Ogród leśny

Ciemiernik cuchnący jest zimozieloną byliną, która w Polsce nie występuje dziko i jest spotykana tylko w ogrodach. Bardzo dekoracyjne są ciemnozielone, skórzaste liście, a główną atrakcję ciemiernika stanowią rozwijające się bardzo wcześnie jasnozielone kwiaty. Nazwa gatunkowa pochodzi od niezbyt przyjemnego zapachu całej rośliny.

Ciemiernik wschodni jest byliną pochodzącą z Turcji i Kaukazu. W ogrodzie stanowi atrakcję ze względu na zimozielone liście i bardzo wcześnie rozwijające się dzwonkowate kwiaty. W uprawie spotyka się częściej odmiany hybrydowe niż formę botaniczną ciemiernika wschodniego.

Berberys 'Orange Ice' jest polską odmianą berberysu Thunberga o zwartym, kolumnowym pokroju i powolnym wzroście. Pomarańczowomiedziane liście krzewu jesienią przebarwiają się w intensywnych odcieniach czerwieni i pomarańczu. Ozdobę stanowią też drobne, czerwone owoce dojrzewające we wrześniu.

Bluszcz irlandzki jest zimozielonym pnączem i podobnie jak bluszcz pospolity wspina się na duże wysokości - drzewa, skały i budynki - przy pomocy korzeni przybyszowych. Doskonale nadaje się do obsadzania cienistych i półcienistych miejsc w ogrodzie, jednak do kwitnienia potrzebuje dostępu do słońca. W naszych warunkach nie jest całkowicie odporny na mróz.

Pierwiosnek bezłodygowy jest rodzimym gatunkiem, który w stanie dzikim został uznany za wymarły, ale dużą popularnością cieszy się w uprawie ogrodowej. Jako niska, wcześnie zakwitająca bylina, pierwiosnek bezłodygowy nadaje się doskonale zarówno na rabaty i obrzeża sadzawek, jak i do skrzynek na balkonie lub tarasie. Kwiaty formy botanicznej mają kolor jasnożółty.

Nieregularna, szeroka korona i pokrzywiony pień dębu korkowego wyglądają bardzo malowniczo, niczym dzieło sztuki. W naszych warunkach drzewo rośnie bardzo powoli i dlatego przez długi czas może stanowić ozdobę również tarasu albo ogrodu zimowego. Wytrzymuje spadki temperatury do -21 stopni.

Rannik zimowy jest bulwiastą byliną z rodziny jaskrowatych, która w Polsce jest uprawiana w ogrodach, a czasem dziczeje. Jest jednym z pierwszych zwiastunów wiosny i doskonale pasuje do krokusów i przebiśniegów, z którymi tworzy z czasem gęste dywany kwiatów. Występuje w uprawie w kilku odmianach, różniących się odcieniem kwiatów i wypełnieniem.

'Fastigiata' jest odmianą kolumnową grabu pospolitego, wywodzi się z Niemiec i cieszy się dużą popularnością w ogrodowej uprawie od drugiej połowy XIX wieku. Strzelista i smukła korona nie wymaga formowania. Ta odmiana grabu zachowuje w pełni mrozoodporność i małe wymagania gatunku botanicznego.

Śnieżyca wiosenna, bylina cebulowa rodzimego pochodzenia, bywa czasem mylona z częściej uprawianą w ogrodach śnieżyczką przebiśnieg. Ogólny pokrój roślin jest podobny, jednak łatwo można odróżnić przebiśnieg po odmiennej budowie kwiatu - ma on koronę złożoną z dwóch okółków, przy czym zewnętrzny jest wyraźnie podzielony na trzy stosunkowo wąskie płatki.

Tawlina jarzębolistna to silnie rozrastający się krzew pochodzący z północno-wschodniej Azji, u nas sadzony jako roślina ogrodowa już od połowy XVIII wieku. Główną ozdobą tawliny jarzębolistnej są białe kwiaty zebrane w wydłużone wiechy na końcach pędów. Zmienność kolorów wykazują liście krzewu: rozwijające się są różowopomarańczowe, później jasnozielone, a jesienią przebarwiają się na odcienie żółci.

Świerk biały tworzy regularną, stożkową koronę i pokrojem przypomina świerk kłujący. Igły ma sinozielone z woskowym nalotem. Poza formą botaniczną występuje wiele odmian hodowlanych, które są rozmnażane przez szczepienie. Jest odporny na mróz, suszę i wiatry. W swojej ojczyźnie tworzy lasy, u nas natomiast nadaje się doskonale do kompozycji ogrodowych.

Orlica pospolita jest rodzimym gatunkiem paproci, spotykanym często zwłaszcza w widnych lasach sosnowych. Z grubego kłącza wyrastają bardzo duże, niezimujące liście. Trójkątna w zarysie, zwykle trzykrotnie pierzasta blaszka liściowa jest ustawiona mniej więcej poziomo. Roślin jest trująca z wyjątkiem kłączy i bardzo młodych, przetworzonych liści.

Kopytnik pospolity jest rodzimego pochodzenia byliną kłączową, spotykaną w wilgotnych i cienistych lasach. Polska nazwa rodzajowa odnosi się do nerkowatego kształtu liści, przypominającego odcisk końskiego kopyta. Znosi nawet silne ocienienia i doskonale nadaje się do okrywania powierzchni ogrodowej pod drzewami.

Buk pospolity 'Purpurea Tricolor' jest odmianą o efektownym zabarwieniu liści. W ciągu sezonu zmieniają wielokrotnie kolor od różowego wiosną przez brunatnozielony do żółtego i brązowego jesienią. Po opadnięciu liści ozdobę stanowi gładki, szary pień drzewa. Doskonale nadaj się do tworzenia kompozycji kolorystycznych w dużym ogrodzie.

Dzwonek skupiony jest byliną rodzimego pochodzenia, spotykaną w widnych lasach i zaroślach. Jasnofioletowe dzwonki kwiatów zebrane w kwiatostan na szczycie łodygi, stanowią ozdobę letniego ogrodu. Istnieją odmiany dzwonka skupionego o kwiatach białych albo ciemnofioletowych.

Kolczurka klapowana jest jednoroczną rośliną pnącą, która wytwarza bardzo oryginalne i dekoracyjne owoce. Są one pękate. pokryte miękkimi kolcami i można je wykorzystać do rozmaitych ozdób. Ze względu na łatwość rozprzestrzeniania się w środowisku naturalnym i wypieranie rodzimych gatunków, kolczurka klapowana jest uznana za roślinę inwazyjną, a jej uprawa wymaga zachowania ostrożności.

Cedr himalajski wyrasta w swojej ojczyźnie na ogromne, malownicze drzewo. W naszych warunkach osiąga znacznie mniejsze rozmiary, a jego uprawa jest możliwa tylko w najcieplejszych regionach Polski.

Modrzewnica pospolita jest zimozieloną krzewinką rodzimego pochodzenia, rosnącą na torfowiskach razem z żurawiną. Ozdobę rośliny stanowią srebrzyste liście i różowe kwiaty. Skórzaste liście modrzewnicy przypominają liście rozmarynu, jednak w przeciwieństwie do niego zawierają trujące substancje.

Wiąz polny jest nizinnym gatunkiem występującym na całym terenie Polski. Wyrasta na okazałe drzewo, tworząc liczne odrosty od korzeni i pnia. Ozdobę stanowią asymetryczne w nasadzie liście, które długo pozostają zielone i późno opadają.

Orzech czarny jest bliskim krewnym orzecha włoskiego i atrakcyjnym drzewem ogrodowym. Do Europy został sprowadzony z Ameryki Północnej już w XVII wieku, jednak w Polsce jest raczej mało znany. Zielona skórka opadłych z drzewa owoców przybiera z czasem czarny kolor, a pod grubą i twardą skorupą kryją się jadalne orzechy, ale małe, twarde i łatwo się psujące; pod względem smaku ustępują orzechom włoskim.

Dławisz okrągłolistny jest ozdobnym pnączem z tropikalnej Azji, sprowadzonym do Polski pod koniec XIX wieku. Główną dekorację stanowią jaskrawoczerwone osnówki nasion w pękających żółtawych torebkach. Silnie rosnące pnącze jest w stanie całkowicie pokryć koronę małego drzewa i zdusić je, do czego nawiązuje nazwa rodzajowa.

Kokoryczka wonna należy do bylin rodzimego pochodzenia, która potrafi efektownie ozdobić nie tylko zacienione zakątki ogrodu. Na grubych kłączach rośliny pozostają ślady po obumarłych pędach przypominające odciski pieczęci, dlatego m.in. Szwedzi, Niemcy i Anglicy nazywają kokoryczkę "pieczęcią króla Salomona".