Rośliny do ogrodu przydomowego

Rokitnik zwyczajny przywędrował do nas prawdopodobnie z centralnej Azji po okresie zlodowacenia. Był pewnie pierwszym krzewem, który zasiedlał ogromne, puste, piaszczyste obszary. Przyzwyczaił się do nieograniczonej ilości światła i nie znosi żadnego ocienienia. Wyparty z czasem przez lasy, znalazł swoją niszę na nadmorskich wydmach oraz w naszych ogrodach.

Ostrokrzew kolczasty to zimozielony krzew o kłujących liściach i dekoracyjnych owocach. Ponieważ jest rośliną dwupienną, jaskrawoczerwone owoce zdobią przez całą zimę gałązki tylko żeńskich egzemplarzy. Występujący naturalnie w cieplejszych regionach Europy, osiąga wiek do 300 lat.

Żółte albo pomarańczowe koszyczki kwiatów aksamitki wzniesionej rozwijają się niezmordowanie przez całe lato, aż do pierwszych przymrozków. Pochodząca z tropikalnych regionów Ameryki Południowej roślina nie jest odporna nawet na niewielki mróz. Kwiaty aksamitki wzniesionej rozjaśniają rabaty i balkony, a bywają też stosowane jako ozdoba i dodatek do sałatek.

Tamaryszek czteropręcikowy przemienia się w okresie kwitnienia w zwiewną, różową chmurę kwiatów. Chociaż pochodzi z obszarów śródziemnomorskich, wykazuje dużą odporność na mróz i dobrze regeneruje uszkodzenia. Jest bardzo odporny na zasolenie, może rosnąć w rejonach nadmorskich.

Chociaż kuklik rozesłany jest niską byliną, to w swojej rodzinie ma nie tylko róże, ale również na przykład pigwę, jabłoń i głogi. W naturze zasiedla obszary wysokogórskie, dlatego w Polsce można go spotkać tylko w Tatrach. Ozdobę rośliny po przekwitnieniu stanowią puszyste owocostany.

Lilia biała jest jedną z najdłużej uprawianych roślin ozdobnych. Symbolizowała czystość duchową i grację już w starożytności, a w Biblii wymieniana jest kilkanaście razy. Wysoka bylina z okazałymi, śnieżnobiałymi kwiatami i pięknym zapachem jest ozdobą każdego ogrodu. Tworzy efektowne kompozycje innymi bylinami.

Kostrzewa czerwona występuje w formie kępowej albo rozłogowej, tworząc gęste dywany. Poza przeznaczeniem praktycznym do obsiewania pastwisk i łąk ten gatunek trawy w licznych odmianach może też pełnić funkcję dekoracyjną w parkach i ogrodach. Kostrzewa czerwona nadaje się do tworzenia trawników ozdobnych i rekreacyjnych, a także brać udział w rozmaitych kompozycjach.

Naturalny wdzięk i subtelna uroda krwiściągu lekarskiego sprawiają, że roślina coraz częściej znajduje miejsce na ogrodowych rabatach. Jako gatunek rodzimy wykazuje pełną mrozoodporność i przystosowanie do naszych warunków klimatycznych. Nazwa rodzajowa botaniczna pochodzi od łacińskich słów „sangus” =„krew” i „sorbere” =„wsysanie”.

Skalnica Arendsa nie jest gatunkiem botanicznym, ale mieszańcem różnych gatunków skalnic. Ta poduszkowata bylina, idealna do ogrodów skalnych i alpejskich, została po raz pierwszy wyhodowana przez niemieckiego ogrodnika Georga Arendsa. Najczęstszymi roślinami macierzystymi są Saxifraga rosacea i Saxifraga hypnoides.

Kokornak wielkolistny jest amerykańskim, szybko rosnącym pnączem, które zapewnia w ogrodzie cień i osłonę. Duże liście tworzą szczelną, zieloną ścianę. Nazwa rodzajowa Aristolochia wywodzi się od starogreckich słów áristos ="bardzo dobry" i lóchos = "narodziny", i ma związek ze stosowaniem w przeszłości rośliny w położnictwie.

Lucerna siewna jest byliną o fioletowych, podobnych do koniczyny główkach kwiatów i również trójlistkowymi liśćmi. Uprawiana już w starożytnej Persji na paszę dla zwierząt, lucerna siewna rozprzestrzeniła się na całą Europę. W ogrodzie jest cennym składnikiem łąk kwietnych i źródłem pokarmu dla owadów.

Nachyłek wielkokwiatowy jest krótkowieczną byliną z prerii Ameryki Północnej. Przyzwyczajony do słonecznych i suchych stanowisk, należy do roślin ozdobnych o małych wymaganiach. Jego słonecznie żółte kwiaty rozświetlają rabaty przez całe lato.

Wiśnia osobliwa powstała jako naturalna hybryda wiśni pospolitej (Prunus cerasus) i wiśni karłowatej (Prunus fruticosa). Odmiana hodowlana o nazwie 'Umbraculifera' jest szczepiona zwykle na pniu czereśni ptasiej (Prunus avium). Niezwykłą cechą wiśni osobliwej 'Umbraculifera' jest wyjątkowo gęsta i regularna korona, która powstaje samoczynnie bez wysiłku ogrodnika. Wiosną korony wiśni zamieniają się w białe kwiatowe kule.

Odmiana wiśni japońskiej 'Kanzan' cieszy się wielką popularnością w Europie, natomiast mało znana jest w Japonii. Ma charakterystyczną koronę w formie odwróconego stożka, a jej kwiaty są duże, pełne i ciemnoróżowe. Ze względu na kolor i wygląd kwiatów, Prunus serrulata 'Kanzan' bywa nazywana "goździkową wiśnią".

Wiśnia ptasia jest uprawiana w licznych odmianach jako drzewo owocowe. Jadalne pestkowce w różnych kolorach są potocznie nazywane czereśniami. Forma dzika trześni jest sadzona w ogrodach ze względu na dekoracyjne kwiaty, ciekawy pokrój drzewa oraz dostarczanie pokarmu ptakom. Łacińskie "avium" w nazwie znaczy "ptak" i ma związek z ulubionymi przez ptaki owocami wiśni ptasiej.

Uprawiany w Indiach już przed tysiącami lat ogórek siewny rozprzestrzenił się we wszystkich strefach klimatycznych. Forma botaniczna ogórka jest jednopienna, to znaczy, na jednej roślinie rozwijają się kwiaty męskie i żeńskie. Nowoczesne, wydajne odmiany tworzą tylko kwiaty żeńskie, z których rozwijają się owoce bez zapylenia, partenokarpiczne.

Odmiana 'Polana' maliny właściwej została wyhodowana pod koniec ubiegłego wieku przez polskich ogrodników. Malina 'Polana' powtarza owocowanie, to znaczy, że wiosną z dolnych odcinków pędów wyrastają nowe przyrosty z kwiatami, a owoce dojrzewają na przełomie czerwca i lipca, latem zaś kwiaty tworzą się na pędach jednorocznych i owoce można zbierać od połowy sierpnia aż do listopada. Jest odporna na choroby i łatwa w uprawie.

Krzyżowanie gatunków w obrębie rodzaju botanicznego jest możliwe i wynikiem takiego zabiegu jest hybryda maliny właściwej (Rubus idaeus) z jeżyną krzewiastą (Rubus fruticosus) - nazywana malinojeżyną. Angielska nazwa tayberry albo niemiecka Taybeere pochodzi od rzeki Tay, płynącej w pobliżu szkockiego Dundee, gdzie sześćdziesiąt lat temu wyhodowano malinojeżynę.

Pochodząca z gór Ałtaju bergenia sercowata jest byliną o dużych liściach, które są odporne na mróz. Wiosenną ozdobę tworzą masywne kwiatostany z licznymi fioletoworóżowymi kwiatami. Nazwa rodzajowa rośliny upamiętnia niemieckiego botanika Karla von Bergen'a. Bergenia sercowata jest uprawiana w ogrodach od końca XVIII wieku.

Rzadko spotykany na wilgotnych łąkach i bagnach kosaciec syberyjski jest w naturze objęty ochroną. Uprawiany w ogrodzie, wnosi wiosną barwne akcenty na brzegu sadzawki. Kiedy zwiędną już niebieskofioletowe kwiaty kosaćca, nadal bardzo dekoracyjne pozostają jasnozielone, bardzo wąskie liście. Rodzime pochodzenie rośliny zapewnia dobrą mrozoodporność.

Juka rostrata jest rośliną o eleganckim wyglądzie, która nie boi się ani suszy, ani mrozu (przynajmniej do -20 stopni). Przypomina wyglądem niewielką palmę, ale z tą rodziną nie ma nic wspólnego. Uprawiana na całym świecie jako roślina ozdobna, uchodzi za najbardziej dekoracyjny gatunek jukię.

Goździk siny jest rodzimą byliną o szarozielonych pędach i różowych kwiatach, tworzącą gęste, poduszkowate kępy. Nazwa gatunkowa gratianopolitanus pochodzi od nazwy miasta Grenoble, które w czasach rzymskich nazywało się Gratianopolis. Jest uprawiany w wielu odmianach jako roślina ozdobna.