Rośliny do ogrodu przydomowego

Lagerstremia indyjska jest egzotycznym krzewem lub niewielkim drzewem o stosunkowo dużej odporności na mróz. W naszych warunkach najbezpieczniej jest uprawiać ją w pojemnikach i zimować w pomieszczeniu. Nazwa upamiętnia Carla Magnusa von Lagerström'a, znajomego Linneusza, który przywiózł roślinę z Chin.

Odętka wirginijska jest byliną z prerii amerykańskich, gdzie porasta tereny podmokłe. Różowe do czerwonofioletowych kwiaty odętki wirginijskiej są bardzo regularnie ustawione w długi kłosowaty kwiatostan. Oprócz efektownych kwiatów do uprawy tej rośliny w ogrodzie zachęca długi okres kwitnienia oraz całkowita w naszych warunkach mrozoodporność.

Macierzanka cytrynowa jest śródziemnomorskim ziołem, które służy jako przyprawa do wielu potraw mięsnych i rybnych, a także nadaje oryginalną nutę napojom. Nie jest gatunkiem botanicznym, ale mieszańcem macierzanki zwyczajnej (Thymus pulegioides) i macierzanki tymianku (Thymus vulgaris). Uprawiany w odmianach o rozmaicie zabarwionych liściach. W ogrodzie może służyć z powodzeniem również jako roślina ozdobna.

Bylica boże drzewko była ceniona za swoje lecznicze właściwości już w starożytności. Później stała się częstym gościem w ogrodach klasztornych. Aromatyczny półkrzew dotarł do Polski dopiero w XVI wieku. W naszym klimacie nie zawiązuje owoców. W wielu krajach była uważana za roślinę magiczną i leczniczą.

Ostnica 'Ponytails' jest delikatną, kępkowatą trawą o nitkowatych liściach i beżowych kwiatostanach, które pięknie falują nawet przy lekkich podmuchach wiatru. Każdemu ogrodowi nadaje szczególny charakter, doskonale komponuje się z innymi trawami ozdobnymi. Efektowne, pierzaste owocostany tej trawy stanowią dekorację ogrodu również zimą.

Oryginalne rozetki rojnika murowego są najczęściej wykorzystywane jako ozdoba w ogrodach skalnych albo okrycie większych powierzchni. W dawnych czasach rojnik był uważany za roślinę magiczną i sadzony na dachach i ścianach domów. Posiada również właściwości lecznicze. Jako sukulent jest bardzo odporny na suszę i mało wymagający.

Wiesiołek dwuletni trafił do Europy z Ameryki Północnej na początku XVII wieku jako roślina ozdobna. Tak bardzo zadomowił się na naszym kontynencie, że wiele osób uważa go za gatunek rodzimy. Botaniczna nazwa rodzajowa pochodzi od greckich słów "oino" (wino) i "ther" (zwierzę), jako że według dawnych wierzeń wiesiołek zwilżony winem miał zapewniać szczęście podczas polowania.

Dziewanna drobnokwiatowa w pierwszym roku rozwija tylko okazałą rozetę liści, natomiast wysoki pęd zakończony długim kwiatostanem pojawia się dopiero w drugim roku. Jest prawdziwym magnesem dla owadów, a długi okres kwitnienia zapewnia im pożywienie przez wiele tygodni. Dziewanna może być atrakcją w ogrodzie oraz rośliną leczniczą.

Szczaw zwyczajny jest rodzimą byliną o raczej rzadko spotykanym rozwoju dwupiennym. To oznacza, że kwiaty żeńskie i męskie rozwijają się oddzielnie na dwóch roślinach. Zawierające kwas szczawiowy liście są jadalne i używane do zup, sosów i sałatek.

Pochodzący z Gór Skalistych świerk kłujący odznacza się intensywnie srebrzystą barwą igieł. Regularny, stożkowy pokrój, sztywne gałęzie wyrastające na pniu od samej ziemi i kłujące igły sprawiają, że drzewo w każdym wieku wygląda jak bożonarodzeniowa choinka. Świerk srebrzysty doskonale nadaje się do tworzenia kompozycji z drzewami o innych kolorach liści.

Wrzosiec krwisty jest niską, odporną na mróz krzewinką, która która wnosi do ogrodu kolory kwiatów od lutego do kwietnia. Jeśli nawet pierwsze kwiaty wrzośca krwistego nie czynią jeszcze wiosny, to na pewno inaugurują prawdziwe przedwiośnie. Biel resztek śniegu miesza się w ogrodzie z zielenią listków i czerwienią kwiatów.

Lobelia czerwona różni się wyraźnie od swojej kuzynki, tworzącej barwne dywany niskiej lobelii przylądkowej. W swojej północnoamerykańskiej ojczyźnie rośnie na bagnach i podmokłych brzegach rzek i jezior. Jej jaskrawoczerwone kwiatostany stanowią z daleka widoczną ozdobę ogrodowej sadzawki.

Róża 'Chopin' jest odmianą róży wielkokwiatowej, została wyhodowana w Polsce w 1980 r. jako hybryda odmian 'Crepe de Chine' i 'Peer Gynt'. Sztywne, grube i proste pędy wieńczą duże i efektowne, białokremowe kwiaty. Zakwita w połowie czerwca i powtarza kwitnienie w drugiej połowie lata, zachowując niezwykły urok aż do późnej jesieni.

Tawuła wczesna, podobnie jak wiele jej kuzynek, jest pięknym krzewem ogrodowym. Powstała ze skrzyżowania tawuły Thunberga z tawułą wielokwiatową. Wiosną prawie całkowicie ginie pod osłoną białych kwiatów, która przypomina śnieg albo welon panny młodej.

W swojej ojczyźnie na wschodzie Ameryki Północnej tawuła biała porasta tereny wzdłuż strumieni i jezior oraz mokre łąki. Jej bujnie rozwijające się kwiaty dają pokarm licznym motylom i innym owadom żywiącym się nektarem. W naszych warunkach tawuła biała jest efektownym i łatwym w uprawie krzewem ogrodowym.

Hortensja bukietowa 'Pink Diamond' jest bardzo dekoracyjnym krzewem o dużych stożkowatych kwiatostanach. Białe kwiaty tej hortensji z czasem przebarwiają się na kolor różowy. Krzew dorasta zwykle do 2 m wysokości, a wiechy kwiatów stanowią ozdobę nawet zimą, oszronione lub przyprószone śniegiem.

Liście i wierzchołki młodych pędów portulaki pospolitej mają orzechowo-kwaskowy smak, zawierają dużo witamin i zdrowych kwasów tłuszczowych. Jest interesującym dodatkiem do sałatek, twarogu i innych potraw. O właściwościach leczniczych portulaki pospolitej wspomina już słynna Hildegarda z Bingen, jedenastowieczna frankońska uzdrowicielka.

Przypadkowe spotkanie w Holandii na początku XVIII wieku dwóch poziomek - chilijskiej (Fragaria chiloensis) i wirginijskiej (Fragaria virginiana) - stało się początkiem nowej hybrydy nazywanej krótko truskawką. Poziomki znane były już od starożytności, ale powiększenie ich smacznych i aromatycznych owoców stało się możliwe dopiero po odkryciu nowych gatunków w Nowym Świecie. Dzisiaj mamy do dyspozycji ponad 1000 odmian truskawek, a wśród nich bardzo cenioną 'Rumbę'.

Ciemiernik cuchnący jest zimozieloną byliną, która w Polsce nie występuje dziko i jest spotykana tylko w ogrodach. Bardzo dekoracyjne są ciemnozielone, skórzaste liście, a główną atrakcję ciemiernika stanowią rozwijające się bardzo wcześnie jasnozielone kwiaty. Nazwa gatunkowa pochodzi od niezbyt przyjemnego zapachu całej rośliny.

Ciemiernik wschodni jest byliną pochodzącą z Turcji i Kaukazu. W ogrodzie stanowi atrakcję ze względu na zimozielone liście i bardzo wcześnie rozwijające się dzwonkowate kwiaty. W uprawie spotyka się częściej odmiany hybrydowe niż formę botaniczną ciemiernika wschodniego.

Lawenda wąskolistna ‘Hidcote Blue’ należy do najpiękniejszych i odpornych na mróz odmian lawendy. Ta niezwykle popularna odmiana została wyhodowana w 1950 roku nie w Prowansji, która kojarzy się z lawendą, ale w Anglii. Nazwa pochodzi od Hidcote Manor Garden in Gloucestershire.

Dynia 'Muscat de Provence' jest francuską odmianą dyni piżmowej, która cieszy się coraz większym uznaniem. Tworzy średniej wielkości mocno żebrowane owoce o aromatycznym, pomarańczowym miąższu. Jest jedną z niewielu odmian dyni, które można jeść na surowo albo piec i gotować.