Ogród naturalny

Żylistek wysmukły jest niewielkim krzewem dalekowschodniego pochodzenia, który w okresie kwitnienia stanowi atrakcję każdego ogrodu. W maju rozwija kwiatostany białych, pachnących kwiatów. Nadaje się szczególnie do małych ogrodów.

Kopytnik pospolity jest rodzimego pochodzenia byliną kłączową, spotykaną w wilgotnych i cienistych lasach. Polska nazwa rodzajowa odnosi się do nerkowatego kształtu liści, przypominającego odcisk końskiego kopyta. Znosi nawet silne ocienienia i doskonale nadaje się do okrywania powierzchni ogrodowej pod drzewami.

Gorczyca biała jest zadomowioną u nas od XVII wieku jednoroczną rośliną z Europy Południowej. Dawniej uprawiana jako roślina oleista, obecnie dostarcza nasion do wyrobu przypraw i musztardy. Ze względu na delikatny urok jasnozłotych kwiatów, gorczyca biała może pełnić rolę dekoracji w ogrodzie.

Ogórecznik lekarski jest śródziemnomorską rośliną jednoroczną, uprawianą jako roślina ozdobna, lecznicza i przyprawowa. Polska nazwa rodzajowa nawiązuje do przyjemnego zapachu ogórków, jaki wydziela roślina, zaś botaniczna pochodzi prawdopodobnie od łacińskiego słowa borra = "tkanina z szorstkiej wełny" i wskazuje na owłosione liście i łodygi.

Wilec purpurowy jest jednorocznym pnączem pochodzącym z tropikalnych obszarów Ameryki. Jego ozdobą są efektowne, duże, lejkowate kwiaty przypominające nasz powój polny. Forma botaniczna tego wilca tworzy kwiaty niebieskie do purpurowofioletowych, natomiast odmiany hodowlane mają szerszą paletę barw - mogą być białe, różowe lub czerwone w różnych odcieniach i ze smugami.

Turzyca japońska 'Ice Dance' jest odmianą o dekoracyjnych, zimozielonych liściach o białych, dobrze widocznych brzegach. Tworzy gęste kępy, a ich dodatkową ozdobą są kłosowate kwiatostany osadzone na długich pędach. Doskonale nadaje się do obsadzania miejsc pod drzewami oraz do ogrodów wodnych i bagiennych.

Sumak jadowity był rośliną należącą do rodzaju sumak (Rhus), jednak w świetle najnowszych ustaleń został zaliczony do rodzaju Toxicodendron. Nazwa zwyczajowa na pewno pozostanie w użyciu na długo, niemniej jednak oficjalna botaniczna nazwa brzmi teraz Toxicodendron pubescens. Nazwa rodzajowa pochodzi z języka greckiego i jest połączeniem dwóch słów: Toxikos = „trucizna” i dendron = „drzewo”.

Buk pospolity 'Purpurea Tricolor' jest odmianą o efektownym zabarwieniu liści. W ciągu sezonu zmieniają wielokrotnie kolor od różowego wiosną przez brunatnozielony do żółtego i brązowego jesienią. Po opadnięciu liści ozdobę stanowi gładki, szary pień drzewa. Doskonale nadaj się do tworzenia kompozycji kolorystycznych w dużym ogrodzie.

Pęcherznica kalinolistna 'Diabolo', nazywana też czerwoną pęcherznicą, jest bardzo dekoracyjną odmianą o fascynujących kolorach liści. Są one ciemnoczerwone z metalicznym połyskiem, jesienią czerwonobrązowe, a starsze liście, szczególnie w cieniu, mają kolor zielonobrązowy. Z liśćmi efektownie kontrastują kremowobiałe, półkuliste kwiatostany.

Fasola zwykła jest warzywem strączkowym, które Indianie uprawiali już od tysięcy lat. Doceniana przez konkwistadorów roślina dotarła do Europy w XVI wieku. Liczne odmiany szparagowe fasoli są uprawiane dla nie w pełni dojrzałych strąków, spożywanych w całości.

Dzwonek skupiony jest byliną rodzimego pochodzenia, spotykaną w widnych lasach i zaroślach. Jasnofioletowe dzwonki kwiatów zebrane w kwiatostan na szczycie łodygi, stanowią ozdobę letniego ogrodu. Istnieją odmiany dzwonka skupionego o kwiatach białych albo ciemnofioletowych.

W celu wyhodowania odmian krzewów owocowych odpornych na choroby grzybowe oraz pozbawionych kolców już pod koniec XIX wieku prowadzono krzyżowanie porzeczek z agrestem. Dopiero w 1922 roku w Niemczech udało się wyhodować hybrydę porzeczki czarnej i agrestu - krzew bez kolców, o dużych, czarnych owocach, łączących w sobie smak zarówno porzeczki, jak i agrestu.

Karczoch zwyczajny jest znanym od starożytności warzywem, którego częścią jadalną są części główki kwiatostanów albo ogonki liściowe. Oprócz walorów kulinarnych karczoch posiada również efektowny wygląd liści i kwiatów, i z powodzeniem może pełnić rolę rośliny ozdobnej w ogrodzie. Nazwa rodzajowa upamiętnia atrakcyjną nimfę o imieniu Cynara, która odrzuciła zaloty Zeusa i została przez niego zamieniona w kolczastego karczocha.

Kolczurka klapowana jest jednoroczną rośliną pnącą, która wytwarza bardzo oryginalne i dekoracyjne owoce. Są one pękate. pokryte miękkimi kolcami i można je wykorzystać do rozmaitych ozdób. Ze względu na łatwość rozprzestrzeniania się w środowisku naturalnym i wypieranie rodzimych gatunków, kolczurka klapowana jest uznana za roślinę inwazyjną, a jej uprawa wymaga zachowania ostrożności.

Wielosił błękitny jest kłączową byliną rodzimego pochodzenia o atrakcyjnych, niebieskofioletowych kwiatach i liściach przypominających drabinę. Ma kępiasty pokrój, lubi stanowiska wilgotne, słoneczne i półcieniu. Oprócz formy botanicznej istnieją odmiany o kwiatach białych oraz odmiennie zabarwionych liściach. Nadaje się na podmokłe rabaty.

Pospolita w Polsce wyka ptasia nie tylko posiada subtelną urodę, ale jej kwiaty są też ważnym źródłem pożywienia dla pszczół i motyli. Rośliny rodzimego pochodzenia są w ogrodach znacznie rzadziej spotykane niż rozmaite egzoty. Niesłusznie, ponieważ są piękne, a na dodatek, w przeciwieństwie do obcych gatunków, bez problemu znoszą nasze warunki glebowe i klimatyczne.

Szarłat szorstki jest jednoroczną rośliną, do Europy dotarł na początku XIX wieku i rozprzestrzenił się również na terenie Polski. Wyprostowany pokrój oraz zielone, zebrane w pozorny kłos na szczycie pędu kwiaty, mogą stanowić element ogrodowej kompozycji. Szarłat szorstki może być wykorzystany do celów spożywczych albo na karmę dla zwierząt.

Pochodząca z Andów fuksja magellańska jest wyjątkowo odpornym na chłód, jednym z nielicznych gatunków fuksji zimujących w gruncie w naszym klimacie. W swojej ojczyźnie jest okazałym krzewem, jednak posadzona w ogrodzie zachowuje się jak bylina: jej część nadziemna przemarza i wiosną rozwija się na nowo. Poza formą botaniczną, w uprawie istnieje też kilka kultywarów.

Czosnek główkowaty jest cebulową byliną, która tworzy efektowne, jajowate kwiatostany na końcach łodyg. W pełni rozkwitu karminowoczerwone kwiatostany wyglądają niczym małe śliwki na długich szypułkach. Po dojrzeniu nasion, liście czosnku zasychają i roślina przygotowuje się do zimowania pod ziemią.

Perowskia łobodolistna jest półkrzewem pochodzącym ze stepów i suchych lasów Afganistanu, Tybetu i Himalajów. Do Europy trafił w 1904 roku i nazwę rodzajową otrzymał na cześć rosyjskiego generała i gubernatora Wasylija Pierowskiego, natomiast epitet gatunkowy wskazuje na podobieństwo do liści łobody (Atriplex). Główną ozdobę rośliny stanowią rozgałęzione wiechy ciemnoniebieskich kwiatów.

Kalina hordowina jest dekoracyjnym krzewem, zadomowionym u nas od dawna. Jej ozdobę stanowią najpierw ciemnozielone, pomarszczone liście, potem duże, białe kwiatostany i wreszcie czerwone, zmieniające barwę na czarne, owoce. Jesienią atrakcyjne bywa czerwonobrązowe zabarwienie liści.

Modrzewnica pospolita jest zimozieloną krzewinką rodzimego pochodzenia, rosnącą na torfowiskach razem z żurawiną. Ozdobę rośliny stanowią srebrzyste liście i różowe kwiaty. Skórzaste liście modrzewnicy przypominają liście rozmarynu, jednak w przeciwieństwie do niego zawierają trujące substancje.