Soliter

Hortensja dębolistna zalicza się do szczególnie atrakcyjnych i efektownych krzewów ogrodowych. Jej baldachogrona kwiatów roztaczają czarujący aromat przez całe lato, a jesienne liście przebarwiają się malowniczo i długo pozostają na krzewach. Kształtem liści przypomina amerykański dąb czerwony.

Ta hortensja bukietowa wyróżnia się w tłumie rozmaitych odmian ogromnymi kwiatostanami, wciąż zmieniającymi się kolorami i długotrwałym kwitnieniem. Dziki gatunek pochodzi z Japonii, Chin, Sachalinu i wysp Kurylskich, a odmiana 'Limelight' (nazywana też ‘Zwijnenburg’) została przypadkowo odkryta w 1990 roku w Holandii. Może śmiało pretendować do tytułu najpiękniejszej rośliny pełni lata.

Jeżówka purpurowa jest efektowną byliną na słoneczne rabaty. Jej duże koszyczki kwiatów przyciągają pszczoły i inne pożyteczne owady. Wyższe odmiany jeżówki purpurowej stanowią idealne tło dla innych bylin. Doskonale komponuje się z trawami ozdobnymi.

Pod nieco egzaltowaną nazwą krzewuszki cudownej kryje się bardzo dekoracyjny krzew z subtelnymi, różowymi kwiatami. Botaniczną nazwę rodzajową nosi na cześć niemieckiego lekarza Christiana Weigela. Epitet gatunkowy nie ma nic wspólnego ze stanem Floryda i oznacza po łacinie "obficie kwitnąca". W ogrodach, poza formą botaniczną, często występują odmiany krzewuszki nazywanej wajgelą.

Pochodząca z Azji Mniejszej i Bałkanów śliwa wiśniowa jest niskim drzewem sadzonym w ogrodach często w formie szpalerów i żywopłotów. Razem z rozwojem liści albo krótko przedtem, całe drzewo pokrywa się gęstą chmurą białych kwiatów. Używana potocznie nazwa ałycza pochodzi od azerskiego słowa aluča i znaczy "mała śliwka".

Znane i cenione od niepamiętnych czasów lilie mają nadzwyczajną łatwość tworzenia mieszańców międzygatunkowych. Ogrodnicy stworzyli w ciągu wieków tysiące hybryd i kultywarów, które podzielono dla orientacji na 9 grup. Możliwe są oczywiście kombinacje międzygrupowe i w ten sposób, w wyniku krzyżowania lilii wschodnich (orientalnych) i trąbkowych, powstały hybrydy OT, nazywane liliami drzewiastymi.

Pochodzący z Ameryki Północnej dąb czerwony, od początku XVIII wieku zaczął swoją wędrówkę po Europie. Odporny ma mróz i mało wymagający w porównaniu z dębami rodzimego pochodzenia, dąb czerwony stał się popularnym drzewem ogrodowym i parkowym. Miał swój epizod w polskiej gospodarce leśnej, jednak ze względu na skłonności do wypierania dębów krajowych, został uznany za gatunek inwazyjny. Co nie umniejsza oczywiście jego walorów estetycznych.

Miłorząb dwuklapowy jest gatunkiem reliktowym i endemicznym. Jako przedstawiciel roślin nagonasiennych jest drzewem iglastym, jednak zamiast igieł albo łusek wytwarza pięknie uformowane wachlarzowate liście. Etymologia nazw botanicznych, często ludowa, bywa bardzo interesująca. Nazwa rodzajowa Gingko bije chyba wszelkie rekordy. Z tłumaczenia chińskiej nazwy pisanej japońskimi znakami przez niemieckiego botanika Engelberta Kaempfera wyszło słowo "gingko" = "srebrna morela". Linneusz powielił błąd i drzewo nosi nazwę naukową Ginkgo biloba.

Dereń biały jest krzewem ogrodowym, który w każdej porze roku pokazuje swoją atrakcyjną stronę. Pod koniec zimy ozdobę stanowią jaskrawo wybarwione na krwistoczerwony kolor pędy, później zielone liście i baldachogrona kwiatów i owoców, a jesienią pięknie przebarwiające się liście.

Róża dzika jest krzewem rodzimego pochodzenia o subtelnej urodzie pachnących, pięciopłatkowych kwiatów. Dojrzałe owoce są znanym od wieków, cennym surowcem zielarskim i źródłem ogromnej ilości witaminy C. Płatki kwiatowe można kandyzować albo przerabiać na konfitury i herbatki.

Orzech włoski trafił do naszej części Europy prawdopodobnie w czasach Cesarstwa Rzymskiego. Rośnie jako długowieczne, rozłożyste drzewo o krótkim, wygiętym zwykle pniu. Okazała korona składa się z licznych, poskręcanych gałęzi. Orzech włoski jest w ogrodzie nie tylko ozdobą, ale też źródłem smacznych orzechów.

Sumak octowiec jest niskim drzewem o egzotycznym wyglądzie. Szczególnie efektownie wygląda jesienią, intensywnie przebarwiając okazałe liście. Do tego dochodzi malowniczy pokrój i niepowtarzalne, piękne owocostany w mocnej czerwieni.

Grab pospolity jest niewysokim drzewem rodzimego pochodzenia. Podobnie jak buk doskonale znosi przycinanie i jest idealną rośliną na trwałe i długowieczne żywopłoty i szpalery. W roli solitera prezentuje pofalowaną formę pnia, jasną korę i złote przebarwienie liści jesienią.

Klon czerwony jest północnoamerykańskim drzewem, które potrafi być podwójnie przekonujące: jaskrawym przebarwieniem liści jesienią i pięknymi, czerwonymi kwiatostanami na wiosnę. W ogrodach spotyka się liczne odmiany hodowlane różniące się pokrojem i jesienną barwą liści.

Bylica roczna jest pachnąca i ma właściwości lecznicze, a jej drobne koszyczki kwiatowe stanowią subtelną ozdobę. Roślina od wieków jest stosowana w medycynie chińskiej, a jej bakteriobójcze działanie zostało potwierdzone badaniami. Może być uprawiana w ogrodzie.

Brzoza brodawkowata jest najczęściej spotykanym w Polsce gatunkiem brzozy. Malownicza korona, cienkie, zwisające gałęzie, powiewające na wietrze oraz biała kora wyglądają bardzo efektownie w każdym dużym ogrodzie. Drzewo dobrze znosi zanieczyszczenie powierza i radzi sobie w każdych warunkach.

Berberys Thunberga jest ciernistym krzewem sprowadzonym do Europy z Japonii przez szwedzkiego przyrodnika Carla Thunberga. Krzew stanowi w ogrodzie efektowną ozdobę, a ponadto zapewnia ptakom oraz innym małym zwierzętom zarówno pokarm, jak i schronienie w bezpiecznym gąszczu.

Pomidor, bliski krewniak ziemniaka i papryki, trafił do Europy na początku XVI wieku. Uprawiany początkowo w celach dekoracyjnych, znalazł w końcu szerokie uznanie dla swoich smacznych i zdrowych owoców. Duże zainteresowanie ogrodników pomidorem spowodowało pojawienie się licznych odmian, które dla orientacji podzielono na grupy. Jedną z takich grup stanowią pomidory drobnoowocowe, nazywane koktajlowymi, o małych jagodach zebranych w grona.

Od botanicznego gatunku wiśni piłkowanej pochodzi mnóstwo odmian naturalnych i jeszcze więcej hodowlanych. To pięknie kwitnące wiosną drzewo cieszy się od wieków szczególnym zainteresowaniem Japonii. Kwiat wiśni stanowi tam symbol czystego piękna. Niektóre odmiany wiśni piłkowanej są sadzone również w naszych ogrodach.

Wierzba mandżurska jest naturalną odmianą wierzby babilońskiej. W Polsce najczęściej spotyka się jej mrozoodporny kultywar 'Tortuosa', nazywany wierzbą kręconą ze względu na podobne do korkociągu pędy. Bez sztucznego formowania tworzy w ogrodzie żywe dzieła sztuki, potrzebuje tylko do tego dużo wolnej przestrzeni. Nazwa "tortuosa" oznacza po hiszpańsku "kręty, zawiły".

Wierzba iwa jest naszym rodzimym przedstawicielem swojego rodzaju botanicznego. Epitet gatunkowy caprea (koza) nawiązuje do wykorzystywania młodych pędów iwy na karmę dla kóz. Kwitnące wierzby są zwiastunami wiosny podobnie jak krokusy i forsycje. Kto chce mieć w ogrodzie krzew albo niewielkie drzewo obsypane wiosną dużymi, złotymi kotkami, powinien posadzić wierzbę iwę.

Wierzba płacząca jest nazwą zwyczajową hybryd różnych gatunków wierzb. Najbardziej popularne są mieszańce Salix babylonica (wierzba babilońska) i Salix alba (wierzba biała), a spośród nich najczęściej sadzona odmiana hodowlana 'Chrysocoma'. Dla mieszańców wierzby babilońskiej z wierzbą białą został nawet przyjęty epitet botaniczny sepulcralis od łacińskiego sepulcrum = „grób”, co tłumaczy inne nazwy, jak „wierzba nagrobna”, albo „wierzba żałobna”.