Ogród naturalny

Kalina angielska jest mieszańcem dwóch azjatyckich gatunków kaliny wielkogłówkowej (Viburnum macrocephalum) i kaliny kaliny koreańskiej (Viburnum carlesii), wyhodowanym w Anglii w 1932 roku. Atrakcję krzewu stanowią silnie i przyjemnie pachnące kwiaty zebrane w duże, kuliste kwiatostany. Jesienią liście kaliny angielskiej przebarwiają się pięknie na czerwono.

Tawułka chińska jest byliną z wilgotnych lasów Azji. Ozdobę stanowią pierzaste liście oraz stożkowate, delikatne kwiatostany złożone z drobnych liliowych albo różowych kwiatów. Doskonale nadaje się do tworzenia kompozycji bylinowych na zacienionych rabatach.

Wilczomlecz groszkowy łączy w sobie wiele zalet. Główną rolę odgrywa interesujący pokrój rośliny, a także opinia skutecznego środka do odstraszania kretów i nornic w ogrodzie. Roślina pozostaje zielona przez cały rok. Długie, wąskie liście są ustawione krzyżowo, idealnie pod katem prostym, co podkreśla artystyczny charakter kompozycji.

Pozłotka kalifornijska, jak sama nazwa wskazuje, pochodzi z południowo-zachodnich regionów USA i Meksyku. Rodzajowa nazwa botaniczna upamiętnia Johanna Friedricha von Eschscholtz, lekarza w ekipie badawczej tzw. ekspedycji Rurika (1815-1818). Ozdobę stanowią podobne do kwiatów maku żółte, pomarańczowe lub czerwone kwiaty rozwijające się od czerwca do października.

Brzoza omszona jest gatunkiem rodzimego pochodzenia, typowym dla siedlisk podmokłych i zabagnionych. Jest drzewem bardzo dekoracyjnym i może rosnąć w ogrodzie pod warunkiem, że podłoże będzie torfowe i wilgotne. Znosi niewielkie ocienienie i jest całkowicie odporna na mróz.

Popularne i uprawiane od wieków warzywa są zwykle wybranymi odmianami gatunków albo mieszańców, i mało przypominają swoich dziko rosnących przodków. Rzadko uprawiany u nas burak liściowy, również wywodzący się od buraka zwyczajnego, jest nie tylko smacznym i bogatym w witaminy warzywem, ale również dekoracyjną rośliną rabatową.

Brzoskwinia 'Harnaś' jest polską odmianą o bardzo smacznych, średniej wielkości owocach. Owoce są kuliste, omszone, z pomarańczową skórką z czerwonym rumieńcem. 'Harnaś' jest odmianą deserową, przeznaczoną głównie do bezpośredniego spożycia.

Szczawik czterolistny jest cebulową byliną o liściach przypominających koniczynę, z którą jednak nie jest spokrewniony. Ma zbyt słabą odporność na mróz, aby przezimować w gruncie, a z kolei w uprawie doniczkowej problemem może być zimowy niedobór światła. Najlepiej rozwija się na rabacie lub w pojemnikach z zimowym okresem spoczynku.

Szczawik trójkątny jest niewysoką byliną z tropikalnych obszarów Ameryki Południowej, która w naszych warunkach wymaga zimowania w ciepłym pomieszczeniu. Główną ozdobę rośliny stanowią ciemnopurpurowe liście z charakterystycznym, jaśniejszym rysunkiem pośrodku. Dzwonkowate kwiaty mają biały albo różowy kolor i są zebrane w luźne grona.

Niski, wolno rosnący krzew iglasty został odkryty na dalekim wschodzie Rosji dopiero w 1923 roku. Ze względu na pokrewieństwo z rosnącym w Chinach Platycladus orientalis, zwanym biotą, i niewielkie rozmiary nowej rośliny, badający odkryty gatunek botanik Władimir Komarow nazwał go mikrobiotą. Udegejcy, rdzenni mieszkańcy tamtego regionu, nazywają mikrobiotę "kurumkurinda", co znaczy "poduszka na piargu". Mikrobiota jest rośliną jednopienną.

W odróżnieniu od dziko rosnącej marchwi zwyczajnej, która nie tworzy silnie zgrubiałych, jadalnych korzeni i jest rośliną jednoroczną, odmiany podgatunku marchwi uprawnej cenione są właśnie za okazałe i smaczne korzenie. Poszczególne odmiany marchwi uprawnej różnią się kształtem, wielkością i barwą korzeni - mogą być pomarańczowe, białe, żółte lub fioletowe do prawie czarnych.

Cedr libański jest gatunkiem pochodzącym z gór Azji Mniejszej, który po wielu wiekach rabunkowej wycinki pozostał w swojej ojczyźnie tylko na reliktowych stanowiskach. W cieplejszych regionach Europy cedr libański jest sadzony jako drzewo parkowe i ogrodowe. Odznacza się długowiecznością i powolnym wzrostem.

Chmiel zwyczajny jest bujnie rosnącym, bylinowym pnączem, którego owocostany są wykorzystywane w warzeniu piwa. Może również z powodzeniem pełnić rolę rośliny ozdobnej w ogrodzie, ponieważ wiosną, w ciągu kilku tygodni, potrafi stworzyć gęstą, zieloną zasłonę. Chmiel zwyczajny jest rośliną dwupienną - na roślinach męskich rozwijają się wiechy zielonkawych kwiatów, a na żeńskich ozdobne, szyszkowate kwiatostany.

Szpinak nowozelandzki jest wprawdzie podobny do naszego szpinaku, nie jest jednak z nim spokrewniony i występuje, jak nazwa wskazuje, w Nowej Zelandii, a także Australii i Japonii. Do Europy trafił pod koniec XVIII wieku. Wadą tego wciąż mało znanego, chociaż wartościowego warzywa jest niedostosowanie do naszego klimatu; szybko rośnie tylko w wysokich temperaturach.

Świerk kaukaski ma bardzo krótkie, ciemnozielone igły i cienkie, filigranowe gałązki. Drzewo tworzy smukłą, stożkową koronę. Rośnie bardzo wolno. Dobrze znosi zacienienie. Nadaje się do roli solitera oraz jako element ogrodowej kompozycji.

Aktinidia ostrolistna jest pnączem z Dalekiego Wschodu. Zarówno ten gatunek, jak i kilka innych z rodzaju aktinidia, znane są szeroko ze względu na smaczne owoce o nazwie kiwi. Uprawiane na dużą skalę w Nowej Zelandii, trafiły w 1959 roku do handlu pod nazwą "kiwifruit", która przyjęła się na całym świecie. Owoce aktinidii ostrolistnej, ze względu na niewielkie rozmiary, są nazywane "mini kiwi".

Ślaz dziki jest rośliną zadomowioną u nas od dawna i znaną ze swoich właściwości leczniczych. Dzięki atrakcyjnym kwiatom i długiemu okresowi kwitnienia ślaz jest uprawiany jako roślina ozdobna już od XVI wieku. Wyselekcjonowano wiele odmian hodowlanych o różnych kolorach i formach kwiatów.

Pochodząca z Chin pięknotka Bodiniera posiada oryginalną ozdobę w postaci niezliczonej liczby kulistych owoców czerwonofioletowej barwy. Zebrane w grona pozostają długo po opadnięciu liści. Epitet gatunkowy upamiętnia francuskiego botanika Émile-Marie Bodinier'a, który w XIX wieku badał roślinność Chin.

Jodła szlachetna jest północnoamerykańskim gatunkiem zaliczanym do sekcji Nobilis. Do Europy trafiła w połowie XIX wieku i jest uprawiana jako drzewo ozdobne. Ozdobę jodły szlachetnej stanowią sinozielone igły oraz bardzo duże, cylindryczne szyszki.

Bodziszek drobny jest zadomowionym u nas od wieków gatunkiem, spotykanym często w naturalnym środowisku. Na polach uprawnych jest traktowany jako chwast, jednak jego dłoniastodzielne liście oraz delikatne, subtelnej urody różowe kwiaty mogą być ozdobą ogrodowych rabat.

Firletka poszarpana jest rodzimego pochodzenia byliną, spotykaną często na wilgotnych łąkach. Jej różowoczerwone, oryginalnie powycinane kwiaty stanowią atrakcję ogrodowych rabat. Poza formą botaniczną istnieją też odmiany hodowlane firletki poszarpanej o białych kwiatach.

Anyż znany jest od starożytności jako roślina lecznicza i przyprawowa. Do Europy Zachodniej dotarł razem z Rzymianami, a potem rozprzestrzenił się w ogrodach przyklasztornych. Pochodzenie nazwy jest dosyć zawiłe i wywodzi się prawdopodobnie od łacińskiego anisum, z greckiego anison albo anethon, spokrewnionego z greckim anemos = "zapach", jako że cała roślina jest mocno aromatyczna.