Rośliny liściaste

Pietruszka naciowa jest odmianą pietruszki zwyczajnej, która od wieków stanowi ważną przyprawę kuchenną. W przeciwieństwie do pietruszki korzeniowej rozwija głównie nadziemną część, a liście pozyskuje się w miarę dorastania. Pęd kwiatostanowy i nasiona tworzy w drugim roku wegetacji.

Pigwa pospolita forma gruszkowata, potocznie nazywana pigwą gruszkową, nie jest wbrew pozorom żadną krzyżówką pigwy z gruszą. Jest to po prostu grupa odmian wyróżniających się formą owoców przypominającą gruszki. Odmiany o okrągłych owocach nazywane są pigwą jabłkową.

Rzęsa drobna jest rodzimą byliną wodną, należącą do najmniejszych roślin zielnych. Rozmnaża się wegetatywnie bardzo szybko poprzez rozgałęzienia, które z czasem stają się samodzielnymi roślinami. W ogrodowych oczkach wodnych rzęsa jest nie tylko rośliną ozdobną i pokarmem dla ryb, ale pełni również funkcję oczyszczania wody.

Granat właściwy jest krzewem albo niewielkim drzewem uprawianym na Bliskim Wschodzie w celach kulinarnych i leczniczych już od tysięcy lat. Nazwa rodzajowa wywodzi się z łacińskiego puniceus = "punicki (fenicki)", co sugeruje miejsce pochodzenia, a gatunkowa od granum = "ziarna, nasiona" i odnosi się do wielkiej liczby nasion w owocach. W naszych warunkach granat nadaje się tylko do uprawy doniczkowej.

Zwartnica, błędnie kojarzona z południowoafrykańskim amarylisem, jest niezwykle efektowną rośliną doniczkową. Na szczycie pustego w środku pędu kwiatowego pojawia się dwa do czterech dużych, lejkowatych kwiatów. Uprawiana jest hybryda, której odmiany mogą mieć rozmaite kolory, wielkość i formę.

Pelargonia afrykańska, podobnie jak wiele jej kuzynek, posiada dekoracyjne kwiaty i liście. Spośród innych pelargonii wyróżnia się właściwościami leczniczymi. Mieszkańcy Afryki Południowej od wieków stosują tę roślinę w medycynie ludowej na liczne choroby i dolegliwości.

Swoim naturalnym, subtelnym urokiem goździk kropkowany podbija ogrody skalne oraz wzorowane na naturalnych. Tworzy gęste kobierce, a jego niewielkie, jaskrawe kwiaty są zebrane w luźne kwiatostany. W ogrodach znajduje różnorodne zastosowanie, również jako roślina okrywowa.

Starzec zwyczajny pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego ale doskonale zadomowił się w naszych warunkach klimatycznych. Rozwija się jako roślina jednoroczna, ale również dwuletnia i wtedy kwitnie praktycznie przez cały rok. Chociaż na pastwiskach i łąkach jest niepożądany ze względu na właściwości trujące, to w ogrodzie prezentuje swoją oryginalną, naturalną urodę.

To egzotyczne pnącze oprócz efektownych kwiatów odznacza się oryginalnymi liśćmi w formie serca. Zielone serca hoi doskonale nadają się na walentynkowy prezent zamiast róży. Nazwa gatunkowa rośliny upamiętnia irlandzkiego botanika Arthura Kerr'a.

Ostrokrzew kolczasty to zimozielony krzew o kłujących liściach i dekoracyjnych owocach. Ponieważ jest rośliną dwupienną, jaskrawoczerwone owoce zdobią przez całą zimę gałązki tylko żeńskich egzemplarzy. Występujący naturalnie w cieplejszych regionach Europy, osiąga wiek do 300 lat.

Lilia biała jest jedną z najdłużej uprawianych roślin ozdobnych. Symbolizowała czystość duchową i grację już w starożytności, a w Biblii wymieniana jest kilkanaście razy. Wysoka bylina z okazałymi, śnieżnobiałymi kwiatami i pięknym zapachem jest ozdobą każdego ogrodu. Tworzy efektowne kompozycje innymi bylinami.

Koleus Blumego jest tropikalną byliną, która w odróżnieniu od większości roślin zawdzięcza swoją niesłabnącą od lat popularność nie efektownym kwiatom, ale niezwykle kolorowym liściom. Uprawiany jako roślina ozdobna jest zwykle kultywarem, a nie czystym gatunkiem botanicznym. Szybko rośnie, jest odporny na szkodniki i wybacza swojemu opiekunowi wiele błędów.

Chociaż kuklik rozesłany jest niską byliną, to w swojej rodzinie ma nie tylko róże, ale również na przykład pigwę, jabłoń i głogi. W naturze zasiedla obszary wysokogórskie, dlatego w Polsce można go spotkać tylko w Tatrach. Ozdobę rośliny po przekwitnieniu stanowią puszyste owocostany.

Niebieskie zabarwienie liści sprawia, że kostrzewa sina jest bardzo efektowną ozdobą ogrodów skalnych i stepowych. Niezwykle atrakcyjna i mało wymagająca trawa tworzy gęste, kuliste kępy. Wyhodowano liczne odmiany kostrzewy sinej o liściach niebieskich, srebrzystych, stalowych, a nawet złotożółtych. Doskonale sprawdza się w kompozycjach z odpornymi na suszę roślinami, jak rozchodniki, rojniki, posłonki i niektóre goździki.

Kostrzewa czerwona występuje w formie kępowej albo rozłogowej, tworząc gęste dywany. Poza przeznaczeniem praktycznym do obsiewania pastwisk i łąk ten gatunek trawy w licznych odmianach może też pełnić funkcję dekoracyjną w parkach i ogrodach. Kostrzewa czerwona nadaje się do tworzenia trawników ozdobnych i rekreacyjnych, a także brać udział w rozmaitych kompozycjach.

Czarne jagody zbierane prosto z krzaczka są nie tylko bardzo smaczne, ale i zdrowe. Borówki uprawiane w ogrodach są zwykle odmianami borówki wysokiej. Ta krewniaczka naszej borówki czarnej dorasta do 2,5 m wysokości i ma znacznie większe owoce. Kto jednak może stworzyć na swojej działce warunki zbliżone do leśnych, może z powodzeniem delektować się latem świeżymi jagodami czernicy. Krzewinka z białoróżowymi kwiatami, a potem zmieniającymi barwę owocami - od zielonych, przez czerwone do prawie czarnych - przez cały sezon wygląda bardzo dekoracyjnie.

Wiśnia osobliwa powstała jako naturalna hybryda wiśni pospolitej (Prunus cerasus) i wiśni karłowatej (Prunus fruticosa). Odmiana hodowlana o nazwie 'Umbraculifera' jest szczepiona zwykle na pniu czereśni ptasiej (Prunus avium). Niezwykłą cechą wiśni osobliwej 'Umbraculifera' jest wyjątkowo gęsta i regularna korona, która powstaje samoczynnie bez wysiłku ogrodnika. Wiosną korony wiśni zamieniają się w białe kwiatowe kule.

Odmiana wiśni japońskiej 'Kanzan' cieszy się wielką popularnością w Europie, natomiast mało znana jest w Japonii. Ma charakterystyczną koronę w formie odwróconego stożka, a jej kwiaty są duże, pełne i ciemnoróżowe. Ze względu na kolor i wygląd kwiatów, Prunus serrulata 'Kanzan' bywa nazywana "goździkową wiśnią".

Wiśnia ptasia jest uprawiana w licznych odmianach jako drzewo owocowe. Jadalne pestkowce w różnych kolorach są potocznie nazywane czereśniami. Forma dzika trześni jest sadzona w ogrodach ze względu na dekoracyjne kwiaty, ciekawy pokrój drzewa oraz dostarczanie pokarmu ptakom. Łacińskie "avium" w nazwie znaczy "ptak" i ma związek z ulubionymi przez ptaki owocami wiśni ptasiej.

Lucerna siewna jest byliną o fioletowych, podobnych do koniczyny główkach kwiatów i również trójlistkowymi liśćmi. Uprawiana już w starożytnej Persji na paszę dla zwierząt, lucerna siewna rozprzestrzeniła się na całą Europę. W ogrodzie jest cennym składnikiem łąk kwietnych i źródłem pokarmu dla owadów.

Odmiana 'Polana' maliny właściwej została wyhodowana pod koniec ubiegłego wieku przez polskich ogrodników. Malina 'Polana' powtarza owocowanie, to znaczy, że wiosną z dolnych odcinków pędów wyrastają nowe przyrosty z kwiatami, a owoce dojrzewają na przełomie czerwca i lipca, latem zaś kwiaty tworzą się na pędach jednorocznych i owoce można zbierać od połowy sierpnia aż do listopada. Jest odporna na choroby i łatwa w uprawie.

Krzyżowanie gatunków w obrębie rodzaju botanicznego jest możliwe i wynikiem takiego zabiegu jest hybryda maliny właściwej (Rubus idaeus) z jeżyną krzewiastą (Rubus fruticosus) - nazywana malinojeżyną. Angielska nazwa tayberry albo niemiecka Taybeere pochodzi od rzeki Tay, płynącej w pobliżu szkockiego Dundee, gdzie sześćdziesiąt lat temu wyhodowano malinojeżynę.