forma botaniczna ma zwykle kwiaty fioletowoniebieskie z białym żagielkiem. Łubin trwały ma skłonność do dziczenia i często jest spotykany na polanach leśnych i przydrożach.

Gajowiec żółty albo jasnota gajowiec to rodzimego pochodzenia bylina spotykana często w liściastych lasach. Ze względu na obficie rozwijające się żółte kwiaty i dekoracyjne liście, roślina jest sadzona również w ogrodach. Doskonale sprawdza się jako bylina okrywowa pod koronami drzew.

Tojeść kropkowana jest byliną od dawna zadomowioną u nas i spotykaną w wilgotnych zaroślach i nad brzegami wód. Jest uprawiana w ogrodach ze względu na efektowne, zebrane w górnej części łodygi żółte kwiaty. Nazwa rodzajowa odnosi się do greckiego wodza Lysimachosa (Lizymacha), diadocha Aleksandra Wielkiego, który według legendy jako pierwszy odkrył tę roślinę.

Jasnota plamista jest rodzimego pochodzenia byliną z podziemnymi rozłogami. Od niemal identycznej jasnoty białej różni się kolorem kwiatów. W przeciwieństwie do podobnej jasnoty purpurowej warga kwiatu tego gatunku jest charakterystycznie plamista - stąd epitet gatunkowy. Jest rośliną miododajną.

Modrzew japoński jest bliskim krewnym modrzewia europejskiego, zadomowionym na japońskiej wyspie Honsiu. Epitet gatunkowy upamiętnia Engelberta Kaempfer'a (1651-1716), niemieckiego przyrodnika i podróżnika. W uprawie ogrodowej, oprócz formy botanicznej, można spotkać rozmaite kultywary modrzewia japońskiego.

Ten pochodzący z Dalekiego Wschodu podgatunek klonu tatarskiego zachwyca ognistą barwą jesiennych liści. Tworzy szeroką, rozłożystą koronę; czasem przybiera formę krzewiastą. Owoce-skrzydlaki przyjmują z czasem barwę czerwoną i długo stanowią ozdobę drzewa.

Złotlin japoński jest niewysokim krzewem ogrodowym, który efektowny wygląd potrafi zachować przez cały rok. Zimą ozdobę stanowią połyskliwe, jasnozielone pędy, wiosną złote kwiaty, a latem intensywnie zielone liście, przebarwiające się jesienią na żółty kolor. W uprawie spotyka się botaniczną formę złotlinu z pojedynczymi kwiatami oraz odmiany hodowlane o kwiatach pełnych. Botaniczna nazwa Kerria pochodzi od nazwiska Williama Kerr'a, ogrodnika z Kew Gardens.

Wiciokrzew zaostrzony jest szybkorosnącym pnączem o drobnych, zimozielonych liściach i pachnących, rurkowatych kwiatach. Po długim okresie kwitnienia dojrzewają fioletowoczarne owoce. Doskonale nadaje się na zielone parawany oraz osłony ścian i ogrodzeń.

Wiciokrzew japoński jest pnączem z Dalekiego Wschodu o cienkich pędach i częściowo zimozielonych liściach. Białe, mocno aromatyczne kwiaty, z czasem stają się żółte. Późną jesienią ozdobę stanowią ciemnofioletowe owoce. Bez podpór może pełnić rolę rośliny okrywowej.

Długosz królewski jest rodzimą paprocią, chociaż rzadko spotykaną w naturze. Rośnie na bagnistych łąkach i torfowiskach, czasem w wilgotnych lasach. Należy do najpiękniejszych i najwyższych krajowych paproci. Stanowi szczególną ozdobę cienistych i podmokłych ogrodowych zakątków.

Ostrokrzew kolczasty to zimozielony krzew o kłujących liściach i dekoracyjnych owocach. Ponieważ jest rośliną dwupienną, jaskrawoczerwone owoce zdobią przez całą zimę gałązki tylko żeńskich egzemplarzy. Występujący naturalnie w cieplejszych regionach Europy, osiąga wiek do 300 lat.

Czarne jagody zbierane prosto z krzaczka są nie tylko bardzo smaczne, ale i zdrowe. Borówki uprawiane w ogrodach są zwykle odmianami borówki wysokiej. Ta krewniaczka naszej borówki czarnej dorasta do 2,5 m wysokości i ma znacznie większe owoce. Kto jednak może stworzyć na swojej działce warunki zbliżone do leśnych, może z powodzeniem delektować się latem świeżymi jagodami czernicy. Krzewinka z białoróżowymi kwiatami, a potem zmieniającymi barwę owocami - od zielonych, przez czerwone do prawie czarnych - przez cały sezon wygląda bardzo dekoracyjnie.

Odmiana 'Polana' maliny właściwej została wyhodowana pod koniec ubiegłego wieku przez polskich ogrodników. Malina 'Polana' powtarza owocowanie, to znaczy, że wiosną z dolnych odcinków pędów wyrastają nowe przyrosty z kwiatami, a owoce dojrzewają na przełomie czerwca i lipca, latem zaś kwiaty tworzą się na pędach jednorocznych i owoce można zbierać od połowy sierpnia aż do listopada. Jest odporna na choroby i łatwa w uprawie.

Sośnica japońska jest zimozielonym drzewem, jedynym żyjącym przedstawicielem swojej rodziny. Występuje endemiczne tylko w Japonii. Długie igły mają charakterystyczne, piętrowe ułożenie na pędach. Pewną wadą jest niezupełna mrozoodporność drzewa w naszych warunkach.

Sosna karłowa jest wolno rosnącym krzewem iglastym z igłami zebranymi po 5 na krótkopędzie. Ma pokrój kosodrzewiny. Jest odporna na mróz i wykazuje niskie wymagania siedliskowe. Do wzrostu potrzebuje stanowiska w pełnym słońcu.

Jodła Frasera występuje naturalnie tylko na ograniczonym obszarze gór Allegheny we wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Jest bardzo podobna do jodły balsamicznej i podobnie jak ona pełni często rolę choinki bożonarodzeniowej. Doskonale nadaje się do tworzenia kompozycji z innymi drzewami w naszych ogrodach.

Przywarka japońska jest pochodzącym z Japonii pnączem leśnym, które rosnąc bez podpory, może stać się oryginalną rośliną okrywową. Nieco dziwna nazwa gatunkowa hydrangeoides, oznaczająca „jak hortensja", została nadana roślinie, która po raz pierwszy została opisana jako należąca do rodzaju Schizophragma.

Żywe egzemplarze metasekwoi chińskiej odkryto dopiero w 1941 roku w niedostępnych okolicach chińskiej prowincji Syczuan. Pierwsze nasiona tego endemicznego gatunku, uważanego za żywą skamienielinę, dotarły do Europy sześć lat później. Ze względu na dużą odporność na mróz, drzewo może być uprawiane również w naszych ogrodach, a na dodatek dobrze toleruje warunki miejskie.

Wiciokrzew tatarski jest zadomowionym u nas krzewem pochodzącym z zachodniej Syberii i środkowej Azji. Wiosną wyróżnia się bogactwem białych albo białoróżowych kwiatów, chętnie odwiedzanych przez owady. Dojrzewające latem niewielkie, czerwone jagody stanowią pożywienie dla ptaków.

Tulipanowiec amerykański, przedstawiciel rodziny magnoliowatych, należy do najpiękniejszych drzew ogrodowych. Sprowadzony w 1663 roku do Europy, budzi wciąż zachwyt oryginalnymi kwiatami przypominającymi kształtem i wielkością kwiaty tulipana oraz liśćmi podobnymi do egzotycznych motyli.