Rośliny liściaste

Brzoskwinia 'Inka' jest polską odmianą brzoskwini zwyczajnej o dużych owocach i dobrej odporności na mróz. Najlepiej rośnie w cieplejszych regionach kraju, gdzie nie zagrażają jej przymrozki w okresie kwitnienia. Ozdobę brzoskwiniowego drzewa stanowią duże, różowe kwiaty.

Stephania pierrei jest rosnącą w Wietnamie, Kambodży i Tajlandii bulwiastą byliną, która uprawiana u nas w doniczkach nie doczekała się jeszcze żadnej polskiej nazwy. Okrągłe tarczki liści tej rośliny bardzo przypominają liście pilei peperomiowatej, z którą jedna nie jest spokrewniona. W medycynie wietnamskiej jest stosowana do leczenia depresji, bezsenności i niektórych zaburzeń psychicznych. Zamiast poprawnej nazwy botanicznej Stephania pierrei, często używana jest nazwa Stephania erecta.

Tawlina jarzębolistna to silnie rozrastający się krzew pochodzący z północno-wschodniej Azji, u nas sadzony jako roślina ogrodowa już od połowy XVIII wieku. Główną ozdobą tawliny jarzębolistnej są białe kwiaty zebrane w wydłużone wiechy na końcach pędów. Zmienność kolorów wykazują liście krzewu: rozwijające się są różowopomarańczowe, później jasnozielone, a jesienią przebarwiają się na odcienie żółci.

Pochodzące z południowej Azji mangowe drzewo jest najważniejszym owocem w Indiach, a jego uprawa liczy tam już 4000 lat. W naturalnych, tropikalnych warunkach mango dorasta do 30 m; u nas może rosnąć tylko w doniczkach i osiąga wysokość do 3 m. Nawet jeśli nie uda się w mieszkaniu doprowadzić do jego kwitnienia, to na pewno wyrośnie efektowne, zimozielone, egzotyczne drzewko.

Agawa amerykańska jest meksykańską byliną, która w naszych warunkach jest uprawiana jako roślina doniczkowa. Chociaż na kwitnienie agawy nie trzeba czekać aż sto lat, jak kiedyś wierzono, to jednak ta monokarpiczna roślina rozwija kwiaty tylko raz w życiu. Ozdobę stanowią efektowne, zebrane w rozetę liście.

Dischidia okrągłolistna jest epifitycznym, sukulentowym pnączem z deszczowych lasów Dalekiego Wschodu. Na długich pędach tworzy ustawione parami, naprzeciwlegle, okrągłe liście, które są pękate pośrodku i mogą przypominać małe naczynie na wino. Nazwa rodzajowa pochodzi od greckich słów dis = "dwa" i askidia, liczba mnoga od askidion = "mały bukłak". Łaciński epitet gatunkowy nawiązuje do nummus = "przypominający monetę". Roślina jest spokrewniona z hoją i barwinkiem.

Kluzja różowa jest oryginalną rośliną tropikalną, która rozpoczyna wzrost jako epifit, a z czasem wytwarza korzenie sięgające ziemi, usamodzielnia się i rośnie jako niewielkie drzewo. Jest często mylona z kluzją większą (Clusia major). Nazwa rodzajowa upamiętnia francusko-holenderskiego botanika Charlesa de l’Écluse (Carolus Clusius). W naszych warunkach kluzję można uprawiać tylko w pomieszczeniu. 'Princess' jest jedną z częściej spotykanych odmian kluzji różowej.

Hebe Andersona jest zimozielonym krzewem z Nowej Zelandii, który późnym latem staje się prawdziwą gwiazdą pośród ogrodowych roślin. Duże, efektowne kwiatostany rozwija od lipca do października. Ze względu na słabą odporność na mróz, hebe Andersona wymaga w naszych warunkach zimowania w jasnym pomieszczeniu.

Rdest japoński sprowadzony do Europy na początku XIX wieku jako roślina ozdobna znalazł bardzo korzystne dla siebie warunki i szybko stał się gatunkiem inwazyjnym, wypierającym gatunki rodzime. Posiada efektowne kwiatostany, które rozwijają się późnym latem i stanowią cenne źródło pożywienia dla owadów. W Chinach i Japonii jest wykorzystywany jako roślina lecznicza.

Trytoma groniasta jest południowoafrykańską byliną, która wielokrotnie zmieniała swoją przynależność do rodzaju botanicznego, aby ostatecznie znaleźć się w Kniphofia, nazwanym tak na cześć niemieckiego botanika Johannesa Kniphof'a. Na początku XIX wieku roślina pod nazwą Trytoma uvarii zyskała dużą popularność w Europie i tym można tłumaczyć używanie tej nazwy również dzisiaj. Oryginalne kwiatostany trytomy groniastej wprowadzają do ogrodu powiew egzotyki.

Pochodząca z Peru cyklantera stopowa jest jednorocznym pnączem spokrewnionym z ogórkiem i dynią. Przez Inków była uprawiana jako warzywo już przed setkami lat. Owoce cyklantery są jadalne i lecznicze. Uprawa tej mało znanej u nas rośliny jest podobna jak uprawa popularnych ogórków.

Róża 'Chopin' jest odmianą róży wielkokwiatowej, została wyhodowana w Polsce w 1980 r. jako hybryda odmian 'Crepe de Chine' i 'Peer Gynt'. Sztywne, grube i proste pędy wieńczą duże i efektowne, białokremowe kwiaty. Zakwita w połowie czerwca i powtarza kwitnienie w drugiej połowie lata, zachowując niezwykły urok aż do późnej jesieni.

Trzęślica modra, kępkowa trawa o szarozielonych liściach, nie ma wprawdzie wartości użytkowej w rolnictwie, ale za to z powodzeniem pełni funkcję dekoracyjną w ogrodzie. Metrowej długości liście przebarwiają się jesienią na kolor żółtopomarańczowy, a kwiatostany wznoszą się nad kępą trawy brunatnofioletowymi wiechami. Wprowadzają do ogrodu pełen naturalności urok.

Firletka kwiecista cieszy się w ogrodzie dużą sympatią dzięki karminowoczerwonym kwiatom i oryginalnej szarozielonej barwie łodyg i liści pokrytych gęstym kutnerem. Jej ojczyzną są skaliste zbocza i zarośla w południowej Europie. Pierwotna nazwa rodzajowa Lychnis znaczyła z greckiego "lampa" i nawiązywała do wyrabianych z jej filcowatych liści knotów do lamp.

Południowoafrykański szparag pierzasty ma liście podobne do paproci i często jest mylnie nazywany paprotką. Te rośliny nie są w żaden sposób ze sobą spokrewnione, a szparag nawet w mieszkaniu zakwita, tworząc efektowne, czerwone jagody. Szparag pierzasty zyskał popularność jako roślina ozdobna pod koniec XIX wieku.

Orlica pospolita jest rodzimym gatunkiem paproci, spotykanym często zwłaszcza w widnych lasach sosnowych. Z grubego kłącza wyrastają bardzo duże, niezimujące liście. Trójkątna w zarysie, zwykle trzykrotnie pierzasta blaszka liściowa jest ustawiona mniej więcej poziomo. Roślin jest trująca z wyjątkiem kłączy i bardzo młodych, przetworzonych liści.

Judaszowiec chiński przypomina wyglądem swojego kanadyjskiego krewnego, ma jednak nieco większe kwiaty i strąki, i jest mniej odporny na mróz. Fioletowoczerwone kwiaty wyrastają nie tylko na gałęziach, ale i bezpośrednio na pniu. Stanowi bardzo efektowną ozdobę wiosennego ogrodu.

Jaskier polny jest rośliną jednoroczną (czasem dwuletnią) zasiedlającą ugory, nieużytki i łąki. Można go pomylić z częściej spotykanym jaskrem ostrym i innymi dziko rosnącymi jaskrami. Nie tworzy rozłogów, tylko mocny system korzeniowy. Rozwija latem jasne, cytrynowożółte kwiaty.

Żylistek wysmukły jest niewielkim krzewem dalekowschodniego pochodzenia, który w okresie kwitnienia stanowi atrakcję każdego ogrodu. W maju rozwija kwiatostany białych, pachnących kwiatów. Nadaje się szczególnie do małych ogrodów.

Kopytnik pospolity jest rodzimego pochodzenia byliną kłączową, spotykaną w wilgotnych i cienistych lasach. Polska nazwa rodzajowa odnosi się do nerkowatego kształtu liści, przypominającego odcisk końskiego kopyta. Znosi nawet silne ocienienia i doskonale nadaje się do okrywania powierzchni ogrodowej pod drzewami.

Gorczyca biała jest zadomowioną u nas od XVII wieku jednoroczną rośliną z Europy Południowej. Dawniej uprawiana jako roślina oleista, obecnie dostarcza nasion do wyrobu przypraw i musztardy. Ze względu na delikatny urok jasnozłotych kwiatów, gorczyca biała może pełnić rolę dekoracji w ogrodzie.

Złotokap pospolity oczarowuje wiosną bogactwem długich gron złocistożółtych kwiatów. Rośnie jako duży krzew, a czasem jako niewysokie drzewo. Jedyną wadą jest zawartość silnie trujących alkaloidów we wszystkich częściach rośliny.