Rośliny do półcienia

Psianka słodkogórz jest półkrzewem rodzimego pochodzenia, którego pędy pną się po podporach albo pokładają na ziemi. Przez całe lato rozwija niebieskofioletowe, charakterystyczne dla rodziny psiankowatych kwiaty, a potem tworzy ozdobne, szkarłatnoczerwone jagody. Psianka słodkogórz bywa czasem mylona z bardziej trującą wilczą jagodą.

Pachnotka zwyczajna jest aromatyczną rośliną jednoroczną uprawianą na Dalekim Wschodzie jako roślina oleista, przyprawowa i lecznicza. Ze względu na dekoracyjne liście nadaje się doskonale na rabaty, obwódki i ogrodowe kompozycje. Kwitnie późno, kwiaty o wyglądzie typowym dla rodziny jasnotowatych są raczej mało efektowne.

Śnieguliczka biała jest północnoamerykańskim krzewem, sprowadzonym do Europy pod koniec XVIII wieku jak roślina ozdobna. Popularność śnieguliczki wynika z atrakcyjnego wyglądu krzewu, białych owoców utrzymujących się długo na pędach oraz małych wymagań i odporności na mróz.

Pospolity w przeszłości w uprawach zbóż kąkol polny budził postrach jako roślina powodująca liczne zatrucia. Wraz ze stosowaniem herbicydów oraz bardziej wydajnych metod oczyszczania ziarna, kąkol polny w środowisku naturalnym prawie zupełnie wyginął. Zła sława wśród dawnych rolników w niczym nie umniejsza urody tej rośliny i subtelnego piękna jej dużych, fioletoworóżowych kwiatów na ogrodowych rabatach.

Ostrogowiec czerwony jest śródziemnomorską byliną, rosnącą w naturze na terenach skalistych. Nazwę zawdzięcza charakterystycznej budowie kwiatu z rurkowatą ostrogą u nasady. Różowoczerwone kwiaty są zebrane w wiechy i rozwijają się przez całe lato.

Bilbergia zwisła, w odróżnieniu od większości gatunków z rodziny bromeliowatych, może rosnąć zarówno jako epifit, jak również w glebie na dnie lasu. Ozdobę rośliny stanowią rozety skórzastych liści oraz przewieszające się kwiatostany przypominające owies. Nazwa rodzajowa upamiętnia szwedzkiego botanika Gustafa Johana Billberg'a.

Kraspedia kulista jest uprawiana w naszych warunkach jako jednoroczna roślina kwiatowa. Jej ozdobę stanowią kuliste, jasnożółte koszyczki kwiatowe umieszczone na końcu długiej łodygi kwiatostanowej. przypominające pałeczki do bębna. Kwiaty kraspedii kulistej wabią do ogrodu pszczoły i inne owady.

Bożykwiat Meada rośnie w naturze na preriowych obszarach wschodniej części Ameryki Północnej. Tajemnicza nazwa rośliny ma związek z dawną nazwą rodzajową Dodecatheon, złożonej z greckich słów dodéka = "dwanaście" i théos = "bóg". Podobno Pliniusz Starszy nazwał tak kwiat na część 12 najważniejszych greckich bogiń i bogów. Wprawdzie Pliniuszowi chodziło zapewne o inny gatunek, jako że tego amerykańskiego nie mógł widzieć, jednak Linneusz użył takiej właśnie nazwy.

Tarczownica tarczowata jest mokradłową byliną północnoamerykańską. Botaniczna nazwa rodzajowa upamiętnia niemieckiego botanika Karla Darmer'a, a polska nawiązuje do kształtu liści. Ozdobę rośliny stanowią duże, tarczowate liście odziomkowe, przebarwiające się jesienią na żółto i czerwono oraz rozwijające się wiosną jasnoróżowe baldachogrona kwiatów.

Plektrantus Forstera 'Nico', nazywany komarzycą ciemną ze względu na ciemnozielone liście z fioletowymi spodami, odznacza się nie tylko urodą, ale i zdolnością odstraszania komarów. Ozdobę rośliny stanowią przede wszystkim liście, ponieważ kwiaty są bardzo drobne, białe lub fioletowe, zebrane w długie grona.

Zawilec grecki, nazywany często bałkańskim, należy do najbardziej znanych przedstawicieli swojego rodzaju. W naszych lasach wprawdzie nie rośnie, ale za to występuje na górskich zboczach i obrzeżach lasów w Europie Południowej. Można go spotkać również w jasnych dąbrowach. W uprawie ogrodowej występuje w licznych odmianach.

Jałowiec wirginijski to drzewo pochodzące z Ameryki Północnej. Na naturalnych stanowiskach dorasta do 40 metrów wysokości, jednak w naszych warunkach dorasta do kilku lub kilkunastu metrów wysokości. Nie jest wymagającą rośliną — dobrze poradzi sobie w przepuszczalnym, a nawet piaszczystym podłożu. Preferuje słoneczne stanowiska, ale poradzi sobie też w bardziej zacienionych miejscach. Nadaje się zarówno do ogrodów japońskich, jak i do ogrodów leśnych jako ciekawe urozmaicenie.

Laurowiśnia iberyjska, jak sugeruje nazwa, ma swoją ojczyznę w Portugalii, Hiszpanii, jak również na Maderze i na Wyspach Kanaryjskich. Mimo śródziemnomorskiego pochodzenia ten gatunek laurowiśni wykazuje znaczną mrozoodporność i nadaje się również do naszych ogrodów.

Odmiana laurowiśni wschodniej 'Caucasica’ jest nową odmianą o dużej mrozoodporności i zdrowotności. Kwitnie dopiero po kilku latach, rozwijając grona białych kwiatów na tle ciemnozielonych, dużych liści z wyraźnym połyskiem. 'Caucasica’ zadowala się również zacienionymi stanowiskami, tworząc gęste i szczelne zasłony żywopłotów. Z powodzeniem może też pełnić funkcję solitera.

Żurawka krwista jest jednym z wielu gatunków tego rodzaju botanicznego, uprawianych w ogrodach zarówno skalnych, jak i w zacienionych miejscach pod drzewami. Jest popularną byliną, która w odróżnieniu od innych żurawek ma bardziej dekoracyjne kwiaty niż liście. Przez długi czas rozwija drobne, szkarłatne kwiaty zebrane w wiechowate kwiatostany.

Żywotnik olbrzymi 'Whipcord' jest nową odmianą o płaczącym pokroju, powolnym wzroście i oryginalnych pędach. Długie, sznurowate pędy opadają łukowato we wszystkich kierunkach, tworząc kopiastą koronę. Tuja 'Whipcord' prezentuje się bardzo efektownie również na balkonie lub tarasie.

Begonia 'Tamaya jest bardzo dekoracyjną rośliną o dużych, nakrapianych liściach i zwisających gronach różowych kwiatów. Uprawiana w doniczkach w formie małych drzewek 'Tamaya" nie jest prawdopodobnie odmianą begonii koralowej, ale hybrydą Begonia corallina z Begonia albopicta - co oczywiście w niczym nie umniejsza jej urody.

Werbena pospolita jest znaną od starożytności rośliną leczniczą. W połowie lata zaczyna rozwijać delikatne, jasnofioletowe kwiaty, które mogą być subtelną ozdobą słonecznych i żyznych rabat ogrodowych. Z powodzeniem może być uprawiana w donicach i pojemnikach na balkonie lub tarasie.

Bluszcz kanaryjski jest zimozielonym pnączem z ciepłych wysp atlantyckich i w naszych warunkach jest zwykle uprawiany w doniczkach. Zielone liście mają wyraźnie zaznaczone nerwy i są bardzo podobne do liści bluszczu pospolitego. W uprawie spotyka się kultywary o liściach obrzeżonych lub pstrokatych.

Róża rabatowa 'Pomponella' jest niemiecką odmianą z 2005 roku. Tworzy pełne, kuliste kwiaty w intensywnym, różowym kolorze, zebrane w efektowne kwiatostany. Należy do serii Märchenrosen (Róże baśniowe).

Kolendra siewna jest rośliną leczniczą i przyprawową znaną i cenioną już w starożytności. Znad Morza Śródziemnego rozprzestrzeniła się na całą Europę i do dzisiaj odgrywa w wielu kuchniach ważną rolę. Delikatne, pierzaste liście oraz białe lub jasnoróżowe baldachy kwiatów, stanowią też subtelną ozdobę ogrodu.

Funkia falista uważana była dawniej za gatunek pod nazwą Hosta undulata, obecnie ma status nazwy grupy odmian mieszańcowych. Blaszka liściowa z brzegiem charakterystycznie pofalowanym może być całkowicie zielona, jasno obrzeżona albo z białym środkiem.