Rośliny o ciekawym pokroju

Wiesiołek dwuletni trafił do Europy z Ameryki Północnej na początku XVII wieku jako roślina ozdobna. Tak bardzo zadomowił się na naszym kontynencie, że wiele osób uważa go za gatunek rodzimy. Botaniczna nazwa rodzajowa pochodzi od greckich słów "oino" (wino) i "ther" (zwierzę), jako że według dawnych wierzeń wiesiołek zwilżony winem miał zapewniać szczęście podczas polowania.

Dziewanna drobnokwiatowa w pierwszym roku rozwija tylko okazałą rozetę liści, natomiast wysoki pęd zakończony długim kwiatostanem pojawia się dopiero w drugim roku. Jest prawdziwym magnesem dla owadów, a długi okres kwitnienia zapewnia im pożywienie przez wiele tygodni. Dziewanna może być atrakcją w ogrodzie oraz rośliną leczniczą.

Szczaw zwyczajny jest rodzimą byliną o raczej rzadko spotykanym rozwoju dwupiennym. To oznacza, że kwiaty żeńskie i męskie rozwijają się oddzielnie na dwóch roślinach. Zawierające kwas szczawiowy liście są jadalne i używane do zup, sosów i sałatek.

Pochodzący z Gór Skalistych świerk kłujący odznacza się intensywnie srebrzystą barwą igieł. Regularny, stożkowy pokrój, sztywne gałęzie wyrastające na pniu od samej ziemi i kłujące igły sprawiają, że drzewo w każdym wieku wygląda jak bożonarodzeniowa choinka. Świerk srebrzysty doskonale nadaje się do tworzenia kompozycji z drzewami o innych kolorach liści.

Rozchodnik kaukaski jest sukulentową byliną sprowadzoną przez ogrodników w XIX wieku do Europy. Doskonale znosi nasze warunki klimatyczne i czasem występuje nawet w naturalnym środowisku jako zbieg z ogrodu. Rozwija płożące i ukorzeniające się pędy płonne oraz wzniesione pędy kwiatowe. Efektowne podbaldachy kwiatów wabią na rabaty roje pszczół.

Lobelia czerwona różni się wyraźnie od swojej kuzynki, tworzącej barwne dywany niskiej lobelii przylądkowej. W swojej północnoamerykańskiej ojczyźnie rośnie na bagnach i podmokłych brzegach rzek i jezior. Jej jaskrawoczerwone kwiatostany stanowią z daleka widoczną ozdobę ogrodowej sadzawki.

Róża 'Chopin' jest odmianą róży wielkokwiatowej, została wyhodowana w Polsce w 1980 r. jako hybryda odmian 'Crepe de Chine' i 'Peer Gynt'. Sztywne, grube i proste pędy wieńczą duże i efektowne, białokremowe kwiaty. Zakwita w połowie czerwca i powtarza kwitnienie w drugiej połowie lata, zachowując niezwykły urok aż do późnej jesieni.

Tawuła wczesna, podobnie jak wiele jej kuzynek, jest pięknym krzewem ogrodowym. Powstała ze skrzyżowania tawuły Thunberga z tawułą wielokwiatową. Wiosną prawie całkowicie ginie pod osłoną białych kwiatów, która przypomina śnieg albo welon panny młodej.

Jałowiec łuskowaty to wiecznie zielony krzew o sztywnych, grubych i kłujących, srebrzysto-niebieskich na wierzchu igłach. Rośnie powoli i dorasta do ok. 2 metrów wysokości i 4 metrów szerokości. Roślina nadaje się na stanowiska słoneczne i świetnie sprawdza się na przepuszczalnych glebach. Z racji swoich niewielkich wymagań świetnie sprawdza się np. w ogrodach skalnych, naturalnych oraz w donicach jako ozdoba na tarasach.

W swojej ojczyźnie na wschodzie Ameryki Północnej tawuła biała porasta tereny wzdłuż strumieni i jezior oraz mokre łąki. Jej bujnie rozwijające się kwiaty dają pokarm licznym motylom i innym owadom żywiącym się nektarem. W naszych warunkach tawuła biała jest efektownym i łatwym w uprawie krzewem ogrodowym.

Hortensja bukietowa 'Pink Diamond' jest bardzo dekoracyjnym krzewem o dużych stożkowatych kwiatostanach. Białe kwiaty tej hortensji z czasem przebarwiają się na kolor różowy. Krzew dorasta zwykle do 2 m wysokości, a wiechy kwiatów stanowią ozdobę nawet zimą, oszronione lub przyprószone śniegiem.

Peperomia 'Happy Bean' jest bardzo oryginalną rośliną doniczkową peruwiańskiego pochodzenia. Jest to odmiana peperomii Ferreyry, gatunku nazwanego tak na cześć botanika Ramona Ferreyry. Roślina zdobyła popularność dzięki swoim niezwykłym liściom w formie strąków fasolki szparagowej, na co wskazuje też angielska nazwa.

Liście i wierzchołki młodych pędów portulaki pospolitej mają orzechowo-kwaskowy smak, zawierają dużo witamin i zdrowych kwasów tłuszczowych. Jest interesującym dodatkiem do sałatek, twarogu i innych potraw. O właściwościach leczniczych portulaki pospolitej wspomina już słynna Hildegarda z Bingen, jedenastowieczna frankońska uzdrowicielka.

Peperomia kędzierzawa jest jednym z najbardziej dekoracyjnych gatunków swojego rodzaju. Główną ozdobę stanowią mięsiste, mocno pomarszczone liście - ciemnozielone u formy botanicznej i wielobarwne u kultywarów. Uroku dodają roślinie jasne kwiaty w zwartych kwiatostanach na grubych głąbikach.

Zamiokulkas zamiolistny 'Zenzi' jest miniaturową odmianą gatunku. W porównaniu z formą botaniczną ma bardziej zwarty pokrój, mniejszą wysokość oraz grubsze, beczułkowate pędy. Należy do najbardziej odpornych i łatwych w uprawie roślin doniczkowych.

Dracena 'Milky Way' jest odmianą draceny rozgałęzionej, która zamiast wyprostowanego pokroju przyjmuje formę krzewiastą, a jej długie, cienkie pędy przewieszają się łukowato. Główną ozdobą rośliny są grube, ciemnozielone liście z białym pasem pośrodku i białymi plamkami na obwódce. Można dopatrzeć się w tym wzorze rozgwieżdżonego nieba i Drogi Mlecznej.

Dracena smocza jest endemitem rzadko spotykanym na Maderze i Wyspach Kanaryjskich. Rośnie w formie drzewa, dorasta w naturalnych warunkach do wysokości 20 m. Ozdobą rośliny są pióropusze liści na końcach pędów. Utleniająca się żywica draceny smoczej przybiera czerwony kolor i jest nazywana smoczą krwią.

Ciemiernik cuchnący jest zimozieloną byliną, która w Polsce nie występuje dziko i jest spotykana tylko w ogrodach. Bardzo dekoracyjne są ciemnozielone, skórzaste liście, a główną atrakcję ciemiernika stanowią rozwijające się bardzo wcześnie jasnozielone kwiaty. Nazwa gatunkowa pochodzi od niezbyt przyjemnego zapachu całej rośliny.

Ciemiernik wschodni jest byliną pochodzącą z Turcji i Kaukazu. W ogrodzie stanowi atrakcję ze względu na zimozielone liście i bardzo wcześnie rozwijające się dzwonkowate kwiaty. W uprawie spotyka się częściej odmiany hybrydowe niż formę botaniczną ciemiernika wschodniego.

Lawenda wąskolistna ‘Hidcote Blue’ należy do najpiękniejszych i odpornych na mróz odmian lawendy. Ta niezwykle popularna odmiana została wyhodowana w 1950 roku nie w Prowansji, która kojarzy się z lawendą, ale w Anglii. Nazwa pochodzi od Hidcote Manor Garden in Gloucestershire.

Trzykrotka pasiasta jest byliną z deszczowych lasów Gwatemali i Meksyku. W naszych warunkach jest uprawiana jako ozdobna roślina doniczkowa. Nazwa rodzajowa upamiętnia Johna Tradescant’a, ogrodnika króla Anglii i Szkocji Karola I. Srebrzyste pasy na liściach kojarzą się z zebrą, co tłumaczy epitet gatunkowy.

Dzięki swoim idealnie okrągłym w zarysie liściom liwistona okrągłolistna jest niewątpliwie jedną z najbardziej eleganckich roślin ozdobnych zaliczanych do palm. Nazwa upamiętnia szkockiego barona Livingston'a, który w 1670 r założył w Edynburgu ogród botaniczny. Na podstawie najnowszych badań roślina została przeniesiona do rodzaju botanicznego Saribus.