Rośliny do ogrodu przydomowego

Hortensja bukietowa 'Silver Dollar' jest odmianą wyhodowaną w Holandii pod koniec XX wieku. Efektowne kwiatostany zbudowane z czteropłatkowych kwiatów płonnych mają kolor białokremowy. W odróżnieniu od wielu innych odmian nie nabierają z czasem różowego odcienia i długo zachowują swój kolor.

Żywotnik zachodni 'Danica' jest cenioną odmianą o powolnym wzroście, wyhodowaną w połowie XX wieku w Danii. Odznacza się naturalnym zwartym pokrojem w formie kuli. Doskonale nadaje się do obsadzania alejek oraz tworzenia kompozycji.

Jałowiec skalny pochodzi z górskich, zachodnich regionów Ameryki Północnej. Czasem jest mylony z jałowcem wirginijskim (Juniperus virginiana), różniącym się między innymi grubszymi i sztywniejszymi pędami. Wnosi do ogrodu wyraźne, pionowe akcenty. W uprawie, oprócz formy botanicznej, często występuje w licznych odmianach.

Werbena cytrynowa jest rośliną ozdobną, leczniczą i przyprawową, której liści i kwiaty roztaczają cytrynowy aromat. Jej wadą jest brak odporności na mróz i konieczność zimowania w pomieszczeniu. Do Europy została przywieziona pod koniec XVII wieku przez hiszpańskich żeglarzy. Rodzajowa nazwa botaniczna odnosi się do żony króla Hiszpanii Carlosa IV.

Purpurowoczerwone kwiaty, jakby unoszące się nad drobno podzielonymi liśćmi, przypominającymi koperek, sprawiają, że piwonia delikatna jest niezwykłą byliną. Jako mieszkaniec stepów z suchymi i gorącymi latami, zakwita wcześniej niż inne piwonie i wcześniej kończy kwitnienie. Jest przystosowana do życia w pełnym słońcu podczas suchego lata oraz do mroźnej zimy.

Porzeczka zwyczajna jest krzewem zachodnioeuropejskiego pochodzenia, który na pozostałym obszarze występuje w uprawie albo w formie zdziczałej. Uprawę odmian hodowlanych porzeczki zwyczajnej rozpoczęto już w XV wieku w ogrodach przyklasztornych. Spotykane dzisiaj odmiany ogrodowe są zwykle krzyżówkami Ribes rubrum z innymi gatunkami.

Heliotrop peruwiański rosnący w swojej tropikalnej ojczyźnie w formie półkrzewu, w naszych warunkach jest uprawiany jako roślina jednoroczna. Dzięki swojemu gęstemu pokrojowi, licznym ciemnofioletowym kwiatom i przyjemnemu, waniliowemu zapachowi, heliotrop jest ulubioną rośliną ozdobną na słonecznych balkonach, tarasach i rabatach. Nazwa rodzaju nawiązuje do podążania kwiatostanów rośliny za słońcem.

Fiołek polny jest rodzimym gatunkiem, należącym do licznego rodzaju botanicznego Viola. Na plantacjach roślin uprawnych może stanowić konkurencję, jednak w ogrodzie warto docenić jego subtelną urodę połączoną z przystosowaniem do naszych warunków. Niewielkie, kremowobiałe kwiaty z żółtą plamką na dolnym płatku i fioletowym nabiegiem na górnym, rozwijają się niezmordowanie od kwietnia do października.

Kocimiętka Faassena jest aromatyczną byliną, którą wyhodowano jako hybrydę dwóch gatunków Nepeta racemosa i Nepeta nepetella. Odznacza się bujnym wzrostem i obfitym kwitnieniem od maja do września. Wnosi do ogrodu lawendowy błękit kwiatów, które wabią roje pszczół i innych owadów. Nazwa hybrydy upamiętnia holenderskiego ogrodnika Johannesa Hubertusa Faassen'a.

Niecierpek gruczołowaty jest jednoroczną rośliną, sprowadzoną do Europy z Himalajów ze względu na swoją wartość dekoracyjną. Ma efektowne kwiaty bardzo lubiane przez pszczoły, ale jako uciekinier z ogrodów lubi rozprzestrzeniać się na nowym terenie, wypierając lokalne gatunki. Jest uprawiany jako roślina ozdobna i miododajna.

Parasolowata korona sosny pinii wprowadza do ogrodu śródziemnomorski nastrój. W swojej ojczyźnie sosna pinia dorasta do 15-25 m wysokości, u nas osiąga znacznie skromniejsze wymiary. Na drzewie występują dwa rodzaje igieł: krótkie młodociane i właściwe o długości ok.15 cm. Jadalne nasiona znane są jako orzeszki piniowe.

Śliwa tarnina jest krzewem rodzimego pochodzenia, bardzo cennym pod względem ekologicznym. Gęste zarośla tarniny stanowią miejsca lęgowe i kryjówki dla licznych ptaków i małych ssaków. Kuliste, granatowe owoce są jadalne i nadają się na przetwory. Kwiaty posiadają właściwości lecznicze.

Śliwa 'Węgierka' jest starą odmianą hodowlaną śliwy domowej, pochodzącą prawdopodobnie z Azji Mniejszej. Do Polski przywędrowała najpewniej z Węgier, stąd jej nazwa. Bardzo cenione owoce śliwki węgierki nadają się doskonale zarówno do spożycia na surowo, jak i do rozmaitych przetworów.

Kocanki włochate rosną w swojej południowoafrykańskiej ojczyźnie jako krzewinki albo półkrzewy. Ze względu na brak odporności na mróz, w naszych warunkach są zwykle uprawiane jako rośliny jednoroczne. Oprócz formy botanicznej o srebrzyście owłosionych liściach spotyka się kultywary różniące się wielkością i kolorem liści.

Mozga trzcinowata jest nadwodną trawą rodzimego pochodzenia, której szerokie liście i efektowne wiechy kwiatów mogą być ozdobą ogrodu. Lubi tereny wilgotne i podmokłe, ale radzi sobie też na glebie umiarkowanie wilgotnej. W ogrodowej uprawie spotyka się kultywary o paskowanych liściach.

Parzeplin brazylijski, nazywany też gunnerą olbrzymią, jest tropikalną byliną, rosnącą na podmokłych terenach południowej Brazylii. Botaniczna nazwa rodzajowa upamiętnia norweskiego botanika Johana Ernsta Gunnerus'a. Olbrzymie liście gunnery przypominają mocno wyrośnięty rabarbar, chociaż obie rośliny nie są spokrewnione.

Pióropusznik strusi jest krajową paprocią o silnych kłączach i podziemnych rozłogach. Nazwa rodzajowa upamiętnia włoskiego fizyka Carlo Matteucci. Bardzo duże pióropusze liści stanowią efektowną ozdobę w ogrodzie. Liście zasuszone jesienią utrzymują się do końca zimy.

Penstemon Hartwega jest bardzo atrakcyjną, chociaż mało znaną byliną meksykańskiego pochodzenia. Tworzy zwarte kępy jasnozielonych liści i rurkowo-wargowe kwiaty w jaskrawych kolorach na wzniesionych pędach. Pewną wadą penstemonu jest jego niezupełna mrozoodporność i konieczność okrywania na zimę.

Wiechlina łąkowa jest byliną z podziemnymi rozłogami rodzimego pochodzenia. Jest odporna na trudne warunki siedliskowe oraz niskie temperatury. W ogrodzie może być wykorzystywana do tworzenia trawników, naturalnych łąk i kompozycji.

'The Pilgrim' jest bardzo cenioną odmianą z 1991 roku należącą do róż angielskich, grupy krzyżówek i odmian stworzonych przez angielskiego ogrodnika Davida Austin'a. Pod względem formy jest różą parkową, krzaczastą. Jej niepowtarzalne kwiaty mają cytrynowożółty kolor, a płatki tworzą efektowną kompozycję płaskiego talerzyka. Roztaczają intensywny aromat.

Kocanki piaskowe to niewielka bylina rodzimego pochodzenia, która preferuje gleby suche i piaszczyste, a zbyt żyzne i wilgotne stanowiska wręcz jej szkodzą. Popielatoszara, pokryta srebrzystymi włoskami roślina, rozwija żółtozłociste koszyczki kwiatów zebranych w wiechę. Kocanki piaskowe są rośliną dekoracyjną oraz zielarską.

Pochodzący z południa Ameryki Północnej uczep rózgowaty zamienia balkon w morze złotych kwiatów. Przez kilka miesięcy kwitnie rozwijając niezmordowanie coraz to nowe złotożółte gwiazdki. Jest wrażliwy na mróz, dlatego najczęściej bywa traktowany jako roślina jednoroczna, chociaż może przezimować w pomieszczeniu.