Soliter

Pachnące intensywnie i przyjemnie kwiaty lipy szerokolistnej sygnalizują pełnię lata. Lecznicze działanie kwiatostanów lipy jest znane od bardzo dawna. Lipa szerokolistna należy do naszych najpiękniejszych drzew liściastych, jest długowieczna i miododajna.

Rośliny ozdobne rzadko bywają formami botanicznymi, a znacznie częściej mieszańcami różnych gatunków i odmianami hodowlanymi. Przypadek oryginalnego filodendrona 'Birkin' jest jeszcze bardziej osobliwy: powstał jako spontaniczna mutacja podczas uprawy odmiany 'Rojo Congo'. Ze względu na wyjątkową urodę i cenę, porównano tę odmianę do słynnej marki torebek.

Nazwę tej pięknej odmiany hortensji bukietowej można przetłumaczyć jako "lody waniliowe z truskawkami". Początkowo bukiety kwiatów przypominają kremowobiałe lody waniliowe, aby pod koniec kwitnienia zamienić się w różowe albo purpurowoczerwone. Nie tylko kwiaty, ale również liście tej hortensji przebarwiają się jesienią w odcienie czerwieni i różu.

Hortensja bukietowa 'Polar Bear' jest wyjątkową hybrydą odmian 'Limelight' i 'Grandiflory'. Ogromne, stożkowate kwiatostany mają najpierw odcień zielonkawy, potem długo pozostają białokremowe, aby pod koniec lata lekko się zaróżowić. Nadaje się doskonale do sadzenia pojedynczo, w szpalerach albo w pojemnikach.

Ten gatunek paciorecznika trafił do Europy z Meksyku już w XVI wieku. Jego nazwa gatunkowa nie wynika z obszaru występowania, ale z błędnego nazwania Ameryki przez odkrywców Indiami Zachodnimi. Paciorecznik indyjski ze swoimi pięknymi kwiatami w jaskrawych kolorach wprowadza do każdego ogrodu powiew egzotyki.

Dwuigielna sosna bośniacka została odkryta i opisana dopiero pod koniec XIX wieku. Niewielki obszar naturalnego występowania tego gatunku znajduje się na Półwyspie Bałkańskim oraz na południu Włoch. Ma niewielkie wymagania, wolno rośnie i doskonale nadaje się do uprawy w ogrodach.

Osika jest rodzimym gatunkiem topoli o małych wymaganiach i w pełni mrozoodpornym. Prawie okrągłe liście na długich i spłaszczonych ogonkach drżą przy najlżejszym wietrze, co stało się źródłem znanego powiedzenia. Pokrój drzewa, dekoracyjna barwa kory oraz pięknie przebarwiające się jesienią liście mogą uzasadniać wprowadzenie osiki do ogrodu.

Ligustr jajowatolistny pochodzi z cieplejszego klimatu Japonii i nie jest całkowicie odporny na mróz. W Polsce zachowuje zimozielone liście w zachodniej części kraju. Rośnie szybko, ma gęsty pokrój i nadaje się zarówno do roli solitera, jak i do tworzenia żywopłotu.

Leszczyna pospolita jest rodzimym krzewem, który każdemu kojarzy się ze smacznymi orzechami. Krzew zakwita bardzo wcześnie, rozwijając żółte, pylące kotki męskie i mało widoczne kwiaty żeńskie z czerwonymi znamionami. Istnieją odmiany leszczyny o zwartym pokroju, odpowiednie również do małych ogrodów.

Judaszowiec kanadyjski jest niewielkim drzewem, jednym z dziesięciu gatunków tego rodzaju. Różowe kwiaty motylkowe pojawiają się w pęczkach nie tylko na pędach, ale również na samym pniu. Nazwa rodzajowa związana jest tradycyjnie z imieniem Judasza, chociaż bardziej prawdopodobna jest wersja z nazwą prowincji Juda (Judea), gdzie występuje judaszowiec południowy.

Araukaria chilijska zalicza się do najstarszych żyjących na Ziemi roślin. Jej wysoce osobliwy wygląd sprawia, że drzewo stanowi bardzo ekstrawagancką ozdobę ogrodu. Wydłużone, powyginane starsze gałęzie araukarii przypominają ogon małpy - stąd potoczna nazwa rośliny. Klimat ojczystych dla araukarii chilijskiej Andów nie należy wprawdzie do łagodnych, niemniej jednak w naszych warunkach młode drzewka mogą w gruncie bez osłony przemarzać.

Popularna odmiana świerka białego, jest bardziej znana od formy botanicznej. Jest wolno rosnącym, niewysokim krzewem o regularnym, gęstym pokroju w formie stożka. Nadaje się do sadzenia zarówno w ogrodzie, jak i w doniczkach i pojemnikach ustawianych na tarasie. Na Boże Narodzenie może być oryginalną choinką.

Laurowiśnia wschodnia jest popularnym krzewem na żywopłoty. Zimozielone liście, ciemnozielone i skórzaste, tworzą doskonałe tło dla białych albo kremowych gron pachnących kwiatów. Dobrze znosi przycinanie i suszę. Z laurem, czyli wawrzynem szlachetnym, łączy ją tylko podobieństwo liści.

Pochodzący z Afryki Południowej śniedek wątpliwy jest cebulową byliną, która zimę musi spędzać w pomieszczeniu. Między lancetowatymi liśćmi o barwie soczystej zieleni wyrastają mocne pędy kwiatowe zakończone groniastym kwiatostanem. Pomarańczowy kolor kwiatów i ich forma wyróżniają ten gatunek spośród innych należących do botanicznego rodzaju Ornithogalum.

Odkryta pod koniec XIX wieku w Brazylii bylina została początkowo zakwalifikowana do rodzaju gloksynia i nazwana Gloxinia speciosa. Nazwa bardzo szybko się przyjęła i chociaż roślina okazała się przedstawicielką rodzaju Sinningia, to dawna nazwa jest używana potocznie szczególnie wobec licznych mieszańców i odmian.

Rzodkiew oleista jest odmianą botaniczną rzodkwi zwyczajnej i bliską krewniaczką popularnej rzodkiewki. W rolnictwie jest uprawiana jako roślina oleista i pastewna, ale w ogrodzie może pełnić rolę dekoracyjną oraz służyć jako źródło pokarmu dla owadów.

Natura stworzyła wiele traw ozdobnych, które pięknie rosną bez naszego udziału. Niemiecki ogrodnik Karl Foerster połączył cechy trzcinnika piaskowego (Calamagrostis epigejos) oraz trzcinnika leśnego (Calamagrostis arundinacea), a swoją odmianę nazwał 'Stricta'. Po jego śmierci przemianowano ją na cześć twórcy na Calamagrostis ×acutiflora 'Karl Foerster'. Rozwija gęste kępy i dekoracyjne kwiatostany.

Rosnące dziko na amerykańskiej prerii proso rózgowate, w naszych ogrodach jest okazałą trawą dekoracyjną. Od złotej żółci do miedzianej czerwieni — ciepłe jesienne barwy prosa ułatwiają pożegnanie z latem. Oprócz formy botanicznej istnieje wiele kultywarów różniących się wysokością wzrostu oraz barwą liści.

Spokrewniony blisko z naszym leśnym i rodzimym, modrzew syberyjski jest spotykany znacznie rzadziej. W naturze rośnie na terenach górzystych, w surowym i zimnym klimacie Syberii i w ciepłych warunkach traci odporność na choroby i szkodniki. Na wiosnę rozwija się zwykle dwa tygodnie wcześniej od innych gatunków, a na jesieni pierwszy zrzuca pięknie przebarwione na złoto igły.

Krwawnica pospolita jest rośliną rodzimego pochodzenia, spotykaną na podmokłych łąkach i brzegach wód. Jej efektowne, jaskrawe kwiatostany są ozdobą ogrodu i magicznie przyciągają roje motyli i innych owadów. Z powodzeniem może konkurować z ozdobnymi bylinami sprowadzanymi z dalekich stron.

Pochodzący z krajów Wschodu jaskier azjatycki trafił do Europy z Turcji w XVI wieku. Przez długi czas cieszył się wielką popularnością, podobnie jak tulipan. W XIX wieku nieco zapomniany, dzięki swoim kolorowym kwiatom został na nowo odkryty i dzisiaj jest uprawiany w wielu odmianach, również o pełnych kwiatach.

Bambus jest zwyczajową nazwą kilkudziesięciu rodzajów traw z podrodziny bambusowych, a fargezja jest jednym z nich. Nazwa rodzajowa upamiętnia francuskiego botanika Paula Farges'a. Gatunek Fargesia nitida jest idealny do naszych ogrodów jako piękna, zielona zasłona albo w roli solitera w pojemniku.